Debrzno: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
poprawiono kod TERC |
→Historia: drobne merytoryczne |
||
Linia 49: | Linia 49: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
[[Plik:Friedland postcard 1917.jpg|thumb|left|''Preußisch Friedland'', 1917]] |
[[Plik:Friedland postcard 1917.jpg|thumb|left|''Preußisch Friedland'', 1917]] |
||
Podczas Wojny trzynastoletniej w 1462 roku zajęte przez wojska krzyżackie. |
|||
Debrzno ma swój związek z rodem Kostków herbu Dąbrowa. Jan Jerzy Kostka zwany także Kostką Węsierskim (ok. 1680 - po 1746) – kanonik poznański – jest postacią, którą ujawnił w swej publikacji Jerzy Antoni Kostka<ref>Jerzy Antoni Kostka, ''Kostkowie herbu Dąbrowa. ''Wyd.Z.P. POLIMER Koszalin 2010, s. 46 i 54. {{ISBN|978-83-89976-40-6}}</ref> "Na ślad istnienia kolejnego Kostki piastującego wysoki urząd w Kościele Rzymsko Katolickim w XVIII wieku, nie wymienionym przez naukowców, natrafiono |
Debrzno ma swój związek z rodem Kostków herbu Dąbrowa. Jan Jerzy Kostka zwany także Kostką Węsierskim (ok. 1680 - po 1746) – kanonik poznański – jest postacią, którą ujawnił w swej publikacji Jerzy Antoni Kostka<ref>Jerzy Antoni Kostka, ''Kostkowie herbu Dąbrowa. ''Wyd.Z.P. POLIMER Koszalin 2010, s. 46 i 54. {{ISBN|978-83-89976-40-6}}</ref> "Na ślad istnienia kolejnego Kostki piastującego wysoki urząd w Kościele Rzymsko Katolickim w XVIII wieku, nie wymienionym przez naukowców, natrafiono |
||
w „Wielkim słowniku geograficznym” z 1890 roku, w tomie II, na stronie 417. Zapisano tam, że ''Jan Jerzy Kostka Węsierski – kanonik poznański objął w 1738 roku stanowisko proboszcza frydlandzkiego w miejscowości Frydland Pruski w powiecie |
w „Wielkim słowniku geograficznym” z 1890 roku, w tomie II, na stronie 417. Zapisano tam, że ''Jan Jerzy Kostka Węsierski – kanonik poznański objął w 1738 roku stanowisko proboszcza frydlandzkiego w miejscowości Frydland Pruski w powiecie'' |
||
człuchowskim.'' Słownik niemiecko-polski, dotyczący nazewnictwa krajoznawczego, autorów: M. Mattek i J. Szczepankiewicz-Battek podaje, że Frydland Pruski w pisowni niemieckiej pisze się Preussisch Friedland, a zawarty odnośnik wskazuje |
człuchowskim.'' Słownik niemiecko-polski, dotyczący nazewnictwa krajoznawczego, autorów: M. Mattek i J. Szczepankiewicz-Battek podaje, że Frydland Pruski w pisowni niemieckiej pisze się Preussisch Friedland, a zawarty odnośnik wskazuje'' |
||
miejscowość Debrzno w pow. człuchowskim. Miejscowość Debrzno znajduje się także i dzisiaj w powiecie człuchowskim, ale w województwie pomorskim i w obrębie diecezji pelplińskiej. Debrzno uzyskało prawa miejskie, jak podaje encyklopedia, |
miejscowość Debrzno w pow. człuchowskim. Miejscowość Debrzno znajduje się także i dzisiaj w powiecie człuchowskim, ale w województwie pomorskim i w obrębie diecezji pelplińskiej. Debrzno uzyskało prawa miejskie, jak podaje encyklopedia, |
||
w 1354 roku, należało do Archidiecezji Poznańskiej. |
w 1354 roku, należało do Archidiecezji Poznańskiej. |
Wersja z 17:36, 18 paź 2017
Debrzno (tuż po wojnie Frydląd Pomorski[1], niem. Preußisch Friedland,[2] kasz. Frédląd) – miasto w województwie pomorskim, w powiecie człuchowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Debrzno.
Według danych z 31 grudnia 2004 miasto miało 5251 mieszkańców.
Położenie
Miasto położone jest nad jeziorami: Żuczek oraz Staw Miejski, nad rzeką Debrzynką, w północnej części Krajny, w pasie Pojezierza Południowopomorskiego (w tym Pojezierza Krajeńskiego), w odległości 152 km na południowy zachód od Gdańska.
Przy zachodnich granicach miasta znajduje się Rezerwat przyrody Miłachowo.
Historia
Podczas Wojny trzynastoletniej w 1462 roku zajęte przez wojska krzyżackie.
Debrzno ma swój związek z rodem Kostków herbu Dąbrowa. Jan Jerzy Kostka zwany także Kostką Węsierskim (ok. 1680 - po 1746) – kanonik poznański – jest postacią, którą ujawnił w swej publikacji Jerzy Antoni Kostka[3] "Na ślad istnienia kolejnego Kostki piastującego wysoki urząd w Kościele Rzymsko Katolickim w XVIII wieku, nie wymienionym przez naukowców, natrafiono w „Wielkim słowniku geograficznym” z 1890 roku, w tomie II, na stronie 417. Zapisano tam, że Jan Jerzy Kostka Węsierski – kanonik poznański objął w 1738 roku stanowisko proboszcza frydlandzkiego w miejscowości Frydland Pruski w powiecie człuchowskim. Słownik niemiecko-polski, dotyczący nazewnictwa krajoznawczego, autorów: M. Mattek i J. Szczepankiewicz-Battek podaje, że Frydland Pruski w pisowni niemieckiej pisze się Preussisch Friedland, a zawarty odnośnik wskazuje miejscowość Debrzno w pow. człuchowskim. Miejscowość Debrzno znajduje się także i dzisiaj w powiecie człuchowskim, ale w województwie pomorskim i w obrębie diecezji pelplińskiej. Debrzno uzyskało prawa miejskie, jak podaje encyklopedia, w 1354 roku, należało do Archidiecezji Poznańskiej.
Na podstawie kwerendy w Archiwach Kurii Pelplińskiej, przeprowadzonej przez archiwariusza profesora ks. prałata Anastazego Nadolnego wynika, że ksiądz Jan Jerzy Kostka był proboszczem w Debrznie. Archiwista podaje, że Kostka wymieniany jest w materiałach z wizytacji Archidiakonatu Kamieńskiego z lat 1743-1744 jako proboszcz w Debrznie. Informacja ta dostępna jest w archiwum pelplińskim (sygn. K 11,K. G - 12). Niestety brak jest w niej bliższych danych biograficznych tej postaci. Księdza Kostkę wymienia także o. Jerzy Schwengel w: „Ad histariam Pomeranie apparatus pauper.....”, „Fontes” 16-19: 1912-1915, s. 470.
W pracy dra Schwitza "Biały Bór i jego historia" Wyd. w Pile 1932 roku znajduje się informacja iż w latach 1531 - 1553 proboszczem był ks. Georg Sabat, a od 1698 roku ks. Godszalski.
Urodził się tutaj bł. o. Anicet Kopliński.
Zabytki
Według rejestru zabytków NID[4] na listę zabytków wpisane są:
- kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP, 1894-95, nr rej.: A-335 z 10.06.1997
- mury obronne, nr rej.: A-165 z 21.02.1959.
Współczesność
Na południe od miasta w odległości 2–3 km już na terenie województwa wielkopolskiego znajduje się dawne lotnisko wojskowe Debrzno. Obecnie mieści się tam ośrodek "Rallyland" z torami wyścigowymi i bazą hotelową[5], którego właścicielem jest Tomasz Kuchar.
Wspólnoty wyznaniowe
- Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Debrznie
- Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy, Sala Królestwa[6]
Gminy partnerskie
Demografia
- Piramida wieku mieszkańców Debrzna w 2014 roku [7].
Zobacz też
- ↑ Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
- ↑ Jerzy Antoni Kostka, Kostkowie herbu Dąbrowa. Wyd.Z.P. POLIMER Koszalin 2010, s. 46 i 54. ISBN 978-83-89976-40-6
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 11 [dostęp 2017-01-08] .
- ↑ Rallyland
- ↑ Dane według raportów wyszukiwarki zborów (www.jw.org) z 1 listopada 2014.
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwiepopulacja2016
BŁĄD PRZYPISÓW
Linki zewnętrzne
- Historia miasta na stronie Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Miasta i Gminy Debrzno
- Historia Żydów w Debrznie na portalu Wirtualny Sztetl
- Frydląd Pruski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 416 .