Super Mario Bros.

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Super Mario Bros)
Super Mario Bros.
Ilustracja
Logo gry
Producent

Nintendo

Wydawca

Nintendo

Dystrybutor

PL: Elemis Elektronik[1]

Projektant

Shigeru Miyamoto[2]
Takashi Tezuka[2]

Kompozytor

Kōji Kondō[3]

Data wydania
Gatunek

gra platformowa

Tryby gry

gra jednoosobowa, gra wieloosobowa

Kategorie wiekowe

CERO: A
ESRB: E
ACB: G
PEGI: 3+

Wymagania sprzętowe
Platforma

Nintendo Entertainment System, Game Boy Advance, Game Boy Color, GameCube, Super Nintendo Entertainment System, Virtual Console, Wii, Nintendo Switch

Poprzednik

Mario Bros. (1983)

Kontynuacja

Super Mario Bros.: The Lost Levels (1986)

Super Mario Bros. (jap. スーパーマリオブラザーズ Sūpā Mario Burazāzu)komputerowa gra platformowa wyprodukowana w 1985 roku przez Nintendo. Powstała ona w celu zdyskontowania popularności gry Mario Bros. z 1983 roku; początkowo wydano ją na konsoli Nintendo Entertainment System (ówcześnie konsola była znana pod nazwą „Famicom”, pod jaką ukazała się w Japonii). W Super Mario Bros. gracz przejmuje kontrolę nad hydraulikiem Mario, którego zadaniem jest ocalenie księżniczki Peach porwanej przez Bowsera. W przypadku gry wieloosobowej w poszukiwaniach Mario towarzyszy Luigi, sterowany przez drugiego gracza.

Super Mario Bros., stworzona w dużej mierze przez Shigeru Miyamoto, odniosła sukces komercyjny, spowodowany jej sprzedażą wraz z konsolą Nintendo Entertainment System. Była następnie adaptowana na liczne późniejsze konsole Nintendo, między innymi na Game Boy Advance oraz na Nintendo 3DS. Gra pojawiła się także na NES Classic Edition[10].

Rozgrywka[edytuj | edytuj kod]

Głównym bohaterem Super Mario Bros., nad którym gracz przejmuje kontrolę, jest postać Mario. Jego młodszym bratem bliźniakiem, Luigim, kieruje wyłącznie drugi gracz w trybie gry wieloosobowej. Zadaniem obu bohaterów jest eksploracja krainy Mushroom Kingdom, przetrwanie w obliczu ataku sił głównego antagonisty Bowsera oraz ocalenie księżniczki Peach[11]. Gracz porusza się w kierunku prawej strony ekranu, aby dotrzeć do chorągiewki pojawiającej się na końcu każdego poziomu[12].

Po świecie gry rozrzucone są monety, które Mario może zbierać, a także specjalne cegiełki. Część z nich, oznaczona znakiem zapytania, po uderzeniu przez Mario od dołu, umożliwia odkrycie dodatkowych monet lub specjalnych przedmiotów. Niektóre cegiełki są niewidoczne dla gracza, a po uderzeniu odkrywają więcej monet albo rzadkie przedmioty. Gdy gracz zdobędzie czerwony grzybek, postać Mario powiększa się dwukrotnie, zyskując możliwość przeżycia uderzenia ze strony wrogów lub przeszkód oraz niszczenia cegiełek[13]. Gracze otrzymują określoną liczbę żyć, którą mogą zwiększyć poprzez zdobycie 100 monet, zielonych grzybków z napisem 1-UP, a także poprzez pokonanie kilku przeciwników z rzędu przy użyciu skorupy żółwi Koopa. Gracz traci życie, gdy Mario odniesie obrażenia, wypadnie z planszy lub nie zdąży osiągnąć celu przed upływem czasu. Gra kończy się niepowodzeniem, gdy gracz straci wszystkie życia. Mario atakuje przeciwników, wskakując na nich, aczkolwiek część z nich inaczej reaguje na ten atak. Przykładowo Goomba zostanie spłaszczony i pokonany[13], podczas gdy Koopa Troopa na chwilę cofnie się do skorupy, co pozwala Mario na użycie go jako pocisku[14]. Skorupy można odbić od ściany w celu pokonania innych wrogów, aczkolwiek istnieje ryzyko, że powrócą w kierunku Mario, raniąc lub zabijając go[15]. Innym sposobem na zaatakowanie wrogów jest użycie ognistych kul, co staje się dostępne po zebraniu specjalnego kwiatu. Wówczas kolor ubrania Maria zostaje zmieniony (aczkolwiek, jeśli wcześniej nie użył on czerwonego grzybka, postać jedynie rośnie). Mniej powszechnym przedmiotem jest gwiazdka, pojawiająca się po uderzeniu w niewidoczne cegiełki. Przechwycenie gwiazdki czyni Maria chwilowo niewrażliwym na niebezpieczeństwa, a także pozwala mu na atakowanie wrogów poprzez zderzenie z nimi[16][12].

Gra składa się z ośmiu światów, a każdy z nich jest podzielony na cztery poziomy[11]. Na ostatnim poziomie każdego świata Mario walczy z Bowserem lub jedną z jego pułapek. Niektóre poziomy rozgrywają się pod wodą, gdzie znajdują się inni przeciwnicy. Dodatkowo w grze zawarte są tajemne i bonusowe etapy. Większość z nich umożliwia Mario zebranie większej liczby monet, ale pozostałe zawierają przejścia w postaci rur, dzięki którym Mario może ominąć niektóre światy, co umożliwia szybszy postęp w grze[12].

Produkcja[edytuj | edytuj kod]

Shigeru Miyamoto, twórca gry, w 2007 roku

Super Mario Bros. jest nieformalną kontynuacją gry na automaty Mario Bros. z 1983 roku. Została zaprojektowana przez Shigeru Miyamoto oraz Takashiego Tezukę, należących wówczas do wydziału kreatywnego Nintendo[17][2][18]. Produkcja gry była motywowana chęcią utrzymania popularności konsoli Nintendo Entertainment System. Początkowo planowano, że gra będzie zbliżona sposobem rozgrywki do strzelanek[19]. Pomysł ten jednak został zarzucony, gdyż zdecydowano się skupić na typowo platformowych mechanizmach gry, między innymi na skoku. Zdolność Maria do zmiany rozmiaru również wynikała ze zmian w projekcie poziomów, które początkowo dedykowano większej postaci bohatera. Projektanci zdecydowali, że postać Mario może wzrosnąć po zebraniu power-upu, co miało zwiększyć przyjemność z rozgrywki. Początkowe etapy zostały tak zaprojektowane, aby gracze domyślili się, że grzybki są pożyteczne w rozgrywce: na poziomie 1-1 pierwszy z nich po uwolnieniu nie może być ominięty[20].

Użycie grzybów do zmiany rozmiaru postaci miało inspirację w japońskich legendach ludowych, wedle których ludzie wędrowali po lasach jedząc magiczne grzyby. Stąd świat gry uzyskał nazwę Mushroom Kingdom[21]. Proces tworzenia gry miał za cel uproszczenie mechanizmów rozgrywki, aby producent zdążył z wydaniem jej przed zakończeniem sezonu zakupowego[22]. Początkowo zakładano, że gra będzie zawierać typowo zręcznościowy etap, w którym Mario miałby skakać po chmurach i strzelać do wrogów. Idea ta jednak została zarzucona, gdyż twórcy woleli się skupić na poszerzeniu roli skoków w rozgrywce. Niemniej jednak pozostały w grze etapy związane z eksploracją nieba[23].

Na potrzeby Super Mario Bros. ścieżkę dźwiękową składającą się z sześciu utworów napisał Kōji Kondō[3][24]. Zanim Kondo skomponował muzykę, otrzymał prototyp gry, żeby zapoznać się ze specyfiką świata gry. Kondo napisał ścieżkę dźwiękową przy pomocy niewielkiego pianina, przy czym musiał zmienić tytułowy motyw – pierwotna wersja była mniej żywa i wolniejsza, co nie pasowało do wesołego i dynamicznego tonu gry[25].

Inne wersje[edytuj | edytuj kod]

Jako jedna z najpopularniejszych gier Nintendo Super Mario Bros. była wielokrotnie przerabiana i ponownie wydawana. W 1986 roku ukazała się jej specjalna wersja na automaty pod nazwą Vs. Super Mario Bros., która zawierała inne poziomy niż w pierwowzorze oraz zmniejszoną liczbę power-upów, a pod względem poziomu trudności była porównywana z Super Mario Bros. 2[26][27]. W tym samym roku pojawiła się na konsoli NES specjalna edycja pod nazwą All Night Nippon Super Mario Bros., w której w rolę wrogów gracza wcielali się dziennikarze z japońskiej stacji radiowej All Night Nippon, a grzyby zostały zastąpione przez mikrofony[28].

W sierpniu 1993 roku Nintendo wydało na Super Nintendo Entertainment System kompilację gier z serii Super Mario Bros. pod tytułem Super Mario All-Stars[29]. Zawarta w kompilacji wersja oryginalnej gry Super Mario Bros. została wzbogacona o odnowioną oprawę audiowizualną, a także o możliwość zapisu stanu gry, jakiej brakowało w pierwowzorze[30].

W 1999 roku na konsoli Game Boy Color ukazała się gra Super Mario Bros. Deluxe[31]. Zawierała ona mapę poziomów, możliwość jednoczesnego przechodzenia poziomów przez dwóch graczy oraz tryb Challenge, w którym do zaliczenia danego etapu wymagane jest zebranie ukrytych medali[32].

W 2003 roku Nintendo ponownie wydało grę na konsolę Game Boy Advance w ramach serii wydawniczej Classic NES Series[33], natomiast w 2011 roku poprzez usługę Virtual Console Super Mario Bros. udostępniono w wersji do pobrania na konsolę Nintendo 3DS[34].

Odbiór i znaczenie[edytuj | edytuj kod]

 Odbiór gry
Recenzje
Publikacja Ocena
AllGame 5/5 gwiazdek[35]
GameSpot 8,3/10[36]
Polygamia 5/6[37]
Oceny z agregatorów
Agregator Ocena
GameRankings

93% (wersja Deluxe)[38]

Super Mario Bros. odniosła wielki sukces komercyjny. Księga rekordów Guinnessa do czasu wydania Wii Sports uznawała ją za najbardziej kasową grę komputerową w historii, o sprzedaży wynoszącej około 40 milionów egzemplarzy. Tak wysoka sprzedaż była jednak uzasadniona faktem, że Super Mario Bros. dołączano do sprzedawanych egzemplarzy konsoli NES, co zawyżało statystyki kopii kupionych przez graczy[39]. Wydana na Game Boy Color wersja Deluxe również odnosiła triumfy, zbierając pozytywne recenzje ze strony krytyków; średnia ocen według portalu GameRankings wynosi 92,63% na podstawie 15 recenzji[38].

W mediach amerykańskich Super Mario Bros. cieszyła się uznaniem. Jeff Gerstmann z portalu GameSpot stwierdził, że dzieło Miyamoto przyczyniło się do odbudowy branży gier komputerowych, podupadłej za sprawą wielkiego kryzysu branżowego. Ponadto uważał, że pod względem mechaniki Super Mario Bros. w ogóle się nie zestarzała i nadal bawi, a oprawa audiowizualna zapada w pamięć[36]. Dzieło ze studia Nintendo zostało powszechnie uznane przez prasę amerykańską za arcydzieło, będące kamieniem milowym w historii gier platformowych i rozwoju gier z otwartym światem[35][40][41][42]. Zdaniem Geoffreya Douglasa Smitha Super Mario Bros. stanowi perfekcyjną mieszankę rozgrywki, projektu poziomów, kolorowej grafiki oraz ścieżki dźwiękowej[35]. Według naukowca Patricka Curry’ego ze swoimi zrozumiałymi zasadami rozgrywki oraz łatwością zapanowania nad ruchami postaci Super Mario Bros. przetarła szlak dla innych gier platformowych[12]. Dzieło Miyamoto zostało uznane także za przedstawiciela surrealizmu w grach komputerowych[43][44]. Również we francuskich mediach gra cieszyła się poważaniem; francuski portal Gamekult określił Super Mario Bros. mianem „brylantu w swoim gatunku”[45].

Mniejszy entuzjazm panował wśród mediów polskich. Tomasz Kutera ze strony Polygamia twierdził, że fabuła nie jest zbyt skomplikowana, a tryb gry wieloosobowej rozczarowuje; chwalił za to zróżnicowane etapy, pamiętną ścieżkę dźwiękową oraz sprawność realizacji[37]. Inny redaktor Polygamii, Bartłomiej Kluska, uznał Super Mario Bros. za „najbardziej klasyczną z klasycznych platformówek”[46]. Z kolei Piotr Mańkowski pozbawiony był entuzjazmu dla dzieła Miyamoto, podkreślając, że to Pitfall! stworzył gatunek gier platformowych, a otwarty świat był zawarty już w produkcjach studia Gargoyle Games. Jego zdaniem Super Mario Bros. głównie ze względu na nostalgię ze strony graczy jest „nobilitowana daleko ponad swoją miarę”[47].

Super Mario Bros. wielokrotnie figurowała w rankingach najlepszych gier w historii branży. Pismo „Electronic Gaming Monthly” umieściło ją na 1. miejscu wśród 200 gier wszech czasów[48]; w 2005 roku podobny zaszczyt spotkał grę ze strony portalu IGN[49]. W 2009 „Game Informer” umieściło Super Mario Bros. na drugim miejscu na liście 200 gier wszech czasów, za grą The Legend of Zelda[50]. W 2012 roku telewizja G4 umiejscowiła grę na pierwszym miejscu na liście 100 najlepszych gier w historii[51].

Super Mario Bros. doczekała się wielu kontynuacji: Super Mario Bros.: The Lost Levels, Super Mario Bros. 2, Super Mario Bros. 3, Super Mario Land, Super Mario World, Super Mario Land 2: 6 Golden Coins, Super Mario World 2: Yoshi’s Island, Super Mario 64, Super Mario Sunshine, New Super Mario Bros., Super Mario Galaxy, New Super Mario Bros. Wii, Super Mario Galaxy 2, Super Mario 3D Land, New Super Mario Bros. 2, New Super Mario Bros. U, Super Mario 3D World, Super Mario Run, Oraz Super Mario Odyssey. W 1989 roku świat gry został zaadaptowany do serialu animowanego Przygody braci Mario, a w 1993 roku ukazał się na jej podstawie film aktorski Super Mario Bros., zawierający fabułę niezwiązaną z akcją pierwowzoru. Został on negatywnie oceniony przez krytyków ze względu na miałką fabułę[52]. Powstały również liczne nieoficjalne przeróbki dzieła Nintendo, między innymi niemiecka The Great Giana Sisters z 1987 roku[53], a także bezpłatne Mario Forever i Super Maryo Chronicles[54].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Super Mario All Stars. „Top Secret”. 33, s. 56, listopad 1994. Bajtek. 
  2. a b c Nintendo Entertainment Analysis and Development, Super Mario Bros. Deluxe. Nintendo of America, Inc., 1999-05-10. Game Boy Color. (ang.).
  3. a b Famicom 20th Anniversary Original Sound Tracks Vol. 1. VGMdb.
  4. „The New York Times”, 1985-11-17. (ang.). 
  5. David Dayton: Super Mario’s Release Date is Missing!. [w:] The Mushroom Kingdom [on-line]. [dostęp 2013-05-15]. (ang.).
  6. Frank Cifaldi: Sad But True: We Can’t Prove When Super Mario Bros. Came Out. Gamasutra, 2012-03-28. [dostęp 2013-05-15].
  7. Super Mario Bros.. [w:] Game List [on-line]. Nintendo of America, Inc. [dostęp 2016-02-11]. (ang.).
  8. „Neo Plus”. 13, s. 15. Independent Press. 
  9. https://web.archive.org/web/20050508163110/http://www.lukas-toys.pl/oferta/gb.html.
  10. Wróć do przeszłości wraz z europejską premierą Nintendo Classic Mini: Nintendo Entertainment System. nintendo.pl, 2016-11-11. [dostęp 2019-01-03]. (pol.).
  11. a b Duck Hunt/Super Mario Bros. instruction booklet. Nintendo, 1988, s. 7.
  12. a b c d Patrick Curry: Super Mario Bros.. [w:] Well Played 1.0: Video Games, Value and Meaning [on-line]. ETC Press. [dostęp 2013-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-24)]. (ang.).
  13. a b Duck Hunt/Super Mario Bros. instruction booklet. Nintendo, 1988, s. 12.
  14. Duck Hunt/Super Mario Bros. instruction booklet. Nintendo, 1988, s. 11.
  15. Duck Hunt/Super Mario Bros. instruction booklet. Nintendo, 1988, s. 19.
  16. Duck Hunt/Super Mario Bros. instruction booklet. Nintendo, 1988, s. 10.
  17. Using the D-pad to Jump. [w:] Iwata Asks: Super Mario Bros. 25th Anniversary Vol. 5: Original Super Mario Developers [on-line]. Nintendo of America, Inc, 2011-02-01. [dostęp 2013-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-03)]. (ang.).
  18. I’d Never Heard Of Pac-Man. [w:] Iwata Asks: New Super Mario Bros. Wii Vol. 2 [on-line]. Nintendo of America, Inc, 2009-12-11. [dostęp 2013-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-17)]. (ang.).
  19. Anoop Gantayat: Super Mario Bros. Originally Had Beam Guns and Rocket Packs. Andriasang. [dostęp 2010-10-25]. (ang.).
  20. Letting Everyone Know It Was A Good Mushroom. [w:] Iwata Asks: New Super Mario Bros Wii [on-line]. Nintendo. [dostęp 2013-05-16]. (ang.).
  21. Kevin Gifford: Super Mario Bros.’ 25th: Miyamoto Reveals All. 1UP. [dostęp 2013-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-11)]. (ang.).
  22. Keeping It Simple. [w:] Iwata Asks: Super Mario Bros. 25th Anniversary. [on-line]. Nintendo. [dostęp 2013-05-16]. (ang.).
  23. Brian Miggels, Samuel Claiborn: The Mario You Never Knew. IGN, 2010-12-20. [dostęp 2016-05-06]. (ang.).
  24. Chris Kohler: Behind the Mario Maestro’s Music. [w:] Wired News [on-line]. 2007-03-15. [dostęp 2015-12-15]. (ang.).
  25. Super Mario Bros. Composer Kōji Kondō Interview. [w:] 1UP [on-line]. 2007-10-19. [dostęp 2013-05-16]. (ang.).
  26. Vs. Super Mario Bros.. [w:] The Mushroom Kingdom [on-line]. [dostęp 2013-05-17]. (ang.).
  27. Vs. Super Mario Bros.. Killer List of Video Games. [dostęp 2013-05-17]. (ang.).
  28. All Night Nippon Super Mario Bros.. [w:] The Mushroom Kingdom [on-line]. [dostęp 2013-05-17]. (ang.).
  29. SNES: Super Mario All-Stars. GameSpot. [dostęp 2013-05-17]. (ang.).
  30. Super Mario All-Stars. The Mushroom Kingdom. [dostęp 2013-05-17]. (ang.).
  31. Game Boy Color: Super Mario Bros. Deluxe. GameSpot. [dostęp 2013-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-13)]. (ang.).
  32. Super Mario Bros. DX Manual. [w:] The Mushroom Kingdom [on-line]. [dostęp 2008-08-27]. (ang.).
  33. Classic NES Series: Super Mario Bros.. GameSpot. [dostęp 2013-05-17]. (ang.).
  34. Super Mario Bros. – Nintendo 3DS. IGN. [dostęp 2018-07-01]. (ang.).
  35. a b c Geoffrey Douglas Smith: Super Mario Bros – Review. AllGame. [dostęp 2013-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-14)]. (ang.).
  36. a b Jeff Gerstmann: Super Mario Bros Review. GameSpot, 2007-01-02. [dostęp 2013-05-17]. (ang.).
  37. a b Tomasz Kutera: Super Mario Bros. – recenzja. Polygamia, 2010-09-13. [dostęp 2013-05-17].
  38. a b Super Mario Bros. Deluxe. GameRankings. [dostęp 2016-05-16]. (ang.).
  39. Piotr Mańkowski: Cyfrowe marzenia. Historia gier komputerowych i wideo. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2010, s. 148. ISBN 978-83-7436-228-3.
  40. Cover Story: The Super Mario Bros. Legacy. 1UP, 2012-08-13. [dostęp 2013-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-13)]. (ang.).
  41. Jeffrey L. Wilson: Super Mario Bros.: The 8-bit GTA III. 1UP. [dostęp 2013-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-09)]. (ang.).
  42. „Nintendo Power”. 231 (231), sierpień 2008. San Francisco: Future US. (ang.). 
  43. Owen Good: Is Super Mario Bros. History’s Greatest Masterpiece of Surrealism?. Kotaku, 2012-03-17. [dostęp 2013-05-17]. (ang.).
  44. David Sanchez: PBS: 'Mario is the world’s greatest piece of surrealist art’. GameZone, 2012-03-18. [dostęp 2013-05-17]. (ang.).
  45. Test de Super Mario Bros.. Gamekult, 2000-10-20. [dostęp 2013-05-31]. (fr.).
  46. Bartłomiej Kluska: Opowieści z krypty: Pegasus, zapomniana historia. Polygamia, 2010-02-17. [dostęp 2013-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-06)].
  47. Piotr Mańkowski: Cyfrowe marzenia. Historia gier komputerowych i wideo. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2010, s. 149. ISBN 978-83-7436-228-3.
  48. The Greatest 200 Videogames of Their Time. [w:] Electronic Gaming Monthly [on-line]. [dostęp 2013-05-17]. (ang.).
  49. IGN’s Top 100 Games. IGN, 2005. [dostęp 2013-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-01)]. (ang.).
  50. The Top 200 Games of All Time. „Game Informer”, s. 44–79, grudzień 2009. ISSN 1067-6392. OCLC 27315596. (ang.). 
  51. G4TV’s Top 100 Games – 1 Super Mario Bros.. G4TV, 2012. [dostęp 2013-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-31)]. (ang.).
  52. The Super Mario Bros. (1993). Rotten Tomatoes. [dostęp 2013-05-17]. (ang.).
  53. Tomasz Kutera: Powrót Giana Sisters. Pomóż siostrom wrócić do świata gier. Polygamia, 2012-07-31. [dostęp 2013-05-17].
  54. Superpakiet: Mario. „Komputer Świat Niezbędnik”. 1/2013 (66), s. 9, luty – marzec 2013. Axel Springer Polska. ISSN 1895-8605. 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]