Andrzej Stasiuk
| ||
.jpg) Andrzej Stasiuk (2009) | ||
| Data i miejsce urodzenia | 25 września 1960 Warszawa | |
| Narodowość | polska | |
| Dziedzina sztuki | literatura piękna | |
| Ważne dzieła | ||
| ||
| Odznaczenia | ||
| ||
_(HB1).jpg)
Andrzej Stasiuk (ur. 25 września 1960 w Warszawie) – polski prozaik, poeta, dramaturg, eseista, publicysta i wydawca, laureat Nagrody Fundacji im. Kościelskich (1995), Nagrody Literackiej „Nike” (2005) i Nagrody Literackiej Gdynia.
Spis treści
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wydalony kolejno: z liceum zawodowego, technikum, zasadniczej szkoły zawodowej. We wczesnych latach 80. zaangażowany w działalność Ruchu Wolność i Pokój. Zdezerterował z wojska, za co półtora roku spędził w więzieniu. W 1986[1] wyjechał z Warszawy i zamieszkał w Czarnem, a kilka lat później w Wołowcu w Beskidzie Niskim.
Autor felietonów prasowych, publikowanych na łamach „Tygodnika Powszechnego”, „Gazety Wyborczej”, „Tytułu”, „Ozonu”, „Frankfurter Allgemeine Zeitung” i innych pism. Jego książki zostały przetłumaczone na języki obce, m.in. białoruski, angielski, fiński, francuski, niderlandzki, niemiecki, rosyjski, norweski, ukraiński, węgierski, włoski, czeski, rumuński.
Wraz z żoną Moniką Sznajderman prowadzi Wydawnictwo Czarne, specjalizujące się w literaturze środkowoeuropejskiej.
Wystąpił w filmie Gnoje (1995) Jerzego Zalewskiego, będącym adaptacją Białego kruka.
26 stycznia 2018 roku ukazał się album studyjny Mickiewicz – Stasiuk – Haydamaky nagrany wspólnie z ukraińskim zespołem Haydamaky[2], który dotarł do 12. miejsca na polskiej liście sprzedaży OLiS[3].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
- Mury Hebronu, 1992.
- Wiersze miłosne i nie, 1994.
- Biały kruk, 1995 (Nagroda Fundacji im. Kościelskich).
- Opowieści galicyjskie, 1995.
- Przez rzekę, 1996.
- Dukla, 1997 (nominacja do Nagrody Literackiej Nike 1998[4])
- Dwie sztuki (telewizyjne) o śmierci, 1998.
- Jak zostałem pisarzem (próba autobiografii intelektualnej), 1998.
- Dziewięć, 1999.
- Moja Europa. Dwa Eseje o Europie zwanej Środkową, 2000 (wraz z Jurijem Andruchowyczem).
- Tekturowy samolot, 2000 (nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2001[5]).
- Opowieści wigilijne, 2000 (razem z Olgą Tokarczuk i Jerzym Pilchem).
- Zima, 2001 (nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2002[6])
- Jadąc do Babadag, 2004 (nominacja do Śląskiego Wawrzynu Literackiego, maj 2005; Nagroda Literacka „Nike”, październik 2005).
- Noc. Słowiańsko-germańska tragifarsa medyczna, 2005 (nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2006[7])
- Fado, 2006 (Nagroda Literacka im. Arkadego Fiedlera „Bursztynowy Motyl”).
- Ciemny las, 2007.
- Dojczland, 2007.
- Czekając na Turka, 2009.
- Taksim, 2009 (Nagroda Literacka Gdynia 2010[8])
- Dziennik pisany później, 2010 (książka znalazła się w finale Nagrody Literackiej Nike 2011[9]).
- Grochów, 2012 (nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia 2013[10]).
- Nie ma ekspresów przy żółtych drogach, 2013 (nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2014[11]).
- Wschód, 2014 (Nagroda Literacka m.st. Warszawy, nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2015[12]).
- „Życie to jednak strata jest”. Andrzej Stasiuk w rozmowach z Dorotą Wodecką, Agora SA, Czarne, Warszawa 2015, ISBN 978-83-2682-217-9[13].
- Kucając, Wydawnictwo Czarne. Wołowiec 2015.
- Osiołkiem, Wydawnictwo Czarne. Wołowiec 2016.
- Kroniki beskidzkie i światowe, Wydawnictwo Czarne. Wołowiec 2018.
Dyskografia[edytuj | edytuj kod]
Albumy studyjne[edytuj | edytuj kod]
| Rok | Dane dot. albumu | Najwyższa pozycja na liście |
|---|---|---|
| POL [3] | ||
| 2018 | Mickiewicz – Stasiuk – Haydamaky (oraz Haydamaky)
|
12 |
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
- Nagroda Fundacji Kultury (1994)
- Nagroda Fundacji im. Kościelskich (1995)
- Nagroda im. S.B. Lindego (2002)
- Nagroda im. Beaty Pawlak (2004) za Jadąc do Babadag
- Nagroda Literacka „Nike” (2005) za Jadąc do Babadag
- Nagroda im. Adalberta Stiftera (2005)[14]
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005)[15]
- Nagroda Bursztynowego Motyla im. Arkadego Fiedlera za Fado (2007)
- Nagroda Literacka Gdynia (2010) za Taksim[8]
- Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za rok 2011 w dziedzinie literatury[16]
- Nagroda Literacka m.st. Warszawy (2015) w kategorii „proza” za książkę Wschód[17]
- Austriacka Nagroda Państwowa w dziedzinie literatury europejskiej (2016)[18]
- Gwiazda w Alei Gwiazd Literatury przed Miejską Biblioteką Publiczną w Mińsku Mazowieckim (2016)
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
- Gnoje (1995, film fabularny, reżyseria: Jerzy Zalewski)[19]
- Człowiek zwany „Świnia” (1999, film biograficzny, reżyseria: Aleksandra Czernecka, Dariusz Pawelec)[20]
- Zawód – podróżnik na południe. Andrzej Stasiuk (2009, film dokumentalny, reżyseria: Dariusz Pawelec)[21]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Warszawa nigdy nie będzie należeć do przyjezdnych
- ↑ „Mickiewicz – Stasiuk – Haydamaky” – premiera wyjątkowej płyty! (pol.). wydawnictwoagora.pl. [dostęp 2018-02-08].
- ↑ a b OLiS – sprzedaż w okresie 16.02.2018 – 22.02.2018 (pol.). olis.onyx.pl. [dostęp 2018-03-01].
- ↑ Nagroda Nike 1998. nike.org.pl. [dostęp 2015-08-22].
- ↑ Nagroda Nike 2001. nike.org.pl. [dostęp 2015-08-20].
- ↑ Nagroda Nike 2002. nike.org.pl. [dostęp 2015-08-20].
- ↑ Nagroda Nike 2006. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-22].
- ↑ a b Laureaci 2010 | Nagroda Literacka Gdynia, nagrodaliterackagdynia.pl [dostęp 2015-12-02].
- ↑ Nagroda Nike 2011. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-20].
- ↑ Nominowani 2013 | Nagroda Literacka Gdynia, nagrodaliterackagdynia.pl [dostęp 2015-12-07].
- ↑ Nagroda Nike 2014. nike.org.pl. [dostęp 2015-08-22].
- ↑ nominacje do Nagrody Literackiej Nike 2015. culture.pl. [dostęp 2015-07-26].
- ↑ "Jak macho polskiej literatury okazuje uczucia kobiecie"? Andrzej Stasiuk w rozmowie z Dorotą Wodecką, wyborcza.pl, 4 maja 2015 [dostęp 10 maja 2015]
- ↑ Nagroda im. Adalberta Stiftera 2005 dla Andrzeja Stasiuka / Wydarzenia / Instytut Książki, www.instytutksiazki.pl, 13 października 2005 [dostęp 2016-03-06].
- ↑ Medal Gloria Artis dla twórców i działaczy kultury. wp.pl, 5 października 2005. [dostęp 2 lipca 2011].
- ↑ Doroczne Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (pol.). mkidn.gov.pl, 2011-09-20. [dostęp 2016-09-02].
- ↑ Nagroda Literacka miasta Warszawy dla Rymkiewicza. Poeta odmawia wyróżnienia. gazeta.pl, 2014-04-24. [dostęp 2014-04-26].
- ↑ Andrzej Stasiuk laureatem austriackiej nagrody literackiej | Culture.pl, culture.pl [dostęp 2016-04-26].
- ↑ Gnoje. filmweb.pl. [dostęp 2017-10-06].
- ↑ Człowiek zwany „Świnia" w bazie filmpolski.pl [data dostępu 2017-10-06]
- ↑ Zawód – podróżnik na południe. Andrzej Stasiuk. filmweb.pl. [dostęp 2017-10-06].
| ||||||
Kategorie:
- Działacze Ruchu Wolność i Pokój
- Laureaci Nagrody Fundacji im. Kościelskich
- Laureaci Nagrody Literackiej Gdynia
- Laureaci Nagrody Nike
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Polscy dramaturdzy XX wieku
- Polscy dramaturdzy XXI wieku
- Polscy eseiści
- Polscy pisarze współcześni
- Polscy prozaicy XX wieku
- Polscy prozaicy XXI wieku
- Polscy reportażyści
- Urodzeni w 1960
