Nowy Bytom: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 19:32, 14 wrz 2009

Nowy Bytom (niem. Beuthener Schwarzwald później Friedenshütte, śl. Fryncita, Fryna) – dzielnica Rudy Śląskiej.

Tereny Nowego Bytomia były prawie w całości porośnięte lasem. Z tego okresu pochodzi pierwsza nazwa dzielnicy Beuthener Schwarzwald – Bytomski Czarny Las. W 1891 roku tereny Nowego Bytomia stały się jedną z dzielnic Bytomia. Pozostałością tej nazwy jest nazwa ulicy Czarnoleśna. Następnie, po uruchomieniu huty, miejscowość nazwana została Friedenshütte. W roku 2005 od Nowego Bytomia została odłączona ulica "Czarnoleśna" tworząc nową dzielnicę Rudy Śląskiej- Czarny Las

Plik:Ruda7.jpg

Kościół św Pawła w Rudzie Śląskiej Nowym Bytomiu

Plik:Ruda6.jpg

Urząd Miejski w Rudzie Śląskiej

Kalendarium

Historia tej dzielnicy jest nierozerwalnie związana z rozwojem przemysłu na tym terenie.

1789 - otwarcie kopalni Louise
1805 - otwarcie kopalni Beelowssegen
1830 - otwarcie kopalń Ottiliengrube i Lythandra
1836 - wybudowano hutę cynku Rosamunde
1840 - uruchomienie huty żelaza Friedenshütte (później Pokój). Huta żelaza została założona przez: Davida Loewnfeld, Moritza Friedländer i Simona Loewi. Kolejnym właścicielem był hr. Renard ze Strzelec Opolskich.
1843 - otwarcie w gospodzie w okolicach huty Friedenshütte pierwszej szkoły
1846 - wybudowano hutę cynku Beuthener Hütte
1851 - otwarcie prywatnej szkoły w Beuthener Schwarzwald (pol. Czarnym Lesie)
1854 - otwarcie linii górnośląskiej kolei wąskotorowej na trasie Tarnowskie Góry-Karb-Nowy Bytom-Wirek Nowowiejski
1855 - przejęcie huty Friedenshütte przez spółkę Minerva
1859 - otwarcie szkoły w budynku więzienia pomocniczego
1871 - przejęcie huty Friedenshütte przez rodzinę von Ballestrem i ich spółkę Oberbedarf
1873 - rozpoczęcie budowy kolejne szkoły. Zakończenie budowy 1874.
1883 - erygowano parafię dla Zgody i Friedenshütte.

1884 - uruchomienie wodociągu

W 1884-85 r. zbudowano kościół św. Józefa według projektu Paula Jackischa.

1897 - otwarcie poczty
1888 - otwarcie tzw. kasyna hutniczego, późniejszego domu kultury
lata 90. XIX wieku – uruchomienie linii tramwajowej z Chorzowa do Bytomia
1900 - oddanie do użytku kolejnej szkoły
1901 - oddanie do użytku szpitala hutniczego
1902 - likwidacja huty cynku Beuthener Hütte

Oddano do użytku obecną szkołe nr 4

1904 - otwarcie domu handlowego huty Friedenshütte tzw. Kaufhaus
1905 - otwarcie remizy strażackiej

Uruchomienie kolejnej szkoły

1906 - uruchomienie kanalizacji (zakończenie prac 1907)

Uruchomienie w Beuthener Schwarzwald (pol. Czarnym Lesie) przystanku kolejowego na linii z Chebzia do Kochłowic

1907 - otwarcie pierwszej apteki

Uruchomienie kolejne szkoły (zakończenie budowy 1908).

1908 - wybudowanie wieży ciśnień przy zbiegu obecnych ulic Niedurnego i Chorzowskiej
1911 - 12 zbudowano w centrum Nowego Bytomia osobny kościół pw. św. "Pawła" według projektu Johennesa Klompa.
1912 - otwarcie progimnazjum Katholische Höhere Schule
1913 - otwarcie dworca kolejowego w Nowym Bytomiu
1922 - Przyłączenie w wyniku podziału poplebiscytowego dzielnicy do Polski. Dzięki temu staje się samodzielna jednostką administracyjną. Początkowo zwano ją Polskim Bytomiem. Nazwa nawiązywała do Bytomia który był po drugiej stronie granicy polsko-niemieckiej

huta Friedenshütte została przejęta przez spółkę Friedenshütte AG

1928-29 - zbudowano ratusz gminny. Gmina też otrzymała nowy herb przedstawiający: pół orła górnośląskiego, św. Barbarę i koło zębate.
1929 - odłączenie na rzecz Świętochłowic osady Zgoda.
1931 - likwidacja huty cynku Rosamunde

Zburzono kościół św. Józefa z powodu szkód górniczych, do dziś istnieją fundamenty tego kościoła i plebania.

1933 - uruchomienie walcownię blachy na zimno w oparciu o wynalazek inż. T. Sendzimira. Był to pierwszy zakład, który dysponował taką technologią.
1938 - poświęcenie kościoła Ducha Św. na Czarnym Lesie.
1939 - na mocy ustawy z dnia 10 lipca wydanej przez Sejm Śląski Nowy Bytom otrzymała prawa miejskie, które jednak weszły w życie dopiero po II wojnie światowej. Do Nowego Bytomia przyłączono Wirek, Bielszowice, Halembę, Kochłowice i Bykowinę.
1 września 1939 – niemiecki Freikorps zamordował w nowym Bytomiu 18 Polaków.
do 1946 - siedziba wiejskiej gminy Nowy Bytom
1959 - Nowy Bytom wraz z Rudą tworzą miasto Ruda Śląska.

@@ Linia 19: / Linia 19: @@
 Historia tej dzielnicy jest nierozerwalnie związana z rozwojem przemysłu na tym terenie.
-* [[1789]] otwarcie kopalni ''Louise''
+* [[1789]] - otwarcie kopalni ''Louise''
-* [[1805]] otwarcie kopalni ''Beelowssegen''
+* [[1805]] - otwarcie kopalni ''Beelowssegen''
-* [[1830]] otwarcie kopalń ''Ottiliengrube'' i ''Lythandra''
+* [[1830]] - otwarcie kopalń ''Ottiliengrube'' i ''Lythandra''
-* [[1836]] wybudowano hutę cynku ''Rosamunde''
+* [[1836]] - wybudowano hutę cynku ''Rosamunde''
-* [[1840]] uruchomienie huty żelaza ''Friedenshütte'' (później ''[[Huta Pokój|Pokój]]''). Huta żelaza została założona przez: Davida Loewnfeld, Moritza Friedländer i Simona Loewi. Kolejnym właścicielem był hr. Renard ze Strzelec Opolskich.
+* [[1840]] - uruchomienie huty żelaza ''Friedenshütte'' (później ''[[Huta Pokój|Pokój]]''). Huta żelaza została założona przez: Davida Loewnfeld, Moritza Friedländer i Simona Loewi. Kolejnym właścicielem był hr. Renard ze Strzelec Opolskich.
-* [[1843]] otwarcie w gospodzie w okolicach huty ''Friedenshütte'' pierwszej szkoły
+* [[1843]] - otwarcie w gospodzie w okolicach huty ''Friedenshütte'' pierwszej szkoły
-* [[1846]] wybudowano hutę cynku ''Beuthener Hütte''
+* [[1846]] - wybudowano hutę cynku ''Beuthener Hütte''
-* [[1851]] otwarcie prywatnej szkoły w ''Beuthener Schwarzwald'' (pol. ''Czarnym Lesie'')
+* [[1851]] - otwarcie prywatnej szkoły w ''Beuthener Schwarzwald'' (pol. ''Czarnym Lesie'')
-* [[1854]] otwarcie linii [[GKW|górnośląskiej kolei wąskotorowej]] na trasie Tarnowskie Góry-Karb-Nowy Bytom-Wirek Nowowiejski
+* [[1854]] - otwarcie linii [[GKW|górnośląskiej kolei wąskotorowej]] na trasie Tarnowskie Góry-Karb-Nowy Bytom-Wirek Nowowiejski
-* [[1855]] przejęcie huty ''Friedenshütte'' przez spółkę ''Minerva''
+* [[1855]] - przejęcie huty ''Friedenshütte'' przez spółkę ''Minerva''
-* [[1859]] otwarcie szkoły w budynku więzienia pomocniczego
+* [[1859]] - otwarcie szkoły w budynku więzienia pomocniczego
-* [[1871]] przejęcie huty ''Friedenshütte'' przez rodzinę von Ballestrem i ich spółkę ''Oberbedarf''
+* [[1871]] - przejęcie huty ''Friedenshütte'' przez rodzinę von Ballestrem i ich spółkę ''Oberbedarf''
-* [[1873]] rozpoczęcie budowy kolejne szkoły. Zakończenie budowy [[1874]].
+* [[1873]] - rozpoczęcie budowy kolejne szkoły. Zakończenie budowy [[1874]].
-* [[1883]] erygowano parafię dla Zgody i Friedenshütte.
+* [[1883]] - erygowano parafię dla Zgody i Friedenshütte.
-* [[1884]] uruchomienie wodociągu
+* [[1884]] - uruchomienie wodociągu
 : W 1884-85 r. zbudowano kościół św. Józefa według projektu Paula Jackischa.
-* [[1897]] otwarcie poczty
+* [[1897]] - otwarcie poczty
-* [[1888]] otwarcie tzw. kasyna hutniczego, późniejszego domu kultury
+* [[1888]] - otwarcie tzw. kasyna hutniczego, późniejszego domu kultury
 * lata 90. XIX wieku – uruchomienie linii tramwajowej z [[Chorzów|Chorzowa]] do [[Bytom]]ia
-* [[1900]] oddanie do użytku kolejnej szkoły
+* [[1900]] - oddanie do użytku kolejnej szkoły
-* [[1901]] oddanie do użytku szpitala hutniczego
+* [[1901]] - oddanie do użytku szpitala hutniczego
-* [[1902]] likwidacja huty cynku ''Beuthener Hütte''
+* [[1902]] - likwidacja huty cynku ''Beuthener Hütte''
 : Oddano do użytku obecną szkołe nr 4
-* [[1904]] otwarcie domu handlowego huty ''Friedenshütte'' tzw. ''Kaufhaus''
+* [[1904]] - otwarcie domu handlowego huty ''Friedenshütte'' tzw. ''Kaufhaus''
-* [[1905]] otwarcie remizy strażackiej
+* [[1905]] - otwarcie remizy strażackiej
 : Uruchomienie kolejnej szkoły
-* [[1906]] uruchomienie kanalizacji (zakończenie prac [[1907]])
+* [[1906]] - uruchomienie kanalizacji (zakończenie prac [[1907]])
 : Uruchomienie w ''Beuthener Schwarzwald'' (pol. ''Czarnym Lesie'') przystanku kolejowego na linii z [[Chebzie|Chebzia]] do [[Kochłowice (dzielnica Rudy Śląskiej)|Kochłowic]]
-* [[1907]] otwarcie pierwszej apteki
+* [[1907]] - otwarcie pierwszej apteki
 : Uruchomienie kolejne szkoły (zakończenie budowy [[1908]]).
-* [[1908]] wybudowanie wieży ciśnień przy zbiegu obecnych ulic Niedurnego i Chorzowskiej
+* [[1908]] - wybudowanie wieży ciśnień przy zbiegu obecnych ulic Niedurnego i Chorzowskiej
-* [[1911]] -12 zbudowano w centrum Nowego Bytomia osobny kościół pw. św. "Pawła" według projektu Johennesa Klompa.
+* [[1911]] - 12 zbudowano w centrum Nowego Bytomia osobny kościół pw. św. "Pawła" według projektu Johennesa Klompa.
-* [[1912]] otwarcie progimnazjum ''Katholische Höhere Schule''
+* [[1912]] - otwarcie progimnazjum ''Katholische Höhere Schule''
-* [[1913]] otwarcie dworca kolejowego w Nowym Bytomiu
+* [[1913]] - otwarcie dworca kolejowego w Nowym Bytomiu
-* [[1922]] Przyłączenie w wyniku podziału [[plebiscyt|poplebiscytowego]] dzielnicy do Polski. Dzięki temu staje się samodzielna jednostką administracyjną. Początkowo zwano ją Polskim Bytomiem. Nazwa nawiązywała do [[Bytom]]ia który był po drugiej stronie granicy polsko-niemieckiej
+* [[1922]] - Przyłączenie w wyniku podziału [[plebiscyt|poplebiscytowego]] dzielnicy do Polski. Dzięki temu staje się samodzielna jednostką administracyjną. Początkowo zwano ją Polskim Bytomiem. Nazwa nawiązywała do [[Bytom]]ia który był po drugiej stronie granicy polsko-niemieckiej
 : huta ''Friedenshütte'' została przejęta przez spółkę ''Friedenshütte AG''
-* [[1928]]-29 zbudowano ratusz gminny. [[Gmina]] też otrzymała nowy [[herb]] przedstawiający: pół orła górnośląskiego, św. Barbarę i koło zębate.
+* [[1928]]-29 - zbudowano ratusz gminny. [[Gmina]] też otrzymała nowy [[herb]] przedstawiający: pół orła górnośląskiego, św. Barbarę i koło zębate.
-* [[1929]] odłączenie na rzecz Świętochłowic osady [[Zgoda (dzielnica Świętochłowic)|Zgoda]].
+* [[1929]] - odłączenie na rzecz Świętochłowic osady [[Zgoda (dzielnica Świętochłowic)|Zgoda]].
-* [[1931]] likwidacja huty cynku ''Rosamunde''
+* [[1931]] - likwidacja huty cynku ''Rosamunde''
 : Zburzono kościół św. Józefa z powodu szkód górniczych, do dziś istnieją fundamenty tego kościoła i plebania.
-* [[1933]] uruchomienie walcownię blachy na zimno w oparciu o wynalazek inż. [[Tadeusz Sendzimir|T. Sendzimira]]. Był to pierwszy zakład, który dysponował taką technologią.
+* [[1933]] - uruchomienie walcownię blachy na zimno w oparciu o wynalazek inż. [[Tadeusz Sendzimir|T. Sendzimira]]. Był to pierwszy zakład, który dysponował taką technologią.
-* [[1938]] poświęcenie kościoła Ducha Św. na Czarnym Lesie.
+* [[1938]] - poświęcenie kościoła Ducha Św. na Czarnym Lesie.
-* [[1939]] na mocy ustawy z dnia 10 lipca wydanej przez Sejm Śląski Nowy Bytom otrzymała prawa miejskie, które jednak weszły w życie dopiero po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]]. Do Nowego Bytomia przyłączono [[Wirek]], [[Bielszowice]], [[Halemba|Halembę]], [[Kochłowice (dzielnica Rudy Śląskiej)|Kochłowice]] i [[Bykowina|Bykowinę]].
+* [[1939]] - na mocy ustawy z dnia 10 lipca wydanej przez Sejm Śląski Nowy Bytom otrzymała prawa miejskie, które jednak weszły w życie dopiero po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]]. Do Nowego Bytomia przyłączono [[Wirek]], [[Bielszowice]], [[Halemba|Halembę]], [[Kochłowice (dzielnica Rudy Śląskiej)|Kochłowice]] i [[Bykowina|Bykowinę]].
 * 1 września [[1939]] – niemiecki [[Freikorps]] zamordował w nowym Bytomiu 18 Polaków.
-* do [[1946]] siedziba wiejskiej [[gmina Nowy Bytom|gminy Nowy Bytom]]
+* do [[1946]] - siedziba wiejskiej [[gmina Nowy Bytom|gminy Nowy Bytom]]
-* [[1959]] Nowy Bytom wraz z Rudą tworzą miasto Ruda Śląska.
+* [[1959]] - Nowy Bytom wraz z Rudą tworzą miasto Ruda Śląska.
 {{Dzielnice Rudy Śląskiej}}

Dzielnice	Bielszowice Bykowina Chebzie Godula Halemba Kochłowice Nowy Bytom Orzegów Ruda Wirek Czarny Las
Osiedla	Neubau Nowy Wirek osiedle Kaufhaus Kłodnica Osiedle Mickiewicza Osiedle Otylia osiedle Paderewskiego Osiedle Stare Radoszowy Ruda Południowa Rudzka Kuźnica Stara Kuźnia

Przynależność wojewódzka	woj. śląskie
Miasta (1922–1939)	brak miast
Gminy wiejskie jednostkowe (← 1922–1939)	Brzeziny (1931 Brzeziny Śląskie) (→) Brzozowice (do 1933) Brzozowice-Kamień (od 1933 →) Chropaczów (→) Dąbrówka Wielka (→) Godula (od 1924 →) Hajduki Nowe (do 1934) Hajduki Wielkie (do 1939) Kamień (do 1933) Lipiny (→) Łagiewniki (→) Nowy Bytom (od 1922 →) Orzegów (→) Piekary Śląskie (1935–39 →) Piekary Wielkie (od 1934) Ruda (← od 1924 →) Szarlej (do 1934) Szarlej-Piekary Wielkie (1934–1935) Świętochłowice (→)
Obszary dworskie (← 1922–1924)	Brzozowice Chropaczów Hajduki Dolne Kamień Łagiewniki Orzegów Piekary Wielkie

Przynależność wojewódzka	prow. Śląsk, rejencja opolska (← 1873–1919) prow. Górny Śląsk, rejencja opolska (1919–1922) woj. śląskie (1922–1939) prow. Śląsk, rejencja katowicka (1939–1945) woj. śląskie (1945–1950) woj. katowickie (1950–1951)
Miasta (1873–1951)	Katowice (Kattowitz) (do 1899 →) Mysłowice (Myslowitz) (do 1951 →) Nowy Bytom (1947–1951 →) Ruda (1947–1951 →) Siemianowice Śląskie (1932–1951 →) Szopienice (1947–1951 →) Świętochłowice (1947–1951 →) Wirek (1949–1951)
Gminy wiejskie zbiorowe (1945–1951)	Bańgów Bielszowice Brzezinka Bykowina Chropaczów Dąbrówka Mała Godula Halemba Janów Kochłowice Kończyce Lipiny Łagiewniki Makoszowy Michałkowice Nowa Wieś (1945–1948 →) Nowy Bytom (1945–1946 →) Orzegów Panewniki Pawłów Piotrowice Przełajka Ruda (1945–1946 →) Szopienice (1945–1946 →) Świętochłowice (1945–1946 →) Wirek (← 1948 →) Wełnowiec
Gminy wiejskie jednostkowe (1873–1945)	Bańgów (Baingow) Bederowiec (Bedersdorf) (do przed 1908) Bielszowice (← od 1924) Bogucice (Bogutschütz) (do 1924) Brynów (Brynow) (do 1924) Brzezinka ( Brzezinka, 1905 Birkental) Brzęczkowice (Brzenskowitz) Bykowina (Bykowine, 1907 Friedrichsdorf) Bytków (Bittkow) (do 1938) Chorzów (Chorzow) (do 1934) Chropaczów (← od 1939) Dąb (Domb) (do 1924) Dąbrówka Mała (Klein-Dombrowka, 1905 Eichenau) Giszowiec (Gieschewald) (1942–1945) Godula (← od 1939) Halemba (Halemba) Huta Laura (Laurahütte) (1890–1923) Huta Laura-Siemianowice (1923–1927) Janów (Janow) (do 1942) Józefowiec (Josephsdorf) (1875–1894) Kłodnica (Klodnitz) (do 1943) Kochłowice (Kochlowitz) Kończyce (← od 1924) Lipiny (← od 1939) Łagiewniki (← od 1939) Maciejkowice (Maczeikowitz) (do 1930) Makoszowy (← od 1924) Michałkowice (Michalkowitz) Nowa Wieś (Neudorf) Nowy Bytom (← od 1939) Orzegów (← od 1939) Panewniki (← od 1939) Pawłów (← od 1924) Piotrowice (← od 1939) Przełajka (Przelaika) Radoszowy (Radoschau) (do 1906) Roździeń (Rosdzin) (do 1930) Roździeń-Szopienice (1930–1934) Ruda (← od 1939) Siemianowice (Siemianowitz) (do 1923) Siemianowice Śląskie (1927–1932) Szopienice (Schoppinitz) (do 1930; od 1934) Świętochłowice (← od 1939) Wełnowiec (Ignatzdorf) (do przed 1908 i od 1924) Załęże (Zalenze) (do 1924)
Obszary dworskie (1873–1924)	Antoniów (Antonienhof) Bańgów (Baingow) Bogucice (Bogutschütz) (do 1900) Brynów (Brynow) Brzęczkowice (Brzenskowitz) Bytków-Wełnowiec (Bittkow mit Hohenlohehütte) Chorzów (Chorzow) Dąbrówka Mała (Klein-Dombrowka, 1905 Eichenau) Giszowiec (Gieschewald) (od 1907) Halemba (Halemba) Huta Laura (Laurahütte) (do 1890) Katowicki Zamek (Schloß Kattowitz) Maciejkowice (Maczeikowitz) Michałkowice (1) (Michalkowitz) Michałkowice 2 (od 1923) Mysłowski Zamek (Schloß Myslowitz) Niedźwiedziniec (Bärenhof) Przełajka (Przelaika) Radoszowy (Radoschau) Siemianowski Zamek / Siemianowice 1 (Schloß Siemianowitz) Siemianowice 2 (od 1923) Wirek (Antonienhütte) Załęże (Zalenze)