Droga krzyżowa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Historia: Ujednolicenie pisowni "Droga Krzyżowa" zgodnie z pisownią przyjętą w źródłach katolickich |
|||
Linia 89: | Linia 89: | ||
# Jezus umiera na krzyżu. |
# Jezus umiera na krzyżu. |
||
# Jezus zdjęty z krzyża i złożony do grobu. |
# Jezus zdjęty z krzyża i złożony do grobu. |
||
== Odpust za odprawienie Drogi Krzyżowej == |
|||
Zgodnie z Wykazem odpustów Kościoła Katolickiego, zatwierdzonym Dekretem Papieża Pawła VI w dniu 29 czerwca 1968 r., za odprawienie Drogi krzyżowej można uzyskać odpust zupełny. Oprócz zwykłych warunków dla uzyskania odpustu trzeba:<br> |
|||
:a) odprawiać to ćwiczenie w miejscu, gdzie jest prawnie założona Droga Krzyżowa (w kościele, na placu przykościelnym itp.);<br> |
|||
:b) rozważać Mękę Pana Jezusa (treścią rozmyślania nie muszą być kolejne stacje);<br> |
|||
:c) przechodzić od jednej do drugiej stacji. Jeżeli Drogę Krzyżową odprawia się publicznie i trudno jest wszystkim wiernym przechodzić od stacji do stacji, wystarczy gdy przechodzi prowadzący to nabożeństwo lub osoba z krzyżem, a inni wierni pozostają na swoim miejscu. Kto w ten sposób, z powodu słusznej przeszkody, np. choroby, podróży, zamknięcia kościoła itp. nie może odprawić Drogi Krzyżowej wg podanych warunków – zyskuje odpust zupełny, jeśli przynajmniej przez pół godziny odda się pobożnemu czytaniu albo rozważaniu Męki Pana Jezusa<ref>[http://www.duchprawdy.com/wykaz_odpustow.pdf Wykaz odpustów Kościoła Katolickiego]]</ref>. |
|||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
Wersja z 18:50, 27 sty 2020
Droga Krzyżowa – w Kościele katolickim nabożeństwo wielkopostne o charakterze adoracyjnym, polegające na symbolicznym odtworzeniu drogi Jezusa Chrystusa na śmierć i złożenia go do grobu.
Nazwa ta używana jest też w kontekście samej męki Chrystusa, nabożeństwa rozważania stacji Drogi Krzyżowej, przedstawienia pasyjnego oraz czwartej tajemnicy części bolesnej różańca.
Historia
Tradycja odprawiania Drogi Krzyżowej powstała w Jerozolimie (Via Dolorosa). Na jej powstanie niewątpliwie wpłynął fakt odnalezienia Krzyża św., pielgrzymki wiernych do Jerozolimy jako miejsca związanego z życiem i śmiercią Chrystusa oraz pragnienie odtworzenia Męki Chrystusa dla tych, którzy nie mogli pielgrzymować do Jerozolimy. W średniowieczu rozpowszechnili ją franciszkanie, którzy oprowadzając pątników, zatrzymywali się przy stacjach przedstawiających historię śmierci Jezusa.
Jako pierwszy 14 stacji wprowadził w 1741 roku św. Leonard z Porto Mauritio, który też za zgodą papieża Benedykta XIV założył Drogę Krzyżową w rzymskim Koloseum. Papież ten w tym samym roku wydał specjalne Breve, na mocy którego stacje Drogi krzyżowej zaczęto erygować w kościołach parafialnych (św. Leonard osobiście erygował 571 Dróg Krzyżowych w kościołach na terenie Itali). Nabożeństwo to szczególnie rozwinęło się w Holandii i Włoszech; praktykowało go wielu świętych. Św. Jan Paweł II odprawiał Drogę Krzyżową w każdy piątek przez cały rok i codziennie w wielkim poście[1].
W kościołach katolickich Droga Krzyżowa oznaczona jest 14 krzyżami, rozmieszczonymi najczęściej na ścianach bocznych świątyni; dodatkowo może być przedstawiona w obrazach lub rzeźbach. Stacje Drogi Krzyżowej to nie tylko odtworzenie wydarzeń z ostatnich dni Chrystusa. Mają one swą bogatą symbolikę. Dla katolików są również podstawą rozważań medytacyjnych.
Nową formą odprawiania Drogi Krzyżowej w Polsce, powstałą w XXI w., jest Ekstremalna Droga Krzyżowa (EDK), zainicjowana w 2009 r. w Krakowie przez ks. Jacka Stryczka. Do 2017 roku odbyło się 9 edycji tego wydarzenia, które corocznie organizowane jest w okresie Wielkiego Postu w ponad 100 miastach Polski[2]. EDK polega na przejściu co najmniej 40 km trasy, na której rozmieszczonych jest 14 stacji Drogi Krzyżowej. Uczestnicy przechodzą nocą w milczeniu trasę, rozważając stacje Drogi Krzyżowej według przygotowywanych corocznie przez organizatorów materiałów. Nowa forma Drogi Krzyżowej zdobywa z roku na rok coraz większą popularność. W 2015 r. na EDK wyruszyło 11 tys. osób, rok później, czasie 8 edycji udział wzięło ok. 26 tys.osób[3]. W roku 2017 według organizatorów ekstremalną Drogę Krzyżową przeszło ok. 52 tys. uczestników na 457 różnych trasach w 252 miastach Polski i Europy[4].
Do nowych form odprawiania Drogi Krzyżowej zaliczyć można również Muzyczną Drogę Krzyżową na chór mieszany i orkiestrę, z muzyką autorstwa Michała Biechowskiego i słowami Doroty Barwińskiej, pod kierownictwem dyrygenta Mateusza Lewandowskiego. Muzyczna Droga Krzyżowa Biechowskiego jest wykonywana cyklicznie w formie muzycznego wydarzenia sakralnego od 2015 roku w świątyniach Województwa Kujawsko-Pomorskiego[5][6][7][8].
Stacje Drogi Krzyżowej
Pośród tradycyjnych stacji Drogi Krzyżowej tylko osiem jest opisanych w Biblii. Pozostałe (3, 4, 6, 7 i 9) przekazała tradycja Kościoła. W szczególności nic nie wskazuje na to, że stacja 6. była znana przed średniowieczem. Z kolei stacja 13. (zdjęcie z krzyża i złożenie na łonie Maryi) jest rozwinięciem zapisu biblijnego, według którego Józef z Arymatei ściągnął ciało Jezusa z krzyża i pogrzebał je.
Formę nabożeństwa reguluje czwarte wydanie Enchiridion Indulgentiarum (promulgowane przez Pawła VI):
- Pobożne ćwiczenia należy odprawiać przed stacjami Drogi Krzyżowej prawnie erygowanymi.
- Do erygowania prawdziwej Drogi Krzyżowej wymaga się 14 stacji krzyżów, przy których zwykło się zamieszczać z pożytkiem tyleż obrazów, przedstawiających stacje jerozolimskie.
- Zgodnie z powszechnie przyjętym zwyczajem pobożna praktyka składa się z czternastu pobożnych czytań, do których dodaje się pewne wezwania modlitewne.
Porządek nabożeństwa
Podczas nabożeństw Drogi Krzyżowej ministranci z krzyżem i świecami wraz z wiernymi przechodzą od stacji do stacji. Przy każdej stacji prowadzący mówi: Stacja pierwsza (druga, trzecia itp.), po czym wymienia zapisane w tradycji katolickiej kolejne stacje Drogi Krzyżowej:
- Pan Jezus na śmierć skazany.
- Pan Jezus bierze krzyż na swoje ramiona.
- Pan Jezus upada pod krzyżem po raz pierwszy.
- Pan Jezus spotyka swą Matkę.
- Szymon Cyrenejczyk pomaga nieść krzyż Jezusowi.
- Święta Weronika ociera twarz Pana Jezusa.
- Pan Jezus upada pod krzyżem po raz drugi.
- Pan Jezus pociesza płaczące niewiasty.
- Pan Jezus upada pod krzyżem po raz trzeci.
- Pan Jezus z szat obnażony.
- Pan Jezus przybity do krzyża.
- Pan Jezus umiera na krzyżu.
- Pan Jezus zdjęty z krzyża.
- Pan Jezus złożony do grobu[9].
W najnowszych czasach niekiedy pojawia się także 15. stacja, tj. Zmartwychwstanie, które, jak wierzą chrześcijanie, nadaje sens całej ofierze Jezusa.
Następnie uczestnicy nabożeństwa klękają i na wezwanie prowadzącego: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie odpowiadają: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją świat odkupić raczył, albo: Żeś przez Krzyż swój święty świat odkupić raczył.
Następuje rozważanie danej stacji.
Po rozważaniu prowadzący mówi: Zmiłuj się nad nami, Panie. Wszyscy odpowiadają: Zmiłuj się nad nami.
Następnie śpiewa się pieśń: Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami, w czasie której przechodzi się do kolejnej stacji.
Inna wersja zakończenia:
Prowadzący mówi: Któryś za nas cierpiał rany, wszyscy odpowiadają: Jezu Chryste zmiłuj się nad nami.
Do kolejnej stacji przechodzi się w milczeniu.
Biblijne stacje Drogi Krzyżowej
W Wielki Piątek 1991 papież Jan Paweł II zainicjował nową formę nabożeństwa, nazwanego biblijną Drogą Krzyżową. Kilkukrotnie celebrował Drogę Krzyżową w tej formie w Koloseum[10][11][12] . Ta wersja została oparta wyłącznie o Pismo Święte.
W 2007 papież Benedykt XVI zatwierdził tę listę stacji do medytacji i publicznego odprawiania.
Stacje biblijnej Drogi Krzyżowej:
- Jezus w Ogrodzie Oliwnym.
- Jezus zdradzony przez Judasza.
- Jezus skazany przez Sanhedryn.
- Piotr wypiera się Jezusa.
- Jezus sądzony przez Piłata.
- Jezus biczowany i koronowany cierniem.
- Jezus bierze krzyż na swe ramiona
- Szymon z Cyreny pomaga nieść krzyż Jezusowi.
- Jezus spotyka niewiasty jerozolimskie.
- Jezus przybity do krzyża.
- Jezus obiecuje swoje Królestwo żałującemu łotrowi.
- Matka i umiłowany uczeń pod krzyżem Jezusa.
- Jezus umiera na krzyżu.
- Jezus zdjęty z krzyża i złożony do grobu.
Odpust za odprawienie Drogi Krzyżowej
Zgodnie z Wykazem odpustów Kościoła Katolickiego, zatwierdzonym Dekretem Papieża Pawła VI w dniu 29 czerwca 1968 r., za odprawienie Drogi krzyżowej można uzyskać odpust zupełny. Oprócz zwykłych warunków dla uzyskania odpustu trzeba:
- a) odprawiać to ćwiczenie w miejscu, gdzie jest prawnie założona Droga Krzyżowa (w kościele, na placu przykościelnym itp.);
- b) rozważać Mękę Pana Jezusa (treścią rozmyślania nie muszą być kolejne stacje);
- c) przechodzić od jednej do drugiej stacji. Jeżeli Drogę Krzyżową odprawia się publicznie i trudno jest wszystkim wiernym przechodzić od stacji do stacji, wystarczy gdy przechodzi prowadzący to nabożeństwo lub osoba z krzyżem, a inni wierni pozostają na swoim miejscu. Kto w ten sposób, z powodu słusznej przeszkody, np. choroby, podróży, zamknięcia kościoła itp. nie może odprawić Drogi Krzyżowej wg podanych warunków – zyskuje odpust zupełny, jeśli przynajmniej przez pół godziny odda się pobożnemu czytaniu albo rozważaniu Męki Pana Jezusa[13].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ George Weigel, „Świadek nadziei”
- ↑ EDK – Ekstremalna Droga Krzyżowa [online], www.edk.org.pl [dostęp 2017-03-26] .
- ↑ Agnieszka Czapla , Ekstremalna Droga Krzyżowa 2017 [online], www.opoka.org.pl [dostęp 2017-03-26] .
- ↑ Ekstremalna Droga Krzyżowa [online] .
- ↑ Muzyczna Droga Krzyżowa, „Diecezja Bydgoska” [dostęp 2018-10-17] .
- ↑ Trwają przygotowania do Muzycznej Drogi Krzyżowej Biechowskiego – Wiadomości radio-plus-polska * radioplus.pl [online] [dostęp 2018-10-17] .
- ↑ Muzyczna Droga Krzyżowa Biechowskiego w parafii pw Świetego Krzyża w Bydgoszczy 2018. Parafia pw. Świętego Krzyża w Bydgoszczy 2018-03-22. [dostęp 2018-10-17].
- ↑ Muzyczna Droga Krzyżowa Biechowskiego 2017. matthewv500 2017-04-14. [dostęp 2018-10-17].
- ↑ Duc in altum, Tarnów 2010, ss. 125-130
- ↑ Joseph M Champlin , The Stations of the Cross With Pope John Paul II, John Paul II, Pope, Liguori, Mo.: Liguori Publications, 1994, ISBN 0-89243-679-4, OCLC 829187386 .
- ↑ Pope John Paul II, Meditation and Prayers for the Stations of the Cross at the Colosseum, Good Friday, 2000
- ↑ VIA CRUCIS: rozważania i modlitwy ofiarowane przez patriarchę Bartłomieja I papieżowi Janowi Pawłowi II na celebrację Wielkopiątkowej Drogi Krzyżowej w Koloseum w roku 1994 Verbinum, 1995
- ↑ Wykaz odpustów Kościoła Katolickiego]
Linki zewnętrzne
- Nabożeństwo Drogi Krzyżowej
- Radecznica – Stacje Drogi Krzyżowej
- Droga Krzyżowa według rzeźbiarza Bolesława Parasiona
- Rozważania Drogi Krzyżowej ks. Tadeusza Fedorowicza
- Współczesna wersja Drogi Krzyżowej na fotografiach – fotograf Łukasz Jankowski-Wojtczak
- Droga Krzyżowa w kościele oo. Bernardynów w Przeworsku, w obrazach Stanisława Bryńskiego (1883)