8 Dywizjon Artyleryjskiego Rozpoznania Pomiarowego

8 Samodzielny Dywizjon Artyleryjskiego Rozpoznania Pomiarowego^[1] (8 sdarp) – pododdział artyleryjskiego rozpoznania pomiarowego ludowego Wojska Polskiego (poczta polowa nr 83720).

Dywizjon został sformowany w październiku i listopadzie 1944 roku, w lesie na południe od wsi Kąkolewnica Wschodnia^[2], w składzie 2 Armii, według sowieckiego etatu Nr 08/555 samodzielnego dywizjonu artyleryjskiego rozpoznania (ros. отдельный разведывательный артиллерийский дивизион). Podstawę formowania jednostki stanowiły rozkazy: Nr 50 Naczelnego Dowódcy WP z dnia 10 października 1944 roku o formowaniu związków i jednostek artylerii WP (...) oraz Nr 36 dowódcy 2 Armii z 20 października 1944 roku o formowaniu związków i jednostek pancernych oraz artylerii.

3 grudnia 1944 roku w Kąkolewnicy żołnierze dyonu złożyli przysięgę. 25 grudnia 1944 roku stan ewidencyjny liczył 235 żołnierzy, w tym 21 oficerów, 49 podoficer i 165 szeregowców. Do stanu etatowego brakowało 26 żołnierzy (10%).

W kwietniu i maju 1945 roku dywizjon, w składzie 2 Armii, wziął udział w operacji łużyckiej i praskiej. Po zakończeniu działań wojennych pododdział został skierowany do Poznania.

W październiku 1945 roku dyon został rozformowany, a na jego bazie utworzono baterię artyleryjskiego rozpoznania pomiarowego, którą włączono w skład 82 Pułku Artylerii Ciężkiej.

W lutym 1946 roku 82 pac został przeformowany w 27 Warszawski Dywizjon Artylerii Ciężkiej. W strukturze dywizjonu została zachowana bateria artyleryjskiego rozpoznania pomiarowego w składzie pięciu plutonów: topograficznego, rozpoznania dźwiękowego, liniowego, pomiarowo-rachunkowego i fotogrametrycznego. W lutym 1947 roku bateria została przeformowana na nowy etat. W jej składzie zorganizowano pluton rozpoznania topograficznego i pluton rozpoznania dźwiękowego oraz laboratorium fotogrametryczne.

Obsada personalna dowództwa dywizjonu^[3]

dowódca - mjr Jerzy Gawrikow^[4] (od 15 XII 1944)
zastępca dowódcy ds. polit.-wych. - ppor. Józef Dubasiewicz (od III 1945)
szef sztabu:
- por. Wasyl Nielin^[5] (22 X - 22 XI 1944)
- kpt. Wasyl Anurow (23 XI 1944 - 8 XII 1944^[6])
- kpt. Jan Swir (od 10 XII 1944^[7])

Struktura organizacyjna sdarp według etatu Nr 08/555

dowództwo
bateria rozpoznania topograficznego
dwie baterie rozpoznania dźwiękowego
pluton rozpoznania optycznego
pluton fotogrametryczny

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ W dokumentach używano także nazw: 8 Dywizjon Artylerii Zwiadowczej, 8 Armijny Samodzielny Dywizjon Zwiadowczy, 8 Dywizjon Pomiarowy, 8 Samodzielny Dywizjon Artylerii Zwiadu.
↑ Kazimierz Kaczmarek, Druga Armia Wojska Polskiego s. 34.
↑ Kazimierz Kaczmarek, Druga Armia Wojska Polskiego s. 710.
↑ Władysław Ways, Regularne jednostki ... s. 145 podał, że dowódcą dyonu był kpt. Jerzy Gawrykow.
↑ Władysław Ways, Regularne jednostki ... s. 145 podał, że pierwszy szef sztabu nosił nazwisko Melin.
↑ Władysław Ways, Regularne jednostki ... s. 145 podał, że kpt. Wasyl Anurow pełnił obowiązki szefa sztabu do lutego 1945 roku.
↑ Władysław Ways, Regularne jednostki ... s. 145 podał, że Jan Swir, w stopniu porucznika, pełnił obowiązki szefa sztabu od lutego 1945 roku.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Igor Błagowieszczański, Artyleria ludowego Wojska Polskiego 1943-1945, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr specjalny 3 (66), Warszawa 1973
Igor Błagowieszczański, Artyleria w II wojnie światowej. Studium historyczno-wojskowe, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1983, ISBN 83-11-06909-3
Kazimierz Kaczmarek, Druga Armia Wojska Polskiego, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1978
Władysław Ways, Regularne jednostki Ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, tom 2, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967

[1] W dokumentach używano także nazw: 8 Dywizjon Artylerii Zwiadowczej, 8 Armijny Samodzielny Dywizjon Zwiadowczy, 8 Dywizjon Pomiarowy, 8 Samodzielny Dywizjon Artylerii Zwiadu.

[2] Kazimierz Kaczmarek, Druga Armia Wojska Polskiego s. 34.

[3] Kazimierz Kaczmarek, Druga Armia Wojska Polskiego s. 710.

[4] Władysław Ways, Regularne jednostki ... s. 145 podał, że dowódcą dyonu był kpt. Jerzy Gawrykow.

[5] Władysław Ways, Regularne jednostki ... s. 145 podał, że pierwszy szef sztabu nosił nazwisko Melin.

[6] Władysław Ways, Regularne jednostki ... s. 145 podał, że kpt. Wasyl Anurow pełnił obowiązki szefa sztabu do lutego 1945 roku.

[7] Władysław Ways, Regularne jednostki ... s. 145 podał, że Jan Swir, w stopniu porucznika, pełnił obowiązki szefa sztabu od lutego 1945 roku.

[pl-8] Produkcji polskiej.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[A]

Dywizje artylerii	2 DA 5 DA 1 DA Plot 3 DA Plot 4 DA Plot
Brygady artylerii	1 SBM 6 BAL 4 BAPpanc 9 BAPpanc 11 BAPpanc 14 BAPpanc 2 BAH 3 BAH 7 BAH 1 BAA 5 BAC 8 BAC 10 BAC
Pułki moździerzy (pm)	1 2 3 5 6 (Szkolny) 8 10 11
Pułki artylerii lekkiej (pal)	1 2 3 5 6 22 23 33 34 35 36 37 38 39 40 43 45 48
Pułki artylerii przeciwpancernej (pappanc)	4 19 20 29 30 31 53 56 58 63 72 78
Pułki artylerii haubic (pah)	7 8 9 10 11 12 44 47 50
Pułki artylerii przeciwlotniczej (paplot)	15 16 17 18 26 32 61 66 69 75 77 79 81 83
Wyposażenie	120 mm moździerz ZiS 3 ZiS 2 M 30 MŁ 20 61 K KS 12

Dywizje artylerii	2 DA 5 DA 5 DAA 6 DAP 8 DAP 10 DAA
Brygady artylerii	1 BAC 1 SBM 2 BAH 3 BAH 4 BAPpanc 5 BAC 6 BAL 6 BAP (6 BAA) 7 BAH 8 BAC 9 BAPpanc 10 BAC 11 BAPpanc 12 BAC 13 BAC 14 BAC (14 BAA) 14 BAPpanc 15 BAC 16 BAA 17 BAH 18 BROT 19 BAH 20 BROT (2 BROT) 21 BAC (21 BAA) 22 BAPpanc 23 BAPpanc 24 BMC 25 BAH 26 BAH 27 BM 28 BAPpanc 29 BAH 30 BAHC 31 BAA 32 BROT 33 BAC (33 BAA) 34 BAHC 35 BAA 36 BROT (3 BROT)
Pułki moździerzy	1 pm 2 pm 3 pm 5 pm 6 szkol. pm 8 pm 10 pm 11 pm 12 pm 14 pm 15 pm 17 pm 18 pm 19 pm 21 pm 23 pm
Pułki artylerii lekkiej	1 pal 2 pal 3 pal 5 pal 6 pal 22 pal 23 pal 33 pal 34 pal 35 pal 36 pal 37 pal 38 pal 39 pal 40 pal 41 pal 42 pal 43 pal 45 pal 48 pal 54 pal 55 pal 114 pal 117 pal 119 pal 121 pal 122 pal 132 pal 134 pal 138 pal
Pułki artylerii ciężkiej	67 pac 71 pac 80 pac 82 pac 85 pac 112 pac 118 pac 120 pac 135 pac 139 pac 148 pac 159 pac
Pułki artylerii przeciwpancernej	4 pappanc 19 pappanc 14 pappanc 20 pappanc 29 pappanc 30 pappanc 31 pappanc 53 pappanc 56 pappanc 58 pappanc 63 pappanc 72 pappanc 78 pappanc 91 pappanc 92 pappanc 101 pappanc 105 pappanc 106 pappanc 110 pappanc 144 pappanc 156 pappanc
Pułki artylerii haubic	7 pah 8 pah 9 pah 10 pah 11 pah 12 pah 33 pah 34 pah 39 pah 41 pah 44 pah 47 pah 50 pah 68 pah 70 pah 73 pah 74 pah 87 pah 90 pah 103 pah 105 pah 108 pah 109 pah 113 pah 114 pah 116 pah 123 pah 127 pah 131 pah 140 pah
Pułki artylerii	1 pa 2 pa 3 pa 4 pa 5 pa 9 pa 16 pa 21 zpa 22 pa 33 pa 36 pa 37 pa 39 pa 40 pa 41 pa 59 zpa 76 mpa 113 pa
Polowe Techniczne Bazy Rakietowe	11 PTBR 15 PTBR 18 PTBR 21 PTBR
Dywizjony rakiet taktycznych	1 drt 10 drt 18 drt 19 drt 2 drt 22 drt 24 drt 4 drt 41 drt 42 drt 44 drt 5 drt 7 drt 8 drt
Dywizjony dowozu rakiet	25 ddr 28 ddr
Dywizjony artylerii BROT	27 da 28 da 16 da 17 da 9 da 13 da 3 da 6 da

Artyleria ciągniona	85 mm armata przeciwpancerna D-44 100 mm armata polowa wz. 1944 (BS-3) wz. 1938/1985 152 mm haubicoarmata wz. 1937 (MŁ-20)
Artyleria samobieżna	2S1 Goździk wz. 1977 Dana Krab^[A] 2S7 Pion ASU-85 Rak
Artyleria rakietowa	WP-8z BM-8 BM-13 BM-14 BM-21 Grad BM-24 RM-70 WR-40 Langusta^[A] 3M6 Trzmiel 9M14 Malutka 9K111 Fagot 2P16 (2K6 Luna) OTR-21 Toczka (9K79) 9P113 (9K52 Łuna-M)