54°15′36″N 16°03′39″E/54,260000 16,060833Mielno
| ||||
| ||||
 Mielno | ||||
| ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  zachodniopomorskie
| |||
| Powiat | koszaliński | |||
| Gmina | Mielno | |||
| Prawa miejskie | 1 stycznia 2017 | |||
| Burmistrz | Olga Roszak-Pezała | |||
| Powierzchnia | 33,45 km² | |||
| Populacja (2016) • liczba ludności • gęstość |
2937 87,8 os./km² | |||
| Strefa numeracyjna | (+48) 94 | |||
| Kod pocztowy | 76-032 | |||
| Tablice rejestracyjne | ZKO | |||
Położenie na mapie gminy Mielno   Mielno | ||||
Położenie na mapie powiatu koszalińskiego  Mielno | ||||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  Mielno | ||||
Położenie na mapie Polski  Mielno | ||||
| 54°15′36″N 16°03′39″E/54,260000 16,060833
| ||||
| TERC (TERYT) | 3209054 | |||
| SIMC | 0308353 | |||
Urząd miejski ul. B. Chrobrego 1076-032 Mielno | ||||
| Strona internetowa | ||||
Mielno (niem. Großmöllen lub Groß Möllen) – miasto w północno-zachodniej Polsce w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, siedziba gminy Mielno. Położone nad Morzem Bałtyckim i jeziorem Jamno, na Wybrzeżu Słowińskim. Miasto z dwoma letnimi kąpieliskami morskimi i przystanią rybacką na osiedlu Unieście. Według danych z 31 grudnia 2016 r. miasto miało 2937 mieszkańców[1].
Mielno wraz z Mielenkiem stanowi jeden z wielu kompleksów wypoczynkowych polskiego wybrzeża.
Spis treści
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Mielno znajduje się na Wybrzeżu Słowińskim, nad Morzem Bałtyckim, a także nad północnym i zachodnim brzegiem jeziora Jamno. Północna część miasta leży na mierzei między jeziorem Jamno a Morze Bałtyckie. Mierzeję przecina kanał Jamieński Nurt, który stanowi także granicę miasta. Miasto posiada także dwie integralne części miejscowości: Barnowo i Unieście.
Według danych z 1 stycznia 2017 r. powierzchnia miasta wynosiła 33,45 km², co stanowiło 53,8% powierzchni gminy Mielno[1]. Do obszaru miasta włączony jest obszar całego jeziora Jamno o powierzchni 22,40 km², co stanowi 67% powierzchni miasta.
W latach 1975–1998 miejscowość należała do woj. koszalińskiego.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Według danych z 31 grudnia 2016 r. miasto miało 2937 mieszkańców, co stanowiło 59,0% ludności gminy[1]. Gęstość zaludnienia wynosiła 87,8 osoby na km². Wyłączając obszar jeziora Jamno (22,40 km²) gęstość zaludnienia na lądzie wynosiła 265,8 osoby na km².
Mielno (bez Unieścia) według danych z 31 grudnia 2006 r. zamieszkiwało 2184 mieszkańców[2]. Według danych z 31 grudnia 2009 r. w Mielnie (bez Unieścia) zameldowanych na stałe były 2190 osoby[3].
Turystyka i rekreacja[edytuj | edytuj kod]
Nad morzem wyznaczono letnie kąpielisko „Mielno 216” o długości 100 m, przy wejściu od ul. Kościuszki[4]. W 2012 r. kąpielisko Mielno spełniało wytyczne wymogi jakościowe dla wody w kąpielisku Unii Europejskiej[5]. W 2013 r. okres sezonu kąpielowego określono od 1 lipca do 31 sierpnia[4].
Drugie kąpielisko „Unieście 221”.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Do 1945 r. stosowano niemiecką nazwę Großmöllen[6]. W 1947 r. ustalono urzędowo nazwę Mielno[7]. Komisja Ustalania Nazw Miejscowości przyjmując nazwę nawiązała do wyrazu „mielizna” oraz kaszubskiego słowa „miałki”, czyli „płytki”[8].
W latach 70. XX wieku rozważano budowę w Mielnie portu morskiego z wykorzystaniem jeziora Jamno. Wielkością miał przewyższać port kołobrzeski. Do realizacji tych zamierzeń ostatecznie nie doszło[9].
W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rybackie Mielno[10].
Mielno (wraz z Unieściem) otrzymało status miasta 1 stycznia 2017[11][12].
Zabudowa[edytuj | edytuj kod]
Główną ulicą Mielna jest ulica Bolesława Chrobrego, przechodząca w ulicę 6-go marca na wysokości osiedla Unieście.
W miejscowości znajdują się cztery zabytki[13]:
- kościół pw. Przemienienia Pańskiego z XV wieku, przebudowany w XIX wieku,
- park dworski z przełomu XVIII/XIX wieku,
- willa przy ul. T. Kościuszki 11, budynek szachulcowy z początku XX wieku,
Do 2013 r. w Mielnie przy ul. 1 Maja 13, znajdował pensjonat budynek drewniany z początku XX wieku, jednak spłonął w nocy z 1 na 2 stycznia 2013 r.[14].
10 maja 1999 przed budynkiem Urzędu Gminy przy ul. Chrobrego 10 stanęła rzeźba jelenia. Ufundowana w okresie międzywojennym, pierwotnie znajdowała się na placu przed muszlą koncertową, następnie została przeniesiona na ul. Parkową, by ostatecznie znaleźć się w obecnym miejscu.
Przy ul. Piastów 10 (dojście od ul. Cichej) na niewysokim cokole znajduje się pomnik Syreny z tarczą i mieczem, wykonany z metalizowanego betonu.
13 lutego 2010 r. przy głównym wejściu na plażę w Mielnie odsłonięto Pomnik Morsa autorstwa Roberta Sobocińskiego, mający być symbolem amatorów kąpieli w zimnej wodzie[15].
Zwyczajowo Mielno podzielone jest na trzy części: osiedle przykościelne, Stare Mielno i Osiedle Lechitów, jednak tylko to ostatnie jest oficjalną jednostką administracyjną miasta[16].
Osiedle przykościelne jest historycznie najstarszą częścią Mielna. Mieszczą się tam relikty grodziska wczesnosłowiańskiego z przełomu IX i X wieku oraz kościół parafialny z XV wieku. Część ta ma obecnie charakter peryferyjny, oddzielona jest od plaży lasem. Jej centralną część stanowi plac Kościelny i okolice ulicy Spokojnej. Północną częścią osiedla przykościelnego, przez las nadmorski przebiega międzynarodowy szlak rowerowy dookoła Bałtyku.
Stare Mielno to największa, granicząca z osiedlem Unieście część miasta. Powstała ona w połowie XIX wieku jako typowo turystyczna.[potrzebny przypis] Licznie występują w niej domy i pensjonaty z przełomu XIX i XX wieku (Willa Millenium, Willa Amber) oraz duże ośrodki wczasowe powstałe po 1945 roku (FWP Albatros). W Starym Mielnie toczy się życie kulturalne i towarzyskie miasta, odbywają się w nim wydarzenia. Istnieją tu budynki użyteczności publicznej, sklepy i sezonowe kramy oraz park, deptak Kościuszki i Promenada Nadmorska (dawniej Przyjaźni Polsko-Radzieckiej).
Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]
W Mielnie mieści się Szkoła Podstawowa im. Leonida Teligi i Gimnazjum im. Marka Kotańskiego, które są włączone w zespół szkół. W mieście działa także przedszkole publiczne.
W mieście znajduje się także biuro promocji i informacji turystycznej, biblioteka gminna, ośrodek sportu i rekreacji, gminny ośrodek pomocy społecznej, urząd pocztowy, a także posterunek policji[17].
Transport[edytuj | edytuj kod]
Mielno jest połączone z drogą krajową nr 11 poprzez drogę wojewódzką nr 165.
Połączenie z centrum Koszalina umożliwiają przewoźnicy prywatni, a także w sezonie letnim pociągi Przewozów Regionalnych (kursy skomunikowane z połączeniami dalekobieżnymi, średnio co godzinę), odjazdy z przystanku osobowego Mielno Koszalińskie. Do końca września 1938 r. docierał do Mielna tramwaj regionalny. Kursują także autobusy linii podmiejskiej nr. 1 z MZK Koszalin.
Alternatywnym połączeniem z Koszalinem (Jamno) jest rejs statkiem Koszałek po jeziorze Jamno do przystani Unieście II. Kursy statku w sezonie wakacyjnym są co 2 godziny.
Kultura i sport[edytuj | edytuj kod]
W mieście siedzibę ma Klub Sportowy „Saturn” Mielno, który powstał 1957 roku. Zespół piłki nożnej w sezonie 2010/2011 grał w klasie okręgowej, grupie koszalińskiej północnej[18].
Od 1996 r. w Mielnie działał Młodzieżowy Klub Regatowy „Tramp”, który zajmuje się szkoleniem młodzieży w wieku od 7 do 19 lat w klasach regatowych: Optimist, Cadet, OKD, Europa. LOK niestety odebrał klubowi budynek, w którym działał i młodzi żeglarze przenieśli się do innego Ośrodka Szkoleniowego mieszczącego się na Unieściu przy ulicy Prądno 1. [potrzebny przypis]
Od 2004 r. w Mielnie w styczniu bądź lutym odbywa się Międzynarodowy Zlot Morsów[19]. W miejscowości funkcjonuje także Mieleński Klub Morsów „Eskimos”[20].
Samorządy pomocnicze[edytuj | edytuj kod]
Gmina Mielno dla terenu miasta utworzyła 2 sołectwa (jednostki pomocnicze). Sołectwo Mielno obejmuje zachodnią część miasta wraz z częścią Barnowo (lecz bez jeziora Jamno), a Sołectwo Unieście obejmuje wschodnią część osiedla Unieście (także bez jeziora Jamno). Mieszkańcy każdego sołectwa wybierają sołtysa oraz radę sołecką, która składa się z 3 do 7 osób[21].
Religia[edytuj | edytuj kod]
Teren miasta obejmują 2 parafie rzymskokatolickie: parafia Matki Bożej Gwiazdy Morza i parafia Przemienienia Pańskiego. Na terenie miasta znajduje się zbór Świadków Jehowy[22].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2017 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2017-07-19. ISSN 1505-5507.
- ↑ Plan odnowy miejscowości Mielno. Urząd Gminy Mielno, 2007-09-14, s. 7.
- ↑ Plan Odnowy Miejscowości Mielno. 2010-08 (Załącznik do Uchwały nr 1/2010 Zebrania Wiejskiego w Mielnie z dnia 3 sierpnia 2010 r.)
- ↑ a b Uchwała Nr XXXIX/418/13 Rady Gminy Mielno z dnia 23 maja 2013 r. ws. wykazu kąpielisk (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2013 r. poz. 2405).
- ↑ Bathing water quality – data viewer (ang.). European Environment Agency. [dostęp 2013-06-22].
- ↑ Arkusz 1762 Großmöllen. W: Topografische Karten (Meßtischblätter) 1:25 000. Reichsamt für Landesaufnahme, 1934.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. (M.P. z 1947 r. Nr 37, poz. 297, s. 4)
- ↑ Małgorzata Żuchowska, Nazwy miejscowości nadbałtyckich, w: Poznaj swój kraj, nr 4/1986, s. 13, ISSN 0832-6151.
- ↑ Witold Frączek, Port gwiaździsty, w: Poznaj Świat, nr 9/1979, s. 41, ISSN 0032-6143.
- ↑ M.P. z 1974 r. Nr 28, poz. 172
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 lipca 2016 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany nazwy gminy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1134)
- ↑ Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta (2016-07-11).
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie. 31 grudnia 2017; 9 miesięcy temu.
- ↑ g, Pożar w Mielnie. Zabytek stanął w płomieniach [zdjęcia], „gk24.pl” [dostęp 2017-01-16].
- ↑ „Pomnik Morsa” [dostęp 2013-08-22].
- ↑ Olga Roszak-Pezała: Plan Odnowy Miejscowości Mielno na lata 2010–2017. Rada Gminy Mielno.
- ↑ Komisariat Policji I w Koszalinie. Komenda Miejska Policji w Koszalinie. [dostęp 2009-08-09].
- ↑ Klub Sportowy Saturn Mielno. 90minut.pl. [dostęp 2010-08-16].
- ↑ Kroniki zjazdów. Biuro Promocji i Informacji Turystycznej Mieleńskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji. [dostęp 2010-08-16].
- ↑ Eskimos Mielno. [dostęp 2010-08-16].
- ↑ Uchwała Nr XIX/96/2004 Rady Gminy Mielno z dnia 21 maja 2004 r. ws. uchwalenia statutów sołectw Gminy Mielno (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2004 r. Nr 50, poz. 933)
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org, [dostęp: 2014-06-07]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Moellen Gross (niem.) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. VI: Malczyce – Netreba. Warszawa 1885.
- System Informacji Przestrzennej Gminy Mielno
| ||||||||||
| ||||||||||||||||||||
