Wikipedia:Artykuły na Medal/archiwum/2022-03

2022-03-01

Szantaż – brytyjski dreszczowiec kryminalny z 1929 roku w reżyserii Alfreda Hitchcocka, nagrany w dwóch wersjach – dźwiękowej oraz niemej. Został zrealizowany na podstawie sztuki Charlesa Bennetta z 1928 roku. Adaptacji scenariusza dokonał Hitchcock. W rolach głównych wystąpili Anny Ondra, John Longden, oraz Donald Calthrop. Akcja filmu rozgrywa się w Londynie, w otoczeniu przedstawicieli niższej klasy społecznej. Alice White, miejscowa sklepikarka, zabija w obronie własnej usiłującego ją zgwałcić artystę malarza Crewe’a. Detektyw Scotland Yardu Frank Webber, narzeczony Alice, chcąc uchronić swoją ukochaną przed odpowiedzialnością karną, decyduje się na zrzucenie winy na drobnego kryminalistę przedstawiającego się jako Tracy, który był świadkiem zabicia malarza przez kobietę i zaczął szantażować parę. Szantaż – uważany za pierwszy brytyjski film dźwiękowy – w momencie premiery otrzymał entuzjastyczne recenzje od angielskich krytyków, którzy zwracali uwagę na umiejętne wykorzystanie przez reżysera nowej technologii dźwiękowej. Współcześni biografowie podkreślają, że Szantaż, mimo upływu lat, uchodzi za kamień milowy w historii kina – nie tylko z uwagi na zastosowanie dźwięku, ale również dzięki tematowi oraz stylowi. Niektórzy z nich oceniają film w kategorii pierwszego arcydzieła suspensu Hitchcocka. Czytaj więcej…

2022-03-02

Hannibal zwycięzca po raz pierwszy spoglądający z Alp w kierunku Italii – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi, pochodzący z wczesnych lat jego twórczości. Jest to najstarsze udokumentowane dzieło malarza. Obraz powstał podczas pobytu Goi we Włoszech w latach 1770–1771, z przeznaczeniem na konkurs ogłoszony przez Akademię Sztuk Pięknych w Parmie. Podejmuje temat historyczny związany z postacią Hannibala – dowódcy wojsk antycznej Kartaginy, który w III w. p.n.e. wraz ze swoją armią przekroczył Alpy z zamiarem podboju Italii. Artysta dokładnie przestrzegał podanych przez akademię zasad przedstawiania tematu, wykonał liczne rysunki przygotowawcze oraz co najmniej dwa szkice olejne. Obraz znajdujący się w kolekcji Fundacji Selgas-Fagalde był błędnie przypisany Corrado Giaquinto, atrybucję Goi potwierdzono dopiero w 1993 roku. Od kwietnia 2021 roku dzieło należy do zbiorów Prado. Kopia znajduje się w prywatnej kolekcji w Barcelonie. Pomimo dostępności wielu szkiców oraz wykonanych badań radiograficznych nie wszyscy krytycy sztuki są zgodni co do autentyczności tego obrazu. Czytaj więcej…

2022-03-03

Hamidiye – turecki krążownik pancernopokładowy z początku XX wieku, wodowany w 1903 roku, zbudowany w brytyjskiej stoczni Armstronga. Wyporność normalna okrętu wynosiła 3904 tony, a długość sięgała 112 metrów. Napęd stanowiły maszyny parowe o mocy 12 000 KM, pozwalające na osiąganie maksymalnej prędkości 22 węzły. Artyleria główna składała się z dwóch pojedynczych dział kalibru 152 mm i ośmiu dział kalibru 120 mm. Służył w marynarce Imperium Osmańskiego podczas wojen bałkańskich oraz I wojny światowej, a następnie w marynarce Republiki Turcji do 1947 roku. Wraz z półbliźniaczym „Mecidiye” były jedynymi pełnowartościowymi krążownikami tureckimi przed I wojną światową. Uważany był za najaktywniejszy okręt floty osmańskiej. Zasłynął kilkumiesięcznym rajdem na Morzu Śródziemnym w 1913 roku podczas I wojny bałkańskiej, oprócz tego w czasie tej wojny i I wojny światowej działał głównie na Morzu Czarnym. Wycofany z czynnej służby w 1947 roku, został złomowany w latach 60. Czytaj więcej…

2022-03-04

Gruzja w Konkursie Piosenki Eurowizji – Gruzja zadebiutowała na Konkursie Piosenki Eurowizji w edycji 2007. Od czasu debiutu przygotowaniami do konkursu zajmuje się gruziński nadawca publiczny Sakartwelos Sazogadoebriwi Mauckebeli (SSM), który został aktywnym członkiem Europejskiej Unii Nadawców w sierpniu 2005 roku. Do tej pory telewizja wzięła udział w konkursie trzynaście razy. W 2009 roku wycofała się z udziału po tym, jak Europejska Unia Nadawców nakazała zmianę tekstu piosenki „We Don’t Wanna Put In” zespołu Stephane & 3G, który pośrednio nawiązywał do rosyjskiego premiera Władimira Putina. Najwyższym wynikiem kraju w konkursie jest dziewiąte miejsce, które w edycji 2010 oraz edycji 2011 zajęły Sopo Niżaradze z piosenką „Shine” oraz Eldrine z piosenką „One More Day”. Czytaj więcej…

2022-03-05

Hiszpania na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 – występ kadry sportowców reprezentujących Hiszpanię na igrzyskach olimpijskich w Vancouver w 2010 roku. Hiszpanie uczestniczyli w zawodach siedmiu spośród piętnastu dyscyplin sportowych, łącznie w 23 konkurencjach. Kadra składała się z 18 zawodników – 10 mężczyzn oraz 8 kobiet. Funkcję chorążego ekipy hiszpańskiej podczas ceremonii otwarcia była snowboardzistka Queralt Castellet, a podczas ceremonii zamknięcia biegaczka narciarska – Laura Orgué. Najmłodszą członkinią kadry była łyżwiarka figurowa Sonia Lafuente, która w dniu otwarcia igrzysk miała 18 lat i 79 dni, a najstarszym hiszpańskim reprezentantem w Vancouver był snowboardzista Jordi Font, który podczas ceremonii otwarcia miał 34 lata i 291 dni. Za drużynę olimpijską odpowiedzialny był Hiszpański Komitet Olimpijski oraz dwie narodowe federacje – Hiszpański Związek Sportów Zimowych i Hiszpański Związek Sportów Lodowych. Hiszpanie nie wywalczyli żadnego medalu olimpijskiego. Czytaj więcej…

2022-03-06

Ida – dramat filmowy z 2013 roku w reżyserii Pawła Pawlikowskiego, zrealizowany w koprodukcji polsko-duńskiej na podstawie scenariusza Pawlikowskiego oraz Rebeki Lenkiewicz. Film, którego akcja rozgrywa się w Polsce w 1962 roku, ukazuje losy postulantki w katolickim zakonie, która od swojej ciotki Wandy Gruz dowiaduje się, że jest Żydówką o imieniu Ida. Obie kobiety wyruszają w podróż, która odkrywa mroczną tajemnicę ciążącą na ich życiu. Głównym motywem poruszanym przez Idę jest przepracowywanie traumy i żałoby po Zagładzie Żydów na ziemiach polskich podczas II wojny światowej. Ida była pierwszym polskim filmem Pawlikowskiego, dotąd aktywnego głównie jako reżyser filmów anglojęzycznych. Nakręcony z użyciem czerni i bieli film nawiązuje między innymi do estetyki filmów modernistycznych z lat 60. XX wieku. W role Idy i Wandy wcieliły się odpowiednio Agata Trzebuchowska oraz Agata Kulesza. Film został uhonorowany Grand Prix Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych oraz Polskiej Akademii Filmowej. W Stanach Zjednoczonych Ida otrzymała – jako pierwszy w historii pełnometrażowy polski film – Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny. Czytaj więcej…

2022-03-07

Kapitan Marvel – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2019 roku na podstawie serii komiksów o superbohaterce Carol Danvers wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadali Anna Boden oraz Ryan Fleck na podstawie scenariusza napisanego razem z Genevą Robertson-Dworet. Tytułową rolę zagrała Brie Larson. W latach dziewięćdziesiątych Carol Danvers, pilot U.S. Air Force staje się potężną superbohaterką, podczas gdy międzygalaktyczna wojna między dwiema obcymi rasami przenosi się na Ziemię. Kapitan Marvel wchodzi w skład III Fazy Marvel Cinematic Universe. Jest to dwudziesty pierwszy film należący do tej franczyzy i tworzy on jej pierwszy rozdział zatytułowany The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 27 lutego 2019 roku w Londynie. Przy budżecie 160 milionów dolarów Kapitan Marvel zarobiła prawie 1,13 miliarda dolarów. Film otrzymał również pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2022-03-08

Szantaż – brytyjski dreszczowiec kryminalny z 1929 roku w reżyserii Alfreda Hitchcocka, nagrany w dwóch wersjach – dźwiękowej oraz niemej. Został zrealizowany na podstawie sztuki Charlesa Bennetta z 1928 roku. Adaptacji scenariusza dokonał Hitchcock. W rolach głównych wystąpili Anny Ondra, John Longden, oraz Donald Calthrop. Akcja filmu rozgrywa się w Londynie, w otoczeniu przedstawicieli niższej klasy społecznej. Alice White, miejscowa sklepikarka, zabija w obronie własnej usiłującego ją zgwałcić artystę malarza Crewe’a. Detektyw Scotland Yardu Frank Webber, narzeczony Alice, chcąc uchronić swoją ukochaną przed odpowiedzialnością karną, decyduje się na zrzucenie winy na drobnego kryminalistę przedstawiającego się jako Tracy, który był świadkiem zabicia malarza przez kobietę i zaczął szantażować parę. Szantaż – uważany za pierwszy brytyjski film dźwiękowy – w momencie premiery otrzymał entuzjastyczne recenzje od angielskich krytyków, którzy zwracali uwagę na umiejętne wykorzystanie przez reżysera nowej technologii dźwiękowej. Współcześni biografowie podkreślają, że Szantaż, mimo upływu lat, uchodzi za kamień milowy w historii kina – nie tylko z uwagi na zastosowanie dźwięku, ale również dzięki tematowi oraz stylowi. Niektórzy z nich oceniają film w kategorii pierwszego arcydzieła suspensu Hitchcocka. Czytaj więcej…

2022-03-09

Hannibal zwycięzca po raz pierwszy spoglądający z Alp w kierunku Italii – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi, pochodzący z wczesnych lat jego twórczości. Jest to najstarsze udokumentowane dzieło malarza. Obraz powstał podczas pobytu Goi we Włoszech w latach 1770–1771, z przeznaczeniem na konkurs ogłoszony przez Akademię Sztuk Pięknych w Parmie. Podejmuje temat historyczny związany z postacią Hannibala – dowódcy wojsk antycznej Kartaginy, który w III w. p.n.e. wraz ze swoją armią przekroczył Alpy z zamiarem podboju Italii. Artysta dokładnie przestrzegał podanych przez akademię zasad przedstawiania tematu, wykonał liczne rysunki przygotowawcze oraz co najmniej dwa szkice olejne. Obraz znajdujący się w kolekcji Fundacji Selgas-Fagalde był błędnie przypisany Corrado Giaquinto, atrybucję Goi potwierdzono dopiero w 1993 roku. Od kwietnia 2021 roku dzieło należy do zbiorów Prado. Kopia znajduje się w prywatnej kolekcji w Barcelonie. Pomimo dostępności wielu szkiców oraz wykonanych badań radiograficznych nie wszyscy krytycy sztuki są zgodni co do autentyczności tego obrazu. Czytaj więcej…

2022-03-10

Hamidiye – turecki krążownik pancernopokładowy z początku XX wieku, wodowany w 1903 roku, zbudowany w brytyjskiej stoczni Armstronga. Wyporność normalna okrętu wynosiła 3904 tony, a długość sięgała 112 metrów. Napęd stanowiły maszyny parowe o mocy 12 000 KM, pozwalające na osiąganie maksymalnej prędkości 22 węzły. Artyleria główna składała się z dwóch pojedynczych dział kalibru 152 mm i ośmiu dział kalibru 120 mm. Służył w marynarce Imperium Osmańskiego podczas wojen bałkańskich oraz I wojny światowej, a następnie w marynarce Republiki Turcji do 1947 roku. Wraz z półbliźniaczym „Mecidiye” były jedynymi pełnowartościowymi krążownikami tureckimi przed I wojną światową. Uważany był za najaktywniejszy okręt floty osmańskiej. Zasłynął kilkumiesięcznym rajdem na Morzu Śródziemnym w 1913 roku podczas I wojny bałkańskiej, oprócz tego w czasie tej wojny i I wojny światowej działał głównie na Morzu Czarnym. Wycofany z czynnej służby w 1947 roku, został złomowany w latach 60. Czytaj więcej…

2022-03-11

Gruzja w Konkursie Piosenki Eurowizji – Gruzja zadebiutowała na Konkursie Piosenki Eurowizji w edycji 2007. Od czasu debiutu przygotowaniami do konkursu zajmuje się gruziński nadawca publiczny Sakartwelos Sazogadoebriwi Mauckebeli (SSM), który został aktywnym członkiem Europejskiej Unii Nadawców w sierpniu 2005 roku. Do tej pory telewizja wzięła udział w konkursie trzynaście razy. W 2009 roku wycofała się z udziału po tym, jak Europejska Unia Nadawców nakazała zmianę tekstu piosenki „We Don’t Wanna Put In” zespołu Stephane & 3G, który pośrednio nawiązywał do rosyjskiego premiera Władimira Putina. Najwyższym wynikiem kraju w konkursie jest dziewiąte miejsce, które w edycji 2010 oraz edycji 2011 zajęły Sopo Niżaradze z piosenką „Shine” oraz Eldrine z piosenką „One More Day”. Czytaj więcej…

2022-03-12

Hiszpania na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 – występ kadry sportowców reprezentujących Hiszpanię na igrzyskach olimpijskich w Vancouver w 2010 roku. Hiszpanie uczestniczyli w zawodach siedmiu spośród piętnastu dyscyplin sportowych, łącznie w 23 konkurencjach. Kadra składała się z 18 zawodników – 10 mężczyzn oraz 8 kobiet. Funkcję chorążego ekipy hiszpańskiej podczas ceremonii otwarcia była snowboardzistka Queralt Castellet, a podczas ceremonii zamknięcia biegaczka narciarska – Laura Orgué. Najmłodszą członkinią kadry była łyżwiarka figurowa Sonia Lafuente, która w dniu otwarcia igrzysk miała 18 lat i 79 dni, a najstarszym hiszpańskim reprezentantem w Vancouver był snowboardzista Jordi Font, który podczas ceremonii otwarcia miał 34 lata i 291 dni. Za drużynę olimpijską odpowiedzialny był Hiszpański Komitet Olimpijski oraz dwie narodowe federacje – Hiszpański Związek Sportów Zimowych i Hiszpański Związek Sportów Lodowych. Hiszpanie nie wywalczyli żadnego medalu olimpijskiego. Czytaj więcej…

2022-03-13

Ida – dramat filmowy z 2013 roku w reżyserii Pawła Pawlikowskiego, zrealizowany w koprodukcji polsko-duńskiej na podstawie scenariusza Pawlikowskiego oraz Rebeki Lenkiewicz. Film, którego akcja rozgrywa się w Polsce w 1962 roku, ukazuje losy postulantki w katolickim zakonie, która od swojej ciotki Wandy Gruz dowiaduje się, że jest Żydówką o imieniu Ida. Obie kobiety wyruszają w podróż, która odkrywa mroczną tajemnicę ciążącą na ich życiu. Głównym motywem poruszanym przez Idę jest przepracowywanie traumy i żałoby po Zagładzie Żydów na ziemiach polskich podczas II wojny światowej. Ida była pierwszym polskim filmem Pawlikowskiego, dotąd aktywnego głównie jako reżyser filmów anglojęzycznych. Nakręcony z użyciem czerni i bieli film nawiązuje między innymi do estetyki filmów modernistycznych z lat 60. XX wieku. W role Idy i Wandy wcieliły się odpowiednio Agata Trzebuchowska oraz Agata Kulesza. Film został uhonorowany Grand Prix Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych oraz Polskiej Akademii Filmowej. W Stanach Zjednoczonych Ida otrzymała – jako pierwszy w historii pełnometrażowy polski film – Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny. Czytaj więcej…

2022-03-14

Kapitan Marvel – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2019 roku na podstawie serii komiksów o superbohaterce Carol Danvers wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadali Anna Boden oraz Ryan Fleck na podstawie scenariusza napisanego razem z Genevą Robertson-Dworet. Tytułową rolę zagrała Brie Larson. W latach dziewięćdziesiątych Carol Danvers, pilot U.S. Air Force staje się potężną superbohaterką, podczas gdy międzygalaktyczna wojna między dwiema obcymi rasami przenosi się na Ziemię. Kapitan Marvel wchodzi w skład III Fazy Marvel Cinematic Universe. Jest to dwudziesty pierwszy film należący do tej franczyzy i tworzy on jej pierwszy rozdział zatytułowany The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 27 lutego 2019 roku w Londynie. Przy budżecie 160 milionów dolarów Kapitan Marvel zarobiła prawie 1,13 miliarda dolarów. Film otrzymał również pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2022-03-15

Dowiastka – rodzaj roślin należący do rodziny złotogłowowatych, obejmujący 40 gatunków, występujących na obszarze od południowo-wschodniej Afryki do Azji Południowo-Wschodniej, Australazji oraz Oceanii. Ze względu na swoje walory ozdobne i wytrzymałość wiele gatunków i odmian uprawnych dowiastek uprawianych jest w krajach o ciepłym klimacie w ogrodach i pojemnikach, a także wykorzystywanych do nasadzeń obrzeżnych i jako rośliny okrywowe. Na obszarze naturalnego występowania rośliny te znalazły wiele zastosowań. Dzięki zawartości substancji czynnych, w tym o działaniu przeciwwirusowym, niektóre gatunki stosowane są w medycynie tradycyjnej w terapii chorób. Niebieskie jagody kilku gatunków uznawane są za jadalne, a obecne w nich barwniki z grupy antocyjanidynów wykorzystywane są jako substancje barwiące. Rośliny są też źródłem włókien, wykorzystywanych od dawna do produkcji koszy i sznurów. Rośliny wykorzystywane są też w komponowaniu perfum, do produkcji kadzidła oraz w obrzędach rytualnych. Czytaj więcej…

2022-03-16

Hannibal zwycięzca po raz pierwszy spoglądający z Alp w kierunku Italii – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi, pochodzący z wczesnych lat jego twórczości. Jest to najstarsze udokumentowane dzieło malarza. Obraz powstał podczas pobytu Goi we Włoszech w latach 1770–1771, z przeznaczeniem na konkurs ogłoszony przez Akademię Sztuk Pięknych w Parmie. Podejmuje temat historyczny związany z postacią Hannibala – dowódcy wojsk antycznej Kartaginy, który w III w. p.n.e. wraz ze swoją armią przekroczył Alpy z zamiarem podboju Italii. Artysta dokładnie przestrzegał podanych przez akademię zasad przedstawiania tematu, wykonał liczne rysunki przygotowawcze oraz co najmniej dwa szkice olejne. Obraz znajdujący się w kolekcji Fundacji Selgas-Fagalde był błędnie przypisany Corrado Giaquinto, atrybucję Goi potwierdzono dopiero w 1993 roku. Od kwietnia 2021 roku dzieło należy do zbiorów Prado. Kopia znajduje się w prywatnej kolekcji w Barcelonie. Pomimo dostępności wielu szkiców oraz wykonanych badań radiograficznych nie wszyscy krytycy sztuki są zgodni co do autentyczności tego obrazu. Czytaj więcej…

2022-03-17

Lista śmigłowców Wojska Polskiego – śmigłowce znajdują się na wyposażeniu Wojska Polskiego od 1957 roku. Lista zawiera wykaz typów śmigłowców, które służyły w ludowym Wojsku Polskim oraz Siłach Zbrojnych RP. Wojsko Polskie zainteresowało się wojskowym wykorzystaniem śmigłowców w latach 50. XX wieku. Pierwszymi jednostkami, do których trafiały śmigłowce były eskadry łącznikowe oraz jednostki sanitarne. Były to śmigłowce typu SM-1, później uzupełniane śmigłowcami SM-2. Oba te wiropłaty produkowane były w WSK Świdnik. Pod koniec lat 50. XX wieku w ZSRR zakupiono śmigłowce transportowe Mi-4. W tym okresie śmigłowce stosowano ostrożnie, wykorzystując je do prostych zadań transportowo-łącznikowych. Z czasem pojawiły się zastosowania taktyczne, np. w rozpoznaniu oraz desancie. Czytaj więcej…

2022-03-18

Gruzja w Konkursie Piosenki Eurowizji – Gruzja zadebiutowała na Konkursie Piosenki Eurowizji w edycji 2007. Od czasu debiutu przygotowaniami do konkursu zajmuje się gruziński nadawca publiczny Sakartwelos Sazogadoebriwi Mauckebeli (SSM), który został aktywnym członkiem Europejskiej Unii Nadawców w sierpniu 2005 roku. Do tej pory telewizja wzięła udział w konkursie trzynaście razy. W 2009 roku wycofała się z udziału po tym, jak Europejska Unia Nadawców nakazała zmianę tekstu piosenki „We Don’t Wanna Put In” zespołu Stephane & 3G, który pośrednio nawiązywał do rosyjskiego premiera Władimira Putina. Najwyższym wynikiem kraju w konkursie jest dziewiąte miejsce, które w edycji 2010 oraz edycji 2011 zajęły Sopo Niżaradze z piosenką „Shine” oraz Eldrine z piosenką „One More Day”. Czytaj więcej…

2022-03-19

FIS Ladies Grand Prix 2002 – czwarta edycja FIS Ladies Winter Tournee, przeprowadzona w sezonie 2001/2002 na skoczniach w Niemczech oraz Austrii. Początek turnieju nastąpił 30 stycznia 2002, podczas zawodów indywidualnych na skoczni w Saalfelden am Steinernen Meer. Trzy dni później rozegrano konkurs w Breitenbergu, a następnego dnia na tym samym obiekcie odbyły się zawody drużynowe. Kolejne zmagania zostały rozegrane w Baiersbronn, a turniej zakończył się 9 lutego w Schönwald im Schwarzwald. Pierwsze dwa konkursy indywidualne wygrała Daniela Iraschko. W trzecich zmaganiach – drużynowych najlepsza okazała się reprezentacja Austrii. Przedostatnie zawody indywidualne wygrała Helena Olsson, a w ostatnim konkursie triumfowały ex aequo Eva Ganster oraz Helena Olsson. Zwyciężczynią czwartej edycji turnieju została po raz trzeci Daniela Iraschko, która zdobyła najwięcej punktów w klasyfikacji łącznej FIS Ladies Grand Prix. Na drugim stopniu podium cyklu stanęła Anette Sagen, a na trzecim – Helena Olsson. W cyklu wystartowało łącznie 41 zawodniczek z dziewięciu narodowych reprezentacji. Czytaj więcej…

2022-03-20

Ida – dramat filmowy z 2013 roku w reżyserii Pawła Pawlikowskiego, zrealizowany w koprodukcji polsko-duńskiej na podstawie scenariusza Pawlikowskiego oraz Rebeki Lenkiewicz. Film, którego akcja rozgrywa się w Polsce w 1962 roku, ukazuje losy postulantki w katolickim zakonie, która od swojej ciotki Wandy Gruz dowiaduje się, że jest Żydówką o imieniu Ida. Obie kobiety wyruszają w podróż, która odkrywa mroczną tajemnicę ciążącą na ich życiu. Głównym motywem poruszanym przez Idę jest przepracowywanie traumy i żałoby po Zagładzie Żydów na ziemiach polskich podczas II wojny światowej. Ida była pierwszym polskim filmem Pawlikowskiego, dotąd aktywnego głównie jako reżyser filmów anglojęzycznych. Nakręcony z użyciem czerni i bieli film nawiązuje między innymi do estetyki filmów modernistycznych z lat 60. XX wieku. W role Idy i Wandy wcieliły się odpowiednio Agata Trzebuchowska oraz Agata Kulesza. Film został uhonorowany Grand Prix Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych oraz Polskiej Akademii Filmowej. W Stanach Zjednoczonych Ida otrzymała – jako pierwszy w historii pełnometrażowy polski film – Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny. Czytaj więcej…

2022-03-21

Avengers – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2012 roku na podstawie serii komiksów o grupie superbohaterów o tej samej nazwie wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię i za scenariusz odpowiadał Joss Whedon. W głównych rolach wystąpili m.in. Robert Downey Jr., Chris Evans, Mark Ruffalo, Chris Hemsworth, Scarlett Johansson oraz Samuel L. Jackson. W filmie Nick Fury, dyrektor T.A.R.C.Z.Y., rekrutuje Iron Mana, Kapitana Amerykę, Hulka i Thora, aby stworzyć zespół, który musi powstrzymać brata Thora, Lokiego, przed podbojem Ziemi. Avengers wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe, jest to szósty film należący do tej franczyzy i stanowi część jej pierwszego rozdziału zatytułowanego The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 11 kwietnia 2012 roku w Los Angeles. Film zarobił ponad 1,5 miliarda dolarów przy budżecie 220 milionów stając się najbardziej dochodowym filmem 2012 roku oraz trzecim najbardziej dochodowym filmem wszech czasów. Avengers otrzymał również pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2022-03-22

Dowiastka – rodzaj roślin należący do rodziny złotogłowowatych, obejmujący 40 gatunków, występujących na obszarze od południowo-wschodniej Afryki do Azji Południowo-Wschodniej, Australazji oraz Oceanii. Ze względu na swoje walory ozdobne i wytrzymałość wiele gatunków i odmian uprawnych dowiastek uprawianych jest w krajach o ciepłym klimacie w ogrodach i pojemnikach, a także wykorzystywanych do nasadzeń obrzeżnych i jako rośliny okrywowe. Na obszarze naturalnego występowania rośliny te znalazły wiele zastosowań. Dzięki zawartości substancji czynnych, w tym o działaniu przeciwwirusowym, niektóre gatunki stosowane są w medycynie tradycyjnej w terapii chorób. Niebieskie jagody kilku gatunków uznawane są za jadalne, a obecne w nich barwniki z grupy antocyjanidynów wykorzystywane są jako substancje barwiące. Rośliny są też źródłem włókien, wykorzystywanych od dawna do produkcji koszy i sznurów. Rośliny wykorzystywane są też w komponowaniu perfum, do produkcji kadzidła oraz w obrzędach rytualnych. Czytaj więcej…

2022-03-23

Hannibal zwycięzca po raz pierwszy spoglądający z Alp w kierunku Italii – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi, pochodzący z wczesnych lat jego twórczości. Jest to najstarsze udokumentowane dzieło malarza. Obraz powstał podczas pobytu Goi we Włoszech w latach 1770–1771, z przeznaczeniem na konkurs ogłoszony przez Akademię Sztuk Pięknych w Parmie. Podejmuje temat historyczny związany z postacią Hannibala – dowódcy wojsk antycznej Kartaginy, który w III w. p.n.e. wraz ze swoją armią przekroczył Alpy z zamiarem podboju Italii. Artysta dokładnie przestrzegał podanych przez akademię zasad przedstawiania tematu, wykonał liczne rysunki przygotowawcze oraz co najmniej dwa szkice olejne. Obraz znajdujący się w kolekcji Fundacji Selgas-Fagalde był błędnie przypisany Corrado Giaquinto, atrybucję Goi potwierdzono dopiero w 1993 roku. Od kwietnia 2021 roku dzieło należy do zbiorów Prado. Kopia znajduje się w prywatnej kolekcji w Barcelonie. Pomimo dostępności wielu szkiców oraz wykonanych badań radiograficznych nie wszyscy krytycy sztuki są zgodni co do autentyczności tego obrazu. Czytaj więcej…

2022-03-24

Lista śmigłowców Wojska Polskiego – śmigłowce znajdują się na wyposażeniu Wojska Polskiego od 1957 roku. Lista zawiera wykaz typów śmigłowców, które służyły w ludowym Wojsku Polskim oraz Siłach Zbrojnych RP. Wojsko Polskie zainteresowało się wojskowym wykorzystaniem śmigłowców w latach 50. XX wieku. Pierwszymi jednostkami, do których trafiały śmigłowce były eskadry łącznikowe oraz jednostki sanitarne. Były to śmigłowce typu SM-1, później uzupełniane śmigłowcami SM-2. Oba te wiropłaty produkowane były w WSK Świdnik. Pod koniec lat 50. XX wieku w ZSRR zakupiono śmigłowce transportowe Mi-4. W tym okresie śmigłowce stosowano ostrożnie, wykorzystując je do prostych zadań transportowo-łącznikowych. Z czasem pojawiły się zastosowania taktyczne, np. w rozpoznaniu oraz desancie. Czytaj więcej…

2022-03-25

Gruzja w Konkursie Piosenki Eurowizji – Gruzja zadebiutowała na Konkursie Piosenki Eurowizji w edycji 2007. Od czasu debiutu przygotowaniami do konkursu zajmuje się gruziński nadawca publiczny Sakartwelos Sazogadoebriwi Mauckebeli (SSM), który został aktywnym członkiem Europejskiej Unii Nadawców w sierpniu 2005 roku. Do tej pory telewizja wzięła udział w konkursie trzynaście razy. W 2009 roku wycofała się z udziału po tym, jak Europejska Unia Nadawców nakazała zmianę tekstu piosenki „We Don’t Wanna Put In” zespołu Stephane & 3G, który pośrednio nawiązywał do rosyjskiego premiera Władimira Putina. Najwyższym wynikiem kraju w konkursie jest dziewiąte miejsce, które w edycji 2010 oraz edycji 2011 zajęły Sopo Niżaradze z piosenką „Shine” oraz Eldrine z piosenką „One More Day”. Czytaj więcej…

2022-03-26

FIS Ladies Grand Prix 2002 – czwarta edycja FIS Ladies Winter Tournee, przeprowadzona w sezonie 2001/2002 na skoczniach w Niemczech oraz Austrii. Początek turnieju nastąpił 30 stycznia 2002, podczas zawodów indywidualnych na skoczni w Saalfelden am Steinernen Meer. Trzy dni później rozegrano konkurs w Breitenbergu, a następnego dnia na tym samym obiekcie odbyły się zawody drużynowe. Kolejne zmagania zostały rozegrane w Baiersbronn, a turniej zakończył się 9 lutego w Schönwald im Schwarzwald. Pierwsze dwa konkursy indywidualne wygrała Daniela Iraschko. W trzecich zmaganiach – drużynowych najlepsza okazała się reprezentacja Austrii. Przedostatnie zawody indywidualne wygrała Helena Olsson, a w ostatnim konkursie triumfowały ex aequo Eva Ganster oraz Helena Olsson. Zwyciężczynią czwartej edycji turnieju została po raz trzeci Daniela Iraschko, która zdobyła najwięcej punktów w klasyfikacji łącznej FIS Ladies Grand Prix. Na drugim stopniu podium cyklu stanęła Anette Sagen, a na trzecim – Helena Olsson. W cyklu wystartowało łącznie 41 zawodniczek z dziewięciu narodowych reprezentacji. Czytaj więcej…

2022-03-27

Ida – dramat filmowy z 2013 roku w reżyserii Pawła Pawlikowskiego, zrealizowany w koprodukcji polsko-duńskiej na podstawie scenariusza Pawlikowskiego oraz Rebeki Lenkiewicz. Film, którego akcja rozgrywa się w Polsce w 1962 roku, ukazuje losy postulantki w katolickim zakonie, która od swojej ciotki Wandy Gruz dowiaduje się, że jest Żydówką o imieniu Ida. Obie kobiety wyruszają w podróż, która odkrywa mroczną tajemnicę ciążącą na ich życiu. Głównym motywem poruszanym przez Idę jest przepracowywanie traumy i żałoby po Zagładzie Żydów na ziemiach polskich podczas II wojny światowej. Ida była pierwszym polskim filmem Pawlikowskiego, dotąd aktywnego głównie jako reżyser filmów anglojęzycznych. Nakręcony z użyciem czerni i bieli film nawiązuje między innymi do estetyki filmów modernistycznych z lat 60. XX wieku. W role Idy i Wandy wcieliły się odpowiednio Agata Trzebuchowska oraz Agata Kulesza. Film został uhonorowany Grand Prix Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych oraz Polskiej Akademii Filmowej. W Stanach Zjednoczonych Ida otrzymała – jako pierwszy w historii pełnometrażowy polski film – Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny. Czytaj więcej…

2022-03-28

Avengers – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2012 roku na podstawie serii komiksów o grupie superbohaterów o tej samej nazwie wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię i za scenariusz odpowiadał Joss Whedon. W głównych rolach wystąpili m.in. Robert Downey Jr., Chris Evans, Mark Ruffalo, Chris Hemsworth, Scarlett Johansson oraz Samuel L. Jackson. W filmie Nick Fury, dyrektor T.A.R.C.Z.Y., rekrutuje Iron Mana, Kapitana Amerykę, Hulka i Thora, aby stworzyć zespół, który musi powstrzymać brata Thora, Lokiego, przed podbojem Ziemi. Avengers wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe, jest to szósty film należący do tej franczyzy i stanowi część jej pierwszego rozdziału zatytułowanego The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 11 kwietnia 2012 roku w Los Angeles. Film zarobił ponad 1,5 miliarda dolarów przy budżecie 220 milionów stając się najbardziej dochodowym filmem 2012 roku oraz trzecim najbardziej dochodowym filmem wszech czasów. Avengers otrzymał również pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2022-03-29

Dowiastka – rodzaj roślin należący do rodziny złotogłowowatych, obejmujący 40 gatunków, występujących na obszarze od południowo-wschodniej Afryki do Azji Południowo-Wschodniej, Australazji oraz Oceanii. Ze względu na swoje walory ozdobne i wytrzymałość wiele gatunków i odmian uprawnych dowiastek uprawianych jest w krajach o ciepłym klimacie w ogrodach i pojemnikach, a także wykorzystywanych do nasadzeń obrzeżnych i jako rośliny okrywowe. Na obszarze naturalnego występowania rośliny te znalazły wiele zastosowań. Dzięki zawartości substancji czynnych, w tym o działaniu przeciwwirusowym, niektóre gatunki stosowane są w medycynie tradycyjnej w terapii chorób. Niebieskie jagody kilku gatunków uznawane są za jadalne, a obecne w nich barwniki z grupy antocyjanidynów wykorzystywane są jako substancje barwiące. Rośliny są też źródłem włókien, wykorzystywanych od dawna do produkcji koszy i sznurów. Rośliny wykorzystywane są też w komponowaniu perfum, do produkcji kadzidła oraz w obrzędach rytualnych. Czytaj więcej…

2022-03-30

Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć – brytyjsko-amerykański film fantasy z 2016 roku w reżyserii Davida Yatesa. Jest spin-offem i filmem poprzedzającym fabularnie serię o Harrym Potterze. Jednym z producentów była J.K. Rowling, która napisała również scenariusz, zainspirowany swoją książką z 2001 roku o tym samym tytule. W rolach głównych wystąpili: Eddie Redmayne, Katherine Waterston, Dan Fogler, Alison Sudol oraz Colin Farrell. Jest to pierwsza część serii filmów Fantastyczne zwierzęta i dziewiąta produkcja w uniwersum Harry’ego Pottera. Światowa premiera filmu miała miejsce 8 listopada 2016 roku na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Toronto. Otrzymał przeważnie pozytywne recenzje od krytyków i zarobił 814 milionów dolarów na całym świecie, co uczyniło go ósmym najbardziej dochodowym filmem w 2016 roku. Produkcja była nominowana do pięciu nagród BAFTA i zwyciężyła w kategorii najlepsza scenografia. Była także nominowana do dwóch Oscarów, zdobywając statuetkę za najlepsze kostiumy i stając się pierwszym filmem z uniwersum Harry’ego Pottera, który otrzymał tę nagrodę. Czytaj więcej…

2022-03-31

Lista śmigłowców Wojska Polskiego – śmigłowce znajdują się na wyposażeniu Wojska Polskiego od 1957 roku. Lista zawiera wykaz typów śmigłowców, które służyły w ludowym Wojsku Polskim oraz Siłach Zbrojnych RP. Wojsko Polskie zainteresowało się wojskowym wykorzystaniem śmigłowców w latach 50. XX wieku. Pierwszymi jednostkami, do których trafiały śmigłowce były eskadry łącznikowe oraz jednostki sanitarne. Były to śmigłowce typu SM-1, później uzupełniane śmigłowcami SM-2. Oba te wiropłaty produkowane były w WSK Świdnik. Pod koniec lat 50. XX wieku w ZSRR zakupiono śmigłowce transportowe Mi-4. W tym okresie śmigłowce stosowano ostrożnie, wykorzystując je do prostych zadań transportowo-łącznikowych. Z czasem pojawiły się zastosowania taktyczne, np. w rozpoznaniu oraz desancie. Czytaj więcej…