Wojciech Pszoniak: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
dr |
poprawa przek., drobne redakcyjne, ort., wyliczanka ról: standaryzacja (skrócenie niepotrzebnie wydłużonego kodu źr.), CytatD:techn.:popr./format., int., Filmografia:+sz:kolumna-podział, drobne merytoryczne, Wyróżnienia: uporządkowanie/standaryzacja, przeniesienie refów na koniec, WP:SK |
||
Linia 8: | Linia 8: | ||
|data śmierci = |
|data śmierci = |
||
|miejsce śmierci = |
|miejsce śmierci = |
||
|zawód = |
|zawód = aktor teatralny i filmowy, pedagog |
||
|współmałżonek = |
|współmałżonek = |
||
|lata aktywności = od |
|lata aktywności = od 1965 |
||
|zespół artystyczny = [[Teatr |
|zespół artystyczny = [[Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie|Stary Teatr w Krakowie]]<br /> (1968–1972)<br /> [[Teatr Powszechny w Warszawie]]<br /> (1974–1979)<br /> [[Teatr Ateneum w Warszawie]]<br /> (2001–2006)<br /> [[Teatr Współczesny w Warszawie]]<br /> (2010–2012) |
||
|nagrody = {{aktor infobox/nagroda|Nagroda im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego|<center>'''1975''': ''za wybitne osiągnięcia aktorskie''</center>}} |
|nagrody = {{aktor infobox/nagroda|Nagroda im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego|<center>'''1975''': ''za wybitne osiągnięcia aktorskie''</center>}} |
||
{{aktor infobox/nagroda|FPFF|<center>'''Najlepsza pierwszoplanowa rola męska'''<br />[[2. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku|1975]]: ''[[Ziemia obiecana (film 1974)|Ziemia obiecana]]''<br />'''Najlepsza drugoplanowa rola męska'''<br />2015: ''[[Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy]]''</center>}} |
{{aktor infobox/nagroda|FPFF|<center>'''Najlepsza pierwszoplanowa rola męska'''<br />[[2. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku|1975]]: ''[[Ziemia obiecana (film 1974)|Ziemia obiecana]]''<br />'''Najlepsza drugoplanowa rola męska'''<br />2015: ''[[Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy]]''</center>}} |
||
Linia 19: | Linia 19: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Przez [[Gustaw Holoubek|Gustawa Holoubka]], [[Tadeusz Łomnicki|Tadeusza Łomnickiego]] i [[Zbigniew Zapasiewicz|Zbigniewa Zapasiewicza]] został w 1990 uznany za jednego z trzech największych polskich aktorów dramatycznych po 1965 roku (obok [[Piotr Fronczewski|Piotra Fronczewskiego]] i [[Andrzej Seweryn|Andrzeja Seweryna]]). |
Przez [[Gustaw Holoubek|Gustawa Holoubka]], [[Tadeusz Łomnicki|Tadeusza Łomnickiego]] i [[Zbigniew Zapasiewicz|Zbigniewa Zapasiewicza]] został w 1990 uznany za jednego z trzech największych polskich aktorów dramatycznych po 1965 roku (obok [[Piotr Fronczewski|Piotra Fronczewskiego]] i [[Andrzej Seweryn|Andrzeja Seweryna]]). |
||
Linia 29: | Linia 28: | ||
Dorastał w [[Gliwice|Gliwicach]]. W młodości grał na [[skrzypce|skrzypcach]] i [[klarnet|klarnecie]], w średniej szkole muzycznej w [[Bytom]]iu uczył się gry na [[Obój|oboju]], udzielał się też w orkiestrze wojskowej. Występował w teatrach amatorskich i studenckich, a także w [[kabaret]]ach (w 1961 założył kabaret „Czerwona Żyrafa”). |
Dorastał w [[Gliwice|Gliwicach]]. W młodości grał na [[skrzypce|skrzypcach]] i [[klarnet|klarnecie]], w średniej szkole muzycznej w [[Bytom]]iu uczył się gry na [[Obój|oboju]], udzielał się też w orkiestrze wojskowej. Występował w teatrach amatorskich i studenckich, a także w [[kabaret]]ach (w 1961 założył kabaret „Czerwona Żyrafa”). |
||
W 1968 ukończył studia na [[Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie|PWST w Krakowie]]. Występował na scenach [[Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie|Starego Teatru w Krakowie]] oraz [[Teatr Narodowy |
W 1968 ukończył studia na [[Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie|PWST w Krakowie]]. Występował na scenach [[Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie|Starego Teatru w Krakowie]] oraz [[Teatr Narodowy (Warszawa)|Teatru Narodowego w Warszawie]] i [[Teatr Powszechny w Warszawie|Teatru Powszechnego w Warszawie]]. W latach 1974–1980 był wykładowcą w [[Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie|warszawskiej PWST]]. W latach 70. występował także w [[Pod Egidą|kabarecie Pod Egidą]]. Od końca lat 70. grał w teatrach [[Francja|francuskich]]. W latach 80. wyjechał na stałe do [[Paryż]]a. Od lat 90. grywa zarówno w przedstawieniach francuskich, jak i w polskich. |
||
Wystąpił m.in. w przedstawieniach: ''Klątwa'' [[Stanisław Wyspiański|Stanisława Wyspiańskiego]] |
Wystąpił m.in. w przedstawieniach: ''Klątwa'' [[Stanisław Wyspiański|Stanisława Wyspiańskiego]] (reż. [[Konrad Swinarski]], 1970), ''Miłość i gniew'' [[John Osborne|Johna Osborne’a]] (reż. [[Zygmunt Hübner]], 1973), ''[[Rewizor (komedia)|Rewizor]]'' [[Nikołaj Gogol|Nikołaja Gogola]] (reż. [[Jerzy Gruza]], 1977), ''Siedem pięter'' Dino Buzattiego (reż. [[Andrzej Barański]], 1995), ''Śmieszny staruszek'' [[Tadeusz Różewicz|Tadeusza Różewicza]] (reż. [[Stanisław Różewicz]], 1997) oraz w wyreżyserowanym przez siebie ''[[Dożywocie (komedia)|Dożywociu]]'' (2001) [[Aleksander Fredro|Aleksandra Fredry]]. |
||
Na ekranie debiutował w bułgarskim serialu ''Proizszestwie na Cljapata ulica'' |
Na ekranie debiutował w bułgarskim serialu ''Proizszestwie na Cljapata ulica'' (1965). W filmie polskim natomiast w 1970 – ''Twarz anioła'' (reż. [[Zbigniew Chmielewski]]). Wystąpił w kilkudziesięciu filmach polskich, francuskich i w produkcjach międzynarodowych. Zagrał m.in. tytułową rolę w ''[[Diabeł (film 1972)|Diable]]'' (reż. [[Andrzej Żuławski]], 1972), rolę [[Mieszko I|Mieszka I]] w ''[[Gniazdo (film 1974)|Gnieździe]]'' (reż. [[Jan Rybkowski]], 1974), doktora Marglewskiego w ''[[Szpital przemienienia (film)|Szpitalu przemienienia]]'' (reż. [[Edward Żebrowski (reżyser)|Edward Żebrowski]], 1978), postać Siedelmayera, dyrektora cyrku w ''[[Aria dla atlety|Arii dla atlety]]'' (reż. [[Filip Bajon]], 1979), zagrał Josełe w ''[[Austeria (film)|Austerii]]'' (reż. [[Jerzy Kawalerowicz]], 1982) oraz Kamińskiego w ''[[Strajk (film 2006)|Strajku]]'' (reż. [[Volker Schlöndorff]], 2007). |
||
Wystąpił także w filmach [[Andrzej Wajda|Andrzeja Wajdy]]: w roli |
Wystąpił także w filmach [[Andrzej Wajda|Andrzeja Wajdy]]: w roli dziennikarza i [[Stańczyk]]a w ''[[Wesele (film 1972)|Weselu]]'' (1972), Moryca w ''[[Ziemia obiecana (film 1974)|Ziemi obiecanej]]'' (1974), [[Maximilien de Robespierre|Robespierre’a]] w ''[[Danton (film)|Dantonie]]'' (1983) i tytułowej roli w ''[[Korczak (film)|Korczaku]]'' (1990). |
||
Został członkiem honorowego komitetu poparcia [[Bronisław Komorowski|Bronisława Komorowskiego]] przed przyspieszonymi [[Wybory prezydenckie w Polsce w 2010 roku|wyborami prezydenckimi 2010]] |
Został członkiem honorowego komitetu poparcia [[Bronisław Komorowski|Bronisława Komorowskiego]] przed przyspieszonymi [[Wybory prezydenckie w Polsce w 2010 roku|wyborami prezydenckimi 2010]]{{r|Komitet poparcia Bronisława}} oraz przed [[Wybory prezydenckie w Polsce w 2015 roku|wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015 roku]]{{r|Barbara Sowa2015}}. |
||
Wojciech Pszoniak mieszka na stałe we Francji, jednak podkreśla swoje przywiązanie do Polski. W jednym z wywiadów mówił |
Wojciech Pszoniak mieszka na stałe we Francji, jednak podkreśla swoje przywiązanie do Polski. W jednym z wywiadów mówił{{r|Wojciech Pszoniak Wszystkich}}: |
||
{{CytatD|width= |
{{CytatD|width=80%|Mieszkając na Zachodzie, nigdy nie traciłem kontaktu z Polską. Tu ciągle mam mieszkanie, własny [[NIP]] i [[Podatek dochodowy od osób fizycznych|PIT]]. Tu mam przyjaciół. Rodzice wychowywali mnie w przekonaniu, że Polska jest najlepszym i najpiękniejszym krajem. Dzięki podróżom po świecie zrozumiałem, że to nie do końca prawda, że są kraje piękniejsze i zasobniejsze. Ale miłość do ojczyzny jest jak miłość do matki. Kochać ją trzeba i szanować za to, że jest. Im bardziej biedna i umęczona, tym większej wymaga miłości.|Wojciech Pszoniak}} |
||
== Życie prywatne == |
== Życie prywatne == |
||
Wojciech Pszoniak jest żonaty z Barbarą Pszoniak |
Wojciech Pszoniak jest żonaty z Barbarą Pszoniak. Miał starszego o 12 lata brata Jerzego i starszego o 11 lat brata [[Antoni Pszoniak|Antoniego Pszoniaka]], który również był aktorem{{r|Bartosiak2009}}. |
||
== Filmografia == |
== Filmografia == |
||
{{kolumna-podział|2| |
|||
* [[1965 w filmie|1965]] – ''[[Proizszestwie na sljapata ulica|Proizszestwie na sljapata ulica (Произшествие на сляпата улица)]]'' – francuski inspektor policji |
|||
* 1965: ''[[Proizszestwie na sljapata ulica]]''{{u|uwaga1}} – francuski inspektor policji |
|||
* [[1970 w filmie|1970]] – ''[[Twarz anioła (1970)|Twarz anioła]]'' – ojciec Tadka |
|||
* |
* 1970: ''[[Twarz anioła (1970)|Twarz anioła]]'' – ojciec Tadka |
||
* |
* 1971: ''[[Piłat i inni]]'' – Jeszua Ha-Nocri |
||
* 1972 |
* 1972: ''[[Diabeł (film 1972)|Diabeł]]'' – Diabeł |
||
* 1972 – ''[[Przeprowadzka (film 1972)|Przeprowadzka]]'' – inżynier Andrzej Nowicki |
* 1972: ''[[Ostatni liść]]'' – Berman |
||
* 1972: ''[[Przeprowadzka (film 1972)|Przeprowadzka]]'' – inżynier Andrzej Nowicki |
|||
* 1972 |
* 1972: ''[[Wesele (film 1972)|Wesele]]'' – dziennikarz, Stańczyk |
||
* |
* 1974: ''[[Czterdziestolatek]]'' (serial telewizyjny, odc. 3) – homoseksualista w kawiarni |
||
* 1974 |
* 1974: ''[[Gniazdo (film 1974)|Gniazdo]]'' – Mieszko I |
||
* 1974 |
* 1974: ''[[Ziemia obiecana (film 1974)|Ziemia obiecana]]'' – Moryc Welt |
||
* |
* 1976: ''[[Skazany (film 1976)|Skazany]]'' – Ryszard Bielczyk |
||
* |
* 1976: ''[[Motylem jestem, czyli romans 40-latka]]'' – redaktor Oswald z telewizji |
||
* 1976 |
* 1976: ''[[Parada oszustów]]'' – doktor Grewe, ślepiec, Maksymilian Taadjen |
||
* |
* 1977: ''[[Rekolekcje (film)|Rekolekcje]]'' – Marek |
||
* 1977 |
* 1977: ''[[Sprawa Gorgonowej]]'' – profesor |
||
* |
* 1978: ''[[Szpital przemienienia (film)|Szpital przemienienia]]'' – doktor Marglewski |
||
* |
* 1979: ''[[Aria dla atlety]]'' – Siedelmayer |
||
* 1979 |
* 1979: ''[[Golem (film 1979)|Golem]]'' – więzień |
||
* |
* 1980: ''[[Olimpiada ’40]]'' – Otto Schultze |
||
* |
* 1981: ''[[Limuzyna Daimler-Benz]]'' – Bogdański |
||
* 1981 |
* 1981: ''[[Okno (film 1981)|Okno]]'' – kelner |
||
* 1981 |
* 1981: ''[[Spokojne lata]]'' – Śliz |
||
* |
* 1982: ''[[Austeria (film)|Austeria]]'' – Rudy Josełe |
||
* 1982 |
* 1982: ''[[Danton (film)|Danton]]'' – [[Maximilien de Robespierre]] |
||
* |
* 1984: ''[[Przekątna gońca]]'' – Felton |
||
* |
* 1985: ''[[Gorzkie żniwa]]'' – Cybulkowski |
||
* |
* 1986: ''[[Nienawidzę aktorów]]'' – Hercule Potnik |
||
* 1986 |
* 1986: ''[[Mit meinen heissen Tranen]]'' – Kajetan |
||
* |
* 1988: ''[[Dwoje]]'' – Walkowicz |
||
* 1988 |
* 1988: ''[[Nokturn (film)|Nokturn]]'' – Kajetan, ksiądz |
||
* 1988 |
* 1988: ''[[Czerwona Wenecja]]'' – [[Antonio Vivaldi]] |
||
* 1988 |
* 1988: ''[[Zabić księdza]]'' – grający w brydża |
||
* 1988 |
* 1988: ''[[Le testament d'un poète juif assassiné]]'' – sędzia |
||
* 1988 |
* 1988: ''[[Lata jak sandwicze]]'' – Max |
||
* |
* 1989: ''[[Coupe-Franche]]'' – Gyuri |
||
* |
* 1990: ''[[Korczak (film)|Korczak]]'' – [[Janusz Korczak]] |
||
* 1990 |
* 1990: ''[[Monsieur]]'' – Kaltz |
||
* |
* 1991: ''[[Gawin (film)|Gawin]]'' – Pierre, Xerkes |
||
* |
* 1992: ''[[Kiedy rozum śpi]]'' – Ottenhagen |
||
* 1992 |
* 1992: ''[[Wiatr ze wschodu]]''{{r|filmweb-}} – pułkownik Lew Czeko |
||
* 1992 |
* 1992: ''[[Le bal des casse-pieds]]'' – Groboniek |
||
* |
* 1993: ''[[J'aime pas qu'on m'aime]]'' – Sammy |
||
* |
* 1994: ''[[Hańba i chwała]]'' – doktor |
||
* 1994 |
* 1994: ''[[The Deep Blue Sea]]'' – Mr. Miller |
||
* |
* 1995: ''[[Wielki tydzień (film)|Wielki tydzień]]'' – radca Zamojski |
||
* |
* 1997: ''[[Brat naszego Boga (film)|Brat naszego Boga]]'' – nieznajomy |
||
* |
* 1999: ''[[L’atelier]]'' – Monsieur Leon |
||
* |
* 2000: ''[[Bajland]]'' – kandydat na prezydenta Jan Rydel |
||
* 2000 |
* 2000: ''[[Deuxième vie]]'' – ojciec Vincenta |
||
* |
* 2001: ''[[Chaos (film 2001)|Chaos]]'' – Pali |
||
* 2001 |
* 2001: ''[[Garderoba damska]]'' – bufetowy Miecio |
||
* |
* 2003: ''[[Zmowa milczenia]]'' – arcybiskup |
||
* |
* 2004: ''[[Vipère au poing]] Żmija w garści'' – ks. Wolica |
||
* |
* 2006: ''[[Oficerowie]]'' (serial tv) – Czesław Pieczur |
||
* 2006 |
* 2006: ''[[Strajk (film 2006)|Strajk]]'' – Kamiński |
||
* |
* 2007: ''[[Nadzieja (film)|Nadzieja]]'' – Benedykt Weber |
||
* |
* 2008: ''[[Teraz albo nigdy!]]'' (serial telewizyjny) – Witold Koprowicz |
||
* |
* 2009: ''[[Mniejsze zło (film)|Mniejsze zło]]'' – pacjent |
||
* |
* 2010: ''[[Mistyfikacja (film 2010)|Mistyfikacja]]'' – fryzjer |
||
* |
* 2010: ''[[Sprawiedliwi (serial telewizyjny)|Sprawiedliwi]]'' (serial telewizyjny) – Jakub Kohhn |
||
* |
* 2010: ''[[Mała matura 1947]]'' – major Trzaska |
||
* |
* 2010: ''[[Kret (film 2011)|Kret]]'' – Garbarek |
||
* |
* 2011: ''[[Czarny czwartek (film)|Czarny czwartek]]'' – [[Władysław Gomułka]] |
||
* |
* 2011: ''[[Wygrany]]'' – Profesor Karloff |
||
* |
* 2011: ''[[1920 Bitwa warszawska]]'' – generał [[Maxime Weygand]] |
||
* |
* 2012: ''Cassos'' – Pan Lotz |
||
* |
* 2014: ''[[Dziecko Rosemary (miniserial)|Dziecko Rosemary]]'' (miniserial) – Monsieur Wees |
||
* |
* 2015: ''[[Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy]]'' – Felicjan Zuppe |
||
* |
* 2015: ''[[Carte Blanche]]'' – profesor okulista |
||
* |
* 2017: ''[[Gdybyś mu zajrzał w serce]]'' – Polak{{r|Si tu voyais son coeur}} |
||
}} |
|||
== Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia == |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Wyróżnienia == |
|||
; Nagrody i wyróżnienia |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | * nagroda im. [[Aleksander Zelwerowicz|Aleksandra Zelwerowicza]], przyznawana przez redakcję [[Teatr (czasopismo)|miesięcznika „Teatr”]] za sezon 2000/2001: role Leona w ''Pracowni krawieckiej'' Jean-Claude’a Grumberga w [[Teatr Telewizji|Teatrze Telewizji]] oraz François Pignona w ''Kolacji dla głupca'' Francisa Vebera w [[Teatr Ateneum w Warszawie|Teatrze Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie]] |
||
⚫ | |||
* 2007: [[Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”|Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]]{{r|Medale Gloria Artis dla Kabaretu}} |
|||
⚫ | |||
=== Nagrody === |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | * 2001: nagroda im. [[Aleksander Zelwerowicz|Aleksandra Zelwerowicza]], przyznawana przez redakcję [[Teatr (czasopismo)|miesięcznika „Teatr”]] za sezon 2000/2001: role Leona w ''Pracowni krawieckiej'' Jean-Claude’a Grumberga w [[Teatr Telewizji|Teatrze Telewizji]] oraz François Pignona w ''Kolacji dla głupca'' Francisa Vebera w [[Teatr Ateneum w Warszawie|Teatrze Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Inne: |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
=== Inne === |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
* 2015: [[Wielki Splendor|Splendor Splendorów]]{{r|Znamy laureatów Wielkich|Teatr Polskiego Radia Splendory}} |
|||
== Uwagi == |
|||
{{Uwagi| |
|||
<ref name="uwaga1">W oryginale (bułg.) tytuł filmu brzmi Произшествие на сляпата улица.</ref> |
|||
}} |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy |
{{Przypisy| |
||
<ref name="Barbara Sowa2015">{{cytuj stronę|url=http://wiadomosci.dziennik.pl/wybory-prezydenckie/artykuly/485362,lista-nazwisk-komitetu-poparcia-bronislawa-komorowskiego.html|tytuł=Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała Lista|autor=Barbara Sowa|opublikowany=dziennik.pl|data=2015-03-16|data dostępu=2015-03-21}}</ref> |
|||
<ref name="Bartosiak2009">{{cytuj pismo|nazwisko=Bartosiak|imię=Arkadiusz|nazwisko2=Klinke|imię2=Łukasz|nazwisko3=Meller|imię3=Marcin|autor=|tytuł=Wywiad z Wojciechem Pszoniakiem|czasopismo=Playboy|wydawca=Wywiadowcy.pl|wydanie=2|data=2009|url=http://wywiadowcy.pl/wojciech-pszoniak/}}</ref> |
|||
<ref name="filmweb-">[http://www.filmweb.pl/film/Wiatr+ze+wschodu-1993-11437 Wiatr ze wschodu]</ref> |
|||
<ref name="Komitet poparcia Bronisława">{{cytuj stronę|url=http://wybory.onet.pl/prezydenckie-2010/aktualnosci/komitet-poparcia-bronislawa-komorowskiego,1,3225747,aktualnosc.html|tytuł=Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego|data=16 maja 2010|opublikowany=[[onet.pl]]|data dostępu=26 kwietnia 2014}}</ref> |
|||
⚫ | |||
<ref name="MP 2011-107-1082">{{Monitor Polski|2011|107|1082}}</ref> |
|||
<ref name="Si tu voyais son coeur">{{cytuj stronę|tytuł=Si tu voyais son coeur|url=http://www.filmweb.pl/film/Gdyby%C5%9B+mu+zajrza%C5%82+w+serce-2017-769867|opublikowany=filmweb.pl|data dostępu=2018-04-06}}</ref> |
|||
⚫ | <ref name="Teatr Polskiego Radia Splendory">{{cytuj stronę|url=http://kultura.gazetaprawna.pl/artykuly/909712,teatr-polskiego-radia-splendory-2015-rozdane.html|tytuł=''Teatr Polskiego Radia: Splendory 2015 rozdane''|data=7 grudnia 2015|praca=[[Gazeta Prawna|GazetaPrawna.pl]]|opublikowany=Infor PL S.A.|data dostępu=10 grudnia 2015}}</ref> |
||
<ref name="Wojciech Pszoniak Wszystkich">{{cytuj stronę|url=http://www.teatry.art.pl/!Rozmowy/wszystkich.htm|tytuł=Wojciech Pszoniak – Wszystkich kochać nie potrafię|opublikowany=teatry.art.pl|data dostępu=10 maja 2010}}</ref> |
|||
<ref name="Znamy laureatów Wielkich">{{cytuj stronę|url=http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1554523,Znamy-laureatow-Wielkich-Splendorow-2015|tytuł=''Znamy laureatów Wielkich Splendorów 2015''|data=7 grudnia 2015|praca=PolskieRadio.pl|opublikowany=Polskie Radio S.A.|data dostępu=10 grudnia 2015}}</ref> |
|||
}} |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
Wersja z 23:58, 5 maj 2020
Na Pol’and’Rock Festival 2019 | |
Data i miejsce urodzenia |
2 maja 1942 |
---|---|
Data śmierci | |
Zawód |
aktor teatralny i filmowy, pedagog |
Lata aktywności |
od 1965 |
Zespół artystyczny | |
Stary Teatr w Krakowie (1968–1972) Teatr Powszechny w Warszawie (1974–1979) Teatr Ateneum w Warszawie (2001–2006) Teatr Współczesny w Warszawie (2010–2012) | |
Odznaczenia | |
Wojciech Zygmunt Pszoniak (ur. 2 maja 1942 we Lwowie) – polski aktor teatralny i filmowy, pedagog.
Przez Gustawa Holoubka, Tadeusza Łomnickiego i Zbigniewa Zapasiewicza został w 1990 uznany za jednego z trzech największych polskich aktorów dramatycznych po 1965 roku (obok Piotra Fronczewskiego i Andrzeja Seweryna).
Życiorys
Wojciech Pszoniak pochodzi ze Lwowa, gdzie się urodził i spędził pierwsze dwa lata życia. Pod koniec II wojny światowej jego rodzina musiała wyjechać z tego miasta.
Dorastał w Gliwicach. W młodości grał na skrzypcach i klarnecie, w średniej szkole muzycznej w Bytomiu uczył się gry na oboju, udzielał się też w orkiestrze wojskowej. Występował w teatrach amatorskich i studenckich, a także w kabaretach (w 1961 założył kabaret „Czerwona Żyrafa”).
W 1968 ukończył studia na PWST w Krakowie. Występował na scenach Starego Teatru w Krakowie oraz Teatru Narodowego w Warszawie i Teatru Powszechnego w Warszawie. W latach 1974–1980 był wykładowcą w warszawskiej PWST. W latach 70. występował także w kabarecie Pod Egidą. Od końca lat 70. grał w teatrach francuskich. W latach 80. wyjechał na stałe do Paryża. Od lat 90. grywa zarówno w przedstawieniach francuskich, jak i w polskich.
Wystąpił m.in. w przedstawieniach: Klątwa Stanisława Wyspiańskiego (reż. Konrad Swinarski, 1970), Miłość i gniew Johna Osborne’a (reż. Zygmunt Hübner, 1973), Rewizor Nikołaja Gogola (reż. Jerzy Gruza, 1977), Siedem pięter Dino Buzattiego (reż. Andrzej Barański, 1995), Śmieszny staruszek Tadeusza Różewicza (reż. Stanisław Różewicz, 1997) oraz w wyreżyserowanym przez siebie Dożywociu (2001) Aleksandra Fredry.
Na ekranie debiutował w bułgarskim serialu Proizszestwie na Cljapata ulica (1965). W filmie polskim natomiast w 1970 – Twarz anioła (reż. Zbigniew Chmielewski). Wystąpił w kilkudziesięciu filmach polskich, francuskich i w produkcjach międzynarodowych. Zagrał m.in. tytułową rolę w Diable (reż. Andrzej Żuławski, 1972), rolę Mieszka I w Gnieździe (reż. Jan Rybkowski, 1974), doktora Marglewskiego w Szpitalu przemienienia (reż. Edward Żebrowski, 1978), postać Siedelmayera, dyrektora cyrku w Arii dla atlety (reż. Filip Bajon, 1979), zagrał Josełe w Austerii (reż. Jerzy Kawalerowicz, 1982) oraz Kamińskiego w Strajku (reż. Volker Schlöndorff, 2007).
Wystąpił także w filmach Andrzeja Wajdy: w roli dziennikarza i Stańczyka w Weselu (1972), Moryca w Ziemi obiecanej (1974), Robespierre’a w Dantonie (1983) i tytułowej roli w Korczaku (1990).
Został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010[1] oraz przed wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015 roku[2].
Wojciech Pszoniak mieszka na stałe we Francji, jednak podkreśla swoje przywiązanie do Polski. W jednym z wywiadów mówił[3]:
Życie prywatne
Wojciech Pszoniak jest żonaty z Barbarą Pszoniak. Miał starszego o 12 lata brata Jerzego i starszego o 11 lat brata Antoniego Pszoniaka, który również był aktorem[4].
Filmografia
Wyróżnienia
Odznaczenia
- 1975: Złoty Krzyż Zasługi
- 2011: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[5]
- 2007: Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[6]
- 2008: Order Narodowy Zasługi (Francja; za wkład w rozwój stosunków polsko-francuskich w dziedzinie kultury)
Nagrody
- Role teatralne
- 1975: Nagroda Ministra Kultury i Sztuki za wybitne osiągnięcia aktorskie w teatrze i filmie
- 2001: nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza, przyznawana przez redakcję miesięcznika „Teatr” za sezon 2000/2001: role Leona w Pracowni krawieckiej Jean-Claude’a Grumberga w Teatrze Telewizji oraz François Pignona w Kolacji dla głupca Francisa Vebera w Teatrze Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
- Role filmowe
- 1975: nagroda na 2. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku za pierwszoplanową rolę męską Moryca Welta w Ziemi obiecanej
- 1983: nagroda Światowego Festiwalu Filmowego w Montrealu za rolę Robespierre’a w Dantonie
- 1991: nagroda Przewodniczącego Komitetu Kinematografii za tytułową kreację aktorską w filmie Korczak
- 2015: nagroda na 40. Festiwalu Filmowym w Gdyni za drugoplanową rolę męską w filmie Ekscentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy
- 2016: Orzeł za najlepszą drugoplanową rolę męską w filmie Ekscentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy
Inne
- 1997: odciśnięcie dłoni na Promenadzie Gwiazd podczas II Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach
- 1998: odsłonięcie gwiazdy Pszoniaka w Alei Gwiazd na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi
- 2012: podczas obchodów swoich 70. urodzin z rąk prezydenta Gliwic, Zygmunta Frankiewicza, odebrał honorowe obywatelstwo miasta Gliwice
- 2015: Splendor Splendorów[7][8]
Uwagi
<ref>
o nazwie „uwaga1”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Przypisy
- ↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego. onet.pl, 16 maja 2010. [dostęp 26 kwietnia 2014].
- ↑ Barbara Sowa: Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała Lista. dziennik.pl, 2015-03-16. [dostęp 2015-03-21].
- ↑ Wojciech Pszoniak – Wszystkich kochać nie potrafię. teatry.art.pl. [dostęp 10 maja 2010].
- ↑ Arkadiusz Bartosiak, Łukasz Klinke, Marcin Meller. Wywiad z Wojciechem Pszoniakiem. „Playboy”, 2009. Wywiadowcy.pl.
- ↑ M.P. z 2011 r. nr 107, poz. 1082
- ↑ Medale „Gloria Artis” dla Kabaretu Pod Egidą. teatry.art.pl, 17 kwietnia 2007. [dostęp 10 maja 2010].
- ↑ Znamy laureatów Wielkich Splendorów 2015. [w:] PolskieRadio.pl [on-line]. Polskie Radio S.A., 7 grudnia 2015. [dostęp 10 grudnia 2015].
- ↑ Teatr Polskiego Radia: Splendory 2015 rozdane. [w:] GazetaPrawna.pl [on-line]. Infor PL S.A., 7 grudnia 2015. [dostęp 10 grudnia 2015].
<ref>
o nazwie „filmweb-”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref>
o nazwie „Si tu voyais son coeur”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Linki zewnętrzne
- Wojciech Pszoniak w bazie IMDb (ang.)
- Wojciech Pszoniak w bazie Filmweb
- Wojciech Pszoniak w bazie filmpolski.pl
- Szablon:E-teatr
- Wojciech Pszoniak na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Szablon:Laureaci Nagrody im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego
- Absolwenci Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie
- Polscy aktorzy teatralni
- Polscy aktorzy filmowi
- Wykładowcy Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza
- Ludzie związani z Gliwicami
- Polonia we Francji
- Najlepsi aktorzy drugoplanowi na FPFF
- Laureaci Polskiej Nagrody Filmowej dla najlepszej drugoplanowej roli męskiej
- Laureaci Nagrody Ministra Kultury i Sztuki (1944–1989)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (1944–1989)
- Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Polacy odznaczeni Orderem Narodowym Zasługi (Francja)
- Ludzie urodzeni we Lwowie
- Urodzeni w 1942