Zamek Podskale

Pozostałości budowli

Zamek Podskale

Państwo	Polska
Miejscowość	Rząsiny
Położenie na mapie gminy Gryfów Śląski Zamek Podskale
Położenie na mapie Polski Zamek Podskale
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Zamek Podskale
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego Zamek Podskale
51°05′02″N 15°27′39″E

{{Budynek infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt zdjęcia =

Widok na szczycie skały

Zamek Podskale (niem. Talkenstein, Talkemhäuser) – położony we wsi Rząsiny, w województwie dolnośląskim, w powiecie lwóweckim, w gminie Gryfów Śląski.

Opis

Zamek znajduje się na szczycie wzniesienia (422 m n.p.m.), na skale wznoszącej się 25 m powyżej poziomu terenu. Dwuczłonowe założenie (zamek górny i dolny) zajmuje skaliste wzgórze. Na szczycie znajduje się plateau o szer. ok. 7 m, gdzie zachował się fragment muru obwodowego i budynku. Na terenie dolnego zamku zachowały się relikty sklepionej piwnicy. Zamek wzniesiony został z łamanego kamienia.

Historia

Od 1367 r. wzmiankowane są dobra rodziny von Talkenberg (braca Reintsche i Mikołaja) w Rząsinach (Wolkersdorf). W 1372 r. powiększyli swój majątek, kupując od Marithe von Wachaw jej dziedzictwo na terenie wsi. W latach 1385-1387 r. jedynym odnotowywanym posiadaczem tutejszych dóbr jest Mikołaj von Talkenberg.

Według tradycji warownię wzniósł w 1207 r. piastowski książę Henryk Brodaty dla obrony granicy od strony Czech. Burgrabiami lub wójtami zamku mieli być ówcześnie Talkenbergowie. W momencie inkorporacji księstwa świdnicko-jaworskiego do Korony czeskiej w 1368 r., mieli oni wejść w posiadanie zamku przez zasiedzenie. Inna wersja podaje, że Talkenbergowie zbudowali zamek w XIV w. i przenieśli się do niego z pobliskiej warowni w Gradówku (Pirszyn). Właściciele zamku Podskale odgrywali ważną rolę w latach 1468-1478 jako przeciwnicy Wrocławia i Macieja Korwina. Z tej racji podejmowali walkę partyzancką, polegającą m.in. na atakach na kupców wrocławskich. Warownia miała być zniszczona jako siedziba rycerza rabusia Bernarda Talkenberga w 1476 r. Dokonać tego miała, przy użyciu broni palnej (podminowanie) koalicja wojsk, w których skład wchodziły oddziały Macieja Korwina pod wodzą Jerzego Steina, mieszczanie lwóweccy i związek sześciu miast łużyckich. Według innej wersji zamek miał być oblężony i zdobyty w 1478 r. przez Jana Zelenego w trakcie karnej ekspedycji wojsk węgierskich przeciwko zbuntowanym zamkom na południu Śląska. W 1479 r. Maciej Korwin obdarował miasto Lwówek wsią Rząsiny i ruinami zamku. W 1490 roku nową siedzibę w środkowej części wsi wzniósł Krzysztof Talkenberg, została jednak opuszczona przez jego syna Rumpolda, który przeniósł się do Płakowic. W 1818 r. jego relikty zamku zostały częściowo rozebrane i użyte przy budowie drogi, a w 1830 r. zabezpieczone.

Na pamiątkę pierwszego zburzenia zamku we wsi Rząsiny codziennie o 9 rano bił dzwon. Ostatnim właścicielem przed II wojną światową był Hintz z Winckel.

Bibliografia

• Karl August Müller, "Vaterländische Bilder, in einer Geschichte und Beschreibung der alten Burgfesten und Ritterschlösser Preussens, Tom I", Glogau 1817 r. str 371 i następne
• Artur Boguszewicz, Corona Silesiae. Zamki Piastów fürstenberskich na południowym pograniczu księstwa jaworskiego, świdnickiego i ziębickiego do połowy XIV wieku, s. 255-256