Chociwel

Chociwel
	miasto w gminie miejsko-wiejskiej
	; Jezioro Starzyca oraz zabudowania Chociwla
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	stargardzki
Gmina	Chociwel
Prawa miejskie	1338
Burmistrz	Stanisław Szymczak
Powierzchnia	3,67 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość	; 3167; 862,9 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 91
Kod pocztowy	73-120
Tablice rejestracyjne	ZST
	Położenie na mapie gminy Chociwel Chociwel
	Położenie na mapie Polski Chociwel
	Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Chociwel
	Położenie na mapie powiatu stargardzkiego Chociwel
	53°28′01″N 15°20′01″E/53,466944 15,333611
TERC (TERYT)	3214024
SIMC	0978757
	Urząd miejskiul. Armii Krajowej 52; 73-120 Chociwel
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Strona internetowa

Chociwel (niem. Freienwalde^[2], w latach 1945-1946 Leśnowola^[3]) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chociwel. Miasto leży na Pojezierzu Ińskim, nad rzeką Krąpiel i jeziorem Starzyca o charakterystycznym półksiężycowym kształcie.

Według danych z 30 czerwca 2009 roku, miasto miało 3266 mieszkańców^[4].

Ośrodek przemysłu spożywczego i drzewnego.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Chociwel leży przy drodze krajowej nr 20 Stargard – Gdynia oraz przy linii kolejowej nr 202 Gdańsk Główny – Stargard (stacja kolejowa Chociwel), ok. 25 km na północny wschód od Stargardu.

Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 3,67 km²^[5].

Części miasta stanowią także: Kołat, Studzianka.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Gród pomorski w X–XII w. Pierwsza wzmianka z 1321^[6]. Prawa miejskie otrzymał w 1338 roku jako własność rodu Wedlów, w 1375 zbudowano fortyfikacje. Od XV wieku działała szkoła. Od 1648 pod panowaniem Brandenburgii. Zachowany dawny układ urbanistyczny.

3 marca 1945 roku miasto zdobyły oddziały 61 armii oraz 2 armii pancernej gwardii I Frontu Białoruskiego. Na cześć poległych podczas walk o miasto (m.in. Bohater Związku Radzieckiego Suga Najew) po wojnie na ówczesnej ul. Armii Czerwonej odsłonięto pomnik^[7].

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. szczecińskiego.

W roku 2017 przemianowane zostały ulice Karola Świerczewskiego na Jana Pawła II oraz 25 Lecia PRL na Maszynistów Kolejowych^[8].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Piramida wieku mieszkańców Chociwla w 2014 roku^[1].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Kościół Matki Boskiej Bolesnej

Kościół Matki Boskiej Bolesnej – budowla gotycka z XV w. Pierwszy kościół zbudowano w Chociwlu w 1124 r. Budowę obecnego kościoła pod wezwaniem Matki Boskiej Bolesnej rozpoczęto w roku 1408, a ukończono w 1460. Ostatni proboszcz rzymskokatolicki przed reformacją Paulus Kitzmann objął obowiązki w roku 1489. W roku 1530 siły zbrojne reformacji z Dobrej i Stargardu wypędziły ostatniego proboszcza, który uszedł do Marianowa. W roku 1945 kościół objęli ponownie katolicy. Od tego czasu duszpasterstwo prowadzą księża Chrystusowcy.

dom młynarza
fragmenty murów obronnych
pałac przy ul. Kołat 3, wybudowany w latach 60. XIX wieku, przebudowany na przełomie XIX/XX wieku

Wspólnoty religijne[edytuj | edytuj kod]

Zbór baptystów

Miasto obejmuje parafia rzymskokatolicka Matki Boskiej Bolesnej, należąca do archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej.

Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzi także protestancki zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów.

Sport[edytuj | edytuj kod]

Stadion Miejski

W mieście siedzibę ma Ludowy Klub Sportowy „Piast” Chociwel, który powstał w 1948 r. i ma barwy klubowe zielono-pomarańczowo-czerwone^[9]. Zespół piłkarski rozgrywa mecze na Stadionie Miejskim z boiskiem o wymiarach 102 × 67 m i trybunach o pojemności 1000 miejsc (w tym 700 siedzących)^[10]. W sezonie 2009/2010 drużyna piłki nożnej brała udział w rozgrywkach IV ligi, grupie zachodniopomorskiej^[11].

Administracja[edytuj | edytuj kod]

Budynek Urzędu Miejskiego

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Chociwla wybierają do swojej rady miejskiej 8 radnych (8 z 15). Pozostałych 7 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Chociwel^[12]. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest budynek przy Armii Krajowej.

Mieszkańcy Chociwla wybierają parlamentarzystów z okręgów wyborczych z siedzibą komisji w Szczecinie, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz żydowski w Chociwlu

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Chociwel w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
↑ Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945.
↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2009 r.), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 24 listopada 2009, ISSN 1734-6118 .
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
↑ CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 116, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945", Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 706
↑ Ulica Maszynistów Kolejowych
↑ Historia. Piast Chociwel. [dostęp 2010-04-30]. (pol.).
↑ Stadion. Piast Chociwel. [dostęp 2010-04-30]. (pol.).
↑ Piast Chociwel. 90minut.pl. [dostęp 2010-04-30]. (pol.).
↑ Rada Miejska w Chociwlu. Państwowa Komisja Wyborcza, 2006. [dostęp 2009-09-30]. (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Oficjalna strona miasta i gminy Chociwel
Strona parafii – Wirtualna podróż po kościele
Historia Żydów w Chociwlu na portalu Wirtualny Sztetl

[populacja2016-1] Chociwel w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[MP-2] Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)

[3] Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945.

[Ludność2009-06-4] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2009 r.), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 24 listopada 2009, ISSN 1734-6118 .

[5] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.

[pomorze-6] CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 116, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .

[7] Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945", Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 706

[8] Ulica Maszynistów Kolejowych

[9] Historia. Piast Chociwel. [dostęp 2010-04-30]. (pol.).

[10] Stadion. Piast Chociwel. [dostęp 2010-04-30]. (pol.).

[11] Piast Chociwel. 90minut.pl. [dostęp 2010-04-30]. (pol.).

[12] Rada Miejska w Chociwlu. Państwowa Komisja Wyborcza, 2006. [dostęp 2009-09-30]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Miasta na prawach powiatu	Koszalin Szczecin Świnoujście
Miasta powiatowe	Białogard Choszczno Drawsko Pomorskie Goleniów Gryfice Gryfino Kamień Pomorski Kołobrzeg Łobez Myślibórz Police Pyrzyce Sławno Stargard Szczecinek Świdwin Wałcz
Miasta gminne	Barlinek Barwice Biały Bór Bobolice Borne Sulinowo Cedynia Chociwel Chojna Czaplinek Człopa Darłowo Dębno Dobra k. Nowogardu Dobrzany Drawno Dziwnów Golczewo Gościno Ińsko Kalisz Pomorski Karlino Lipiany Maszewo Mielno Mieszkowice Międzyzdroje Mirosławiec Moryń Nowe Warpno Nowogard Pełczyce Płoty Polanów Połczyn-Zdrój Recz Resko Sianów Stepnica Suchań Trzcińsko-Zdrój Trzebiatów Tuczno Tychowo Węgorzyno Wolin Złocieniec

Miasto	Chociwel
Sołectwa	Bobrowniki Bród Długie Kamienny Most Kania Karkowo Lisowo Lublino Oświno Starzyce Wieleń Pomorski
Miejscowości niesołeckie	Chociwel-Wieś Kamionka Kania Mała Mokrzyca Pieczonka Płątkowo Radomyśl Sątyrz Pierwszy Sątyrz Drugi Spławie Zabrodzie

Miasta	Chociwel Dobrzany Ińsko Stargard Suchań
Gminy miejskie	Stargard
Gminy miejsko-wiejskie	Chociwel Dobrzany Ińsko Suchań
Gminy wiejskie	Dolice Kobylanka Marianowo Stara Dąbrowa Stargard

Przynależność wojewódzka	woj. szczecińskie
Miasta	Chociwel (Chociwol) Dobrzany (Dobrzanek) Ińsko Stargard Szczeciński (Stargard) (do 1973 →) Suchań
Osiedla (1954–72)	Kluczewo (1959–61 →)
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Bytowo (1945–54) Chociwel (1973–75) Dąbrowa (Nowa Dąbrowa) (1945–54) Długie (1945–54) Dobrzany (1973–75) Ińsko (1973–75) Kania (1945–54) Klępino (Klempino) (1945–54) Kobylanka (1973–75) Marianowo (Marianów) (1945–54 i 1973–75) Mielno Stargardzkie (Mielno) (1945–54) Nosowo (1945–54) Pęzino (Pęsino) (1945–54 i 1973–75) Słodkowo (1945–54) Stara Dąbrowa (1973–75) Stargard Szczeciński (od 1973) Storkowo (Starkowo) (1945–54) Suchań (1973–75)
Gromady (1954–72)	Brudzewice (1954–61) Chlebówek (1954–61) Chociwel (1954–72) Długie (1954–68) Dobrzany (1962–72) Dzwonowo (1954–68) Gogolewo (1954–61) Grzędzice (1954–68) Ińsko (1962–72) Kamienny Most (1954–61) Klępino (1954–61) Kluczewo (← 1955–59) Kobylanka (← 1958–72) Krzemień (1954–68) Łęczyca (1954–61) Marianowo (1954–72) Nowa Dąbrowa (1954–61) Ognica (1954–61) Pęzino (1954–72) Sadłowo (1954–61) Skalin (1954–68) Sowno (1954–71) Stara Dąbrowa (1962–72) Stargard Szczeciński (1962–72) Stargard–Kluczewo (1968–72) Storkowo (1954–61) Suchań (1962–72) Święte (1954–61) Tarnowo (1954–61) Wapnica (1954–61) Witkowo (← 1958–68)