Wojcieszków
51°46′06″N 22°18′57″E/51,768333 22,315833| wieś | |
 Ulica Kościelna w Wojcieszkowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
1078[2] |
| Strefa numeracyjna |
25 |
| Kod pocztowy |
21-411[3] |
| Tablice rejestracyjne |
LLU |
| SIMC |
0695367[4] |
Położenie na mapie gminy Wojcieszków  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu łukowskiego  | |
| 51°46′06″N 22°18′57″E/51,768333 22,315833[1]
| |
Wojcieszków – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łukowskim, w gminie Wojcieszków[4][5]. Leży nad Małą Bystrzycą.
Miejscowość jest siedzibą gminy Wojcieszków oraz parafii rzymskokatolickiej Najświętszego Serca Pana Jezusa, należącej do metropolii lubelskiej, diecezji siedleckiej, dekanatu Adamów.
Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1540 roku[6], położone było w drugiej połowie XVI wieku w ziemi stężyckiej w województwie sandomierskim[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wieś stanowi sołectwo w gminie Wojcieszków[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 1093 mieszkańców[9].
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0695373 | Gorzelnia | część wsi |
| 0695380 | Grondy | część wsi |
| 0695396 | Ogrody | część wsi |
| 0695404 | Stara Wieś | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Założycielem wsi był Klemens Bieliński w roku 1437. W tym samym roku biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki wydał dokument upoważniający do utworzenia parafii. 21 stycznia 1540 r., na podstawie dokumentu wydanego przez króla Zygmunta I Starego, ówczesny właściciel miejscowości Mikołaj Dzik lokował tu miasto na prawie magdeburskim.
W roku 1767 powstał drewniany kościół pw. św. Trójcy i św. Barbary. W 1771 r. w miejscowości istniała biblioteka założona przez Suchodolskich – kolejnych właścicieli dóbr. Na przełomie XVIII i XIX w. Platerowie, następni właściciele, wybudowali okazały dwór, który został spalony w roku 1944. Do dziś zachowały się pozostałości parku dworskiego. Platerowie partycypowali także w budowie istniejącego do dziś kościoła (lata 1898–1899)[10].
Wojcieszków posiadał prawa miejskie do 16 października 1821[11][12].
Na miejscowym cmentarzu znajduje się grób Marii z Babskich Sienkiewiczowej, trzeciej żony Henryka Sienkiewicza[10].
22 lipca 1984 roku, w 40. rocznicę ogłoszenia Manifestu PKWN, odsłonięto pomnik ku czci mieszkańców miejscowości poległych podczas II wojny światowej oraz w walce o utrwalanie władzy ludowej[13].
Na skwerze w rynku znajduje się płaskorzeźba upamiętniająca pochodzącego z wojcieszkowskiej hodowli hr. Marii Plater-Zyberk konia rasy angloarabskiej Ramzesa – jak głosi napis na pomniku – „reproduktora stulecia”.
Sport[edytuj | edytuj kod]
We wsi działa powstały w 1999 roku Ludowy Klub Piłkarski Orkan Wojcieszków, który w sezonie 2020/21 występuje w bialskiej klasie A.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 149556
- ↑ Raport o stanie gminy w 2022. Liczba mieszkańców sołectw w dn. 31.12.2021 s.3
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1473 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 157.
- ↑ Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapy, plany, Warszawa 1993, k. 3.
- ↑ BIP gminy, sołectwa
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ a b Henryk Szczęśniak: Łuków i okolice. Informator turystyczny. Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej w Siedlcach, Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej w Lublinie, 1971, s. 60–61. (pol.).
- ↑ Postanowienie Xsięcia Namiestnika Królewskiego Nr 18,674 z dn. 16 października 1821; wg Wykazu Miast w Królstwie Polskiem na wieyskie osady zamienionych od dn. 1 lutego 1820 r., to iest od daty ustanowienia Kommissyi dla Miast; w Aktach Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych (KRSW) nr 201, k. 44 w Archiwum Głónych Akt Dawnych w Warszawie (AGAD).
- ↑ Rodecki, F.B., 1830. Obraz jeograficzno-statystyczny Królestwa Polskiego. Drukarnia Antoniego Gałęzowskiego i Kompanii. Warszawa.
- ↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939–1945, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 655.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Wojcieszków, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 743.
- Wojcieszków, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 694.
- Siedziba gminy: Wojcieszków
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Integralne części wsi |
|
