Zamek Niesytno: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Budynek infobox}} |
→Historia: drobne merytoryczne |
||
| Linia 41: | Linia 41: | ||
Historia zamku Niesytno wiązana jest tradycyjnie z [[Husytyzm|husytami]] i rycerzami rozbójnikami, mającymi w nim zamieszkiwać w XV w., z tamtego okresu wywodzić się ma nazwa ''Angstwinkel'' (pol. ''Zakątek Strachu''){{r|łuczyński}}. Prawdopodobnie już w latach 30. XV stulecia w posiadanie siedziby weszli członkowie rodu [[Zedlitz (ród)|von Zedlitz]], którzy zamieszkiwali tu do połowy wieku [[XVII wiek|XVII]] w.{{r|łuczyński}} |
Historia zamku Niesytno wiązana jest tradycyjnie z [[Husytyzm|husytami]] i rycerzami rozbójnikami, mającymi w nim zamieszkiwać w XV w., z tamtego okresu wywodzić się ma nazwa ''Angstwinkel'' (pol. ''Zakątek Strachu''){{r|łuczyński}}. Prawdopodobnie już w latach 30. XV stulecia w posiadanie siedziby weszli członkowie rodu [[Zedlitz (ród)|von Zedlitz]], którzy zamieszkiwali tu do połowy wieku [[XVII wiek|XVII]] w.{{r|łuczyński}} |
||
Obiekt był w trakcie swych dziejów kilkakrotnie rozbudowywany i przebudowywany{{r|łuczyński}}. Najciekawszym jego elementem jest unikalna na skalę Polski wieloboczna wieża z dziobem (podobna do stołpu na [[zamek w Bolkowie|zamku w Bolkowie]]), zajmująca kulminację skalną, pełniąca rolę donżonu, wyposażona we wnętrzu w tzw. ciepłą izbę (rozległe wnętrze obłożone drewnem jako ociepleniem). Jej datowanie jest przedmiotem dyskusji i nastręcza wiele trudności{{r|łuczyński}}. Poniżej wznosi się dom zamkowy, zapewne późniejszy, częściowo dwu- a częściowo trójkondygnacyjny{{r|łuczyński}}. |
Obiekt był w trakcie swych dziejów kilkakrotnie rozbudowywany i przebudowywany{{r|łuczyński}}. Najciekawszym jego elementem jest unikalna na skalę Polski wieloboczna wieża z dziobem (podobna do stołpu na [[zamek w Bolkowie|zamku w Bolkowie]]), zajmująca kulminację skalną, pełniąca rolę donżonu, wyposażona we wnętrzu w tzw. ciepłą izbę (rozległe wnętrze obłożone drewnem jako ociepleniem). Jej datowanie jest przedmiotem dyskusji i nastręcza wiele trudności, ale przypuszcza się, że zbudowana została najpewniej dopiero w 2 połowie XV wieku{{r|łuczyński}}. Poniżej wznosi się dom zamkowy, zapewne późniejszy, częściowo dwu- a częściowo trójkondygnacyjny{{r|łuczyński}}. |
||
Rezydencjonalną rolę zamek utracił w [[1545]] r., gdy obok, na wschód/południowy wschód od niego członkowie rodu von Zedlitz zbudowali dwór ozdobiony renesansową kamieniarką (m.in. portalem głównym i oknami o obramieniach zwanych fasciowymi){{r|łuczyński}}. Dwór ten, także wielokrotnie przerabiany, znany jest jako [[pałac w Płoninie]]. Od połowy XVI w. stary zamek wykorzystywany był najpewniej już tylko na cele magazynowe i gospodarcze{{r|łuczyński}}. |
Rezydencjonalną rolę zamek utracił w [[1545]] r., gdy obok, na wschód/południowy wschód od niego członkowie rodu von Zedlitz zbudowali dwór ozdobiony renesansową kamieniarką (m.in. portalem głównym i oknami o obramieniach zwanych fasciowymi){{r|łuczyński}}. Dwór ten, także wielokrotnie przerabiany, znany jest jako [[pałac w Płoninie]]. Od połowy XVI w. stary zamek wykorzystywany był najpewniej już tylko na cele magazynowe i gospodarcze{{r|łuczyński}}. |
||
Wersja z 14:23, 12 paź 2018
 nr rej. A/3231/962 z 13.11.1961[1]
| |
.jpg) Zamek Niesytno | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku |
zamek |
| Rozpoczęcie budowy |
XIV wiek |
| Ukończenie budowy |
XV wiek |
Położenie na mapie gminy Bolków  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu jaworskiego  | |
 50°54′14,90″N 16°00′13,61″E/50,904140 16,003780
| |
| Strona internetowa | |
Zamek Niesytno w Płoninie (niem. Nimmersath) – jeden z zamków znajdujących się na szlaku Zamków Piastowskich, położony na zachód od Bolkowa.
Położenie
Zamek Niesytno położony jest w Sudetach Zachodnich, we Wschodnim Grzbiecie Gór Kaczawskich, we wsi Płonina.
Historia
Po raz pierwszy zamek ten został wymieniony w 1432 r.[2], w liście biskupa wrocławskiego Konrada Oleśnickiego do Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego. Biskup donosi mistrzowi, iż należąca do rycerza Hayna von Czirna warownia została zajęta przez wyprawę mieszczan wrocławskich i świdnickich. Wydaje się, że budowla powstała niewiele wcześniej. Hipoteza o jej XIII-to wiecznej genezie jest mało prawdopodobna, a w grę wchodzi okres po 2 połowie XIV w.
Historia zamku Niesytno wiązana jest tradycyjnie z husytami i rycerzami rozbójnikami, mającymi w nim zamieszkiwać w XV w., z tamtego okresu wywodzić się ma nazwa Angstwinkel (pol. Zakątek Strachu)[2]. Prawdopodobnie już w latach 30. XV stulecia w posiadanie siedziby weszli członkowie rodu von Zedlitz, którzy zamieszkiwali tu do połowy wieku XVII w.[2]
Obiekt był w trakcie swych dziejów kilkakrotnie rozbudowywany i przebudowywany[2]. Najciekawszym jego elementem jest unikalna na skalę Polski wieloboczna wieża z dziobem (podobna do stołpu na zamku w Bolkowie), zajmująca kulminację skalną, pełniąca rolę donżonu, wyposażona we wnętrzu w tzw. ciepłą izbę (rozległe wnętrze obłożone drewnem jako ociepleniem). Jej datowanie jest przedmiotem dyskusji i nastręcza wiele trudności, ale przypuszcza się, że zbudowana została najpewniej dopiero w 2 połowie XV wieku[2]. Poniżej wznosi się dom zamkowy, zapewne późniejszy, częściowo dwu- a częściowo trójkondygnacyjny[2].
Rezydencjonalną rolę zamek utracił w 1545 r., gdy obok, na wschód/południowy wschód od niego członkowie rodu von Zedlitz zbudowali dwór ozdobiony renesansową kamieniarką (m.in. portalem głównym i oknami o obramieniach zwanych fasciowymi)[2]. Dwór ten, także wielokrotnie przerabiany, znany jest jako pałac w Płoninie. Od połowy XVI w. stary zamek wykorzystywany był najpewniej już tylko na cele magazynowe i gospodarcze[2].
Od 2010 własność prywatna. W 2012 roku rozpoczęły się prace przy odgruzowywaniu i rekonstrukcji budynku mieszkalnego na terenie zamku średniowiecznego[3].
Galeria
-
Ruiny zamku i pałac między 1857 a 1883 na litografii Aleksandra Duncker'a -
Gotycka wieża zamkowa w 2006 roku -
Budynek mieszkalny, widok od zachodu w 2006 roku, przed rekonstrukcją -
Budynek mieszkalny, widok od wschodu w 2006 roku -
Fragment zamku w 2006 roku -
Ruiny pałacu od strony południowej, w tle wieża zamku
.JPG)
.JPG)
.JPG)
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2012-12-18].
- ↑ a b c d e f g h Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. XXX. ISBN 978-83-89102-63-8.
- ↑ Ruszyła odbudowa zamku!. zamek Niesytno w Płoninie. [dostęp 2012-06-17].
Bibliografia
- Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.