Sokoły (powiat wysokomazowiecki): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m przypis
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Z historii miejscowości: drobne redakcyjne
Linia 31: Linia 31:


== Z historii miejscowości ==
== Z historii miejscowości ==
Sokoły zostały założone w [[XIV wiek]]u przez braci ''Sokołów'', protoplastów rodu Sokołowskich, [[herb]]u [[Gozdawa (herb szlachecki)|Gozdawa]]. Pierwsze wzmianki pisane dotyczące miejscowości pochodzą z roku [[1446]].
Sokoły zostały założone w [[XIV wiek]]u przez braci ''Sokołów'', protoplastów rodu Sokołowskich [[herb]]u [[Gozdawa (herb szlachecki)|Gozdawa]]. Pierwsze wzmianki pisane dotyczące miejscowości pochodzą z roku [[1446]].
W 1471 r. czterech Sokołowskich h. Gozdawa dziedziców z Sokół i Kruszewa i Kruszewski z Kruszewa ufundowali erekcję kościoła. „1471 in Sokoły. Stanislaus Sokół, Joannes Kruszewski, Martinus, Stanislaus et Andreas filii Marci cum fratribus haeredes de Sokoły et Kruszewo, ecclesiam in bonis suis haereditariis Sokoły dictis erexerunt et fundaverunt”.
W 1471 r. czterech braci Sokołowskich h. Gozdawa dziedziców z Sokół i Kruszewa oraz Jan Kruszewski z Kruszewa ufundowali kościół w akcie erekcyjnym zapisując „1471 in Sokoły. Stanislaus Sokół, Joannes Kruszewski, Martinus, Stanislaus et Andreas filii Marci cum fratribus haeredes de Sokoły et Kruszewo, ecclesiam in bonis suis haereditariis Sokoły dictis erexerunt et fundaverunt”.


W [[1659]] otrzymały przywilej organizowania targów, które trwają do dziś. W [[1676]] r. do Sokołowskich h. Lilia, czyli Gozdawa należała połowa osady, pozostała część była własnością Kruszewskich herbu [[Abdank (herb szlachecki)|Abdank]] z ''Kruszewa'' oraz [[kościół (organizacja)|kościoła]]<ref name="Zarys dziejów Sokół">J. Gwardiak, Zarys dziejów Sokół do 1939 r., w: Miasta i miasteczka w regionie łomżyńskim w XIX i XX wieku, po red. A. Dobrońskiego, Łomża 2003, ISBN 83-86175-22-2, s. 147-157.</ref>.
W [[1659]] miejscowość otrzymała przywilej organizowania targów, które trwają do dziś. W [[1676]] r. do Sokołowskich h. Lilia, czyli Gozdawa należała połowa osady, pozostała część była własnością Kruszewskich herbu [[Abdank (herb szlachecki)|Abdank]] z ''Kruszewa'' oraz [[kościół (organizacja)|kościoła]]<ref name="Zarys dziejów Sokół">J. Gwardiak, Zarys dziejów Sokół do 1939 r., w: Miasta i miasteczka w regionie łomżyńskim w XIX i XX wieku, po red. A. Dobrońskiego, Łomża 2003, ISBN 83-86175-22-2, s. 147-157.</ref>.


W końcu [[XVIII wiek]]u połowa Sokół była własnością kościelną, a druga część należała do Marianny z Kruszewskich Markowskiej. Dzięki jej zabiegom Sokoły w [[1827]] r. podniesiono do rangi miasta.(Postanowieniem rady administracyjnej Królestwa z dnia 10 maja 1827 roku, w skutek prośby Marianny z Kruszewskich Markowskiej dziedziczki Sokół, z osady wiejskiej, do rzędu miasta wyniesione zostało)<ref>A. Połujański, Wędrówki po Gubernji Augustowskiej w celu naukowym odbyte. Warszawa 1859 r. s. 188. dostępna na: [http://books.google.pl/books?id=A4BKAAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=po%C5%82uja%C5%84ski+w%C4%99dr%C3%B3wki&hl=pl&sa=X&ei=kdKXUIzBC8XEtAax4YD4BA&ved=0CDEQ6AEwAA Google books].(2012-08-11).</ref>. W tym czasie odbywało się tu od 5 do 9 [[jarmark]]ów rocznie.
W końcu [[XVIII wiek]]u połowa Sokół była własnością kościelną, a druga część należała do Marianny z Kruszewskich Markowskiej. Dzięki jej zabiegom Sokoły w [[1827]] r. podniesiono do rangi miasta "Postanowieniem rady administracyjnej Królestwa z dnia 10 maja 1827 roku, w skutek prośby Marianny z Kruszewskich Markowskiej dziedziczki Sokół, z osady wiejskiej, do rzędu miasta wyniesione zostało"<ref>A. Połujański, Wędrówki po Gubernji Augustowskiej w celu naukowym odbyte. Warszawa 1859 r. s. 188. dostępna na: [http://books.google.pl/books?id=A4BKAAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=po%C5%82uja%C5%84ski+w%C4%99dr%C3%B3wki&hl=pl&sa=X&ei=kdKXUIzBC8XEtAax4YD4BA&ved=0CDEQ6AEwAA Google books].(2012-08-11).</ref>. W tym czasie odbywało się tu od 5 do 9 [[jarmark]]ów rocznie.


W roku [[1858]] miejscowość liczyła 83 domy (3 murowane), 1518 mieszkańców (w tym 1380 [[Żydzi|Żydów]])<ref name="Słownik geograficzny Królestwa">{{SgKP|XI|38|Sokoły}}</ref>.
W roku [[1858]] miejscowość liczyła 83 domy (3 murowane), 1518 mieszkańców (w tym 1380 [[Żydzi|Żydów]])<ref name="Słownik geograficzny Królestwa">{{SgKP|XI|38|Sokoły}}</ref>.
Linia 43: Linia 43:
[[Plik: Podlaskie - Sokoły - Sokoły - Mickiewicza - Pomnik 20110827 01.JPG|thumb|240px|Pomnik na placu Mickiewicza w Sokołach]]
[[Plik: Podlaskie - Sokoły - Sokoły - Mickiewicza - Pomnik 20110827 01.JPG|thumb|240px|Pomnik na placu Mickiewicza w Sokołach]]


W przygotowaniach do [[Powstanie styczniowe|powstania styczniowego]] uczestniczył [[wikariusz|wikary]] ks. Stanisław Jamiołkowski. Walenty Dworakowski zajął się m.in. werbowaniem ochotników. 23 I [[1863]] r. oddział partyzancki złożony z [[drobna szlachta|drobnej szlachty]], pod dowództwem [[geometra|geometry]] Leopolda Chrzanowskiego, wszedł w utarczkę zbrojną z [[kompania]] rosyjską i chwilowo zajął Sokoły. Po powstaniu miejscowość została pozbawiona praw miejskich<ref name="Zarys dziejów Sokół"/>.
W przygotowaniach do [[Powstanie styczniowe|powstania styczniowego]] uczestniczył [[wikariusz|wikary]] ks. Stanisław Jamiołkowski oraz Walenty Dworakowski, który zajął się m.in. werbowaniem ochotników. 23 I [[1863]] r. oddział partyzancki złożony z [[drobna szlachta|drobnej szlachty]], pod dowództwem [[geometra|geometry]] Leopolda Chrzanowskiego, wdał się w utarczkę zbrojną z [[kompania]] rosyjską i chwilowo zajął Sokoły. Po powstaniu miejscowość została pozbawiona praw miejskich<ref name="Zarys dziejów Sokół"/>.


Pod koniec [[XIX wiek|XIX]] w. osada należała do powiatu [[Powiat wysokomazowiecki|''mazowieckiego'']]. W miejscowości znajdowały się m.in.: kościół drewniany, [[synagoga]], szkoła początkowa, przytułek dla ubogich, urząd gminny, 4 [[wiatrak]]i; liczyła 94 domy i 1909 mieszkańców; powierzchnia [[użytki rolne|użytków rolnych]] wynosiła 496 [[morga|morgów]]<ref name="Słownik geograficzny Królestwa"/>
Pod koniec [[XIX wiek|XIX]] w. osada należała do powiatu [[Powiat wysokomazowiecki|''mazowieckiego'']]. W miejscowości znajdowały się m.in.: kościół drewniany, [[synagoga]], szkoła początkowa, przytułek dla ubogich, urząd gminny, 4 [[wiatrak]]i; liczyła 94 domy i 1909 mieszkańców; powierzchnia [[użytki rolne|użytków rolnych]] wynosiła 496 [[morga|morgów]]<ref name="Słownik geograficzny Królestwa"/>
Linia 57: Linia 57:
Oprócz [[nauczyciel]]i, [[urzędnik]]ów, [[ksiądz|księży]], [[inteligencja (społeczeństwo)|inteligencję]] sokolską tworzyli na przełomie [[XIX wiek|XIX]] i [[XX wiek|XX]] w. także wolnopraktykujący: [[lekarz]] i [[felczer]] Icek Szwajcar ([[1904]]) oraz [[farmaceuta]] (w 1904 r. – Henryk Kulesza)<ref name="Zarys dziejów Sokół"/>.
Oprócz [[nauczyciel]]i, [[urzędnik]]ów, [[ksiądz|księży]], [[inteligencja (społeczeństwo)|inteligencję]] sokolską tworzyli na przełomie [[XIX wiek|XIX]] i [[XX wiek|XX]] w. także wolnopraktykujący: [[lekarz]] i [[felczer]] Icek Szwajcar ([[1904]]) oraz [[farmaceuta]] (w 1904 r. – Henryk Kulesza)<ref name="Zarys dziejów Sokół"/>.


W [[1919]] r. przywrócono Sokołom prawa miejskie. [[Polacy]] trudniący się głównie [[rolnictwo|rolnictwem]], stanowili 30% mieszkańców. Żydzi pracowali w drobnym [[handel|handlu]], [[rzemiosło|rzemiośle]] i [[usługa]]ch. W mieście: urząd gminy, kościół, [[mleczarnia]], [[piekarnia]], [[Młyn zbożowy|młyny]], wytwórnia [[Kafel|kafli]]. Funkcjonowała filia Stowarzyszenia Rolniczo-Handlowego z Wysokiego Mazowieckiego. Istniały połączenia [[autobus]]owe z Wysokiem Mazowieckiem, [[Tykocin]]em i Białymstokiem (1 kurs)<ref name="Zarys dziejów Sokół"/>. Wśród ludności w wieku powyżej 10 lat, w roku [[1921]] było ponad 50% [[analfabetyzm|analfabetów]].
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w [[1919]] r. przywrócono Sokołom prawa miejskie. [[Polacy]] trudniący się głównie [[rolnictwo|rolnictwem]], stanowili 30% mieszkańców. Żydzi pracowali w drobnym [[handel|handlu]], [[rzemiosło|rzemiośle]] i [[usługa]]ch. W mieście znajdowały się w tym czasie urząd gminy, kościół, [[mleczarnia]], [[piekarnia]], [[Młyn zbożowy|młyny]], wytwórnia [[Kafel|kafli]]. Funkcjonowała filia Stowarzyszenia Rolniczo-Handlowego z Wysokiego Mazowieckiego. Istniały połączenia [[autobus]]owe z Wysokiem Mazowieckiem, [[Tykocin]]em i Białymstokiem (1 kurs)<ref name="Zarys dziejów Sokół"/>. Wśród ludności w wieku powyżej 10 lat, w roku [[1921]] było ponad 50% [[analfabetyzm|analfabetów]].


Po wybuchu 2. wojny światowej Niemcy zajęli Sokoły 10 IX [[1939]] r. Spalili 8 domów i 16 budynków gospodarczych. Zabito kilkanaście osób. W latach [[1941]]-[[1942]] Żydzi żyli w utworzonym dla nich otwartym [[getto|getcie]]. 1 IX 1942 r. ludność żydowską wywieziono do getta w Białymstoku, skąd trafiła ona do [[obóz zagłady|obozu zagłady]] w [[Treblinka (KL)|Treblince]]. Zginęło tam co najmniej 900 żydowskich mieszkańców Sokół<ref name="Zarys dziejów Sokół"/>.
Po wybuchu II Wojny światowej Niemcy zajęli Sokoły 10 IX [[1939]] r. Spalili 8 domów i 16 budynków gospodarczych. Zabito kilkanaście osób. W latach [[1941]]-[[1942]] Żydzi mieszkali w utworzonym dla nich otwartym [[getto|getcie]]. 1 IX 1942 r. ludność żydowską wywieziono do getta w Białymstoku, skąd trafiła do [[obóz zagłady|obozu zagłady]] w [[Treblinka (KL)|Treblince]]. Zginęło tam co najmniej 900 żydowskich mieszkańców Sokół<ref name="Zarys dziejów Sokół"/>.
W latach 1954 -1972 miejscowość wchodziła w skład [[Gromada Sokoły|Gromady Sokoły]]<ref name="W. Jemielity, Podziały"> W. Jemielity, Podziały administracyjne powiatów wysokomazowieckiego i łapskiego w latach 1919 –1990 z Studia Łomżyńskie, tom VII. Łomża 1996 r. s. 108-110, 120.</ref>.
W latach 1954 -1972 miejscowość wchodziła w skład [[Gromada Sokoły|Gromady Sokoły]]<ref name="W. Jemielity, Podziały"> W. Jemielity, Podziały administracyjne powiatów wysokomazowieckiego i łapskiego w latach 1919 –1990 z Studia Łomżyńskie, tom VII. Łomża 1996 r. s. 108-110, 120.</ref>.



Wersja z 15:35, 28 lis 2012

Sokoły
{{{rodzaj miejscowości}}}
{{{alt zdjęcia}}}
Sokoły, neogotycka bazylika mniejsza
pw. Wniebowzięcia NMP
Państwo podlaskie
Powiat

wysokomazowiecki

Gmina

Sokoły

Liczba ludności (2011)

1518

Strefa numeracyjna

(+48) 86

Kod pocztowy

18-218

Tablice rejestracyjne

BWM

SIMC
Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak mapy: podlaskie
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:airport}
Strona internetowa

Sokoływieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Sokoły. Prawa miejskie: 1827-1867 i 1915-1950.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa łomżyńskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Sokoły.

Z historii miejscowości

Sokoły zostały założone w XIV wieku przez braci Sokołów, protoplastów rodu Sokołowskich herbu Gozdawa. Pierwsze wzmianki pisane dotyczące miejscowości pochodzą z roku 1446. W 1471 r. czterech braci Sokołowskich h. Gozdawa dziedziców z Sokół i Kruszewa oraz Jan Kruszewski z Kruszewa ufundowali kościół w akcie erekcyjnym zapisując „1471 in Sokoły. Stanislaus Sokół, Joannes Kruszewski, Martinus, Stanislaus et Andreas filii Marci cum fratribus haeredes de Sokoły et Kruszewo, ecclesiam in bonis suis haereditariis Sokoły dictis erexerunt et fundaverunt”.

W 1659 miejscowość otrzymała przywilej organizowania targów, które trwają do dziś. W 1676 r. do Sokołowskich h. Lilia, czyli Gozdawa należała połowa osady, pozostała część była własnością Kruszewskich herbu Abdank z Kruszewa oraz kościoła[1].

W końcu XVIII wieku połowa Sokół była własnością kościelną, a druga część należała do Marianny z Kruszewskich Markowskiej. Dzięki jej zabiegom Sokoły w 1827 r. podniesiono do rangi miasta "Postanowieniem rady administracyjnej Królestwa z dnia 10 maja 1827 roku, w skutek prośby Marianny z Kruszewskich Markowskiej dziedziczki Sokół, z osady wiejskiej, do rzędu miasta wyniesione zostało"[2]. W tym czasie odbywało się tu od 5 do 9 jarmarków rocznie.

W roku 1858 miejscowość liczyła 83 domy (3 murowane), 1518 mieszkańców (w tym 1380 Żydów)[3].

Budynek miejscowej straży pożarnej
Pomnik na placu Mickiewicza w Sokołach

W przygotowaniach do powstania styczniowego uczestniczył wikary ks. Stanisław Jamiołkowski oraz Walenty Dworakowski, który zajął się m.in. werbowaniem ochotników. 23 I 1863 r. oddział partyzancki złożony z drobnej szlachty, pod dowództwem geometry Leopolda Chrzanowskiego, wdał się w utarczkę zbrojną z kompania rosyjską i chwilowo zajął Sokoły. Po powstaniu miejscowość została pozbawiona praw miejskich[1].

Pod koniec XIX w. osada należała do powiatu mazowieckiego. W miejscowości znajdowały się m.in.: kościół drewniany, synagoga, szkoła początkowa, przytułek dla ubogich, urząd gminny, 4 wiatraki; liczyła 94 domy i 1909 mieszkańców; powierzchnia użytków rolnych wynosiła 496 morgów[3]

27 XI 1893 r. zbudowano w pobliżu Kolej Nadnarwiańską prowadzącą z Łap do Ostrołęki. W tym samym roku otwarto szosę ZambrówWysokie Mazowieckie – Sokoły – Białystok.

Instytucje użyteczności publicznej działające w Sokołach w okresie gubernialnym:

Oprócz nauczycieli, urzędników, księży, inteligencję sokolską tworzyli na przełomie XIX i XX w. także wolnopraktykujący: lekarz i felczer Icek Szwajcar (1904) oraz farmaceuta (w 1904 r. – Henryk Kulesza)[1].

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1919 r. przywrócono Sokołom prawa miejskie. Polacy trudniący się głównie rolnictwem, stanowili 30% mieszkańców. Żydzi pracowali w drobnym handlu, rzemiośle i usługach. W mieście znajdowały się w tym czasie urząd gminy, kościół, mleczarnia, piekarnia, młyny, wytwórnia kafli. Funkcjonowała filia Stowarzyszenia Rolniczo-Handlowego z Wysokiego Mazowieckiego. Istniały połączenia autobusowe z Wysokiem Mazowieckiem, Tykocinem i Białymstokiem (1 kurs)[1]. Wśród ludności w wieku powyżej 10 lat, w roku 1921 było ponad 50% analfabetów.

Po wybuchu II Wojny światowej Niemcy zajęli Sokoły 10 IX 1939 r. Spalili 8 domów i 16 budynków gospodarczych. Zabito kilkanaście osób. W latach 1941-1942 Żydzi mieszkali w utworzonym dla nich otwartym getcie. 1 IX 1942 r. ludność żydowską wywieziono do getta w Białymstoku, skąd trafiła do obozu zagłady w Treblince. Zginęło tam co najmniej 900 żydowskich mieszkańców Sokół[1]. W latach 1954 -1972 miejscowość wchodziła w skład Gromady Sokoły[4].

Historia szkolnictwa

W okresie gubernialnym w Sokołach funkcjonowała szkoła jednoklasowa. Przed rokiem 1830 posiadała własny drewniany budynek przeznaczony dla 48 uczniów. W 1898 r. w zrujnowanym już budynku uczyło się 94. uczniów, w wieku 6-16 lat. Szkoła posiadała około 60 arów ziemi uprawnej, ogród i sad.

W 1903 r. zbudowano nowy, drewniany budynek kosztem 5 tys. rubli. Jeden nauczyciel uczył wszystkich przedmiotów. Otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 270 rubli rocznie. Nauczyciele: Stanisław Pogorzelski (1871-1876), Antoni Kwiesielewicz (1886-1907), Stanisław Kruszewski (1878), Michał Ostrowski (1907-1910), Franciszek Urbajtis (1910-1914).

W II Rzeczypospolitej w mieście funkcjonowała 7-klasowa szkoła powszechna. Niektórzy nauczyciele: Zofia Perkówna (1928), Zofia Kłoskówna, Zofia Zappowa (1929), Sura Czerwońcowa (przed 1931), Józefa Perkowska (1934), Bronisław Bogacewicz – kierownik (1932-1934, 1941), Leonia Grzywa, Raila Modlińska, Antoni Modliński, Janina Olczak, Aniela Rogińska, Irmina Skolimowska, Stanisław Węgłowski (1941).

Budynek szkoły podstawowej oraz gimnazjum w Sokołach
Zabytkowy kościół cmentarny pw. Podwyższenia Krzyża św. w Sokołach

Istniały tu również szkoły żydowskie:

  • 7-oddziałowa szkoła z 216 uczniami w roku 1922
  • szkoła 4-oddziałowa miała w 1923 r. – 164 uczniów, w 1924 r. – 196, w 1925 – 225 uczniów
  • szkoła 8-oddziałowa liczyła w 1924 roku 95 uczniów[1]

Historia parafii i kościoła

Obiekty zabytkowe

  • Bazylika Mniejsza pw. Wniebowzięcia NMP neogotycka, zbudowana w latach 1906-1912
  • lamus (spichlerz) plebański, murowany z ok. 1830 r.
  • kościół cmentarny pw. Podwyższenia św. Krzyża z roku 1758, dawna cerkiew unicka bazylianów, drewniany, przeniesiony z Tykocina w 1833 r.
  • dzwonnica drewniana z 1835 r.
  • cmentarz rzymsko-katolicki z XVIII - XIX w.
  • ogrodzenie z bramą, 1867 r[5].
  • cmentarz żydowski
  • budynek inwentarski przy plebani, murowany koniec XIX w.
  • młyn motorowy elektryczny, murowany z ok. 1930 r. ul. Tykocińska
  • budynek Szkoły Podstawowej, murowany 1934-1935 r. ul. Kościelna
  • układ przestrzenny miasta historycznego
  • nagrobek cmentarny Marianny z Kruszewskich Markowskiej, odlew żeliwny z 1857 r.
  • nagrobek cmentarny Onufrego Sokołowskiego, późnoklasycystyczny z piaskowca z 1855 r.
  • krzyż przydrożny z 1904 r. ul. Wygoda[6].
  • grób Karola Glogera z 1875 r. oficera wojsk polskich w czasie powstania listopadowego, stryja Zygmunta Glogera, etnografa i krajoznawcy[7]

Demografia

Wykres liczby ludności Sokół od 1807 roku:

Źródła: [1][8].[9][10]

Żydzi w Sokołach

Pierwsi Żydzi osiedlili się w Sokołach najprawdopodobniej w XVI w. W 1765 r. było ich 165. Dane z lat 1816-1817 potwierdzają istnienie tu gminy żydowskiej i kahału. Na początku XIX w. Żydzi posiadali drewnianą bożnicę, cmentarz grzebalny i drewnianą mykwę. W 1867 r. rabinem w Sokołach był Lejbko Bursztyn, a w latach 1869-1902 Jankiel Goldsztejn[1]. Pod koniec XIX w. było w Sokołach 8 oficjalnych i kilka nielegalnych chederów.

Dochody okręgu bożniczego w Sokołach w 1899 r. pochodziły głównie z: dzierżawy łaźni, koszerni, czytania rodału, z ławek bożniczych, procentu od kapitału, opłat za posługi religijne, ofiar i dobrowolnych składek.

W 1911 r. na 4125 mieszkańców Sokół aż 3679 było Żydami. Lata poprzedzające wybuch I wojny światowej spowodowały liczny wyjazd rodzin, w tym nierzadko do Palestyny. Spis ludności z 1921 r. wykazał, że na 2207 mieszkańców 1558 było Żydami.

W okresie międzywojennym miały tu miejsca, inspirowane przez zwolenników endecji, akcje bojkotu handlu żydowskiego, połączone z demonstracją siły[1].

Tranzyt

Sokoły położone są przy drodze wojewódzkiej nr 678 (Wysokie MazowieckieBiałystok) i nr 671 (Sokoły – Stare JeżewoTykocinKnyszynKorycinSokolany). droga krajowa nr 8 oddalona o 16 km. Z Sokół można również dojechać do miejscowości:

Najbliższe dworce PKP przy linii kolejowej (Białystok-Warszawa) znajdują się w Szepietowie i w Łapach.

  1. a b c d e f g h i J. Gwardiak, Zarys dziejów Sokół do 1939 r., w: Miasta i miasteczka w regionie łomżyńskim w XIX i XX wieku, po red. A. Dobrońskiego, Łomża 2003, ISBN 83-86175-22-2, s. 147-157.
  2. A. Połujański, Wędrówki po Gubernji Augustowskiej w celu naukowym odbyte. Warszawa 1859 r. s. 188. dostępna na: Google books.(2012-08-11).
  3. a b Sokoły, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 38.
  4. W. Jemielity, Podziały administracyjne powiatów wysokomazowieckiego i łapskiego w latach 1919 –1990 z Studia Łomżyńskie, tom VII. Łomża 1996 r. s. 108-110, 120.
  5. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków stan na 30 czerwca 2012 r. - woj. podlaskie pow. wysokomazowiecki - dostępny na stronie: Narodowego Instytutu Dziedzictwa .(2012-08-11).
  6. Gminna ewidencja zabytków stan na 17 luty 2012 r. dostępna na stronie: Urzędu Gminy Sokoły. (2012-08-11).
  7. Sokoły.
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., Województwo białostockie, Powiat Wysokie Mazowieckie, Gmina Sokoły. Tom V, Warszawa 1924 r. s. 109. dostępny na: Wikimedia Commons.(2012-08-11).
  9. [1] : dostęp 02 września 2011 r.
  10. [2] : dostęp 02 września 2011 r.

Zobacz też