Przejdź do zawartości

Tramwaje w Rudzie Śląskiej

Przejrzana
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tramwaje w Rudzie Śląskiej
tramwaj
Ilustracja
Wagon typu 116Nd Citadis „Karlik” w Chebziu
Państwo

 Polska

Lokalizacja

Ruda Śląska

Organizator

Zarząd Transportu Metropolitalnego

Operator

Tramwaje Śląskie

Liczba linii

4

Lata funkcjonowania

od 1894

Infrastruktura
Schemat sieci
Mapa z przebiegiem linii tramwajowych na terenie Rudy Śląskiej
     Linie czynne      Linie zlikwidowane
Długość sieci

18,698 km t.p. (2007)[1]

Rozstaw szyn

1435 mm

Napięcie zasilania

660 V DC

Liczba przystanków

18

Tramwaje w Rudzie Śląskiej
Konstal 105 2K, numer taborowy 765, zlikwidowana linia nr 18, ulica Wolności (2009)
Moderus Alfa HF 05, numer taborowy 788, zlikwidowana linia nr 18, pętla w Chebziu (2009)
Konstal 105Na, numer taborowy 565, linia nr 1, skrzyżowanie ulic Zabrzańskiej i 1 Maja (2021)
Konstal 105Na, numer taborowy 705, linia nr 9, zlikwidowany przystanek Chebzie Tlenownia (2005)
Konstal 105Na, numer taborowy 731, linia nr 9, ulica Piotra Niedurnego (2005)
Konstal 105N-2K, numer taborowy 458, zlikwidowana linia nr 18, pętla w Chebziu (2010)
Konstal 105N-2K, numer taborowy 458, zlikwidowana linia nr 18, pętla w Chebziu (2010)
Alstom Citadis 100 typ 116Nd, numer taborowy 804, linia nr 1, pętla w Chebziu (2021)
Moderus Alfa HF 11 AC, numer taborowy 788, linia nr 9, ulica Katowicka (2021)
Konstal typu N, numer taborowy 1100, linia nr 100 kursująca z okazji 100 rocznicy II powstania śląskiego, na Pętli w Chebziu (2020)

Tramwaje w Rudzie Śląskiej – element systemu komunikacji tramwajowej Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, który funkcjonuje na terenie Rudy Śląskiej od 1894 r. Sieć ta należy do Tramwajów Śląskich. Łączy ona dzielnice: Bykowina, Chebzie, Godula, Nowy Bytom, Ruda i Wirek.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

30 grudnia 1894 uruchomiono pierwszą linię przez Rudę Śląską na trasie Zabrze – Chebzie – Królewska HutaŁagiewnikiBytom. Linia przebiegała przez dzisiejsze dzielnice: Chebzie oraz Ruda. Na terenie miasta pokrywa się z linią nr 1. 5 listopada 1899 uruchomiono linię: Szombierki – Chebzie – Nowy BytomNowy Wirek, której trasa pokrywa się z linią nr 9. 1 sierpnia 1901 zbudowano linię Rudzka Kuźnica – Ruda – Ruda Południowa, która znajdowała się w całości na terenie miejscowości Ruda. Dziś pokrywa się z nią linia nr 18. 6 sierpnia 1901 przedłużono linię z Nowego Wirku do Świętochłowic. 4 grudnia 1958 po raz drugi zbudowano trasę Ruda Południowa – przystanek Ruda Poczta (później: Ruda Dworzec PKP, obecnie nie istnieje w tym miejscu), a rok później, 3 grudnia 1959, od przystanku Ruda Poczta – Rudzka Kuźnica. 15 grudnia 1960 zbudowano odcinek Rudzka Kuźnica – Ruda Północna. 12 grudnia 1975 zbudowano pętlę torową w dzielnicy Chebzie.

Ze względu na zły stan techniczny przepustu nad torowiskiem tramwajowym w rejonie skrzyżowania ul. Piastowskiej i Sobieskiego 14 lutego 2015 zawieszono kursowanie linii nr 18, a wraz z tym zamknięto odcinek przebiegający przez Rudę (wzdłuż ul. Piastowskiej i Wolności). W miejsce tramwaju uruchomiono linię autobusową nr 118 na trasie Bytom DworzecChebzie Dworzec PKP (kursy średnio co pół godziny w dni robocze), a także linię tramwajową nr 30 na trasie Bytom Stroszek Pętla – Zabrze Biskupice Pętla. Likwidacji linii nr 18 domagała się od wielu lat część mieszkańców Rudy ze względów bezpieczeństwa (położenie torowiska w części jezdni, stwarzające niebezpieczeństwo dla ruchu samochodowego i dla pieszych). Urząd Miasta likwidację dodatkowo argumentował tym, że drgania wywołane przez tramwaje powodują pękania ścian budynków, a także koszt utrzymania linii jest stosunkowo wysoki. Decyzja ta spotkała się ze sporym niezadowoleniem, w tym Tramwajów Śląskich, gdyż według spółki po drobnych pracach modernizacyjnych tramwaj mógłby dalej jeździć do czasu generalnego remontu przepustu[2][3][4].

Niewiele lepsza sytuacja była na trasie linii 9, gdzie nie tylko rudzki odcinek był w złym stanie. Już w 2017 roku władzę miasta zaczęły uzależniać kwestie remontów od dalszego funkcjonowania linii.[5] Tramwaje Śląskie zgodziły się na taki układ i przystąpiły do punktowych remontów. W tym samym roku przeprowadzono remont odcinka na ulicy Niedurnego i przy okazji oddano mieszkańcom do użytku nowy przystanek przy ulicy Grochowskiej.[6] Na tym jednak remonty się skończyły, a stan torowiska w innych dzielnicach doprowadził po raz kolejny do tarć między władzami Rudy Śląskiej, a Tramwajami Śląskimi., przy okazji planowania wspólnego remontu na Goduli oraz w bytomskich Szombierkach. [7]

W 2023 roku Tramwaje Śląskie przeprowadziły remont pętli w dzielnicy Chebzie, który zakończył się w 2024 roku.[8]

Linie tramwajowe

[edytuj | edytuj kod]

Historyczne

[edytuj | edytuj kod]

Pisownia polska (obecne nazwy)[9]:

  • Linia 13 Nowa Wieś (dziś: Wirek) – Chorzów)
  • Linia 14 Nowa Wieś (dziś: Wirek) – Katowice[10]
  • Linia 4 Wójtowa Wieś – Gliwice – Zabrze – Chebzie – Chorzów
  • Linia 9 Bytom – Chebzie – Wirek – Chorzów
  • Linia 11 Bytom – Chorzów – Wirek – Katowice II[11]
  • Linia 9 Bytom – Ruda Śląska (Godula – Chebzie – Osiedle Kaufhaus – Nowy Bytom – Wirek – Bykowina) – Świętochłowice – Chorzów – Katowice
  • Linia 11 Zabrze – Ruda Śląska (Ruda Południowa – Chebzie) – Świętochłowice – Chorzów – Katowice
  • Linia 18 Ruda Śląska (Ruda Południowa – Ruda – Rudzka Kuźnica) – Bytom[12]

Obowiązujące

[edytuj | edytuj kod]

Według stanu na 1 czerwca 2024 przez obszar Rudy Śląskiej przebiegały 3 linie:

Linia Przystanek
początkowy
Przystanek
końcowy
Liczba
przystanków
Miasta Zajezdnia % kursów
niskopodłogowych
1 Gliwice Zajezdnia Chebzie Pętla 22 lub 23

(w zależności od kierunku jazdy)

Gliwice, Zabrze, Ruda Śląska Gliwice 46% [13]
9 Bytom Plac Sikorskiego (kursy wyjazdowe odbywają się z zajezdni w Gliwicach lub z zajezdni w Bytomiu) Chorzów Stadion Śląski (część kursów do Chorzów Rynek)[14] 32 lub 37

(w zależności od wariantu trasy; bez tras zjazdowych)

Bytom, Ruda Śląska, Świętochłowice, Chorzów

(kursy wyjazdowe i zjazdowe również przez Gliwice i Zabrze)

Gliwice, Bytom 0% [15]
10 Bytom Szkoła Medyczna Chebzie Pętla 31 Bytom, Chorzów, Świętochłowice, Ruda Śląska Bytom, Gliwice 0% [16]
17 Chorzów Rynek Chebzie Pętla 25 Chorzów, Świętochłowice, Ruda Śląska Bytom, Gliwice b/d [17]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Soczówka 2012 ↓, s. 61.
  2. Michał Wroński: Ruda Śląska idzie pod prąd. Zawiesza linię tramwajową. Woli autobus. [w:] Dziennik Zachodni [on-line]. dziennikzachodni.pl, 2015-02-11. [dostęp 2015-02-12]. (pol.).
  3. „18-tka” przechodzi do historii. rudaslaska.pl, 2015-02-11. [dostęp 2015-02-12]. (pol.).
  4. Witold Urbanowicz: Ruda Śląska zawiesza tramwajową osiemnastkę. www.transport-publiczny.pl, 2015-01-29. [dostęp 2015-02-12]. (pol.).
  5. Wyborcza.pl [online], katowice.wyborcza.pl [dostęp 2024-06-01].
  6. Nowy tor dla „9-ki” [online], Wiadomości Rudzkie [dostęp 2024-06-01] (pol.).
  7. Tomasz Szymczyk, Tramwaj lini nr 9 w Rudzie Śląskiej do likwidacji? Mowa jest o zawieszeniu linii. Torowisko potrzebuje remontu. Kiedy modernizacja linii 9?, Dziennik Zachodni, 11 lutego 2019 [dostęp 2024-06-01] (pol.).
  8. Zmodernizowana pętla w Rudzie Śląskiej Chebziu i zmiany w ruchu tramwajów [ZDJĘCIA] [online], rudaslaska.com.pl [dostęp 2024-06-01].
  9. Śląskie pocztówki: Wykaz linii tramwajowych na Górnym Śląsku w 1904 roku (pisownia oryginalna). www.bytom.webd.pl. [dostęp 2014-05-23]. (pol.).
  10. Śląskie pocztówki: Linie tramwajowe w roku 1936 (część polska). www.bytom.webd.pl. [dostęp 2014-05-23]. (pol.).
  11. HISTORIA ŚLĄSKICH TRAMWAJÓW - PAMIĘTNE PÓŁWIECZE 1939-1989 [online], Tramwaje Śląskie S.A. [dostęp 2014-05-23] [zarchiwizowane z adresu 2008-12-23] (pol.).
  12. Na podstawie planu miasta z 1976 roku.
  13. Trasa linii, tramwaj nr 1, ZTM [online], rj.metropoliaztm.pl/rozklady/ [dostęp 2020-06-25] (pol.).
  14. Tramwaje Śląskie S.A. » Zmian w rozkładach jazdy linii nr 9, 39 i 43 od dnia 18.12.2021 r. [online] [dostęp 2022-03-03] (pol.).
  15. Trasa linii, tramwaj nr 9, ZTM [online], rj.metropoliaztm.pl/rozklady/ [dostęp 2020-06-25] (pol.).
  16. Linia 10, Tramwaj - Trasa linii [online], rj.metropoliaztm.pl [dostęp 2024-06-01].
  17. Linia 17, Tramwaj - Trasa linii [online], rj.transportgzm.pl [dostęp 2024-06-01].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Andrzej Soczówka, Zróżnicowanie struktury przestrzennej komunikacji miejskiej w konurbacji katowickiej, Sosnowiec: Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, 2012 (Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego; 76), ISBN 978-83-6144-31-6.
  • Krzysztof Soida, Komunikacja tramwajowa w aglomeracji katowickiej: 100 lat tramwaju elektrycznego, Katowice: Przedsiębiorstwo Komunikacji Tramwajowej & wyd. STAPIS, 1998, ISBN 83-85145-13-3.