Przejdź do zawartości

Brandenburg an der Havel

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brandenburg an der Havel
Ilustracja
Główna ulica w Brandenburgu
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Brandenburgia

Burmistrz

Steffen Scheller

Powierzchnia

229,72 km²

Wysokość

32 m n.p.m.

Populacja (31 grudnia 2020)
• liczba ludności
• gęstość


72 040[1]
314 os./km²

Nr kierunkowy

03381

Kod pocztowy

14770 – 14776

Tablice rejestracyjne

BRB

Położenie na mapie Brandenburgii
Mapa konturowa Brandenburgii, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Brandenburg an der Havel”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Brandenburg an der Havel”
Ziemia52°25′N 12°34′E/52,416667 12,566667
Strona internetowa

Brandenburg an der Havel (powszechnie stosowna jest również forma skrócona Brandenburg; hist. pol. Branibór[2] lub Branibórz[3], hist. cz. Branibor) – miasto na prawach powiatu w Niemczech w kraju związkowym Brandenburgia, położone nad rzeką Hawelą. Ponad 20% powierzchni miasta zajmują wody[4].

Miasto Brandenburg nadało nazwę marchii brandenburskiej, późniejszej prowincji Brandenburgia a także dzisiejszemu krajowi związkowemu.

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Brandenburg w XIX wieku

Pierwotnie słowiańska Brenna, gród plemienia Stodoran, od 948 roku z przerwami siedziba biskupstwa. W latach 1154–1157 gród księcia Stodoran Jaksy z Kopanicy, lennika Polski. W 1157 został zdobyty przez margrabiego Marchii Północnej Albrechta Niedźwiedzia[5] i ustanowiony stolicą Marchii Brandenburskiej. W latach 1373–1415 wraz z Marchią Brandenburską pod panowaniem Korony Czeskiej, w granicach których nosił czeską nazwę Branibor. W 1417 miasto utraciło stołeczny status na rzecz Berlina. Członek Hanzy[4]. Znacząco ucierpiało w trakcie wojny trzydziestoletniej. W 1715 doszło do połączenia Starego Miasta i Nowego Miasta. Od 1871 w granicach Niemiec. Od 1881 roku należał do rejencji poczdamskiej w prowincji Brandenburgia.

W latach 1949–1990 leżał w granicach Niemieckiej Republiki Demokratycznej w okręgu Poczdam. W latach 1993 i 2003 rozszerzono granice miasta o kilka przylegających wsi.

25 lipca 1952 do Brandenburga włączono dawne miasto Plaue an der Havel i wieś Kirchmöser[6].

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
Posąg Rolanda przed Urzędem Miasta

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

Do końca NRD miasto było przede wszystkim ośrodkiem przemysłu ciężkiego i maszynowego, na czele z hutą stali i walcownią, a także fabryką przekładni i zakładem naprawy taboru kolejowego.

Istnieje ponadto port nad kanałem łączącym Hawelę z Łabą i Kanałem Śródlądowym oraz stocznia rzeczna.

Transport

[edytuj | edytuj kod]
Dworzec kolejowy Brandenburg Hauptbahnhof

Miasto położone jest na skrzyżowaniu dróg krajowych B1 i B102 a w odległości około 10 kilometrów przebiega autostrada A2, która jest częścią europejskiego szlaku drogowego E30.

Główna stacja kolejowa to Brandenburg Hauptbahnhof, położona przy linii kolejowej Berlin–Magdeburg. Niegdyś większy węzeł kolejowy, obecnie istnieje jedynie regionalna linia kolejowa Brandenburg–Rathenow, odchodząca od głównej linii kolejowej.

W mieście działają dwie linie tramwajowe – linia nr 1 oraz nr 6. Ponadto sieć transportu publicznego uzupełniają 10 linii autobusowych dziennych i 3 linie nocne.

Demografia

[edytuj | edytuj kod]
Rok Populacja
1600 10 000
1648 3 000
1715 11 000
1818 12 800
1867 25 500
Rok Populacja
1871 25 800
1880 29 066
1890 37 817
1900 49 250
1910 53 595
Rok Populacja
1916 48 039
1925 59 297
1933 64 190
1939 83 825
1945 68 927
Rok Populacja
1950 82 215
1955 87 143
1960 86 722
1964 89 697
1971 93 983
Rok Populacja
1975 93 765
1981 94 680
1985 94 862
1988 94 872
1990 89 889
Rok Populacja
1995 85 994
2000 77 516
2005 74 760
2010 71 778
2015 71 574

Polacy w Brandenburgu

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1154–1157 jako część Księstwa Kopanickiego miejscowość stanowiła lenno Polski. W drugiej połowie XII wieku w miejscowej katedrze została pochowana polska księżniczka Judyta Bolesławówna. W 1884 roku w Brandenburgu urodził się wiceadmirał Józef Unrug. W latach 1942–1944 w Brandenburgu zostali straceni przez Niemców Józef Horst, Maksymilian Golisz i Wacław Ławrentjew.

Współpraca międzynarodowa

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Bevölkerung im Land Brandenburg nach amtsfreien Gemeinden, Ämtern und Gemeinden 31. Dezember 2020 [online] [dostęp 2022-12-07] (niem.).
  2. W. Dzwonkowski, 1918. Prahistorja ziem polskich. Słowiańszczyzna pierwotna. Początki polskiej kultury i organizacji. Warszawa; mapa.
  3. Wacław Sobieski, Dzieje Polski, Warszawa 1923, s. 19.
  4. a b Poznaj zieloną stronę Brandenburgii. Brandenburg an der Havel
  5. Jerzy Krasuski, Polska-Niemcy. Stosunki polityczne od zarania po czasy najnowsze, Wrocław: Ossolineum, 2009, s. 57, ISBN 978-83-04-04985-7, OCLC 750890813.
  6. Gemeinden 1994 und ihre Veränderungen seit 01.01.1948 in den neuen Ländern, Verlag Metzler-Poeschel, Stuttgart 1995, ISBN 3-8246-0321-7, Hrsg.: Statistisches Bundesamt

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]