Aleksander z Hales
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
ok. 1183 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
21 sierpnia 1245 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Śluby zakonne |
|
Aleksander z Hales (także Halensis, Alensis, Halesius, Alesius, zwany doctor irrefragabilis (doktor, któremu nie można się oprzeć) theologorum monarcha) (ur. ok. 1183 w Hales, dziś Halesowen w West Midlands, zm. 21 sierpnia 1245 w Paryżu) – teolog i filozof średniowieczny, jeden z pierwszych komentatorów Arystotelesa na Zachodzie, franciszkanin.
Nauki pobierał w szkole przyklasztornej w Hales, studiował i nauczał w Uniwersytecie w Paryżu, gdzie uzyskał wielką sławę jako profesor teologii. W 1236 wstąpił do zakonu franciszkańskiego.
Był pierwszym uczonym, który napisał komentarz do Sentencji Piotra Lombarda, przed nim teolodzy pisali prawie wyłącznie komentarze do Pisma. Jego Summa universae theologiae (wydrukowana w Wenecji w 1475) uzyskała aprobatę papieża Innocentego IV. Została dokończona przez uczniów po śmierci Aleksandra. Dzieło to mówi o trzech rodzajach autorytetów – tych, którzy mówią tak, tych, które mówią nie i o pogodzeniu sądów. Autorytety pochodzą nie tylko z Biblii i Ojców, ale też od greckich, łacińskich i arabskich teologów, filozofów i poetów. W pierwszej swojej części dzieło mówi o Bogu i jego przymiotach; w drugiej o stworzeniu i grzechu; w trzeciej o zbawieniu; w ostatniej o sakramentach. Opisując jego dzieło teologiczne, Aleksandrowi nadano tytuł Doctor irrefragabilis (doktor, któremu nie można się oprzeć).
Spośród doktryn które szczególnie rozwinął ważne są te o thesaurus supererogationis perfectorum i character indelibilis chrztu, bierzmowania i kapłaństwa. Doktryny te były zawarte już u św. Augustyna a Sobór trydencki nadał im charakter dogmatów.
- ISNI: 0000 0001 0927 3548
- VIAF: 95294006
- LCCN: nr88011156
- GND: 118648004
- BnF: 12546721g
- SUDOC: 067055710
- SBN: MILV046762
- NKC: ola2002151575
- BNE: XX825740
- NTA: 079119794
- CiNii: DA05980653
- Open Library: OL146854A
- PLWABN: 9810543790605606
- NUKAT: n98001664
- OBIN: 327
- J9U: 987007289381905171
- PTBNP: 564
- CANTIC: a10205342
- WorldCat: lccn-nr88011156