Przejdź do zawartości

Cytadela we Lwowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cytadela we Lwowie
Ilustracja
Wieża maksymiliańska w cytadeli lwowskiej
Państwo

 Ukraina

Miejscowość

Lwów

Adres

вул. Грабовского, 11 (główny korpus)
Lwów

Typ budynku

cytadela

Architekt

K. Ressig, A. Wondraschko

Rozpoczęcie budowy

1852

Ukończenie budowy

1854

Położenie na mapie Lwowa
Mapa konturowa Lwowa, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Cytadela we Lwowie”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Cytadela we Lwowie”
Położenie na mapie obwodu lwowskiego
Mapa konturowa obwodu lwowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cytadela we Lwowie”
Ziemia49°50′08,08″N 24°01′25,58″E/49,835578 24,023772

Cytadela we Lwowiecytadela wzniesiona przez austriackie władze zaborcze w latach 1852–1854 według projektu K. Ressiga i A. Wondraschki w południowej części Lwowa, w obrębie ówczesnych ulic: Pełczyńskiej i Mochnackiego.

Cytadela miała być pierwszym elementem systemu fortyfikacji otaczających całe miasto.

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Cytadela
Lwowska Cytadela, fragment koszar, 2010 r.
Lwowska Cytadela, fragment koszar, 2010 r.
Lwowska cytadela, fragment koszar, 2007 r.
Cytadela, baszta, obecnie hotel, 2010 r.
Baszta, 2011 r.
Lwowska cytadela, baszta zniszczona w 1939 r., 2007 r.
Wnętrze baszty, 2011 r.
Wnętrze baszty, 2011 r.
Wnętrze baszty, 2011 r.
Baszta, obecnie magazyn książek
Baszta, obecnie magazyn książek
Baszta, obecnie magazyn książek
Baszta, obecnie magazyn książek
Baszta, obecnie magazyn książek

Teren, na którym jest położona cytadela lwowska, stanowi wzniesienie o trzech wierzchołkach (góry: Kalecza, Pełczyńska i Szembeka).

W 1607 powstał projekt otoczenia przedmieść lwowskich systemem fortyfikacji, wśród których szczególną rolę miały odgrywać te na Górze Kaleczej. Projekt okazał się zbyt kosztowny i nie doczekał się realizacji, za to obszar niedoszłych obwarowań zaczął być z czasem zabudowywany letnimi domkami lwowskich patrycjuszy, a następnie rezydencjami mieszczańskimi i ziemiańskimi, m.in. Bożków, Tołłoczków, Ostrogórskich; miał tu też swą siedzibę XVII-wieczny poeta, kronikarz i burmistrz miasta w jednej osobie – Józef Bartłomiej Zimorowic.

W 1672 w czasie oblężenia Lwowa Turcy z tych wzgórz prowadzili ostrzał miasta.

W 1791 teren zakupił lwowski kolekcjoner i mecenas sztuki, dr Stanisław Wronowski. Od tego momentu miejsce to zaczęto określać mianem Gór Wronowskich.

W 1848 po uśmierzeniu rewolucji Austriacy podjęli decyzję o zbudowaniu twierdzy mającej być punktem oparcia dla władz na wypadek buntu ludności. W latach 1852–1854 zbudowali w tym miejscu gmach koszarowy, otoczony rowem i czterema flankującymi je ceglanymi bastionami.

W cytadeli mieściły się austriackie, a w okresie międzywojennym polskie koszary wojskowe. Po powstaniu styczniowym przejściowo mieściło się w niej więzienie a podczas okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej – obóz koncentracyjny, w którym zamordowano kilka tysięcy jeńców wojennych.

Po wojnie w obiektach cytadeli stacjonowało wojsko.

Od lat 90. XX w. teren cytadeli jest dostępny dla ogółu, a w jej budynkach znalazły siedzibę różne instytucje cywilne.

W ostatnim czasie (po 2005) pojawił się pomysł przebudowy cytadeli na kompleks hotelowy[1].

Cytadela zajmuje obszar nieregularnego czworoboku, porośniętego drzewami, częściowo zagospodarowanego jako Park Cytadela. W centrum terenu znajduje się duży, wydłużony budynek koszar z półkolistym ryzalitem centralnym, flankowany dwiema masywnymi, czworobocznymi wieżami na osiach skrajnych.

Przed koszarami rozciąga się duży plac, używany dawniej do apeli, parad i musztr.

W narożach Cytadeli, w pobliżu stromych krawędzi wzniesienia znajdują się cztery wieże maksymiliańskie, zbudowane z czerwonej cegły, otoczone fosami i umocnieniami ziemnymi.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Duet Architekci: Cytadela we Lwowie - Zagospodarowanie terenu. [dostęp 2009-12-26]. (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Ryszard Chanas, Janusz Czerwiński, Lwów, Przewodnik turystyczny, wyd. Ossolineum 1992, Wrocław, ISBN 83-04-03913-3
  • Aleksander Medyński, Lwów. Przewodnik dla zwiedzających miasto, wyd. nakładem autora, Lwów 1937
  • Grzegorz Rąkowski, LWÓW. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Część IV, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008, ISBN 978-83-89188-70-0, OCLC 297704281.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]