Zamek w Czarnym Borze: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Usunięto kategorię "Pałace w województwie dolnośląskim"; Dodano kategorię "Zamki w województwie dolnośląskim" za pomocą HotCat |
Merytoryczne, źródła/przypisy |
||
Linia 30: | Linia 30: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Zamek w Czarnym Borze''' – wybudowany |
'''Zamek w Czarnym Borze''' – wybudowany przed 1355 rokiem w [[Czarny Bór|Czarnym Borze]]<ref name="nid">{{cytuj stronę|url=http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/DLN-rej.pdf|tytuł=Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego|opublikowany=Narodowy Instytut Dziedzictwa|data dostępu=31.12.2014|strony=190}}</ref>. |
||
==Położenie== |
==Położenie== |
||
Linia 36: | Linia 36: | ||
==Historia== |
==Historia== |
||
Nie jest znana dokładna data powstania zamku. Jednakże na podstawie analizy wydarzeń historycznych można w przybliżeniu określić czas jego powstania na 1 połowę XIV wieku. Strzegł on szlaku handlowego prowadzącego do Czech. Zamek po raz pierwszy odnotowany jest w 1355 r. wśród warowni, wobec których piastowski książe [[Bolko II Mały|Bolko II świdnicki]] podjął akcję zbrojną<ref name=":0">http://www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/89407/Boguszewicz_Corona%20Silesiae.pdf</ref>. Choć przyjmuje się, że działania księcia wymierzone były przeciw zbuntowanemu rycerstwu, brak jest pewnych danych na temat ówczesnego pana zamku. Wzmianka z 1364 r. wskazuje, że twierdza Czarny Bór pozostawała co najmniej do tego czasu we władaniu Bolka II. W 1371 r. Witek Czech z Rodov pod Jaromierzem wystawił dokument, w którym przekazał w dożywocie zamek z przyległościami swej żonie Jutcie<ref name=":0" />. Obiekt został wymieniony w dokumencie z 1373 r., jako punkt odniesienia w stosunku do zarośli Heine, zlokalizowanych między Czadrowem a Czarnym Borem, które sprzedał Mikołaj Ottendorf opatowi krzeszowskiemu Mikołajowi Kestnerowi<ref name=":0" />. Od 1368 r. odnotowywany jest w dokumentach księstwa świdnickiego Zygmunt von Schwarzwaldau, syn nieżyjącego już wówczas Witka Czecha. W 1390 r. Zygmunt zapisał swe dobra wraz z zamkiem w Czarnym Borze na wypadek bezpotomnej śmierci, na rzecz Tammo z Łażan<ref name=":0" />. Jak można sądzić, aktu tego dokonał będąc w pełni sił, gdyż wzmiankowany był jeszcze w 1394 r. W 1471 r. we wsi Czarny Bór miało być pobierane cło na przeprawie przez Lask (droga z Boguszowa do Kamien-nej Góry)<ref name=":0" />. Zniszczenie warowni miało nastąpić w 1509 r.<ref name=":0" /> Od tego też czasu zamek pozostawał w ruinie. |
|||
[[Gotyk|Gotycki]] zamek zbudowano prawdopodobnie w 1355 roku - XIV w. przez księcia świdnicko-jaworskiego [[Bolko II Mały|Bolka II Małego]]; zachowały się fragmenty murów i kolista baszta z granitu. Nie jest znana dokładna data powstania zamku z powodu braku ścisłych historycznych dokumentów. Jednakże na podstawie analizy wydarzeń historycznych można w przybliżeniu określić czas jego powstania, datując to na przełom XIII i XIV wieku, a nie jak to się podaje w wielu publikacjach - połowa XIV wieku. Strzegł on szlaku handlowego prowadzącego z Czech. Wybudowany został na niewielkim "wzgórzu" otoczonym podmokłymi łąkami. Bagna stanowiły jego naturalną ochronę, dodatkowo wokół zamku była wykonana fosa. W połowie wieku XIV zamek stał się zbójnicką siedzibą. Został on odzyskany zbrojnie przez księcia w 1355 roku, o czym wspomina pierwszy zachowany dokument wspominający o zamku. Przez kilkadziesiąt lat zamek zmieniał właścicieli, był niszczony i odbudowywany. Kres jego istnienia położył pożar w 1755 roku. Od tego czasu pozostaje on w ruinie. Do naszych czasów zachowała się tylko część wieży i fragmenty murów. Samo położenie wieży jest nietypowe, gdyż zazwyczaj wieże były budowane na wzgórzach i górach. Ta budowla została wybudowana na podmokłych łąkach w dolinie rzeki [[Lesk (rzeka)|Lesk]]. Obecnie wśród kępy lasu jest mało widoczna z daleka jej ruina. Czas zrobił już swoje, wieża coraz bardziej się rozpada. |
|||
Zamek wybudowany został na niewielkim "wzgórzu" otoczonym podmokłymi łąkami. Budowla została wybudowana na podmokłych łąkach w dolinie rzeki [[Lesk (rzeka)|Lesk]]. Bagna stanowiły jego naturalną ochronę, dodatkowo wokół zamku była wykonane dwie fosy. Do naszych czasów zachowała się tylko część wieży i fragmenty murów. Na murze wieży widoczne jest intensywne działanie ognia. Obecnie wśród kępy lasu jest mało widoczna z daleka jej ruina. |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
Wersja z 13:10, 9 sie 2019
nr rej. A/4135/593 z 25.08.1959 | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Inwestor | |
Ukończenie budowy |
1355 r. |
Pierwszy właściciel | |
Położenie na mapie gminy Czarny Bór | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu wałbrzyskiego | |
50°45′59″N 16°08′01″E/50,766389 16,133611 |
Zamek w Czarnym Borze – wybudowany przed 1355 rokiem w Czarnym Borze[1].
Położenie
Zamek położony jest w Czarnym Borze – w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, w gminie Czarny Bór. Położony jest w Sudetach Środkowych, na pograniczu Gór Wałbrzyskich i Kamiennych (pasmo Czarnego Lasu i Lesistej), w dolinie Leska (prawego dopływu Bobru) i jego dopływu – Grzędzkiego Potoku.
Historia
Nie jest znana dokładna data powstania zamku. Jednakże na podstawie analizy wydarzeń historycznych można w przybliżeniu określić czas jego powstania na 1 połowę XIV wieku. Strzegł on szlaku handlowego prowadzącego do Czech. Zamek po raz pierwszy odnotowany jest w 1355 r. wśród warowni, wobec których piastowski książe Bolko II świdnicki podjął akcję zbrojną[2]. Choć przyjmuje się, że działania księcia wymierzone były przeciw zbuntowanemu rycerstwu, brak jest pewnych danych na temat ówczesnego pana zamku. Wzmianka z 1364 r. wskazuje, że twierdza Czarny Bór pozostawała co najmniej do tego czasu we władaniu Bolka II. W 1371 r. Witek Czech z Rodov pod Jaromierzem wystawił dokument, w którym przekazał w dożywocie zamek z przyległościami swej żonie Jutcie[2]. Obiekt został wymieniony w dokumencie z 1373 r., jako punkt odniesienia w stosunku do zarośli Heine, zlokalizowanych między Czadrowem a Czarnym Borem, które sprzedał Mikołaj Ottendorf opatowi krzeszowskiemu Mikołajowi Kestnerowi[2]. Od 1368 r. odnotowywany jest w dokumentach księstwa świdnickiego Zygmunt von Schwarzwaldau, syn nieżyjącego już wówczas Witka Czecha. W 1390 r. Zygmunt zapisał swe dobra wraz z zamkiem w Czarnym Borze na wypadek bezpotomnej śmierci, na rzecz Tammo z Łażan[2]. Jak można sądzić, aktu tego dokonał będąc w pełni sił, gdyż wzmiankowany był jeszcze w 1394 r. W 1471 r. we wsi Czarny Bór miało być pobierane cło na przeprawie przez Lask (droga z Boguszowa do Kamien-nej Góry)[2]. Zniszczenie warowni miało nastąpić w 1509 r.[2] Od tego też czasu zamek pozostawał w ruinie.
Zamek wybudowany został na niewielkim "wzgórzu" otoczonym podmokłymi łąkami. Budowla została wybudowana na podmokłych łąkach w dolinie rzeki Lesk. Bagna stanowiły jego naturalną ochronę, dodatkowo wokół zamku była wykonane dwie fosy. Do naszych czasów zachowała się tylko część wieży i fragmenty murów. Na murze wieży widoczne jest intensywne działanie ognia. Obecnie wśród kępy lasu jest mało widoczna z daleka jej ruina.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 190. [dostęp 31.12.2014].
- ↑ a b c d e f http://www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/89407/Boguszewicz_Corona%20Silesiae.pdf