Józef Putek: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m linki zewnętrzne |
źródła/przypisy |
||
Linia 21: | Linia 21: | ||
Szkołę powszechną ukończył w [[Chocznia|Choczni]]. Po ukończeniu gimnazjum im. Nowodworskiego w [[Kraków|Krakowie]], odbył studia na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]] na wydziale prawa i uzyskał tytuł doktora praw. Od czasów szkolnych związany z radykalną [[Lewica|lewicą]] ruchu ludowego. Był kolejno członkiem [[Polskie Stronnictwo Ludowe (1895-1913)|Polskiego Stronnictwa Ludowego]] (1908–1913), [[Polskie Stronnictwo Ludowe Lewica|PSL-Lewicy]] (1913–1922), [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”|PSL „Wyzwolenie”]] (1922–1931) i [[Stronnictwo Ludowe|Stronnictwa Ludowego]] (1931–1938), z którego został usunięty za sprzeciwianie się idei strajku chłopskiego. Założył wówczas pro[[sanacja|sanacyjny]] [[Związek Polskich Ludowców]]. W 1923 oraz w latach 1926–1931 był wiceprezesem Zarządu Głównego PSL „Wyzwolenie”, a w latach 1931–1938 członkiem Rady Naczelnej SL (w latach 1931–1933 członek naczelnego Komitetu Wykonawczego). |
Szkołę powszechną ukończył w [[Chocznia|Choczni]]. Po ukończeniu gimnazjum im. Nowodworskiego w [[Kraków|Krakowie]], odbył studia na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]] na wydziale prawa i uzyskał tytuł doktora praw. Od czasów szkolnych związany z radykalną [[Lewica|lewicą]] ruchu ludowego. Był kolejno członkiem [[Polskie Stronnictwo Ludowe (1895-1913)|Polskiego Stronnictwa Ludowego]] (1908–1913), [[Polskie Stronnictwo Ludowe Lewica|PSL-Lewicy]] (1913–1922), [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”|PSL „Wyzwolenie”]] (1922–1931) i [[Stronnictwo Ludowe|Stronnictwa Ludowego]] (1931–1938), z którego został usunięty za sprzeciwianie się idei strajku chłopskiego. Założył wówczas pro[[sanacja|sanacyjny]] [[Związek Polskich Ludowców]]. W 1923 oraz w latach 1926–1931 był wiceprezesem Zarządu Głównego PSL „Wyzwolenie”, a w latach 1931–1938 członkiem Rady Naczelnej SL (w latach 1931–1933 członek naczelnego Komitetu Wykonawczego). |
||
Znakomity mówca, znany był ze swej swady polemicznej i [[Publicystyka|publicystyki]]. W [[Dwudziestolecie międzywojenne|okresie międzywojennym]] był czterokrotnie posłem na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm]], najpierw na [[Sejm Ustawodawczy (1919–1922)]], a potem na Sejm [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1922-1927)|I]], [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej II kadencji (1928-1930)|II]] i [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej V kadencji (1938-1939)|V]] kadencji w latach 1922–1930 i 1938–1939. Z trybuny sejmowej wypowiadał się zawsze jako demokrata zwalczający dyktaturę sanacyjną. Aresztowany wraz z grupą posłów opozycyjnych w 1930 został osadzony w osławionej [[twierdza brzeska|twierdzy brzeskiej]], a następnie skazany w [[Proces brzeski|procesie brzeskim]] na trzy lata więzienia. W okresie pracy w Sejmie najwięcej uwagi poświęcał sprawom [[Reforma rolna|reformy rolnej]], administracji oraz [[Rozdział państwa od Kościoła|stosunkom pomiędzy Kościołem a państwem]]. W 1924 złożył w sejmie wniosek o płacenie podatków przez duchownych z dóbr ziemskich<ref>Stanisław Giza. ''Kalendarz wydarzeń historii [[Ruch ludowy|ruchu ludowego]] 1895-1965.'' Warszawa 1967, s. 74.</ref>. |
Znakomity mówca, znany był ze swej swady polemicznej i [[Publicystyka|publicystyki]]. W [[Dwudziestolecie międzywojenne|okresie międzywojennym]] był czterokrotnie posłem na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm]], najpierw na [[Sejm Ustawodawczy (1919–1922)]], a potem na Sejm [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1922-1927)|I]], [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej II kadencji (1928-1930)|II]] i [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej V kadencji (1938-1939)|V]] kadencji w latach 1922–1930 i 1938–1939. Z trybuny sejmowej wypowiadał się zawsze jako demokrata zwalczający dyktaturę sanacyjną. Aresztowany wraz z grupą posłów opozycyjnych w 1930 został osadzony w osławionej [[twierdza brzeska|twierdzy brzeskiej]], a następnie skazany w [[Proces brzeski|procesie brzeskim]] na trzy lata więzienia. W okresie pracy w Sejmie najwięcej uwagi poświęcał sprawom [[Reforma rolna|reformy rolnej]], administracji oraz [[Rozdział państwa od Kościoła|stosunkom pomiędzy Kościołem a państwem]]. W 1924 złożył w sejmie wniosek o płacenie podatków przez duchownych z dóbr ziemskich<ref>Stanisław Giza. ''Kalendarz wydarzeń historii [[Ruch ludowy|ruchu ludowego]] 1895-1965.'' Warszawa 1967, s. 74.</ref>. Za swe działania 1928 został obłożony interdyktem przez biskupów [[Adam Stefan Sapieha|Adama Sapiehę]] i [[Arkadiusz Lisiecki|Arkadiusza Lisieckiego]]<ref>Stanisław Giza. ''Kalendarz wydarzeń historii [[Ruch ludowy|ruchu ludowego]] 1895-1965.'' Warszawa 1967, s. 97.</ref>. |
||
Był nie tylko adwokatem i wójtem [[Chocznia|Choczni]] (niegdyś samodzielnej gminy, obecnie wsi wchodzącej w skład [[Wadowice (gmina)|gminy Wadowice]]), ale również pisarzem. Współpracował z czasopismami: „[[Przyjaciel Ludu]]” i „[[Wyzwolenie (czasopismo)|Wyzwolenie]]”. Założył jedyne w okresie międzywojennym pismo wychodzące w [[Chocznia|Choczni]] przez dziesięć lat „[[Sztandar Chłopski]]”. |
Był nie tylko adwokatem i wójtem [[Chocznia|Choczni]] (niegdyś samodzielnej gminy, obecnie wsi wchodzącej w skład [[Wadowice (gmina)|gminy Wadowice]]), ale również pisarzem. Współpracował z czasopismami: „[[Przyjaciel Ludu]]” i „[[Wyzwolenie (czasopismo)|Wyzwolenie]]”. Założył jedyne w okresie międzywojennym pismo wychodzące w [[Chocznia|Choczni]] przez dziesięć lat „[[Sztandar Chłopski]]”. |
Wersja z 23:29, 31 gru 2015
Rysunek opublikowany w gazecie „Rozwój”, przy okazji trwającego procesu brzeskiego (4 listopada 1931) | |
Data i miejsce urodzenia |
4 lipca 1892 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
10 maja 1974 |
Minister poczt i telegrafów | |
Okres |
od 1 marca 1946 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Józef Putek (ur. 4 lipca 1892 w Wadowicach, zm. 10 maja 1974 w Choczni) – polski doktor praw, pisarz, działacz ruchu ludowego, poseł na Sejm.
Życiorys
Szkołę powszechną ukończył w Choczni. Po ukończeniu gimnazjum im. Nowodworskiego w Krakowie, odbył studia na Uniwersytecie Jagiellońskim na wydziale prawa i uzyskał tytuł doktora praw. Od czasów szkolnych związany z radykalną lewicą ruchu ludowego. Był kolejno członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego (1908–1913), PSL-Lewicy (1913–1922), PSL „Wyzwolenie” (1922–1931) i Stronnictwa Ludowego (1931–1938), z którego został usunięty za sprzeciwianie się idei strajku chłopskiego. Założył wówczas prosanacyjny Związek Polskich Ludowców. W 1923 oraz w latach 1926–1931 był wiceprezesem Zarządu Głównego PSL „Wyzwolenie”, a w latach 1931–1938 członkiem Rady Naczelnej SL (w latach 1931–1933 członek naczelnego Komitetu Wykonawczego).
Znakomity mówca, znany był ze swej swady polemicznej i publicystyki. W okresie międzywojennym był czterokrotnie posłem na Sejm, najpierw na Sejm Ustawodawczy (1919–1922), a potem na Sejm I, II i V kadencji w latach 1922–1930 i 1938–1939. Z trybuny sejmowej wypowiadał się zawsze jako demokrata zwalczający dyktaturę sanacyjną. Aresztowany wraz z grupą posłów opozycyjnych w 1930 został osadzony w osławionej twierdzy brzeskiej, a następnie skazany w procesie brzeskim na trzy lata więzienia. W okresie pracy w Sejmie najwięcej uwagi poświęcał sprawom reformy rolnej, administracji oraz stosunkom pomiędzy Kościołem a państwem. W 1924 złożył w sejmie wniosek o płacenie podatków przez duchownych z dóbr ziemskich[2]. Za swe działania 1928 został obłożony interdyktem przez biskupów Adama Sapiehę i Arkadiusza Lisieckiego[3].
Był nie tylko adwokatem i wójtem Choczni (niegdyś samodzielnej gminy, obecnie wsi wchodzącej w skład gminy Wadowice), ale również pisarzem. Współpracował z czasopismami: „Przyjaciel Ludu” i „Wyzwolenie”. Założył jedyne w okresie międzywojennym pismo wychodzące w Choczni przez dziesięć lat „Sztandar Chłopski”.
Dr Józef Putek należał do znamienitych znawców przeszłości wsi polskiej. Opublikował szereg prac dotyczących historii chłopów, najbardziej znane to:
- Mroki średniowiecza (Warszawa 1985)
- Z dziejów wsi polskiej (Warszawa 1946)
- O zbójnickich zamkach, heretyckich zborach i oświęcimskiej Jerozolimie (Kraków 1938)
- Miłościwi panowie i krnąbrni poddani (Kraków 1959)
Znaczącą w jego dorobku pracą są Mroki Średniowiecza (podtytuł: Obyczaje, przesądy, fanatyzm, okrucieństwa i ucisk społeczny w dawnej Polsce), książka postrzegana jako antyklerykalna, autor został ekskomunikowany w 1928.
- Osobny artykuł:
W pierwszych miesiącach wojny został aresztowany przez hitlerowców. Przeżył kaźń niemieckich obozów koncentracyjnych w Auschwitz-Birkenau i Mauthausen-Gusen. Po wyzwoleniu był działaczem Stronnictwa Ludowego od 1945 do 1948 (wiceprezes NKW SL w latach 1945–1946, prezes RN SL w latach 1946–1948). Był posłem do Krajowej Rady Narodowej oraz do Sejmu Ustawodawczego, a w latach 1946–1948 ministrem poczt i telegrafów. W 1951 został pozbawiony immunitetu poselskiego. Był więziony w latach 1950–1953. Od 1956 ponownie praktykował jako adwokat.
Jego teściem był Antoni Styła, także działacz ludowy[4].
- ↑ Jedynie nominalnie. Kierownikiem resortu był Tadeusz Kapeliński.
- ↑ Stanisław Giza. Kalendarz wydarzeń historii ruchu ludowego 1895-1965. Warszawa 1967, s. 74.
- ↑ Stanisław Giza. Kalendarz wydarzeń historii ruchu ludowego 1895-1965. Warszawa 1967, s. 97.
- ↑ Samobójstwo teścia dra Putka. „Dziennik Ludowy”, s. 1, Nr 173 z 1 sierpnia 1933.
- Antyklerykalizm
- Członkowie Stronnictwa Ludowego (1944-1949)
- Działacze ZSL
- Ludzie związani z Chocznią
- Ludzie związani z Wadowicami
- Ministrowie poczt i telegrafów
- Politycy Polskiego Stronnictwa Ludowego (1895-1913)
- Politycy PSL - Lewicy
- Politycy PSL „Wyzwolenie”
- Polscy adwokaci
- Polscy pisarze współcześni
- Polscy wójtowie
- Polskie ofiary represji stalinowskich
- Posłowie do Krajowej Rady Narodowej
- Posłowie na Sejm I kadencji (1922-1927)
- Posłowie na Sejm II kadencji (1928-1930)
- Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1919-1922)
- Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1947-1952)
- Posłowie na Sejm V kadencji (1938-1939)
- Samorządowcy II Rzeczypospolitej
- Skazani w procesie brzeskim
- Więźniowie KL Auschwitz
- Więźniowie KL Mauthausen-Gusen
- Więźniowie polityczni
- Urodzeni w 1892
- Zmarli w 1974