Zamek w Niemodlinie
Zamek w Niemodlinie (niem. Schloss Falkenberg) – późnorenesansowa budowla z elementami barokowymi oraz gotyckimi reliktami, znajdująca się w Niemodlinie, rezydencja książąt opolskich, niemodlińskich i strzeleckich.
Spis treści
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1313 roku książę Bolesław, syn księcia opolskiego Bolka I, wzniósł nizinny, murowany zamek na miejscu XIII-wiecznej kasztelanii. Stara gotycka budowla wtopiła się całkowicie w późniejsze renesansowe mury, dlatego nie można odtworzyć jej wyglądu. Pozostałości gotyckiej zendrówki widoczne są w południowo-zachodnim skrzydle zamku.
Kilka razy w swojej wielowiekowej historii był niszczony i odbudowywany. Zniszczyli go husyci w 1428, pożar w 1552, ucierpiał w 1643 w czasie wojny trzydziestoletniej. Doszczętnie spalony w pożarze w 1552 roku, został przejęty w zastaw przez hrabiego von Logau, który następnie sprzedał go wraz z całym miastem Kasparowi von Pückler. Ten w 1581 roku rozpoczął odbudowę zamku, która trwała do 1591 roku.
Nowożytna rezydencja budowana była etapami (1573–1577, 1589–1592, 1610), a jej fundatorami była rodzina Pucklerów, zaś później (od XVII w.) Promnitzów. Czteroskrzydłowa budowla otaczała prostokątny dziedziniec otoczony arkadami. Po roku 1787, z inicjatywy nowego właściciela, hrabiego Jana II Nepomuka von Praschma, zamek zmienił wystrój wnętrz, dokonano licznych przeróbek na poszczególnych kondygnacjach. Prace z wieku XIX doprowadziły m.in. do zamurowania arkad pierwotnych krużganków i przebudowę kaplicy.
Szczególnie charakterystyczna jest sylwetka wieży bramnej, ozdobionej techniką sgraffito. Zachowały się też elementy dekoracji (stiuki, renesansowy kominek w sali południowego skrzydła, ornamenty kolebkowego sklepienia). Nad dawną istnieje kamienny most ozdobiony rzeźbami świętych. Właścicielem zamku w Niemodlinie do 1945 był hrabia Fryderyk Leopold von Praschma.
Po II wojnie światowej zamek był siedzibą: Państwowego Urzędu Repatriacyjnego, liceum, szkoły podoficerskiej. Przez 10 lat stał opuszczony i niszczejący.
W 1990 zrujnowany obiekt kupił prywatny inwestor. W murach zamku Jan Jakub Kolski nakręcił film Jasminum, który miał premierę w 2006. W tym samym roku właścicielem zabytku został łódzki Instytut Postępowania Twórczego.
W 2015 zamek w Niemodlinie trafił w ręce nowego właściciela[1], spółki Centrum z Łodzi, która zamierza przywrócić mu dawną świetność, a przede wszystkim ponownie otworzył go dla zwiedzających[2].
Współczesność[edytuj | edytuj kod]
W czasie remontu odkryto w zamkowej kaplicy trumny. Ze ustaleń wynika, że pochówek w nich miał miejsce pod koniec XVIII wieku lub na początku XIX wieku. W trumnach pochowane zostały dwie osoby.[3]
W ramach rewitalizacji zamku, w kwietniu 2017, w jednej z jego sal zbudowano imitację „Bursztynowej Komnaty” dla przypomnienia, że w pobliżu zamku przebiegał fragment bursztynowego szlaku[4].
Zamek, dzięki promocji i nowym atrakcjom – takim jak średniowieczna izba tortur, imitacja Bursztynowej Komnaty, biesiady i widowiska rycerskie – stał się jednym z najpopularniejszych produktów turystycznych województwa opolskiego. Trwają też prace nad zachowaniem i odnowieniem zabytkowej substancji. W 2016 roku przy finansowym wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego wymieniono na prawie 4 tys. mkw. poszycie dachowe, układając „w łuskę" ok. 120 tys. dachówek. W planach jest wymiana stolarki, w tym wszystkich okien oraz renowacja elewacji. Ma ona, według nowatorskiej koncepcji, odzwierciedlać kolejne etapy budowy i rozbudowy zamku.[5]
Zamek Niemodlin w ciągu dwóch miesięcy odniósł dwa zwycięstwa w konkursach Polskiej Organizacji Turystycznej. W listopadzie 2017 roku zdobył Certyfikat Internautów – Najlepszy Produkt Turystyczny 2017, a wcześniej - we wrześniu - zajął I miejsce w głosowaniu Top Zamki i Pałace w Polsce[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zamek w Niemodlinie (Opolskie). bydgoszcz.wyborcza.pl. [dostęp 2017-09-29].
- ↑ Zwiedzanie zamku możliwe jest codziennie, z wyjątkiem poniedziałków, o określonych godzinach.
- ↑ Remontują 700-letni zamek w Niemodlinie, „TVN24.pl” [dostęp 2017-12-06] .
- ↑ Sławomir Draguła: Bursztynowa komnata na zamku w Niemodlinie. nto.pl, 2017-04-19. [dostęp 2017-09-29].
- ↑ Grzegorz Łyś , Niemodlin ciekawszy od Wawelu, http://www.rp.pl/Zycie-Opola-i-Ziemi-Opolskiej/311279859-Niemodlin-ciekawszy-od-Wawelu.html, „Rzeczpospolita, www.rp.pl”, 27 listopada 2017 .
- ↑ Zamek Książęcy Niemodlin na czele rankingu Polskiej Organizacji Turystycznej, „Onet Podróże”, 19 września 2017 [dostęp 2017-12-06] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tomasz Jurasz: Zamki i ich tajemnice. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 1972.
- Teresa Kudyba: O panach na Niemodlinie. [dostęp 12 marca 2008].
|