Piotr Fronczewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez 5.172.234.93 (dyskusja) o 19:25, 26 kwi 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Piotr Fronczewski
Ilustracja
Foto: Paweł Matyka
Data i miejsce urodzenia

8 czerwca 1946
Łódź

Zawód

aktor, pedagog, reżyser teatralny, wokalista

Współmałżonek

Ewa Fronczewska

Lata aktywności

od 1958

Zespół artystyczny
Teatr Narodowy w Warszawie
(1968–1969)
Teatr Współczesny w Warszawie
(1969–1973)
Teatr Dramatyczny w Warszawie
(1973–1983)
Teatr Studio w Warszawie
(1984–1987)
Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
(od 1991)
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Order Uśmiechu
podpis
Piotr Fronczewski
Ilustracja
Pseudonim

Franek Kimono, Crazy Zdzich, Pan Kimono

Miejsce urodzenia

Łódź

Typ głosu

baryton

Gatunki

piosenka satyryczna, piosenka aktorska, disco, ballada

Aktywność

Piotr Fronczewski (1977, 1985–1986, 2001)
Franek Kimono (1983–1984, 2008)
Crazy Zdzich (1986)
Pan Kimono (1998)

Powiązania

Jan Pietrzak

podpis

Piotr Fronczewski (ur. 8 czerwca 1946 w Łodzi) – polski aktor teatralny, filmowy i dubbingowy, piosenkarz, satyryk, reżyser teatralny oraz pedagog.

Życiorys

Syn Władysława (po II wojnie światowej organizatora widowni w teatrze) i Bogny z d. Duszyńskiej (1912-2016)[1]. Władysław Fronczewski właściwie Finkelsztejn, pochodził z rodziny żydowskiej (syn Izraela i Natalii), nazwisko zmienił przed wojną[2]. Od 1974 roku żonaty z Ewą[3], ojciec Magdaleny Fronczewskiej i Katarzyny Fronczewskiej.

Absolwent, reżyser i profesor nauk teatralnych PWST w Warszawie. Laureat ponad 20 nagród filmowych[4]. W rankingu czytelników tygodnika Polityka zajął 15. miejsce na liście najwybitniejszych polskich aktorów[5].

2 listopada 2015 roku nakładem wydawnictwa Znak ukazała się książka „Ja, Fronczewski” – obszerny wywiad-rzeka przeprowadzony z aktorem przez Marcina Mastalerza poruszający najważniejsze wątki biografii osobistej i zawodowej Piotra Fronczewskiego.

Kariera

Debiutował jako 12-latek w filmie Wolne miasto Stanisława Różewicza.

Grał na scenach teatrów warszawskich: Narodowego (1968–1969), Współczesnego (1969–1973), Dramatycznego (1973–1983), Studio (1984–1987), a obecnie Ateneum (od 1991). Ma w swoim dorobku artystycznym blisko 120 ról filmowych w serialach telewizyjnych i filmach fabularnych.

Grał rozmaite role filmowe, poczynając od roli ojca (Rodzina zastępcza), czarodzieja (Akademia pana Kleksa), lekarza (Cesarskie cięcie), wariata (13 posterunek), a kończąc na rolach gangsterskich. Ceniony za charakterystyczne role w słuchowiskach radiowych[potrzebny przypis] (np. Grzegorz z Rodziny Poszepszyńskich). Użyczał głosu bohaterom gier komputerowych (m.in. Wrota Baldura) oraz filmów animowanych (m.in. Diego z Epoki lodowcowej).

Pod pseudonimem Franek Kimono wydał dwie żartobliwe płyty z muzyką disco. Jest także wykonawcą piosenki aktorskiej. Znany z wykonań przedwojennych szlagierów oraz piosenek do tekstów Gałczyńskiego i Zembatego. Występował także w kabaretach, m.in. w Kabarecie Pod Egidą Jana Pietrzaka i Kabarecie Olgi Lipińskiej.

W latach 70 wraz z Janem Pietrzakiem i Krystyną Jandą był inwigilowany przez SB w ramach akcji wymierzonej przeciwko twórcom Kabaretu Pod Egidą. Komunistyczne władze bardzo bolała popularność kabaretu, budowana na ironii wobec systemu. Wokół kabaretu działało co najmniej kilku tajnych współpracowników SB. Twórcom kabaretu oferowano wyjazdy zagraniczne w zamian za podpisanie tzw. lojalki, której ani on, ani Janda z Pietrzakiem nigdy nie podpisali. Wiele występów Pod Egidą było nagrywanych przez tajnych współpracowników peerelowskich służb i władza utrudniała udostępnienie grupie lokalu. Wiele dowcipów z tego okresu szersza publiczność usłyszała dopiero w latach 80[6].

Otrzymał propozycję objęcia funkcji dyrektora artystycznego od trzech teatrów warszawskich, we wszystkich trzech odmówił, co było szeroko komentowane w mediach kulturalnych[potrzebny przypis]:

Tadeusz Łomnicki, Zbigniew Zapasiewicz oraz Gustaw Holoubek uznali wspólnie w 1990 roku podczas dyskusji w programie TV, że wśród studentów od 1965 roku Piotr Fronczewski należy do pierwszej trójki najwybitniejszych aktorów teatralnych i dramatycznych w Polsce obok Andrzeja Seweryna, z którym Fronczewski studiował i Wojciecha Pszoniaka.

W RMF FM razem z Piotrem Metzem prowadził program Koniec Wieku. Poza tym też w RMF FM czytał Harry’ego Pottera, a w Programie Trzecim Polskiego Radia książki Z głowy i Good Night Dżerzi Janusza Głowackiego.

W wakacje 2004 w audycji Sekret na lato w RMF FM emitowano fragmenty książki Kod Leonarda da Vinci Dana Browna, czytanej przez Piotra Fronczewskiego.

Filmografia

Teatr

Rok Tytuł Uwagi Źródło
1967 Trzy siostry – Antoni Czechow jako Czebutykin Iwan Romanowicz; reżyseria: Wyrzykowski Marian; PWST w Warszawie
[7]
1968 Kram z piosenkami – Schiller Leon jako chłopiec; reżyseria: Fijewska Barbara, Teatr Narodowy w Warszawie
1969 Po górach, po chmurach – Bryll Ernest jako żołnierz; reżyseria: Axer Erwin, Teatr Współczesny w Warszawie
Ryszard III – William Shakespeare jako sir James Blount; reżyseria: Maciejowski Jan; Teatr Narodowy w Warszawie
Nieboska komedia – Zygmunt Krasiński jako duch/rzemieślnik; reżyseria: Hanuszkiewicz Adam, Teatr Narodowy w Warszawie
Maria Stuart – Fryderyk Schiller jako Mortimer; reżyseria: Axer Erwin; Teatr Współczesny w Warszawie
1970 Człowiek z kwiatem w ustach – Pirandello Luigi jako konferansjer; reżyseria: Kajzar Helmut; Teatr Współczesny w Warszawie
Kretyn – Pirandello Luigi jako redaktor; reżyseria: Kajzar Helmut; Teatr Współczesny w Warszawie
Akwarium 2 – Jerzy Gruza, Krzysztof Teodor Toeplitz jako Winston Ryba; reżyseria: Łomnicki Tadeusz; Teatr Współczesny w Warszawie
1971 Potęga ciemności – Tołstoj Lew jako strażnik; reżyseria: Axer Erwinw; Teatr Współczesny w Warszawie
1972 Litość Boga – Cau Jean jako Aleks; reżyseria: Englert Maciej; Teatr Współczesny w Warszawie
Macbett – Eugène Ionescoforma jako żołnierz, drzewo, chory, mężczyzna z ludu; reżyseria: Axer Erwin; Teatr Współczesny w Warszawie
Król Jeleń – Gozzi Carloforma jako Truffaldino; reżyseria: Pampiglione Giovanni; Teatr Współczesny w Warszawie
Człowiek znikąd – Ignatij Dworiecki jako Ryżuchin; reżyseria: René Ludwik; Teatr Dramatyczny w Warszawie
1973 Sama słodycz – Ireneusz Iredyński jako pacjent; reżyseria: Hübner Zygmunt; Teatr Współczesny w Warszawie
Bartleby – Zawieyski Jerzy jako Bartleby; reżyseria: Skaruch Witold; Teatr Dramatyczny w Warszawie
2001 Skąpiec – Molière jako Harpagon; reżyseria: Zaleski Krzysztof; Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
2003 Młynarski, czyli trzy elementyWojciech Młynarski jako pacjent Mateusz Franciszek Weltszmerc-Markotny; reżyseria: Umer Magda; Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
Frederick czyli bulwar zbrodni – Eric-Emmanuel Schmitt jako Frederick Lemaitre; reżyseria: Adamczyk Wojciech; Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
2004 Król Edyp – Sofokles jako król Edyp; reżyseria: Holoubek Gustaw; Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
2006 Zbrodnia i kara – Fiodor Dostojewski jako Porfiry; reżyseria: Sass Barbara; Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
2008 Stacyjka Zdrój – Jeremi Przybora, Jerzy Wasowski jako Prezes Omega; reżyseria: Opatowicz Adam, Poniedzielski Andrzej; Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
Odejścia – Václav Havel jako dr Vilem Rieger; reżyseria: Cywińska Izabella; Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
2010 Skarpetki, opus 124 – Daniel Colas jako Verdier; reżyseria: Englert Maciej, Teatr Współczesny w Warszawie
2011 Edukacja Rity – Willy Russell jako dr Frank Bryant; reżyseria: Wojtyszko Maciej; Teatr 6. Piętro w Warszawie
2013 Ja, Feuerbach – Tankred Dorst Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie; reżyseria: Fronczewski Piotr

Książki mówione

Rok Tytuł Uwagi
2006 Harry Potter i Książę Półkrwi – J.K. Rowling Wyd. Media Rodzina, ISBN 978-83-7278-172-7
2007 FerdydurkeWitold Gombrowicz Wyd. Agora, ISBN 978-83-60225-69-1
Harry Potter i Zakon Feniksa – J.K. Rowling Wyd. Media Rodzina, ISBN 978-83-7278-261-8
2008 Harry Potter i Insygnia Śmierci – J.K. Rowling Wyd. Media Rodzina, ISBN 978-83-7278-284-7
Z głowyJanusz Głowacki Wyd. Świat Książki – Bertelsmann Media, ISBN 978-83-247-1318-9
Harry Potter i Komnata Tajemnic – J.K. Rowling Wyd. Media Rodzina, ISBN 978-83-7278-341-7
2009 Aksamitny Królik, czyli jak zabawki stają się prawdziweMargery Williams Wyd. Auditus, ISBN 978-83-924873-6-4
Najpiękniejsze mity greckie – Dimiter Inkiow Wyd. Media Rodzina, ISBN 978-83-7278-383-7
2010 Akademia pana Kleksa – Jan Brzechwa Wyd. Biblioteka Akustyczna, ISBN 978-83-61445-60-9
Książę mgłyCarlos Ruiz Zafón Wyd. Muza, ISBN 978-83-7495-924-7
Harry Potter i więzień Azkabanu – J.K. Rowling Wyd. Media Rodzina, ISBN 978-83-7278-499-5
Wiersze dla dzieciJulian Tuwim Wyd. Siedmioróg, ISBN 978-83-7568-508-4
2011 Pałac północyCarlos Ruiz Zafón Wyd. Muza, ISBN 978-83-7758-040-0
Gimnastyka dla języka – Małgorzata Strzałkowska Wyd. Media Rodzina, ISBN 978-83-7278-513-8
Światła września – Carlos Ruiz Zafón Wyd. Muza, ISBN 978-83-7758-037-0

Franek Kimono

 Osobny artykuł: Franek Kimono.

Piotr Fronczewski w 1983 roku wykreował postać muzyczną o pseudonimie „Franek Kimono”, która miała być parodią muzyki disco[8].

Dyskografia

Albumy
Rok Tytuł Pozycja na liście
POL
1984 Franek Kimono (jako Franek Kimono lub jako Franek Kimono & S.M.A®)[9][10][11] 50[12]
Franek Kimono i „goła prywatka”[11]
1985 Panowie FP (Piotr Fronczewski i Jan Pietrzak)[13]
1986 Na progu raju (jako Piotr Fronczewski vel Crazy Zdzich)[14][11]
1990 Ale kryzys (jako Piotr Fronczewski)[15]
Hossa Bossa (jako Franek Kimono)[11]
1998 Toczy się życie (jako pan Kimono)[16][11]
2001 Złota kolekcja. Portret muzyczny (jako Piotr Fronczewski)[17]
„—” pozycja nie była notowana.
Single
Rok Tytuł Pozycja na liście Album
LP3
[18]
SLiP
[19]
1977 „Sam na sam” (Piotr Fronczewski i Magda Umer)[20]
1983 „Bruce Lee – karate mistrz”[21] 5 Franek Kimono
1984 „Break Dance”[22]
1984 „Don't Cry Mona Lisa”[23]
1998 „Mega Mix'99”[24] 42 Franek Kimono (reedycja)
2008 Sokół feat. Pono – „W aucie” (gościnnie: Franek Kimono)[25] 5 Teraz pieniądz w cenie
„—” pozycja nie była notowana.
Inne notowane utwory
Rok Tytuł Pozycja na liście Album
LP3
[18]
1983 „Dysko Story” 27 Franek Kimono
„Pola Monola + Coca-Cola” 7

Gry komputerowe/mobilne

Nagrody i wyróżnienia

  • Nagroda Polskiego Radia Wielki Splendor – 2013[26]
  • Nagroda im. Tadeusza Żeleńskiego-Boya za rolę w wyreżyserowanym przez siebie przedstawieniu Ja, Feuerbach - nagrodę przyznał zarząd polskiej sekcji Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Teatralnych.
  • Festiwal „Dwa Teatry”: Nagroda aktorska za rolę męską w kategorii spektakli Teatru Telewizji – za spektakl Skarpetki opus 124 w reżyserii Macieja Englerta – 2012. Spektakl był transmitowany na żywo.
  • Nagroda Festiwalu „Dwa Teatry – Sopot 2012” za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Telewizji. Nagroda za spektakl na żywo Skarpetki opus 124 wspólnie razem z Wojciechem Pszoniakiem.
  • Wielka Nagroda Festiwalu „Dwa Teatry – Sopot 2009” za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia i Telewizji
  • „Wiktor” w kategorii: Najpopularniejszy aktor telewizyjny – 2009
  • Festiwal „Dwa Teatry”: Nagroda aktorska za rolę męską w kategorii spektakli Teatru Telewizji – za rolę Jürgena Stroopa w spektaklu Rozmowy z katem w reżyserii Macieja Englerta – 2007
  • Nagroda im. Cypriana Kamila Norwida w kategorii: „Teatr” – 2007
  • „Feliks Warszawski” za najlepszą rolę męską za role: Edypa w Królu Edypie, Fredericka we Fredericku, czyli Bulwarze Zbrodni w Teatrze Ateneum – 2004
  • Festiwal „Dwa Teatry”: Nagroda aktorska za rolę męską w kategorii spektakli Teatru Telewizji – za rolę Syna w spektaklu Podróż w reżyserii Piotra Mikuckiego – 2001
  • Podczas V Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd – 2000
  • Superwiktor'96 za dorobek artystyczny – 1997
  • Złoty Mikrofon – 1988
  • „Wiktor” – nagroda telewidzów dla najpopularniejszej postaci TVP (za rok 1987) – 1988
  • „Wiktor” dla osobowości telewizyjnej – 1986
  • Złota Kaczka” w kategorii: najlepszy polski aktor; za rok 1985
  • Tytuł „Gwiazdy Filmowego Sezonu” przyznany na XV LLF w Łagowie – 1985
  • Nagroda I stopnia Przewodniczącego Komitetu do spraw Radia i Telewizji za twórczość i działalność radiową i telewizyjną; za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia i Teatrze Telewizji – 1984
  • Nagroda Zespołowa I stopnia Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji za osiągnięcia aktorskie, a w szczególności za przybliżenie postaci historycznych w serialu Królowa Bona – 1982
  • Kalisz – XXi KST – w konkursie teatrów TV za role w Weselu i Kordianie – 1981
  • Wrocław – XXI FPSW – za rolę Hrabiego Szarma w Operetce Gombrowicza – 1980
  • Olsztyn – FTTV – nagroda honorowa dziennikarzy za perfekcyjne aktorstwo w interpretacji wiersza „Lokomotywa” J. Tuwima – 1980
  • Srebrny Gwóźdź Sezonu w plebiscycie „Kuriera Polskiego” – 1980
  • Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji za wybitne kreacje aktorskie w programach RiTV – 1979
  • „Złote Grono” na XI LLF w Łagowie dla najpopularniejszego aktora sezonu – 1979
  • Nagroda Prezesa Rady Ministrów II stopnia za kreacje aktorskie – 1979
  • Olsztyn – FTTV – za rolę w spektaklu TV Parady – 1979

Odznaczenia

Przypisy

  1. Piotr Fronczewski : Archiwa IPN.
  2. Kazimierz Snopek: Zmienianie nazwisk. Warszawa: Skład Główny w Domu Książki Polskiej, 1935, s. 34.
  3. Tygodnik Życie na Gorąco nr 43, 22 października 2015, s. 16-17
  4. filmpolski.pl: Piotr Fronczewski
  5. Najlepsi aktorzy w historii kina według czytelników „Polityki”. stopklatka.pl, 1998-08-12. [dostęp 2012-01-31].
  6. Kabaret Pod Egidą na celowniku SB
  7. Piotr Fronczewski - kariera teatralna. www.e-teatr.pl. [dostęp 2013-11-27]. (pol.).
  8. Franek Kimono – „King Bruce Lee Karate Mistrz”. [w:] Miały być tylko żartem. Stały się hitami! [on-line]. muzyka.wp.pl, 2011-10-25. [dostęp 2011-10-25].
  9. Franek Kimono – Franek Kimono. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  10. Franek Kimono – Franek Kimono. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  11. a b c d e Frenake Kimono Kasety. www.franekkimono.com. [dostęp 2013-11-27].
  12. OLiS - sprzedaż w okresie 26.05.2008 - 01.06.2008. olis.onyx.pl. [dostęp 2013-12-17].
  13. Piotr Fronczewski i Jan Pietrzak – Panowie FP. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  14. Piotr Fronczewski – Na Progu Raju. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  15. Piotr Fronczewski – Ale Kryzys; Label: Polmark – PK-196. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  16. Pan Kimono – Toczy Się Życie. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  17. Piotr Fronczewski – Portret Muzyczny. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  18. a b LP3 – statystyki dla wykonawcy Franek Kimono. www.lp3.pl. [dostęp 2013-11-27].
  19. SLiP – Statystyki dla wykonawcy TPWC. radioszczecin.pl. [dostęp 2013-11-27].
  20. Piotr Fronczewski / Magda Umer – Sam Na Sam. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  21. Franek Kimono – Bruce Lee – Karate Mistrz / Dysk – Dżokej. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  22. Franek Kimono – Break Dance / Gimnastyka Aerobic. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  23. Franek Kimono – Don't Cry Mona Lisa. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  24. Franek Kimono – Mega Mix'99. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  25. Sokół featuring Pono & Franek Kimono – W Aucie. www.discogs.com. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
  26. Znamy laureatów „Splendorów” - nagród Teatru Polskiego Radia. Polskie Radio SA, 2013-12-02. [dostęp 2013-12-04].
  27. M.P. z 2015 r. poz. 851.
  28. Prezydent: Dziękuję za zasługi dla Polski. prezydent.pl, 2015-08-03. [dostęp 2015-08-03].
  29. M.P. z 2003 r. nr 34, poz. 445 – pkt 5.
  30. Odznaczenia dla zasłużonych pracowników Teatru Ateneum. prezydent.pl, 31 marca 2003.
  31. Medale „Gloria Artis” dla Kabaretu Pod Egidą. teatry.art.pl, 17 kwietnia 2007.
  32. Gloria Artis dla Piotra Fronczewskiego i Mariusza Bonaszewskiego. [w:] Aktualności [on-line]. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 2013-12-03. [dostęp 2013-12-04].

Linki zewnętrzne

Szablon:Laureaci Nagrody im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego