Amfoterycyna B
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
C47H73NO17 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
924,09 g/mol | ||||||||||||||||
| Wygląd |
bezwonny, żółty proszek[1] | ||||||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||||||
| Numer CAS | |||||||||||||||||
| PubChem | |||||||||||||||||
| DrugBank | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||
| ATC | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Amfoterycyna B – organiczny związek chemiczny pochodzenia naturalnego zawierający pierścień makrocykliczny zbudowany z fragmentu polienowego oraz wielowodorotlenowego.
Jest antybiotykiem przeciwgrzybiczym wytwarzany przez bakterie z rodzaju Streptomyces[5], skutecznym w walce z zakażeniami pochodzącymi od Candida albicans (kandydozami), a także w niektórymi innymi grzybicami (histoplazmozą, kryptokokozą, geotrychozą)[4].
Mechanizm działania[edytuj | edytuj kod]
Lek działa poprzez interakcję z ergosterolem błon komórkowych. Efektem jest zaburzenie integralności błony komórkowej, powodujące wypływ jonów potasowych i innych składników wewnątrzkomórkowych oraz napływ składników zewnątrzkomórkowych, co skutkuje lizą komórki.
Poza tym amfoterycyna B powoduje wzrost wydzielania cytokin, oraz pobudza makrofagi do wytwarzania rodników[6].
Spektrum aktywności i działania niepożądane[edytuj | edytuj kod]
Oporność na amfoterycynę B wykazują niektóre szczepy Fusarium sp., Candida glabrata i Candida krusei[6].
Amfoterycyna B wywołuje liczne objawy niepożądane ze strony wątroby i nerek[4].
Preparaty[edytuj | edytuj kod]
Obecnie stosowane są preparaty które są mniej toksyczne przy podobnej aktywności. Preparaty są stosowane wyłącznie w lecznictwie zamkniętym pod ścisłą kontrolą lekarza[potrzebny przypis]. Przykładowe preparaty: AmBisome (amfoterycyna liposomalna), Amphocil (postać koloidalna), Abelcet (kompleks lipidowy), Fungizone (fiolki lub tabletki)[potrzebny przypis].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Amphotericin B, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 109758 [dostęp 2015-02-10] (niem. • ang.).
- ↑ a b CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 7-37, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
- ↑ Amfoterycyna B, ze Streptomyces sp., karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck KGaA, 16 kwietnia 2019, numer katalogowy: A2411 [dostęp 2021-10-31]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ a b c Mała encyklopedia medycyny, wyd. 4, t. I, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, ISBN 83-01-08835-4.[potrzebny numer strony]
- ↑ Amphotericin B, Streptomyces sp., Merck Chemicals [dostęp 2015-02-10] (ang.).
- ↑ a b Danuta Dzierżanowska, Antybiotykoterapia praktyczna, ISBN 978-83-7522-048-3.[potrzebny numer strony]
