Iosif Brodski
|
||
 Fotografia Brodskiego, 1988 |
||
| Imiona i nazwisko | Iosif Aleksandrowicz Brodski (ros. Иосиф Александрович Бродский) | |
| Data i miejsce urodzenia | 24 maja 1940 Leningrad |
|
| Data i miejsce śmierci | 28 stycznia 1996 Nowy Jork |
|
| Zawód | pisarz, tłumacz | |
| Narodowość | rosyjska, żydowska | |
| Język | rosyjski, angielski | |
| Obywatelstwo | radzieckie, amerykańskie | |
| Okres | 1956-1996 | |
| Gatunki | liryka, proza, dramat, publicystyka | |
| Ważne dzieła | Wielka elegia dla Johna Donne’a, Koniec pięknej epoki, Elegie rzymskie | |
| Muzeum artysty | Muzeum-dom Brodskiego w Petersburgu | |
 |
||
Iosif Aleksandrowicz Brodski (ros. Иосиф Александрович Бродский, w Polsce znany też jako Josif Brodski; ur. 24 maja 1940 w Leningradzie, Rosyjska Federacyjna SRR, zm. 28 stycznia 1996 w Nowym Jorku, USA) – jeden z największych rosyjskich i amerykańskich poetów i eseistów XX wieku. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1987.
W ZSRR skazany na przymusowe roboty za pasożytnictwo. W 1972 pozbawiony obywatelstwa i wydalony ze Związku Radzieckiego. Zamieszkał w Nowym Jorku, gdzie wykładał na różnych uczelniach. W latach 1991-1992 został Laureatem Biblioteki Kongresu USA. Został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1987 za uniwersalne wartości całokształtu twórczości literackiej, odznaczające się jasnością myśli i poetycką siłą. Brodskiego pochowano w Wenecji, którą pokochał, i której poświęcił esej Znak wodny.
Spis treści
Wybrana twórczość[1][edytuj]
Uwaga – rok podany przed książką jest datą pierwszej publikacji, nie powstania utworu.
Zbiory wierszy i poematów[edytuj]
w języku rosyjskim[edytuj]
- 1963 – Izaak i Abraham
- 1965 – Wiersze i poematy (ros. Стихотворения и поэмы)
- 1970 – Postój na pustyni (ros. Остановка в пустыне)
- 1977 – Koniec pięknej epoki (ros. Конец прекрасной эпохи: Стихотворения 1964–1971)
- 1977 – Część mowy (ros. Часть речи: Стихотворения 1972–1976)
- 1982 – Elegie rzymskie (ros. Римские элегии)
- 1983 – Nowe stance do Augusty (ros. Новые стансы к Августе (Стихи к М. Б., 1962–1982))
- 1987 – Urania (ros. Урания)
- 1990 – Uwagi paprotnika (ros. Примечания папоротника)
- 1990 – Jesienny krzyk jastrzębia (ros. Осенний крик ястреба: стихотворения 1962–1989 годов)
- 1993 – Kapadocja (ros. Каппадокия)
- 1995 – W okriestnostjach Atłantidy (ros. В окрестностях Атлантиды)
- 1996 – Piejzaż s nawodnienijem (ros. Пейзаж с наводнением)
- 2011 – Słon i Marus’ka (ros. Слон и Маруська)
w języku angielskim[edytuj]
- 1967 – Wielka elegia dla Johna Donne'a (ang. Elegy for John Donne and Other Poems)
- 1973 – Poezje wybrane (ang. Selected poems)
- 1977 – ang. A Part of Speech
- 1981 – ang. Verses on the Winter Campaign 1980
- 1996 – Wiersze ostatnie (ang. So Forth)
- 2001 – Wiersze bożonarodzeniowe (ang. Nativity Poems)
Dramaty[edytuj]
Publicystyka[edytuj]
- 1986 – Mniej niż ktoś (inne tytuły: W półtora pokoju, Śpiew wahadła; ang. Less Than One) – tom eseistyczny. Pierwsze pełne wydanie po polsku – Znak, Kraków, 2006; wcześniej po polsku ukazywały się wybory esejów z tego zbioru pod tytułami: Mniej niż ktoś, nakładem CDN w roku 1989 oraz Śpiew wahadła, nakładem „Zeszytów Literackich”, w latach 1989 i 1996.
- 1992 – Znak wodny (ang. Watermark)
- 1995 – Pochwała nudy (ang. On Grief and Reason)
Filmy[edytuj]
- 2015 - Brodski nie jest poetą (ros. Бродский не поет, Brodskij nie poet), film dokumentalny w reżyserii Ilji Biełowa o życiu Brodskiego po emigracji, głównie w Stanach, na podstawie rzadkich materiałów archiwalnych.[2].
Przypisy
- ↑ http://www.biblionetka.pl/author.aspx?id=416.
- ↑ https://www.sputnikfestiwal.pl/2016/film-pl_157 Opis filmu na stronie 10. Sputnika nad Polską, dostęp 2016.11.08.
Bibliografia[edytuj]
Źródła w języku polskim
- Jadwiga Szymak-Reiferowa, Josif Brodski, Katowice: „Śląsk”, 1993, 120 s. (seria: Sylwetki Pisarzy XX Wieku), ISBN 83-85831-25-8.
- Jadwiga Szymak-Reiferowa, Czytając Brodskiego, Kraków: Wydawnictwo UJ, 1998, 246 s., ISBN 83-233-1147-1.
- O Brodskim. Studia, szkice, refleksje, pod red. Piotra Fasta, Katowice: „Śląsk”, 1993, 173 s., ISBN 83-85831-30-4.
- Piotr Fast, Spotkania z Brodskim, Wrocław: Wirydarz, 1996, 157 s., ISBN 83-7155-001-4.
- Piotr Fast, Spotkania z Brodskim (dawne i nowe), Katowice: „Śląsk”, 2000, 167 s. (seria: Biblioteka Przeglądu Rusycystycznego, nr 4), ISBN 83-7164-225-3.
- Joanna Madloch, Wczesna twórczość Josifa Brodskiego, Katowice: „Śląsk”, 2000, 158 s. (seria: Biblioteka Przeglądu Rusycystycznego, nr 3), ISBN 83-7164-229-6.
- Brodski w analizach i interpretacjach, pod red. Piotra Fasta i Joanny Madloch, Katowice: „Śląsk”, 2000, 165 s. (seria: Biblioteka Przeglądu Rusycystycznego, nr 5), ISBN 83-7164-325-X.
- Ewa Nikadem-Malinowska, Poezja i myśl. Twórczość Josifa Brodskiego jako fakt europejskiego dziedzictwa kulturowego, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2004, 172 s., ISBN 83-7299-353-X.
- Monika Grygiel, Poetycki świat wartości Josifa Brodskiego. Twórczość okresu 1957-1972, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2005, 207 s., ISBN 83-7306-261-0.
- Joanna Tarkowska, Konceptualizacja Rosji i świata w poezji Josifa Brodskiego. Dom, miasto, ojczyzna, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, ISBN 978-83-227-2651-8.
- Solomon Wołkow, Świat poety. Rozmowy z Josifem Brodskim, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2001, ISBN 83-06-02834-1.
- Reszty nie trzeba. Rozmowy z Josifem Brodskim, zebrał i opracował Jerzy Illg, Katowice: „KSIĄŻNICA”, 1993, ISBN 83-7025-031-9.
Linki zewnętrzne[edytuj]
|
|||||
