Zamek biskupów wrocławskich w Ujeździe: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
merytoryczne |
||
| Linia 34: | Linia 34: | ||
'''Zamek biskupów wrocławskich w Ujeździe''' – ruina okazałej budowli, której początki sięgają [[XIII wiek]]u. |
'''Zamek biskupów wrocławskich w Ujeździe''' – ruina okazałej budowli, której początki sięgają [[XIII wiek]]u. |
||
Pierwotny zamek |
Pierwotny zamek powstał w [[Ujazd|Ujeździe]] w połowie XIII wieku i należał do [[biskupi wrocławscy|biskupów wrocławskich]]. Obiekt ten miał formę murowanej czworobocznej wieży otoczonej dwoma fosami dwoma wałami. W wieży rezydował wyznaczony przez biskupa zarządca, ściągający podatki oraz dbający o bezpieczeństwo w okolicy. Jeszcze w XIII wieku dobudowano do wieży czworobok murów, który stworzył niewielki dziedziniec. W XIV wieku w narożniku południowo-zachodnim zbudowano budynek ceglany. W 1370 roku biskup wrocławski zmuszony został do zburzenia fortyfikacji, po przegranej wojnie z księciem opolskim [[Bolko III opolski|Bolkiem III]]. Król czeski [[Karol IV Luksemburski]], ówczesny pan [[Śląsk]]a oraz senior Bolka III doprowadził do ugody, ale warunkiem miała być m.in. zniesienie warownego charakteru zamku. |
||
| ⚫ | |||
W 1580 roku zakończono dużą przebudowę zamku w stylu renesansowym. W jej trakcie dawny dziedziniec zamku gotyckiego wypełniła zabudowa z sienią biegnącą od wejścia w kierunku dawnej wieży. W 1609 roku właścicielem został Mikołaj Kochticki. Po 1729 roku zamek właścicielem zostaje Henryk Sobek i do najstarszego zachodniego skrzydła dobudowuje od wschodu zabudowania w kształcie litery L. Zamek zwrócony był ku wschodowi, gdzie znajdowała się główna brama wjazdowa. Całość założenia nabrała cech barokowej rezydencji pałacowej. |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
Obecny wygląd renesansowy jest skutkiem przebudowy z [[XVI wiek]]u (ok. 1580). Kolejne przebudowy miały miejsce w [[XVII wiek|XVII]], [[XVIII wiek|XVIII]] i [[XIX wiek]]u. Zamek zwrócony był ku wschodowi, gdzie znajdowała się główna brama wjazdowa - obecnie zamurowana. |
|||
| ⚫ | |||
Kres świetności zamku nadszedł w styczniu 1945 podczas zdobywania miasta przez Armię Czerwoną – w czasie walk oraz bezpośrednio po nich zarówno renesansowa rezydencja jak i duża część miasta została spalona i zniszczona przez Armię Czerwoną. Z zamku pozostały do dnia dzisiejszego resztki ścian z fragmentami zdobień. Ruiny są obecnie w coraz gorszym stanie i grożą zawaleniem. |
Kres świetności zamku nadszedł w styczniu 1945 podczas zdobywania miasta przez Armię Czerwoną – w czasie walk oraz bezpośrednio po nich zarówno renesansowa rezydencja jak i duża część miasta została spalona i zniszczona przez Armię Czerwoną. Z zamku pozostały do dnia dzisiejszego resztki ścian z fragmentami zdobień. Ruiny są obecnie w coraz gorszym stanie i grożą zawaleniem. |
||
| Linia 47: | Linia 45: | ||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
== Bibliografia == |
|||
* Studium Konserwatorskie, „Studium Konserwatorskie Miasta Studium historyczno – urbanistyczne do planu przestrzennego miasta Ujazd Śląski” Wrocław 1957 |
|||
* Studium Historyczno – Architektoniczne Zamku w Ujeździe Śląskim, PKZ Wrocław 1975 |
|||
* Inwentaryzacja Architektoniczno - Konserwatorska, PKZ Wrocław 1977 |
|||
{{Zamki i pałace Górnego Śląska}} |
{{Zamki i pałace Górnego Śląska}} |
||
Wersja z 11:36, 12 sty 2016
 nr rej. 884/64 z 15.05.1964[1]
| |
 Widok od strony południowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Zniszczono |
1945 |
Położenie na mapie województwa opolskiego  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Polski  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} | |
Zamek biskupów wrocławskich w Ujeździe – ruina okazałej budowli, której początki sięgają XIII wieku.
Pierwotny zamek powstał w Ujeździe w połowie XIII wieku i należał do biskupów wrocławskich. Obiekt ten miał formę murowanej czworobocznej wieży otoczonej dwoma fosami dwoma wałami. W wieży rezydował wyznaczony przez biskupa zarządca, ściągający podatki oraz dbający o bezpieczeństwo w okolicy. Jeszcze w XIII wieku dobudowano do wieży czworobok murów, który stworzył niewielki dziedziniec. W XIV wieku w narożniku południowo-zachodnim zbudowano budynek ceglany. W 1370 roku biskup wrocławski zmuszony został do zburzenia fortyfikacji, po przegranej wojnie z księciem opolskim Bolkiem III. Król czeski Karol IV Luksemburski, ówczesny pan Śląska oraz senior Bolka III doprowadził do ugody, ale warunkiem miała być m.in. zniesienie warownego charakteru zamku. Zamek pozostał w rękach biskupów wrocławskich do 1443 następnie przeszedł we władanie księcia Bolka V. W 1524 roku opisany jest jako ruina i sprzedany Mikołajowi Dluhomilowi. W 1580 roku zakończono dużą przebudowę zamku w stylu renesansowym. W jej trakcie dawny dziedziniec zamku gotyckiego wypełniła zabudowa z sienią biegnącą od wejścia w kierunku dawnej wieży. W 1609 roku właścicielem został Mikołaj Kochticki. Po 1729 roku zamek właścicielem zostaje Henryk Sobek i do najstarszego zachodniego skrzydła dobudowuje od wschodu zabudowania w kształcie litery L. Zamek zwrócony był ku wschodowi, gdzie znajdowała się główna brama wjazdowa. Całość założenia nabrała cech barokowej rezydencji pałacowej.
Ostatnimi właścicielami zamku (od 1838) była rodzina książęca Hohenlohe (Fürsten zu Hohenlohe-Öhringen und Herzöge von Ujest), których potomkowie nadal żyją w Niemczech. Resztki herbu rodu znajdują się nad zamurowaną bramą wjazdową.
Kres świetności zamku nadszedł w styczniu 1945 podczas zdobywania miasta przez Armię Czerwoną – w czasie walk oraz bezpośrednio po nich zarówno renesansowa rezydencja jak i duża część miasta została spalona i zniszczona przez Armię Czerwoną. Z zamku pozostały do dnia dzisiejszego resztki ścian z fragmentami zdobień. Ruiny są obecnie w coraz gorszym stanie i grożą zawaleniem.
Pod zamkiem znajdują się także piwnice.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 [dostęp 2012-01-10].
Bibliografia
- Studium Konserwatorskie, „Studium Konserwatorskie Miasta Studium historyczno – urbanistyczne do planu przestrzennego miasta Ujazd Śląski” Wrocław 1957
- Studium Historyczno – Architektoniczne Zamku w Ujeździe Śląskim, PKZ Wrocław 1975
- Inwentaryzacja Architektoniczno - Konserwatorska, PKZ Wrocław 1977
