Przejdź do zawartości

Konkurs Piosenki Eurowizji 2025

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Konkurs Piosenki Eurowizji 2025
United by Music[1]
Ilustracja
Informacje ogólne
Półfinały

13 maja 2025
15 maja 2025

Finał

17 maja 2025

Miejsce

St. Jakobshalle,
Bazylea (Szwajcaria)

Nadawca

SRG SSR

Prowadzący

Hazel Brugger
Sandra Studer
Michelle Hunziker (finał)

Informacje dodatkowe
Reżyser

Robin Hofwander
Fredrik Bäcklund

Kierownik wykonawczy

Martin Österdahl

Dyrektor Eurowizji

Martin Green

Producent wykonawczy

Reto Peritz
Moritz Stadler

Uczestnicy
Powrót

 Czarnogóra

Rezygnacja

 Mołdawia

Łącznie

37 reprezentacji

Głosowanie
Każdy kraj przyznaje po 1–8, 10 oraz 12 punktów dla dziesięciu najlepiej ocenionych piosenek: w półfinale wyłącznie w głosowaniu telewidzów, a w finale – osobno w głosowaniu komisji jurorskich i telewidzów. Widzowie z krajów nieuczestniczących przyznają jeden zestaw punktów.
Zwycięzca

 Austria

Reprezentant

JJ

Piosenka

Wasted Love

Tekst i muzyka

Johannes Pietsch, Teodora Špirić, Thomas Thurner

Konkurs Piosenki Eurowizji
◄ 2024 2026 ►

69. Konkurs Piosenki Eurowizji odbył się 13, 15 i 17 maja 2025 roku w St. Jakobshalle w Bazylei. Koncerty zorganizowali Europejska Unia Nadawców i szwajcarski nadawca SRG SSR. Był to trzeci konkurs, który odbył się w Szwajcarii.

Finał konkursu wygrał JJ, reprezentant Austrii z piosenką „Wasted Love”, za którą otrzymał łącznie 436 punktów w głosowaniu jurorów i telewidzów[2].

Lokalizacja

[edytuj | edytuj kod]
Lokalizacja Bazylei na mapie Szwajcarii

Miejsce organizacji konkursu

[edytuj | edytuj kod]

Telewizja SRG SSR otrzymała prawa do organizacji 69. Konkursu Piosenki Eurowizji dzięki wygranej Nemo, reprezentanta Szwajcarii w finale konkursu w 2024[3]. 30 sierpnia 2024 poinformowano, że konkurs zostanie rozegrany na terenie St. Jakobshalle w Bazylei, w dniach 13, 15 i 17 maja 2025[4]. Według oszacowań, kanton Bazylea-Miasto wydał na organizację konkursu 34,9 miliona franków szwajcarskich[5].

Uroczysta ceremonia otwarcia konkursu i defilada uczestników po turkusowym dywanie odbyła się 11 maja w Messe Basel[6].

Podobnie jak w poprzednich latach, dla gości i akredytowanych dziennikarzy przygotowanych zostało kilka atrakcji, w tym m.in. wioska eurowizyjna (miejsce na spotkania artystów i członków delegacji z akredytowanymi dziennikarzami i fanami) i euroklub (miejsce imprez dla akredytowanych dziennikarzy i fanów), oba zlokalizowane w Messe Basel, oraz ulica eurowizyjna (miejsce poświęcone gastronomii i rekreacji), ulokowana w Steinenvorstadt(inne języki)[7]. Ponadto odbyło się wydarzenie Arena plus, składające się z występów gościnnych i transmisji na żywo z finału w St. Jakob-Park, zintegrowanej z głównym widowiskiem[8][9].

Proces wyboru miejsca organizacji

[edytuj | edytuj kod]

Po zwycięstwie Szwajcarii w Konkursie Piosenki Eurowizji w 2024 krajowy nadawca rozpoczął przygotowania do organizacji kolejnego konkursu, w tym m.in. rozpoczęcie negocjacji z władzami miast-kandydatów do przygotowania widowiska. Yves Schifferle, menedżer wydarzeń rozrywkowych w SRG SSR i szef delegacji kraju na Konkurs Piosenki Eurowizji wymienił cztery potencjalne miejsca organizacji, biorąc pod uwagę niezbędne obiekty i infrastrukturę: Bazyleę, Berno, Genewę i Zurych[10].

Zainteresowanie organizacją widowiska w swoim mieście wyrazili włodarze miast: Genewy (którzy wskazali obiekt Palexpo)[11], Bazylei (St. Jakob-Park lub St. Jakobshalle)[12][13], Zurychu (Hallenstadion)[14][15], Berna i Biel/Bienne (wspólnie; Neue Festhalle)[16] oraz St. Gallen (Olma-Halle)[17]. John Gobbi(inne języki), dyrektor generalny klubu hokeja na lodzie Fribourg-Gottéron wyjawił, że rozpatrywano również możliwość organizacji imprezy we fryburskiej BCF Arenie[18]. W komunikacie prasowym opublikowanym 30 maja 2024 ujawniono, że miasta zainteresowane organizacją otrzymały już plik dokumentów z wymaganiami, które muszą spełnić; wyznaczono wówczas datę końcową przyjmowania zgłoszeń na koniec czerwca oraz poinformowano, że zwycięskie miasto w przetargu otrzyma kontrakt oraz zostanie podane do publicznej wiadomości pod koniec sierpnia[19].

12 czerwca zarząd miasta St. Gallen ujawnił, że nie będzie ubiegał się o organizację konkursu, gdyż nie jest w stanie spełnić wymagań EBU[20]. 26 czerwca podano, że o organizację wydarzenia rywalizować będą: Bazylea, Berno i Biel/Bienne, Genewa oraz Zurych[21]. 19 lipca poinformowano, że w przetargu pozostały dwa miasta: Bazylea i Genewa[22]. Ostatecznie ogłoszono, że konkurs odbędzie się w Bazylei. Bazylea została wybrana w wyniku oceny zgłoszeń przez komisję złożoną z członków grupy produkcyjnej konkursu, która brała pod uwagę m.in. umiejętność dostosowania hali do potrzeb realizacyjnych, fundusz, program kulturowy oraz koncepcje zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa[23].

Organizacja

[edytuj | edytuj kod]
Mobilna kabina radiowa nadawcy SRG SSR w wiosce eurowizyjnej w Messe Basel

Po raz kolejny kierownikiem wykonawczym ze strony Europejskiej Unii Nadawców (EBU) został Martin Österdahl, jednakże zakres jego obowiązków uległ zmianie w związku z utworzeniem nowych stanowisk: szefa ds. marki i reklamy oraz dyrektora Eurowizji[24][25]; 15 października 2024 ujawniono, że dyrektorem Eurowizji zostanie Martin Green, który wcześniej pracował nad konkursem w 2023[26]. Producentami wykonawczymi konkursu zostali Reto Peritz z ramienia niemieckojęzycznego oddziału SRG SSR, Schweizer Radio und Fernsehen (SRF), i Moritz Stadler z ramienia francuskojęzycznego Radio Télévision Suisse (RTS)[27].

3 lipca 2024 opublikowano nazwiska członków rdzeniowej grupy produkcyjnej konkursu: szefem konkursu został Christer Björkman, szefem widowiska – Yves Schifferle, kierownikiem biura projektów – Bernhard Spahni, szefem produkcji – Tobias Åberg, a szefową wydarzenia (odpowiedzialną za kontakt z miastem-organizatorem) – Nadja Burkhardt-Tracol[28].

10 grudnia 2024 poinformowano, że po analizie kontrowersji związanych z konkursem w 2024 zadecydowano, iż począwszy od 2025 roku wprowadzony zostanie nowy kodeks postępowania, który zakłada m.in. powstanie strefy, w których nagrywanie artystów jest zabronione, optymalizację harmonogramu prób i więcej prób „za zamkniętymi drzwiami” oraz wprowadzenie stanowiska producenta ds. „dobrostanu”, który ma na celu zapewnić „bezpieczne, pełne szacunku i wspierające środowisko” każdemu artyście[29].

Motyw graficzny, projekty sceny, maskotki i pocztówek

[edytuj | edytuj kod]
Lumo, maskotka konkursu

16 grudnia 2024 podczas konferencji prasowej zaprezentowano projekty grafiki i sceny. Koncepcja wizualna, zaprojektowana przez dyrektora artystycznego konkursu Artura Deyneuve, składa się z wielu miniatur tzw. serca Eurowizji – charakterystycznego symbolu wydarzenia od 2004 – ułożonych tak, aby emulować efekt pikselizacji. Inspirację dla motywu graficznego stanowiła szwajcarska tradycja demokracji bezpośredniej, która „koncentruje się wokół słuchania i dialogu”, albowiem serce ma również przypominać parę ludzkich uszu. Projekt sceny konkursowej autorstwa Floriana Wiedera, który od 2011 stworzył projekty scen siedmiu konkursów, jest zainspirowany elementami szwajcarskiej tożsamości, takimi jak szczyty gór oraz różnorodność językowa[30][31]. Dodatkowo 26 lutego 2025 zaprezentowano projekt maskotki „Lumo”, stworzonej przez studentkę Akademii Sztuki i Projektowania FHNW w Bazylei(inne języki) Lynn Brunner w celu promocji konkursu przez miasto-organizatora Bazyleę[32]. Przed każdym występem konkursowym został pokazany krótki, ok. 40-sekundowy filmik (tzw. pocztówka). Wyreżyserowane przez Lucę Zurfluha z zuryskiej firmy produkcyjnej Dynamic Frame, pocztówki przedstawiały konkurujących artystów biorących udział w lokalnych działaniach w całej Szwajcarii[33][34].

Prowadzący

[edytuj | edytuj kod]

Niedługo po finale 68. Konkursu Piosenki Eurowizji w szwajcarskich mediach pojawiły się doniesienia na temat potencjalnych prowadzących. W gronie typowanych osobistości znaleźli się m.in. Christa Rigozzi, Jennifer Bosshard(inne języki), Luca Hänni (reprezentant Szwajcarii w konkursie w 2019), Michelle Hunziker, Roger Federer, Sandra Studer (reprezentantka Szwajcarii w konkursie w 1991) oraz Sven Epiney(inne języki) (wieloletni niemieckojęzyczny komentator konkursu w kraju)[35][36]. 20 stycznia 2025 ujawniono, że wszystkie konkursowe koncerty poprowadzą poetka slamowa i prezenterka telewizyjna Hazel Brugger oraz wyżej wymienione Hunziker (wyłącznie w finale) i Studer[37].

Losowanie półfinałów i kolejność występów

[edytuj | edytuj kod]

     Państwa uczestniczące w pierwszym półfinale

     Automatyczni finaliści głosujący w pierwszym półfinale

     Państwa uczestniczące w drugim półfinale

     Automatyczni finaliści głosujący w drugim półfinale

Losowanie przydzielające poszczególne kraje do półfinałów odbyło się 28 stycznia 2025 w Muzeum Sztuki w Bazylei. Podczas wydarzenia odbyła się także m.in. ceremonia przekazania insygniów miasta. Ceremonię poprowadzili Jennifer Bosshard i Jan van Ditzhuijzen[38]. Podobnie jak w poprzednich latach, wszystkie kraje uczestniczące, poza Wielką Piątką (czyli Francją, Hiszpanią, Niemcami, Wielką Brytanią i Włochami) oraz gospodarzem (Szwajcarią), zostali podzielone na tak zwane koszyki, a ich ułożenie było zależne od statystyk głosowania mieszkańców danych państw w poprzednich konkursach. Państwa zostały podzielone na dwa półfinały[39]. Podział na koszyki został opublikowany 27 stycznia 2025[38].

Oprócz podziału państw na poszczególne półfinały, w wyniku losowania ustalono również, w której połowie każdego z półfinałów mieli wystąpić reprezentanci poszczególnych państw oraz w którym mieli głosować finaliści[40], w związku z nierówną liczbą państw występujących w półfinałach, EBU zadecydowało o tym, że 15 państw wystąpi w pierwszym półfinale (7 krajów w pierwszej połowie, a w drugiej 8) oraz 16 państw w drugim półfinale[40].

Koszyk 1 Koszyk 2 Koszyk 3 Koszyk 4 Koszyk 5

Szczegółowa kolejność występów w półfinałach została ustalona przez produkcję i podana do wiadomości publicznej 27 marca[41]. 17 marca podczas zjazdu delegacji, kraj gospodarz (Szwajcaria) wylosował 19. pozycję w finale[42].

Zmiana systemu prezentacji finalistów

[edytuj | edytuj kod]

18 grudnia 2024 producenci wykonawczy konkursu, Reto Peritz i Moritz Stadler, zasugerowali, że rozważają wprowadzenie zmian w przebiegu sekwencji ogłoszenia finalistów w półfinałach, a Peritz podkreślił, że prowadzone są dyskusje nad tym jak uczynić wyniki półfinałów „bardziej emocjonującymi”[43]. 9 maja w reportażu z udziałem członków zespołu reżyserskiego ukazana została część skryptu, według którego zmiana polega na wyczytywaniu państw trójkami, po czym jedno z nich zostanie ogłoszone jako awansujące do finału. Pozostałe dwa kraje nie stają się jednak automatycznie wyeliminowane i mogą zostać ponownie uwzględnione w kolejnych zestawieniach; przy ogłoszeniu ostatniego, dziesiątego finalisty, na ekranie pojawią się wszystkie pozostałe państwa[44].

EBU potwierdziła tę informację 12 maja, dodając, że jedną z motywacji stojących za tą zmianą była chęć „pokazania delegacji na ekranie częściej niż prowadzących”, oraz że żaden z krajów nie może pojawić się w więcej niż trzech zestawieniach[45].

Występy otwarcia i interwały

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy półfinał otworzyła grupa tancerzy, jodelistów i graczy na rogach alpejskich wykonujących w stylu szwajcarskim cztery zwycięskie piosenki w Konkursie Piosenki Eurowizji: „Tattoo” (2023), „Arcade” (2019), „Waterloo” (1974) i „The Code” (2024). W ramach występu interwałowego pojawił się skecz zatytułowany „Made in Switzerland”, wykonany przez prezenterki Hazel Brugger i Sandrę Studer oraz Petrę Mede, prowadzącą konkursu w 2013, 2016 i 2024 roku, który podkreśla i satyryzuje szwajcarskie stereotypy i wynalazki. Następnie czterech uczestników konkursu w 2024 – Marina Satti, Jerry Heil, Iolanda oraz Silvester Belt wykonali utwór „Ne partez pas sans moi”, który wygrał konkurs w 1988, poprzedzony on został nagraną wcześniej wiadomością od oryginalnej wykonawczyni piosenki, Céline Dion. Pod koniec pierwszego półfinału, po ogłoszeniu wyników, zwycięzcy konkursu w 2000 Jørgen Olsen(inne języki) oraz Niels Olsen(inne języki), wykonali swoją zwycięską piosenkę „Fly on the Wings of Love”, ze zmianami w tekście nawiązującymi do stałego sloganu konkursu „United by Music”[46][47][48].

Drugi półfinał rozpoczął się monologiem fana konkursu, Philipa, w którym opowiedział o tym, za co kocha ten konkurs. Podczas występów interwałowych wystąpiło czterech byłych uczestników konkursu, którzy zaprezentowali utwory przygotowane na odwołany konkurs w 2020 roku: Gjon’s Tears ze Szwajcarii z utworem „Répondez-moi”, The Roop z Litwy z piosenką „On Fire”, Efendi z Azerbejdżanu z piosenką „Cleopatra(inne języki)” oraz Destiny z Malty z utworem „All of My Love(inne języki)”. W ramach występu interwałowego odbyła się również prezentacja czterech języków narodowych Szwajcariiniemieckiego, francuskiego, włoskiego i retoromańskiego,której towarzyszyła, wykonywana przez jeden z zespołów tanecznych, taneczna interpretacja zatytułowana „On Time”. Po ogłoszeniu wyników drugiego półfinału współprowadząca, Sandra Studer, wykonała zwycięski utwór z konkursu w 1990 roku – „Insieme: 1992[49][50][51].

Finał rozpoczął się od występu Nemo, który wykonał swoją zwycięską piosenkę z konkursu w 2024, „The Code”, po czym nastąpiła parada flag, przedstawiająca wszystkich dwudziestu sześciu finalistów, wspierana przez Basel Police Brass Band i remiksy szwajcarskich hitów muzycznych. W ramach występu interwałowego wystąpiło czterech byłych szwajcarskich uczestników w konkursie, wykonujących swoje konkursowe piosenki: Peter, Sue i Marc(inne języki) („Io senza te(inne języki)”), Paola(inne języki) („Cinéma”), Luca Hänni („She Got Me”) i Gjon’s Tears („Tout l’univers”), oprócz tych występów zaprezentowali się również zdobywcy drugiego miejsca w poprzednich dwóch edycjach konkursu, którzy wykonywali swoje konkursowe piosenki, odpowiednio: Käärijä („Cha Cha Cha”) i Baby Lasagna („Rim Tim Tagi Dim”), a także wspólnie zaprezentowali swój nowy singiel „Eurodab”. Następnie pojawił się Nemo, który zaśpiewał „Unexplainable”[52][53][54].

Próby

[edytuj | edytuj kod]

W dniach 3–6 maja odbyły się pierwsze próby techniczne półfinalistów, zaś od 7 do 9 maja odbyły się drugie próby. Państwa automatycznie awansujące do finału (Wielka Piątka i gospodarz – Szwajcaria) miały swoje pierwsze próby 8, a drugie 10 maja. W czasie pierwszych prób każda delegacja miała przydzielone 30 minut, natomiast podczas drugich – 20 minut[55].

Dzień przed każdym z kolejnych koncertów (12, 14 maja – półfinały i 16 maja – finał) odbyły się po dwie próby kostiumowe, z czego podczas jednej (tzw. próby jurorskiej) występy były oceniane przez jurorów i przyznane zostały punkty jurorskie. Natomiast w dni koncertów odbyły się próby generalne[55].

Kontrowersje

[edytuj | edytuj kod]

Rezygnacja reprezentantów Czarnogóry

[edytuj | edytuj kod]
Nina Žižić, reprezentantka Czarnogóry, podczas występu w drugim półfinale

Finał czarnogórskich eliminacji eurowizyjnych Montesong 2024 zwyciężył zespół Neonoen z piosenką „Clickbait”[56]. Muzycy premierowo wykonali demo utworu na festiwalu kultury zorganizowanym 9 i 10 czerwca 2023 na stadionie „Zabjela” w Podgoricy, czym naruszyli regulamin konkursu, który zakazuje publicznego wykonywania konkursowych piosenek przed 1 września roku poprzedzającego finał konkursu. 4 grudnia 2024 zespół poinformował o samowolnej rezygnacji z reprezentowania Czarnogóry w konkursie, ponieważ nie chce „promować swojej twórczości poprzez kontrowersje”[57]. Cztery dni później telewizja czarnogórska ogłosiła, że nową reprezentantką kraju będzie Nina Žižić, która z utworem „Dobrodošli” zajęła drugie miejsce w finale Montesong 2024[58].

Utwór Malty

[edytuj | edytuj kod]
Miriana Conte, reprezentantka Malty, podczas występu w drugim półfinale

13 lutego 2025 Scott Mills, prowadzący audycję w brytyjskim radiu BBC, poinformował, że utwór „Kant” maltańskiej reprezentantki Miriany Conte nie mógłby zostać wyemitowany na antenie BBC Radio[59]. Argumentował to naruszeniem zasad stacji w szczególności regulaminu ustanowionego przez Ofcom, który zabrania używania wulgarnego języka i przekleństw przed godziną 21:00[60][61]. Kontrowersje wzbudziło słowo „kant” w tekście utworu, którego brzmienie w języku angielskim mogło zostać uznane za wulgarne[62]. 4 marca 2025 maltański nadawca PBS ogłosił, że Europejska Unia Nadawców nakazała im usunięcie słowa „Kant” z tekstu utworu, na wniosek jednego z członków EBU. Przyczyną była fonetyczna zbieżność między maltańskim słowem „kant”, oznaczającym „śpiew”, a wulgarnym angielskim słowem „cunt” (pol.pizda”)[63][64]. 5 marca decyzję EBU skrytykował maltański minister kultury Owen Bonnici(inne języki) określając ją „cenzurą artystyczną”, a prezes stacji PBS Keith Chetcuti zapowiedział odwołanie się do decyzji EBU, a także stwierdził, że jest to „cenzura i dyskryminacja języka maltańskiego”[65][66][67]. 13 marca tytuł utworu został zmieniony na „Serving[68].

Polityka flagowa

[edytuj | edytuj kod]

25 kwietnia 2025 duński nadawca DR opublikował zmiany dotyczące polityki flagowej na konkurs w 2025[69]. Artyści biorący udział w konkursie mogą eksponować flagę swojego kraju przedstawicielskiego wyłącznie w charakterze oficjalnym – w tym na scenie, w greenroomie, podczas ceremonii otwarcia oraz wioski eurowizyjnej, podczas gdy publiczność może eksponować dowolną flagę dozwoloną na mocy prawa szwajcarskiego, w tym flagi LGBT, flagi Palestyny i flagi Unii Europejskiej[70][71]. Holenderski nadawca AVROTROS akceptując politykę flagową oświadczył, że będzie naciskał na zmiany w konkursie w przyszłym roku; jego reprezentanci spotkali się wcześniej z grupą obrońców praw osób LGBTQ+, COC Nederland, która nazwała zakaz flag osób LGBT dla artystów biorących udział w konkursie „skandalicznie śmiesznym”[72][73].

Zwrotna wiadomość w głosowaniu Norwegii

[edytuj | edytuj kod]

Tuż po pierwszym półfinale norweski nadawca NRK poinformował, że widzowie chcąc oddać głos na Chorwację z Norwegii, otrzymali wiadomość zwrotną, że zagłosowali na Izrael (z racji tego, że Chorwacja i Izrael otrzymali ten sam numer startowy w różnych półfinałach)[74]. Europejska Unia Nadawców skomentowała, że wszystkie głosy przeliczono poprawnie i wiadomość zwrotna nie wpłynęła na wyniki pierwszego półfinału[75].

Polityczne komentarze hiszpańskich komentatorów

[edytuj | edytuj kod]

Tuż po drugim półfinale izraelski nadawca KAN złożył skargę do Europejskiej Unii Nadawców na hiszpańskich komentatorów o to, że wspomnieli oni o ofiarach zamachu terrorystycznego w Strefie Gazy i podkreślili pokojowe przesłanie konkursu, co jak twierdzą przedstawiciele nadawcy, jest nie zgodne z regulaminem[76]. Dzień później EBU poinformowała, że jeżeli nadawca RTVE i komentatorzy będą zachowywali się w identyczny sposób w finale, to mogą zostać ukarani karą grzywny[77].

Kraje uczestniczące

[edytuj | edytuj kod]

Nadawcy publiczni mogli do 15 września 2024 składać wnioski o udział w konkursie, a do 11 października mieli czas na wycofanie ich bez narażania się na sankcje finansowe[78]. 12 grudnia ogłoszono, że w konkursie wezmą udział nadawcy publiczni z trzydziestu ośmiu krajów, w tym m.in. telewizja z Czarnogóry, powracająca do konkursu po dwóch latach nieobecności[39]. 22 stycznia 2025 telewizja z Mołdawii ogłosiła, że wycofuje się z udziału w konkursie, zmniejszając liczbę państw uczestniczących do trzydziestu siedmiu[79].

Powracający artyści

[edytuj | edytuj kod]

W 69. Konkursie Piosenki Eurowizji wystąpili wykonawcy, którzy już w przeszłości występowali w konkursie. Reprezentantką Czarnogóry została Nina Žižić, która reprezentowała już wcześniej kraj w konkursie w 2013 z zespołem Who See[80]. W barwach Polski ponownie wystąpiła Justyna Steczkowska, reprezentantka kraju w konkursie w 1995[81], stając się zarazem wykonawcą z najdłuższą przerwą między dwoma udziałami w konkursie (30 lat)[82].

Autorką utworu „Wasted Loveaustriackiego reprezentanta JJ’a jest Teya, reprezentantka Austrii podczas konkursu w 2023 roku[83]. Współproducentem utworu „MilaPrinca reprezentującego Serbię jest Željko Joksimović, który reprezentował Serbię i Czarnogórę w konkursie w 2004 roku oraz Serbię w konkursie w 2012 roku[84].

Uczestnicy i wyniki

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy półfinał

[edytuj | edytuj kod]
  • Pierwszy półfinał odbył się 13 maja 2025 o godzinie 21:00 (CEST).
  • Podczas koncertu wystąpili przedstawiciele 15 uczestników półfinału, a także automatycznych finalistów: Hiszpanii, Szwajcarii i Włoch.
  • Możliwość głosowania mieli telewidzowie krajów rywalizujących w tym koncercie oraz automatycznych finalistów w nim występujących, jak i widzowie z krajów nieuczestniczących („reszta świata”).
  • Do finału zakwalifikowało się dziesięć krajów z największą liczbą punktów zdobytych w głosowaniu telewidzów.
Uczestnicy pierwszego półfinału Konkursu Piosenki Eurowizji 2025[85]
Lp. Kraj Wykonawca Utwór Język Miejsce Punkty
1  Islandia Væb Róa islandzki 6 97
2  Polska Justyna Steczkowska Gaja polski, angielski[a] 7 85
3  Słowenia Klemen How Much Time Do We Have Left angielski 13 23
4  Estonia Tommy Cash Espresso Macchiato włoski, angielski 5 113
5  Ukraina Ziferblat Bird of Pray ukraiński, angielski 1 137
6  Szwecja KAJ Bara bada bastu szwedzki[b] 4 118
7  Portugalia Napa Deslocado portugalski 9 56
8  Norwegia Kyle Alessandro Lighter angielski 8 82
9  Belgia Red Sebastian Strobe Lights angielski 14 23
10  Azerbejdżan Mamagama Run with U angielski 15 7
11  San Marino Gabry Ponte Tutta l’Italia włoski[c] 10 46
12  Albania Shkodra Elektronike Zjerm albański 2 122
13  Holandia Claude C’est la vie francuski, angielski 3 121
14  Chorwacja Marko Bošnjak Poison Cake angielski 12 28
15  Cypr Theo Evan Shh angielski 11 44

Legenda:

     Kraje zakwalifikowane do finału

Tabela punktacyjna pierwszego półfinału[87]

     Awans do finału

Kraje głosujące
Suma punktów Islandia Polska Słowenia Estonia Ukraina Szwecja Portugalia Norwegia Belgia Azerbejdżan San Marino Albania Holandia Chorwacja Cypr Hiszpania Szwajcaria Włochy Reszta świata
Uczestnicy konkursu Islandia 97 6 5 7 2 12 2 8 5 5 10 7 7 5 4 4 8
Polska 85 7 5 7 4 7 10 1 2 12 1 4 10 6 3 6
Słowenia 23 3 1 1 2 8 1 6 1
Estonia 113 6 8 1 3 6 6 6 4 10 10 8 6 12 8 4 3 8 4
Ukraina 137 4 12 8 8 4 12 5 6 7 6 10 8 4 12 12 2 7 10
Szwecja 118 12 7 4 12 4 7 12 8 4 6 7 8 5 2 7 6 7
Portugalia 56 1 3 3 6 7 2 3 3 4 3 7 8 1 5
Norwegia 82 10 5 2 5 12 5 3 2 8 3 2 5 6 8 1 2 3
Belgia 23 5 1 12 5
Azerbejdżan 7 7
San Marino 46 3 1 4 3 1 2 1 5 4 2 2 1 5 12
Albania 122 2 10 7 2 10 10 8 4 7 6 1 4 10 3 6 10 10 12
Holandia 121 8 4 6 10 6 8 10 10 12 3 3 7 3 10 3 12 5 1
Chorwacja 28 2 12 8 1 2 1 2
Cypr 44 10 5 12 5 12

Drugi półfinał

[edytuj | edytuj kod]
  • Drugi półfinał odbył się 15 maja 2025 o godzinie 21:00 (CEST).
  • Podczas koncertu wystąpili przedstawiciele 16 uczestników półfinału, a także automatycznych finalistów: Francji, Niemiec i Wielkiej Brytanii.
  • Możliwość głosowania mieli telewidzowie krajów rywalizujących w tym koncercie oraz automatycznych finalistów w nim występujących, jak i widzowie z krajów nieuczestniczących („reszta świata”).
  • Do finału zakwalifikowało się dziesięć krajów z największą liczbą punktów zdobytych w głosowaniu telewidzów.
Uczestnicy drugiego półfinału Konkursu Piosenki Eurowizji 2025[88]
Lp. Kraj Wykonawca Utwór Język Miejsce Punkty
1  Australia Go-Jo Milkshake Man angielski[d] 11 41
2  Czarnogóra Nina Žižić Dobrodošli czarnogórski 16 12
3  Irlandia Emmy Laika Party angielski 13 28
4  Łotwa Tautumeitas Bur man laimi łotewski 2 130
5  Armenia Parg Survivor angielski, ormiański 10 51
6  Austria JJ Wasted Love angielski 5 104
7  Grecja Klavdia Asteromata(Αστερομάτα) grecki 4 112
8  Litwa Katarsis Tavo akys litewski 6 103
9  Malta Miriana Conte Serving angielski 9 53
10  Gruzja Mariam Szengelia Freedom gruziński, angielski 15 28
11  Dania Sissal Hallucination angielski 8 61
12  Czechy Adonxs Kiss Kiss Goodbye angielski 12 29
13  Luksemburg Laura Thorn La poupée monte le son francuski 7 62
14  Izrael Juwal Rafael New Day Will Rise angielski, francuski, hebrajski 1 203
15  Serbia Princ Mila serbski 14 28
16  Finlandia Erika Vikman Ich komme fiński[e] 3 115

Legenda:

     Kraje zakwalifikowane do finału

Tabela punktacyjna drugiego półfinału[89]

     Awans do finału

Kraje głosujące
Suma punktów Australia Czarnogóra Irlandia Łotwa Armenia Austria Grecja Litwa Malta Gruzja Dania Czechy Luksemburg Izrael Serbia Finlandia Francja Niemcy Wielka Brytania Reszta świata
Uczestnicy konkursu Australia 41 3 6 2 6 5 1 3 1 5 2 5 2
Czarnogóra 12 12
Irlandia 28 2 4 2 6 2 2 2 7 1
Łotwa 130 7 3 8 4 8 3 12 3 7 8 10 7 4 4 10 6 8 8 10
Armenia 51 1 8 5 1 12 3 12 1 8
Austria 104 3 7 6 7 8 10 8 7 6 7 6 4 6 6 7 1 5
Grecja 112 5 10 1 12 7 8 5 4 4 10 8 10 1 7 10 3 7
Litwa 103 1 5 10 12 1 4 2 8 6 8 8 5 6 5 7 10 5
Malta 53 8 4 4 7 1 6 2 1 2 3 5 2 3 2 3
Gruzja 28 3 10 5 3 7
Dania 61 6 2 5 2 3 3 4 4 5 1 1 8 3 4 6 4
Czechy 29 5 5 3 5 3 8
Luksemburg 62 4 1 2 5 6 7 1 5 10 3 4 10 3 1
Izrael 203 12 8 12 10 2 12 12 10 12 10 12 12 12 7 12 12 12 12 12
Serbia 28 12 10 1 4 1
Finlandia 115 10 6 7 8 6 4 2 7 10 4 10 7 6 2 8 2 6 4 6

Finał

[edytuj | edytuj kod]
  • Finał odbył się 17 maja 2025 od godziny 21:00 (CEST).
  • Podczas koncertu wystąpili przedstawicie 26 krajów, w tym 20 uczestników półfinału, przedstawiciele krajów tzw. „Wielkiej Piątki” (tj. Francji, Hiszpanii, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Włoch) oraz reprezentant gospodarza (Szwajcarii).
  • O wynikach zadecydowali jurorzy i telewidzowie ze wszystkich krajów rywalizujących w konkursie, jak i widzowie z krajów nieuczestniczących („reszta świata”).
  • Po zsumowaniu punktów ze wszystkich krajów, państwo z największą liczbą punktów zostało ogłoszone zwycięzcą 69. Konkursu Piosenki Eurowizji.
Uczestnicy finału Konkursu Piosenki Eurowizji 2025[90]
Lp. Kraj Wykonawca Utwór Język Miejsce Punkty
1  Norwegia Kyle Alessandro Lighter angielski 18 89
2  Luksemburg Laura Thorn La poupée monte le son francuski 22 47
3  Estonia Tommy Cash Espresso Macchiato włoski, angielski 3 356
4  Izrael Juwal Rafael New Day Will Rise angielski, francuski, hebrajski 2 357
5  Litwa Katarsis Tavo akys litewski 16 96
6  Hiszpania Melody Esa diva hiszpański 24 37
7  Ukraina Ziferblat Bird of Pray ukraiński, angielski 9 218
8  Wielka Brytania Remember Monday What the Hell Just Happened? angielski 19 88
9  Austria JJ Wasted Love angielski 1 436
10  Islandia Væb Róa islandzki 25 33
11  Łotwa Tautumeitas Bur man laimi łotewski 13 158
12  Holandia Claude C’est la vie francuski, angielski 12 175
13  Finlandia Erika Vikman Ich komme fiński[e] 11 196
14  Włochy Lucio Corsi Volevo essere un duro włoski 5 256
15  Polska Justyna Steczkowska Gaja polski, angielski[f] 14 156
16  Niemcy Abor & Tynna Baller niemiecki[g] 15 151
17  Grecja Klavdia Asteromata(Αστερομάτα) grecki 6 231
18  Armenia Parg Survivor angielski, ormiański 20 72
19  Szwajcaria Zoë Më Voyage francuski 10 214
20  Malta Miriana Conte Serving angielski 17 91
21  Portugalia Napa Deslocado portugalski 21 50
22  Dania Sissal Hallucination angielski 23 47
23  Szwecja KAJ Bara bada bastu szwedzki[b] 4 321
24  Francja Louane Maman francuski 7 230
25  San Marino Gabry Ponte Tutta l’Italia włoski[c] 26 27
26  Albania Shkodra Elektronike Zjerm albański 8 218

Tabela punktacyjna finału[92]

     Jurorzy

     Telewidzowie

Kraje głosujące
Suma punktów Norwegia Luksemburg Estonia Izrael Litwa Hiszpania Ukraina Wielka Brytania Austria Islandia Łotwa Holandia Finlandia Włochy Polska Niemcy Grecja Armenia Szwajcaria Malta Portugalia Dania Szwecja Francja San Marino Albania Australia Azerbejdżan Belgia Chorwacja Cypr Czarnogóra Czechy Gruzja Irlandia Serbia Słowenia Reszta świata
Kraje uczestniczące Norwegia 89 22 6 2 1 4 1 6 2
67 2 2 10 8 1 1 3 4 4 6 6 4 5 2 4 3 2
Luksemburg 47 23 2 3 4 1 3 6 4
24 3 1 8 8 4
Estonia 356 98 4 3 7 5 3 3 3 1 4 10 2 5 3 3 7 3 7 10 5 3 7
258 7 5 10 10 7 2 6 8 7 12 8 8 7 10 4 8 12 2 12 1 6 8 7 5 6 8 2 12 7 10 6 8 6 12 7 2
Izrael 357 60 1 2 5 2 3 1 3 7 5 12 6 5 1 7
297 10 12 2 3 12 1 12 7 4 7 12 10 8 12 7 12 5 12 8 12 12 10 7 12 12 12 10 7 10 7 10 2 6 12
Litwa 96 34 6 7 4 6 3 3 5 8
62 4 4 1 12 8 10 1 6 2 6
Hiszpania 37 27 5 2 5 10 5
10 6 1 3
Ukraina 218 60 1 4 2 2 2 4 1 8 2 5 4 8 2 6 4 5
158 2 6 12 7 10 6 4 2 6 12 3 10 4 4 6 4 4 2 8 6 12 10 7 3 8
Wielka Brytania 88 88 7 6 5 6 10 7 5 5 12 1 4 2 4 2 10 2
0
Austria 436 258 12 10 6 6 4 7 1 8 8 12 12 12 7 12 10 8 7 7 6 5 12 4 7 7 12 10 7 8 12 8 10
178 1 8 5 4 6 3 4 3 7 4 7 6 10 7 6 10 7 3 2 5 6 3 10 3 5 6 3 4 5 4 10 10 1
Islandia 33 0
33 3 5 1 6 1 10 5 1 1
Łotwa 158 116 6 2 3 7 12 6 12 4 3 1 7 12 8 10 7 7 8 1
42 1 8 12 8 3 3 2 2 3
Holandia 175 133 5 7 1 8 10 2 10 10 8 3 6 5 8 3 3 3 3 8 2 7 7 10 4
42 5 4 1 3 6 6 2 1 3 2 2 1 5 1
Finlandia 196 88 8 10 5 12 1 10 1 10 3 6 6 6 2 4 4
108 6 10 1 6 4 2 5 3 6 1 1 7 5 10 10 5 7 3 5 6 5

     Jurorzy

     Telewidzowie

Kraje głosujące
Suma punktów Norwegia Luksemburg Estonia Izrael Litwa Hiszpania Ukraina Wielka Brytania Austria Islandia Łotwa Holandia Finlandia Włochy Polska Niemcy Grecja Armenia Szwajcaria Malta Portugalia Dania Szwecja Francja San Marino Albania Australia Azerbejdżan Belgia Chorwacja Cypr Czarnogóra Czechy Gruzja Irlandia Serbia Słowenia Reszta świata
Uczestnicy konkursu Włochy 256 159 4 3 10 4 8 2 8 5 4 12 4 12 8 9 12 10 5 12 3 3 12 12
97 7 6 7 10 2 2 2 8 8 8 1 3 3 10 1 6 1 12
Polska 156 17 2 1 2 1 5 4 2
139 8 3 8 3 10 5 12 10 3 7 3 2 7 6 7 6 1 10 4 8 12 4
Niemcy 151 77 4 10 5 3 12 2 1 8 5 2 1 12 2 10
74 3 5 8 5 12 1 5 1 5 5 3 5 1 4 3 1 2 5
Grecja 231 105 12 1 3 4 6 10 1 8 6 12 4 12 12 5 3 6
126 10 7 2 5 2 10 8 7 3 4 12 12 7 6 12 4 8 7
Armenia 72 42 5 4 3 12 1 10 1 3 1 2
30 6 2 8 2 12
Szwajcaria 214 214 3 8 12 3 12 7 7 8 10 6 4 12 7 6 7 2 10 10 10 2 10 8 1 1 8 8 6 7 4 7 8
0
Malta 91 83 8 5 7 10 5 7 5 8 5 1 1 8 5 2 6
8 1 5 1 1
Portugalia 50 37 6 4 7 2 6 1 6 4 1
13 8 5
Dania 47 45 10 8 7 4 1 10 5
2 2
Szwecja 321 126 10 5 8 1 5 12 8 10 4 7 6 10 1 7 4 6 6 3 2 5 6
195 12 2 12 2 4 5 4 7 4 10 8 7 12 5 8 5 1 6 5 1 4 12 1 2 8 3 4 8 5 7 1 2 7 5 6
Francja 230 180 2 12 6 8 2 6 4 6 2 8 3 10 12 12 8 8 7 5 12 10 6 8 8 12 3
50 6 4 1 5 10 4 5 2 8 3 2
San Marino 27 9 6 2 1
18 12 3 3
Albania 218 45 1 1 3 5 2 4 3 12 4 10
173 7 3 5 6 4 10 4 8 12 3 10 4 2 7 10 8 4 7 7 10 12 5 3 4 8 10

Pozostałe nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Nagrody im. Marcela Bezençona

[edytuj | edytuj kod]
Louane, zwyciężczyni Nagrody Artystycznej i Nagrody Kompozytorów im. Marcela Bezençona

W 2025 po raz kolejny przyznane zostaną tzw. Nagrody im. Marcela Bezençona, czyli wyróżnienia przyznawane od 2002 dla najlepszych piosenek biorących udział w koncercie finałowym, sygnowane nazwiskiem twórcy konkursu – Marcela Bezençona. Pomysłodawcami statuetek byli szwedzcy piosenkarze Christer Björkman i Richard Herrey z zespołu Herreys[93].

Nagrody podzielone są na trzy kategorie[93]:

  • Nagroda Dziennikarzy (zwycięzcę wybierają akredytowani dziennikarze),
  • Nagroda Artystyczna (zwycięzcę wybierają komentatorzy konkursu),
  • Nagroda Kompozytorska (zwycięzcę wybierają kompozytorzy biorący udział w konkursie).

W 2025 zdobywcami nagród byli[94]:

Kategoria Kraj Wykonawca Utwór Autor(zy)
Nagroda Dziennikarzy  Francja Louane Maman Louane Emera
Tristan Salvati
Nagroda Artystyczna
Nagroda Kompozytorów  Szwajcaria Zoë Më Voyage Emily Middlemas(inne języki)
Tom Oehler
Zoë Anina Kressler

Faworyt OGAE

[edytuj | edytuj kod]
KAJ, faworyci Stowarzyszenia Miłośników Konkursu Piosenki Eurowizji (OGAE) do wygrania konkursu

Od 2007 corocznie, przed każdym konkursem, większość oddziałów Stowarzyszenia Miłośników Konkursu Piosenki Eurowizji (OGAE), zrzeszającej 43 krajowych fanklubów Konkursu Piosenki Eurowizji, przeprowadza głosowanie, w którym głosuje na wszystkie piosenki zgłoszone do danej edycji (z wyłączeniem propozycji swojego kraju), przy użyciu tak zwanego systemu eurowizyjnego (tj. 1–8, 10 i 12 punktów dla dziesięciu ulubionych utworów)[95].

W 2025 pięcioma głównymi faworytami klubów do zwycięstwa byli[95]:

Lp. Kraj Wykonawca Utwór Punkty
1  Szwecja KAJ Bara bada bastu 421
2  Austria JJ Wasted Love 382
3  Holandia Claude C’est la vie 278
4  Finlandia Erika Vikman Ich komme 253
5  Malta Miriana Conte Serving 164

Pozostałe kraje

[edytuj | edytuj kod]

Możliwość wzięcia udziału w Konkursie Piosenki Eurowizji wymaga narodowego nadawcy z aktywnym członkostwem w EBU, który będzie mógł nadawać konkurs za pośrednictwem sieci Eurowizji. EBU ogłosi zaproszenie do udziału w konkursie do wszystkich pięćdziesięciu sześciu aktywnych członków.

Aktywni członkowie EBU

[edytuj | edytuj kod]
  •  Bośnia i Hercegowina – 17 lipca 2024 bośniacki nadawca Bosanskohercegovačka radiotelevizija (BHRT) potwierdził, że nie weźmie udziału w konkursie z powodu niestabilnej sytuacji finansowej i zadłużenia wobec EBU[96][97].
  •  Macedonia Północna – 7 listopada 2024 macedoński nadawca Makedonska Radio Televizija (MRT) potwierdził, że nie powróci do udziału w konkursie z powodu braku środków na sfinansowanie udziału, jednocześnie stwierdzając, że powrót będzie rozważany w przyszłym roku[98][99].
  •  Mołdawia – 12 grudnia 2024 Mołdawia znalazła się na liście państw uczestniczących opublikowanej przez EBU[100]. 22 stycznia 2025 podczas konferencji prasowej mołdawskiego nadawcy TeleRadio-Moldova (TRM) zastępca dyrektora generalnego stacji Corneliu Durnescu ogłosił, że kraj wycofuje się z udziału w konkursie z powodów „ekonomicznych i administracyjnych”[101]. Podczas konferencji poinformowano, że mimo wycofania nadawca wyemituje dwa półfinały oraz finał na żywo[102].
  •  Słowacja – 8 kwietnia 2024 słowacki nadawca Rozhlas a televízia Slovenska (RTVS) poinformował, że nie planuje organizować powrotu Słowacji do udziału w konkursie w 2025 roku przez zmniejszenie budżetu telewizji[103]. 12 sierpnia 2024 nowo powołana Słowacka Telewizja i Radio (STVR) poinformowała, że także nie planuje organizować powrotu kraju na konkurs w 2025 roku przez koszty i brak zainteresowania wśród widzów[104].
  •  Turcja – 20 maja 2024 prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan w trakcie jednego ze swoich przemówień wspomniał o konkursie: „Minęło dwanaście lat odkąd ostatni raz wzięliśmy udział w tym haniebnym konkursie. To była słuszna decyzja z naszej strony. Spotkanie normalnej, pod względem ubioru, postawy i słów, osoby na takich wydarzeniach stało się niemal niemożliwe. Uczestników można by porównać do koni trojańskich korupcji społecznej. Jest to celowa próba usunięcia określenia płci. Turcję od dwunastu lat oszczędza się od tego skandalu. Rozumiemy, jak dobrą decyzję podjęliśmy, trzymając Turcję z dala od tej haniebnej rywalizacji przez ostatnie dwanaście lat. Będziemy kontynuować utrzymywanie tego samego kursu”[105][106][107].

Poniższe kraje potwierdziły, że nie planują powrócić do udziału w konkursie w 2025 bez podania przyczyny:

Kandydaci do członkostwa w EBU

[edytuj | edytuj kod]
  •  Kosowo – 9 maja 2024 kosowski nadawca RTK poinformował, że wkrótce złoży wniosek o członkostwo w EBU, aby wziąć udział w konkursie w 2025 roku[114]. 6 czerwca 2024 dyrektor generalny telewizji Shkumbin Ahmetxhekaj przesłał list formalny do EBU, w którym apeluje o wysłanie zaproszenia dla RTK do udziału w konkursie w 2025[115]. Mimo to Kosowo nie może wziąć udziału w konkursie, ponieważ nadawca nie ma możliwości członkostwa w EBU z powodu zasady w statucie organizacji stanowiącej, że członek musi pochodzić z kraju, który jest członkiem Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego lub Rady Europy, a Kosowo nie należy do żadnego z nich. 7 sierpnia 2024 podano do informacji publicznej, że Europejska Unia Nadawców odrzuciła prośbę telewizji o umożliwienie jej zadebiutowania w Konkursie Piosenki Eurowizji, a dyrektor generalny Shkumbin Ahmetxhekaj skomentował to stwierdzając, że w jego mniemaniu EBU mogło być negatywnie nastawione do tej propozycji przez niechęć do zmian kadrowych w zarządzie RTK[116]. 28 października, po zakończeniu drugiej edycji kosowskiego Festivali i Këngës, rząd Kosowa oznajmił, że mimo wszystko nadal pozostaje pełen nadziei na debiut kraju w przyszłości. Minister Kultury, Hajrulla Çeku skomentował: „Wierzę, że drugą edycją daliśmy już jasny dowód, że jesteśmy gotowi pod względem organizacyjnym, jakościowym i innym. Pozostają tylko aspekty proceduralne dotyczące kwestii członkostwa i reprezentacji w Eurowizji”[117].
  •  Liechtenstein – 9 sierpnia 2022 pionformowano, że liechtensteiński nadawca 1FLTV nie będzie ubiegać się o członkostwo w Europejskiej Unii Nadawców w przyszłości[118]. W maju 2024 gazeta Liechtensteiner Vaterland(inne języki) poinformowała, że radiowy nadawca publiczny Radio Liechtenstein(inne języki) jest w trakcie procesu ubiegania się o członkostwo w EBU z głównym celem dokonania debiutu Liechtensteinu w konkursie[119][120][121]. 28 października przeprowadzono referendum, gdzie 55% wyborców zagłosowało za prywatyzacją radia, co oznacza, że debiut Liechtensteinu w konkursie został całkowicie uniemożliwiony[122]. 5 grudnia krajowy nadawca 1FLTV zadeklarował, że Liechtenstein nie zadebiutuje podczas konkursu w 2025 roku[123].
  •  Wyspy Owcze – 16 lutego 2024 Ivan Niclasen, prezes farerskiego nadawcy Kringvayrp Føroa (KVF) poinformował, że obecnie telewizja stara się poprawić swoją sytuację finansową by zdobyć pełne członkostwo EBU, a w którymś momencie w przyszłości być w stanie zapewnić debiut Wysp Owczych na Eurowizji[124]. Stwierdził on również, że członkostwo w EBU będzie kosztować stację jednorazową opłatę w wysokości około 1,5 miliona FOK (200 tysięcy Euro), następnie musieliby płacić roczną składkę członkowską w wysokości 500 tysięcy FOK (67 tysięcy Euro)[124]. W przeszłości telewizja wielokrotnie wyrażała chęć dołączenia do EBU i uczestniczenia w Konkursie Piosenki Eurowizji[125][126], ale przez to że wyspy są częścią Danii, ich członkostwo w EBU nie zostało jeszcze przyznane.

Członkowie spoza EBU

[edytuj | edytuj kod]
  •  Białoruś – 1 lipca 2024 roku planowo wygasnąć miało trzyletnie wykluczenie białoruskiego nadawcy Biełteleradyjokampanija (BTRC) z Europejskiej Unii Nadawców[127][128][129]. Mimo to 23 kwietnia 2024 w komunikacie przekazanym do mediów EBU stwierdziło, że zawieszenie BTRC ma charakter bezterminowy, oraz dodała, iż „w chwili obecnej nie ma powodu, abyśmy zmieniali swoje stanowisko”, co na ten moment uniemożliwia udział Białorusi[130][131].

Międzynarodowi nadawcy oraz głosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Sekretarze

[edytuj | edytuj kod]

Poniższy spis uwzględnia poszczególne nazwiska osób, którzy podadzą punkty od jury każdego poszczególnego państwa w finale konkursu.

  1.  SzwecjaKristina „Keyyo” Pietruszyna(inne języki)[132][133]
  2.  AzerbejdżanSəfurə Əlizadə (reprezentantka Azerbejdżanu w konkursie w 2010)[134][135]
  3.  Malta – Ingrid Sammut[136]
  4.  HolandiaChantal Janzen (współprowadząca konkurs w 2021)[137]
  5.  SłoweniaLorella Flego[138]
  6.  ArmeniaLusine Towmasjan(inne języki)[136]
  7.  Luksemburg – Fabienne Zwally[136]
  8.  San MarinoSenhit (reprezentantka San Marino w konkursach w 2011, 2020 i 2021)[139]
  9.  UkrainaJerry Heil (reprezentantka Ukrainy w konkursie w 2024)[140]
  10.  NorwegiaTom Hugo(inne języki) (reprezentant Norwegii w konkursie w 2019 jako członek zespołu Keiino)[141]
  11.  AustriaPhilipp Hansa(inne języki)[142]
  12.  FrancjaÉmilie Mazoyer(inne języki)[143]
  13.  WłochyTopo Gigio(inne języki)[144]
  14.  PortugaliaIolanda (reprezentantka Portugalii w konkursie w 2024)[145]
  15.  DaniaSara Bro(inne języki)[146]
  16.  ChorwacjaDoris Pinčić(inne języki)[136]
  17.  ŁotwaDons (reprezentant Łotwy w konkursie w 2024)[147]
  18.  IrlandiaNicky Byrne (reprezentant Irlandii w konkursie w 2016)[148]
  19.  Polska – Aleksandra Budka[149]
  20.  Czarnogóra – Marko Vukčević (członek zespołu Neonoen)[150]
  21.  GrecjaDzeni Teona(inne języki)[151]
  22.  SerbiaDragana Kosjerina(inne języki)[136]
  23.  CzechyRadka Rosická(inne języki)[152]
  24.  Wielka BrytaniaSophie Ellis-Bextor[153]
  25.  HiszpaniaChanel Terrero (reprezentantka Hiszpanii w konkursie w 2022)[154]
  26.  FinlandiaJasmin Beloued(inne języki)[155]
  27.  AustraliaSilia Kapsis (reprezentantka Cypru w konkursie w 2024)[136]
  28.  NiemcyMichael Schulte (reprezentant Niemiec w konkursie w 2018)[156]
  29.  BelgiaManu Van Acker(inne języki)[157]
  30.  IzraelEden Golan (reprezentantka Izraela w konkursie w 2024)[158]
  31.  AlbaniaAndri Xhahu(inne języki)[159]
  32.  LitwaSilvester Belt (reprezentant Litwy w konkursie w 2024)[160]
  33.  IslandiaHera Björk (reprezentantka Islandii w konkursach w 2010 i 2024)[161]
  34.  GruzjaNuca Buzaladze (reprezentantka Gruzji w konkursie w 2024)[162]
  35.  Cypr – Lukas Chamatsos[163]
  36.  Estonia – Kristjan „Kohver” Jakobson (reprezentant Estonii w konkursie w 2024 jako członek zespołu 5miinust)[164]
  37.  SzwajcariaMélanie Freymond(inne języki) i Sven Epiney(inne języki)[165]

Nadawcy publiczni i komentatorzy

[edytuj | edytuj kod]

Poniższy spis uwzględnia nazwiska komentatorów poszczególnych nadawców publicznych transmitujących widowisko.

Kraje uczestniczące w konkursie

Kraje nieuczestniczące w konkursie

Oficjalny album

[edytuj | edytuj kod]

Eurovision Song Contest: Basel 2025 – oficjalna kompilacja zawierająca utwory wszystkich uczestniczących w konkursie państw oraz utwór przewodni pt. „See You Radiate”. Album został wydany 18 kwietnia 2025 roku przez wytwórnię płytową Universal[287]. Wydawnictwo składa się z dwóch płyt CD[288]. 23 maja 2025 roku ukaże się także w formacie winylowym[289].

Notowania

[edytuj | edytuj kod]

Tygodniowe

[edytuj | edytuj kod]
Kraj Notowanie (2025) Najwyższa pozycja
 Australia ARIA Charts[290] 37
 Belgia Ultratop 20 Compilaties (Flandria)[291] 2
Ultratop 20 Compilations (Walonia)[292] 1
 Dania Compilation Top-10(inne języki)[293] 5
 Grecja IFPI Greece Top 75 Albums[294] 6
 Holandia Compilation Top 30[295] 1
 Irlandia IRMA Compilations Chart[296] 1
 Niemcy GfK Compilation Chart[297] 1
 Norwegia VG-lista[298] 5
 Polska OLiS – albumy fizycznie[299] 41
 Stany Zjednoczone Top Compilation Albums[300] 9
 Szwecja Veckolista Album Fysiskt[301] 4
 Wielka Brytania UK Compilation Chart(inne języki)[302] 1

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tekst zawiera tzw. agmy – według samej artystki, słowiańskie zaklęcia dźwiękowe, którym tradycyjnie przypisuje się mistyczne właściwości, takie jak ochrona, uzdrawianie czy przyciąganie pozytywnej energii. Nie istnieje jednak zgodne historiograficzne potwiedzenie ich autentyczności[86].
  2. a b Dokładniej dialekt Vörå; tekst zawiera frazy w języku fińskim.
  3. a b Tekst zawiera frazy w języku angielskim.
  4. Tekst zawiera zdanie w języku francuskim.
  5. a b Tekst zawiera frazy w języku angielskim i niemieckim.
  6. Tekst zawiera tzw. agmy – według samej artystki, słowiańskie zaklęcia dźwiękowe, którym tradycyjnie przypisuje się mistyczne właściwości, takie jak ochrona, uzdrawianie czy przyciąganie pozytywnej energii. Nie istnieje jednak zgodne historiograficzne potwiedzenie ich autentyczności[91].
  7. Tekst zawiera zdanie w języku angielskim.
  8. Opóźniona transmisja drugiego półfinału na RTP Internacional and RTP Internacional Ásia rozpoczynająca się o godzinie 22:00 czasu lokalnego. Opóźniona transmisja drugiego półfinału na RTP 1 i RTP Internacional América rozpoczynająca się o godzinie 22:30 czasu lokalnego.
  9. W transmisji jednoczesnej z fińskiej stacji Yle Areena(inne języki).
  10. Istniała opcja wyboru komentarza w języku szwedzkim z SVT1 dla wszystkich transmisji.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ‘United By Music’ chosen as permanent Eurovision slogan [online], Europejska Unia Nadawców, 14 listopada 2023 [dostęp 2023-11-14] (ang.).
  2. Austria’s JJ wins the Eurovision Song Contest 2025 [online], Europejska Unia Nadawców, 18 maja 2025 [dostęp 2025-05-17] (ang.).
  3. Nemo gewinnt den «Eurovision Song Contest» 2024 [online], SRG SSR [dostęp 2024-05-12] (niem.).
  4. Basel will host Eurovision Song Contest 2025 [online], Europejska Unia Nadawców, 30 sierpnia 2024 [dostęp 2024-08-30] (ang.).
  5. Basler Regierung sehr erfreut über Entscheid [online], swissinfo.ch(inne języki), 30 sierpnia 2024 [dostęp 2024-08-30] (niem.).
  6. Bazylea świętuje sukces. Co wiemy o atrakcjach dla fanów, biletach, budżecie władz i zaproszeniu dla Céline Dion? [online], OGAE Polska, 7 września 2024 [dostęp 2024-09-21] (pol.).
  7. Der ESC 2025 findet in Basel statt [online], Bazylea-Miasto, 30 sierpnia 2024 [dostęp 2024-08-30] (niem.).
  8. Basel chosen to host Eurovision Song Contest 2025 [online], Deutsche Welle, 30 sierpnia 2024 [dostęp 2024-08-30] (ang.).
  9. Anthony Granger, 🇨🇭 Eurovision 2025: First Details of ArenaPlus Announced [online], Eurovoix, 20 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-20] (ang.).
  10. Verlustgeschäft oder Geldsegen?: Das würde ein Nemo-Sieg der Schweiz wirklich bringen [online], Handelszeitung(inne języki), 8 maja 2024 [dostęp 2024-05-12] (niem.).
  11. Palexpo est déjà sur les rangs pour accueillir l’Eurovision 2025, la SSR commence les préparatifs, Le Temps(inne języki), 12 maja 2024, ISSN 1423-3967 [dostęp 2024-05-12] (fr.).
  12. «Es wäre grossartig und ehrenvoll»: Basel steht als Austragungsort für den ESC 2025 bereit [online], Baseljetzt, 12 maja 2024 [dostęp 2024-05-12] (niem.).
  13. Anthony Granger, 🇨🇭 Eurovision 2025: Basel Confirms it Will Bid to Host Eurovision [online], Eurovoix, 7 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-07] (ang.).
  14. Stadt Zürich prüft Bewerbung für den Eurovision Song Contest [online], Handelszeitung(inne języki), 13 maja 2024 [dostęp 2024-05-13] (niem.).
  15. ESC 2025 in Zürich? – Das Hallenstadion will unbedingt, die Stadt prüft «mit hoher Priorität» [online], Tages-Anzeiger, 13 maja 2024 [dostęp 2024-05-13] (niem.).
  16. ESC 2025 könnte in neuer Berner Festhalle stattfinden [online], Der Bund(inne języki), 6 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-07] (niem.).
  17. Genf, Basel, St. Gallen: Alle wollen den ESC – doch wer kann? [online], Schweizer Radio und Fernsehen, 12 maja 2024 [dostęp 2024-05-12] (niem.).
  18. Neil Farren, 🇨🇭 Eurovision 2025: Fribourg Examining Whether to Bid to Host [online], Eurovoix, 17 maja 2024 [dostęp 2024-06-07] (ang.).
  19. ESC 2025: Jetzt sind die Städte am Zug [online], SRG SSR, 30 maja 2024 [dostęp 2024-05-30] (niem.).
  20. Eurovision Song Contest: Keine Bewerbung, dafür Beachtung und Schwung, [w:] Stadt.sg.ch [online], St. Gallen [dostęp 2024-06-12] (niem.).
  21. Buhlen um den ESC 2025: Welche Stadt hat die Nase vorn? [online], Schweizer Radio und Fernsehen, 26 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-26] (niem.).
  22. Switzerland 2025: Shortlist of Host Cities down to final two [online], Europejska Unia Nadawców, 19 lipca 2024 [dostęp 2024-07-19] (ang.).
  23. Andrea Fopp, Der ESC 2025 findet in Basel statt, „Neue Zürcher Zeitung”, 30 sierpnia 2024, ISSN 0376-6829 [dostęp 2024-08-30] (niem.).
  24. EBU announces future development areas for Eurovision Song Contest following independent review into 2024 event [online], Europejska Unia Nadawców, 1 lipca 2024 [dostęp 2024-07-02] (ang.).
  25. EBU:s Jean Philip De Tender: “Martin Österdahl sitter kvar” [online], Sveriges Radio, 1 lipca 2024 [dostęp 2024-07-02] (szw.).
  26. Martin Green joins Eurovision Song Contest in new Director role [online], Europejska Unia Nadawców, 15 października 2024 [dostęp 2024-10-15] (ang.).
  27. ESC 2025: Executive Producer gewählt [online], SRG SSR, 4 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-04] (niem.).
  28. Switzerland 2025: Core project team is in place [online], Europejska Unia Nadawców, 3 lipca 2024 [dostęp 2024-07-03] (ang.).
  29. EBU announces enhancements to Eurovision Song Contest to celebrate community and protect wellbeing [online], Europejska Unia Nadawców, 10 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-10] (ang.).
  30. Eurovision 2025: Visuals, stage and ticketing info revealed [online], Europejska Unia Nadawców, 16 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-16] (ang.).
  31. William Lee Adams, Mountains inspire Eurovision 2025 stage design from Florian Wieder [online], Wiwibloggs(inne języki), 16 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-16] (ang.).
  32. Das Maskottchen für den ESC 2025 in Basel [online], SRG SSR, 26 lutego 2025 [dostęp 2025-02-26] (niem.).
  33. Anthony Granger, 🇨🇭 Eurovision 2025: Postcard Filming Commences in Switzerland [online], Eurovoix, 28 stycznia 2025 [dostęp 2025-04-27] (ang.).
  34. Beppe Dammacco, Eurovision 2025: l’ultima conferenza stampa. Gli ospiti, le cartoline e il turquoise carpet [online], 14 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-27] (wł.).
  35. Eurovision 2025 – Gesucht: Schweizer Moderation für 150 Millionen Zuschauer [online], Tages-Anzeiger, 14 maja 2024 [dostęp 2024-05-19] (niem.).
  36. Wer soll den ESC 2025 in der Schweiz moderieren? [online], Blick, 13 maja 2024 [dostęp 2024-05-19] (niem.).
  37. Meet your hosts for Basel 2025 [online], Europejska Unia Nadawców, 20 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-20] (ang.).
  38. a b How to watch the Semi-Final Draw for the Eurovision Song Contest 2025 [online], Europejska Unia Nadawców, 27 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-27] (ang.).
  39. a b Eurovision 2025: 38 broadcasters participating in Basel [online], Europejska Unia Nadawców, 12 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-12] (ang.).
  40. a b Eurovision 2025: Semi-Final Draw Results [online], eurovision.tv, 28 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-28] (ang.).
  41. Eurovision 2025: Semi-Final Running Orders revealed [online], Europejska Unia Nadawców, 27 marca 2025 [dostęp 2025-03-27] (ang.).
  42. Switzerland has been drawn to perform 19th in the Grand Final [online], Europejska Unia Nadawców, 17 marca 2025 [dostęp 2025-03-17] (ang.).
  43. James Stephenson, 🇨🇭Eurovision 2025: Semi-Final Voting Sequence May Change [online], Eurovoix, 18 grudnia 2024 [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  44. ESCDiscord w serwisie X: „🚨🇨🇭 SRF’s documentary „Der Weg zum ESC 2025” has allegedly revealed the new #Eurovision semi-final qualifier announcement. The script shown during the documentary revealed that 3 countries will be highlighted at a time, of which 1 is revealed as a qualifier.” [online], X, 9 maja 2025 [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  45. Anthony Granger, 🇨🇭 Eurovision 2025: New Semi-Final Qualifiers Announcement Format Revealed [online], Eurovoix, 12 maja 2025 [dostęp 2025-05-12] (ang.).
  46. Sem Anne Van Dijk, 🇨🇭 Live from Basel: Eurovision 2025 Semi Final One Dress Rehearsal Two [online], Eurovoix, 12 maja 2025 [dostęp 2025-05-15] (ang.).
  47. Tonight: Semi-final 1 of the Eurovision Song Contest 2025 [online], Eurovisionworld, 13 maja 2025 [dostęp 2025-05-15] (ang.).
  48. Beppe Dammacco, Eurovision 2025, la prova ufficiale della prima semifinale: il liveblogging [online], 12 maja 2025 [dostęp 2025-05-15] (wł.).
  49. Sem Anne Van Dijk, 🇨🇭 Live from Basel: Eurovision 2025 Semi Final Two Dress Rehearsal Two [online], Eurovoix, 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-15] (ang.).
  50. Tonight: Semi-final 2 of the Eurovision Song Contest 2025 [online], Eurovisionworld, 15 maja 2025 [dostęp 2025-05-15] (ang.).
  51. Beppe Dammacco, Eurovision 2025, le prove ufficiali della seconda semifinale: il liveblogging [online], 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-15] (wł.).
  52. Sem Anne Van Dijk, 🇨🇭 Live from Basel: Eurovision 2025 Grand Final Jury Show [online], Eurovoix, 16 maja 2025 [dostęp 2025-05-17] (ang.).
  53. Eurovision 2025: All about the Grand Final [online], Eurovisionworld, 17 maja 2025 [dostęp 2025-05-17] (ang.).
  54. Beppe Dammacco, Eurovision 2025, le prove generali della finale: il liveblogging [online], 16 maja 2025 [dostęp 2025-05-17] (wł.).
  55. a b Eurovision 2025: Rehearsal Schedule [online], Eurovisionworld, 3 maja 2025 [dostęp 2025-05-04] (ang.).
  56. NeonoeN wins ’Montesong’ in Montenegro [online], Europejska Unia Nadawców, 27 listopada 2024 [dostęp 2024-11-27] (ang.).
  57. NeonoeN svojevoljno odustaje od učešća na Evroviziji [online], Radiotelevizija Crne Gore [dostęp 2024-12-04] (czarnog.).
  58. Nina Žižić will represent Montenegro in Basel [online], Europejska Unia Nadawców, 8 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-08] (ang.).
  59. Zara Woodcock, Eurovision 2025 song permanently banned from BBC radio over controversial lyric [online], The Mirror, 12 lutego 2025 [dostęp 2025-03-05] (ang.).
  60. MaltaDaily, ‘Kant’ Officially Banned From BBC Radio [online], Malta Daily, 14 lutego 2025 [dostęp 2025-03-05] (ang.).
  61. Public attitudes towards offensive language on TV and radio: Quick Reference Guide [online] (ang.).
  62. Tymoteusz Hołysz, Eurowizyjny przebój wywołał burzę w sieci. „Opuszczam ten kraj” [online], Interia, 24 lutego 2025 [dostęp 2025-03-05] (pol.).
  63. Owen Galea, L-EBU tiċċensura l-kanzunetta Maltija ‘Kant’ – Miriana Conte tesprimi d-diżappunt tagħha [online], Public Broadcasting Services, 4 marca 2025 [dostęp 2025-03-05] (malt.).
  64. Vincent Mazoyer, EBU orders Malta to remove the word “Kant” from its entry [online], ESCXtra, 4 marca 2025 [dostęp 2025-03-05] (ang.).
  65. Glen Falzon, Id-deċiżjoni tal-EBU dwar il-kanzunetta Maltija ‘Kant’ hija “ċensura tal-ilsien Malti” [online], Public Broadcasting Services, 5 marca 2025 [dostęp 2025-03-05] (malt.).
  66. Daniel Ellul, ‘Whatever they throw at us, let’s serve some Kant’: culture minister on EBU ban [online], Times of Malta, 5 marca 2025 [dostęp 2025-03-05] (ang.).
  67. David Grech Urpani, 'Whatever They Throw At Us, Let’s Serve Some Kant’: Culture Minister Reacts To Malta’s Eurovision Ban [online], Lovin Malta, 5 marca 2025 [dostęp 2025-03-05] (ang.).
  68. Eurovision: SERVING – il-kanzunetta ta’ Malta ġiet approvata mill-EBU [online], Public Broadcasting Services, 13 marca 2025 [dostęp 2025-03-13] (malt.).
  69. Eurovision forbyder deltagere at bruge regnbueflaget i showet [online], DR, 25 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-07] (duń.).
  70. Marcus Wratten, Eurovision 2025 artists banned from bringing Pride flags on to stage [online], PinkNews, 28 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-07] (ang.).
  71. Olivia Kemp, Eurovision lifts ban on Palestinian flags in the audience but puts stricter rules on artists [online], CNN, 30 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-07] (ang.).
  72. AVROTROS maakt bezwaar tegen vlaggenregel van de EBU na overleg met COC [online], RTL Group, 1 maja 2025 [dostęp 2025-05-07] (niderl.).
  73. AvroTros in bezwaar tegen vlaggenregel EBU na gesprek met COC [online], Het Parool, 1 maja 2025 [dostęp 2025-05-07] (niderl.).
  74. Tuva Marie Sørum, Norge i Eurovision-semifinale [online], NRK, 13 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (norw. bokmål).
  75. Anthony Granger, 🇳🇴 Norway: All Votes Cast Correctly Registered in Semi-Final One [online], Eurovoix, 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (ang.).
  76. José Miguel Mancheño, Eurovisión 2025: La UER investiga la queja de Israel contra RTVE por “declaraciones políticas” en la presentación de los comentaristas en la segunda semifinal [online], ESCplus España, 16 maja 2025 [dostęp 2025-05-17] (hiszp.).
  77. Eurovisión advierte a RTVE por los comentarios sobre Gaza. 2025-05-17. [dostęp 2025-05-17].
  78. Anthony Granger, Today: 🇨🇭 Eurovision 2025 Registration Deadline, Junior Eurovision Selections & Eurovision Song Submissions [online], Eurovoix, 14 września 2024 [dostęp 2024-09-15] (ang.).
  79. Ultima oră! Republica Moldova nu va participa la Eurovision 2025, [w:] Moldova 1 [online], TeleRadio-Moldova, 22 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-22] (rum.).
  80. Nina Žižić will represent Montenegro in Basel [online], Europejska Unia Nadawców, 8 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-08] (ang.).
  81. Justyna Steczkowska will represent Poland at Basel 2025 [online], Europejska Unia Nadawców, 14 lutego 2025 [dostęp 2025-02-14] (ang.).
  82. Kamil Polewski, Dopiero wygrała preselekcje, a już pobiła rekord! Justyna Steczkowska napisze historię w Bazylei [online], Eska.pl, 15 lutego 2025 [dostęp 2025-02-15] (pol.).
  83. Alistair Brown, 🇦🇹 Austria: JJ to Eurovision 2025 [online], Eurovoix, 30 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-30] (ang.).
  84. Tamara Vecic, 🇷🇸 Serbia: Revamped “Mila” Revealed Alongside Music Video [online], Eurovoix, 16 marca 2025 [dostęp 2025-03-16] (ang.).
  85. First Semi-Final of Basel 2025 – Eurovision Song Contest [online], eurovision.tv [dostęp 2025-01-28].
  86. Jacek Puciato, Eurowizja 2025. O czym śpiewa Steczkowska? Agmy, mantry, słowa mocy [online], Polskie Radio 24, 13 maja 2025 [dostęp 2025-05-13] (pol.).
  87. Results of the First Semi-Final of Basel 2025 – Eurovision Song Contest [online], eurovision.tv [dostęp 2025-05-18].
  88. Second Semi-Final of Basel 2025 – Eurovision Song Contest [online], eurovision.tv [dostęp 2025-01-28].
  89. Results of the Second Semi-Final of Basel 2025 – Eurovision Song Contest [online], eurovision.tv [dostęp 2025-05-18].
  90. Grand Final of Basel 2025 – Eurovision Song Contest [online], eurovision.tv [dostęp 2025-01-28].
  91. Jacek Puciato, Eurowizja 2025. O czym śpiewa Steczkowska? Agmy, mantry, słowa mocy [online], Polskie Radio 24, 13 maja 2025 [dostęp 2025-05-13] (pol.).
  92. Results of the Grand Final of Basel 2025 – Eurovision Song Contest [online], Europejska Unia Nadawców [dostęp 2025-05-17] (ang.).
  93. a b Marcel Bezençon Award – an introduction, [w:] Pop Light [online], poplight.zitiz.se [dostęp 2013-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-12] (ang.).
  94. The 2025 Marcel Bezençon Award Winners [online], Europejska Unia Nadawców, 17 maja 2025 [dostęp 2025-05-17] (ang.).
  95. a b Anthony Granger, 🇸🇪 KAJ Win the OGAE Poll 2025 [online], Eurovoix, 3 maja 2025 [dostęp 2025-05-03] (ang.).
  96. Larisa Sarajlić-Ramović, BiH može samo sanjati povratak na Eurosong: Dugovi BHRT narasli na skoro 19 miliona maraka [online], Raport.ba, 28 listopada 2024 [dostęp 2024-12-03] (bośn.).
  97. Sanjay Jiandani, Bosnia & Herzegovina: BHRT will not participate at Eurovision 2025 [online], ESCToday, 17 lipca 2024 [dostęp 2024-07-17] (ang.).
  98. Предлог годишна програма за работа на ЈРП Македонска Радио Телевизија за 2025 година [online], MRT, 18 września 2024 [dostęp 2024-10-30] (mac.).
  99. И да сме последни, не треба да се откажеме од Евровизија, смета Програмскиот совет на МРТ [online], Fokus(inne języki), 7 listopada 2024 [dostęp 2024-11-21] (ang.).
  100. Eurovision 2025: 38 broadcasters participating in Basel [online], Europejska Unia Nadawców, 12 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-12] (ang.).
  101. Anthony Granger, 🇲🇩 Moldova: Etapa Națională Cancelled, Withdraws from Eurovision 2025 [online], Eurovoix, 22 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-22] (ang.).
  102. ULTIMA ORĂ! Republica Moldova nu va participa la Eurovision 2025 [online], TeleRadio-Moldova, 22 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-22] (rum.).
  103. Katarína Žgrlíková, Nádej zhasla. Slovensko sa Eurovízie napokon nezúčastní, ta3 zistila dôvod [online], TA3, 8 kwietnia 2024 [dostęp 2024-07-09] (słow.).
  104. Sanjay Jiandani, Slovakia: STVR will not participate at Eurovision 2025 [online], ESCToday, 12 sierpnia 2024 [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  105. Erdoğan accuses Eurovision song contest of ‘threatening the family’, „The Guardian”, 20 maja 2024, ISSN 0261-3077 [dostęp 2024-05-21] (ang.).
  106. Erdogan w ostrych słowach o Eurowizji. „Haniebna rywalizacja”, „konie trojańskie” [online], TVN24, 21 maja 2024 [dostęp 2024-05-21] (pol.).
  107. Jonny Walfisz, Erdoğan claims Eurovision contestants threaten family values [online], Euronews, 21 maja 2024 [dostęp 2024-05-21] (ang.).
  108. Andorra no participará en Eurovisión 2025 ni en Eurovisión Junior 2024 [online], Eurofestivales, 26 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-26] (hiszp.).
  109. Sanjay Jiandani, Andorra: RTVA will not compete at Eurovision 2025 [online], ESCToday, 26 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-26] (ang.).
  110. Sanjay Jiandani, Bulgaria: BNT confirms non participation at Eurovision 2025 [online], ESCToday, 12 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-14] (ang.).
  111. Sanjay Jiandani, Eurovision 2025: How many countries will compete in Switzerland? [online], ESCToday, 30 października 2024 [dostęp 2024-10-30] (ang.).
  112. Sanjay Jiandani, Romania: TVR confirms non participation at Eurovision 2025 [online], ESCToday, 12 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-12] (ang.).
  113. Lendvai Andras, Szóljon A Dal: 2025-ben is a köztévén keresik a legjobb hazai slágereket [online], index.hu, 30 października 2024 [dostęp 2024-10-30] (węg.).
  114. F Sertolli, Bordi i RTK-së emëron Krastën drejtor të Festivalit të Këngës në RTK [online], Radio Televizioni i Kosovës, 9 maja 2024 [dostęp 2024-06-02] (alb.).
  115. RTK aplikon që të ftohet në Eurovizion 2025 [online], Radio Televizioni i Kosovës, 12 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-12] (alb.).
  116. A Limani, Kërkesa e RTK-së për pjesëmarrje në Eurovision merr përgjigje negative [online], Zëri, 9 sierpnia 2024 [dostęp 2024-08-10] (alb.).
  117. Anthony Granger, 🇽🇰 Kosovo: Government Remains Hopeful of a Eurovision Debut [online], Eurovoix, 28 października 2024 [dostęp 2024-10-28] (ang.).
  118. Anthony Granger, 🇱🇮 Liechtenstein: 1 FL TV Rules Out Applying For EBU Membership [online], Eurovoix, 9 sierpnia 2022 [dostęp 2022-08-09] (ang.).
  119. Gary Kaufmann, Radio Liechtenstein prüft ESC-Teilnahme [online], Liechtensteiner Vaterland(inne języki), 15 maja 2024 [dostęp 2024-06-02] (niem.).
  120. Anthony Granger, 🇱🇮 Liechtenstein: Radio Liechtenstein Applying for European Broadcasting Union Membership [online], Eurovoix, 2 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-02] (ang.).
  121. Richard Taylor, 🇱🇮 #LIECHTENSTEIN: Radio Liechtenstein Are Applying For EBU Membership [online], Eurovision Ireland, 2 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-02] (ang.).
  122. Anthony Granger, 🇱🇮 Liechtenstein: Radio Liechtenstein to be Privatised Ending Eurovision Hopes [online], Eurovoix, 28 października 2024 [dostęp 2024-10-28] (ang.).
  123. Sanjay Jiandani, Liechtenstein: 1 FL TV will not debut at Eurovision 2025 [online], ESCToday, 5 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-05] (ang.).
  124. a b Fíggjarstøðan í KVF ein forðing fyri EBU-limaskapi [online], Kringvarp Føroya [dostęp 2024-05-19] (far.).
  125. Anthony Granger, Faroe Islands: Wants To Participate In The Eurovision Song Contest [online], Eurovoix, 10 czerwca 2015 [dostęp 2023-05-13] (ang.).
  126. Færøerne kan deltage i Melodi Grand Prix | Sermitsiaq.AG [online], sermitsiaq.ag [dostęp 2023-05-13] (duń.).
  127. José David López, Bielorrusia excluida definitivamente de la Unión Europea de Radiodifusión a partir de mañana [online], ESCplus España, 30 czerwca 2021 [dostęp 2021-07-01] [zarchiwizowane z adresu 2021-06-30] (hiszp.).
  128. Белтэлерадыёкампанію выключылі з Еўрапейскага вяшчальнага саюза [online], Навіны Беларусі | euroradio.fm [dostęp 2021-06-30] (biał.).
  129. Belarus: EBU Suspends BTRC’s Membership [online], Eurovoix, 1 lipca 2021 [dostęp 2021-07-01] (ang.).
  130. ESCDiscord na Twitterze: „🇧🇾 The EBU has confirmed to ESC Discord that the suspension faced by the Belarusian broadcaster BTRC is indefinite, and not due to expire in July 2024 as previously thought. „There is no reason for us to change our position at the current time” – EBU.” [online], Twitter, 23 kwietnia 2024 [dostęp 2024-04-23] (ang.).
  131. Neil Farren, Belarus: BTRC Indefinitely Suspended From EBU [online], Eurovoix, 23 kwietnia 2024 [dostęp 2024-07-03] (ang.).
  132. Olivia W. Demred, Keyyo lämnar Sveriges röster i Eurovisionfinalen [online], Omni(inne języki), 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (szw.).
  133. Helin Pakdemir, Keyyo lämnar Sveriges röster i finalen – Senaste nytt om Eurovision song contest 2025 [online], SVT Nyheter(inne języki), 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (szw.).
  134. Hussein Mammadli, Safura geri qayıdır – Avroviziya 2025-də Azərbaycanın 12 xalını o açıqlayacaq [online], 12xal, 24 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-24] (azer.).
  135. Ramin İmanov, Safura yenidən Avroviziyada [online], Songfestival Azerbaijan, 24 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-24] (azer.).
  136. a b c d e f Jesús Álvarez, Conoce a los portavoces de los jurados de Eurovisión 2025 y el orden en el que desvelarán los puntos: Chanel es la portavoz española [online], ESCplus España, 17 maja 2025 [dostęp 2025-05-16] (hiszp.).
  137. Chantal Janzen geeft de punten namens Nederland tijdens Eurovisie Songfestival 2025 [online], AVROTROS, 2 maja 2025 [dostęp 2025-05-02] (niderl.).
  138. a b Žana E. Čeh, Klemen Slakonja pred odhodom v Basel: „Vsak dan delam stojo ob steni” [online], Radiotelevizija Slovenija, 23 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-24] (słoweń.).
  139. Emanuele Lombardini, Eurovision 2025, Senhit sarà spokesperson per San Marino. Pedini Amati: „A Basilea per vincere” [online], Eurofestival News, 31 marca 2025 [dostęp 2025-04-08] (wł.).
  140. Jerry Heil буде речницею від України на Євробаченні-2025 [online], Suspilne, 29 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-29] (ukr.).
  141. Heather Ørbeck Eliassen, KEiiNO-artist er Norges poengoppleser i Eurovision-finalen [online], Norsk Rikskringkasting, 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (norw. bokmål).
  142. Neil Farren, 🇦🇹 Austria: Philipp Hansa Spokesperson for Eurovision 2025 [online], Eurovoix, 16 maja 2025 [dostęp 2025-05-16] (ang.).
  143. Anthony Granger, 🇫🇷 France: Émilie Mazoyer Spokesperson for Eurovision 2025 [online], Eurovoix, 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (ang.).
  144. Topo Gigio all’Eurovision: portavoce dell’Italia [online], Quotidiano Nazionale(inne języki), 14 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-15] (wł.).
  145. ESC2025: Iolanda é a porta-voz do júri de Portugal no Festival Eurovisão 2025 [online], ESC Portugal(inne języki), 15 maja 2025 [dostęp 2025-05-15] (port.).
  146. Neil Farren, 🇩🇰 Denmark: Sara Bro Spokesperson for Eurovision 2025 [online], Eurovoix, 16 maja 2025 [dostęp 2025-05-16] (ang.).
  147. Neil Farren, 🇱🇻 Latvia: Dons Spokesperson for Eurovision 2025 [online], Eurovoix, 16 maja 2025 [dostęp 2025-05-16] (ang.).
  148. RTÉ One na Instagramie: „🚨 Eurovision news: @nickybyrneinsta will announce the Irish jury’s votes during the Grand Final of #Eurovision2025 🇮🇪”, [w:] Instagram [online], Raidió Teilifís Éireann, 12 maja 2025 [dostęp 2025-05-12] (ang.).
  149. Eurowizja 2025 [NA ŻYWO]. Śledź relację z Bazylei w TVP [online], Telewizja Polska, 10 maja 2025 [dostęp 2025-05-10], Cytat: Odkrywamy kolejne eurowizyjne karty! Ola Budka poda w finale punktację polskiego jury. (pol.).
  150. Neil Farren, 🇲🇪 Montenegro: Marko Vukčević Spokesperson for Eurovision 2025 [online], Eurovoix, 16 maja 2025 [dostęp 2025-05-16] (ang.).
  151. Ο 69ος Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision στην ΕΡΤ [online], Ellinikí Radiofonía Tileórasi, 30 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-30] (gr.).
  152. Emily Grace, 🇨🇿 Czechia: Eurovision 2025 Commentators and Spokesperson Revealed [online], Eurovoix, 5 maja 2025 [dostęp 2025-05-05] (ang.).
  153. BBC Press Office na Instagramie: „Due to unforeseen circumstances, unfortunately Ncuti Gatwa is no longer able to participate as Spokesperson during the Grand Final this weekend. However, we are delighted to confirm that BBC Radio 2’s very own Friday night Kitchen Disco Diva Sophie Ellis-Bextor will be presenting the Jury result live from the UK. Sophie Ellis-Bextor says: “I love Eurovision and it’s a privilege to be part of 2025’s Grand Final. What an honour it is to announce the UK’s jury score on such a special show which always puts music front and centre. I am very much looking forward to delivering the iconic douze points from the United Kingdom!” [online], Instagram, 15 maja 2024 [dostęp 2024-05-15] (ang.).
  154. Gerardo Granda, Sorpresa: Chanel vuelve a Eurovisión y se lleva la bendición de Melody [online], La Razón, 25 marca 2025 [dostęp 2025-03-25] (hiszp.).
  155. Juhani Lassila, Euroviisuviikko alkaa: Erika Vikmanin esitys valmiina finaaleihin, Jasmin Beloued antaa Suomen raatipisteet [online], Yle, 12 maja 2025 [dostęp 2025-05-13] (fiń.).
  156. ESC 2025: Michael Schulte verkündet Punkte der deutschen Jury, [w:] Eurovision.de [online], Norddeutscher Rundfunk, 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (niem.).
  157. Ellen Maerevoet, Manu Van Acker, beste vriend van Red Sebastian, maakt Belgische punten bekend tijdens Songfestival, [w:] VRT NWS(inne języki) [online], Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie, 30 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-30] (flam.).
  158. Ran Boker, עדן גולן תגיש את הנקודות של ישראל באירוויזיון, [w:] Ynet(inne języki) [online], Jedi’ot Acharonot, 27 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-27] (hebr.).
  159. a b Anthony Granger, 🇦🇱 Albania: Andri Xhahu Spokesperson & Commentator for Eurovision 2025 [online], Eurovoix, 13 maja 2025 [dostęp 2025-05-13] (ang.).
  160. Eimantė Juršėnaitė, Silvester Belt išvysime ir „Eurovizijos” finale: skelbs Lietuvos balus [online], Lietuvos nacionalinis radijas ir televizija, 16 maja 2025 [dostęp 2025-05-16] (lit.).
  161. Júlía Margrét Einarsdóttir, Hera Björk verður stigakynnir Íslands í Eurovision [online], Ríkisútvarpið, 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (isl.).
  162. a b Ilia Megrelidze, ევროვიზია 2025-ზე საქართველოს ჟიურის ქულებს ნუცა ბუზალაძე გამოაცხადებს, [w:] 1TV [online], Georgian Public Broadcaster, 1 maja 2025 [dostęp 2025-05-01] (gruz.).
  163. a b Eurovision 2025: Ζωντανά από τη Βασιλεία στο ΡΙΚ [online], Cyprus Broadcasting Corporation, 28 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-28] (gr.).
  164. Neit-Eerik Nestor, Eesti punktid Eurovisioonil edastab sel aastal Kohver [online], Eesti Rahvusringhääling, 8 maja 2025 [dostęp 2025-05-08] (est.).
  165. Alistair Brown, 🇨🇭 Eurovision 2025: Presenters of The Contest Announced [online], Eurovoix, 20 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-20] (ang.).
  166. Katerina Kule, Eurovision 2025, ceremonia e hapjes dhe parada në tapetin turkez [online], Radio Televizioni Shqiptar, 11 maja 2025 [dostęp 2025-05-12] (alb.).
  167. Festivali i Këngës në RTSH na Instagramie: „Cilido që ndodhet brenda territorit të Shqipërisë, të martën e 13 majit ose përgjatë natës finale më 17 maj do të ketë mundësi te votojë për këngën e parapëlqyer të Festivalit Evropian të Këngës, nëpërmjet mesazheve, të cilët duhet të dërgohen në numrin 54345, me tekst: kodin e këngës, që do të shfaqet gjatë transmetimit, në ekranin e RTSH. Kur të nisin 15 minutat e votimit, ju mund të votoni deri në 20 herë. Kujdes: nga brenda territorit të Shqipërisë, nuk mund të votohet për këngën shqiptare. Festivali Evropian i Këngës. Drejtpërdrejt nga Bazeli i Zvicrës të trija netët, vetëm në RTSH1HD, RTSHmuzikë dhe Radio Tirana. Të bashkuar nga muzika!”, [w:] Instagram [online], Radio Televizioni Shqiptar, 9 maja 2025 [dostęp 2025-05-12] (alb.).
  168. Armenian Public TV na Instagramie: „Ուղիղ վիդեոկապ' Երևանից Բազել։ «Եվրատեսիլ 2025»-ի մեկնաբաններն են Հրաչուհի Ութմազյանը և Համլետ Առաքելյանը։ Նրանք միացել են Պարգին՝ հաջողություն մաղթելու կիսաեզրափակչի ընթացքում։ Պարգը կներկայացնի Հայաստանը իր «Survivor» երգով։ Նա ելույթ կունենա մայիսի 15-ին' ժամը 23:00-ին։”, [w:] Instagram [online], Hajastani Hanrajin herrustajnkerut’jun, 13 maja 2025 [dostęp 2025-05-13] (orm.).
  169. Հաղորդումների ցանկ – 13 Երք. 2025 [online], Hajastani Hanrajin herrustajnkerut’jun [dostęp 2025-05-13] (orm.).
  170. Հաղորդումների ցանկ – 15 Երք. 2025 [online], Hajastani Hanrajin herrustajnkerut’jun [dostęp 2025-05-13] (orm.).
  171. Հաղորդումների ցանկ – 17 Երք. 2025 [online], Hajastani Hanrajin herrustajnkerut’jun [dostęp 2025-05-13] (orm.).
  172. Tony Armstrong and Courtney Act revealed as Eurovision Song Contest commentary team [online], Special Broadcasting Service, 9 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-08] (ang.).
  173. David Knox, 2025 Upfronts: SBS / NITV | TV Tonight [online], TV Tonight(inne języki), 30 października 2024 [dostęp 2024-10-30] (ang.).
  174. Das ORF-Programm zum Eurovision Song Contest 2025 [online], Österreichischer Rundfunk, 4 maja 2025 [dostęp 2025-05-06] (niem.).
  175. Alex Wagner, Jan Böhmermann und Olli Schulz kommentieren für FM4 den Eurovision Song Contest live aus Basel [online], FM4, 5 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-22] (niem.).
  176. Hussein Mammadli, Şərhçilərimiz bəllidir: Elnarə Xəlilova və Ağa Nadirov! [online], 12xal, 5 maja 2025 [dostęp 2025-05-06] (azer.).
  177. 12-18 May tarixləri üçün İTV-nin həftəlik tele-proqramı [online], İctimai Televiziya və Radio Yayımları Şirkəti [dostęp 2025-05-14] (azer.).
  178. Arthur Gillet, Perrine Terwagne, Joëlle Scoriels, le nouveau binôme de Jean-Louis Lahaye pour commenter le Concours Eurovision de la chanson [online], RTBF, 14 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-14] (fr.).
  179. Grilles des programmes [online], RTBF, 19 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-02] (fr.).
  180. Ontdek het voorjaar 2025 van VRT 1 [online], Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie, 11 grudnia 2024 [dostęp 2025-04-22] (niderl.).
  181. Iedereen klaar voor Red Sebastian! [online], Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie, 24 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-12] (niderl.).
  182. Danijela-Ana Morić, Oglasili su se s HRT-a oko odlaska Duška Ćurlića na Eurosong [online], Tportal, 2 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-10] (chorw.).
  183. Eurosong – HRT [online], Hrvatska radiotelevizija [dostęp 2025-04-10] (chorw.).
  184. Utorak, 13. svibnja 2025 [online], Hrvatska radiotelevizija, 15 maja 2025 [dostęp 2025-05-16] (chorw.).
  185. Četvrtak, 15. svibnja 2025 [online], Hrvatska radiotelevizija, 15 maja 2025 [dostęp 2025-05-16] (chorw.).
  186. Subota, 17. svibnja 2025 [online], Hrvatska radiotelevizija, 15 maja 2025 [dostęp 2025-05-16] (chorw.).
  187. ΡΙΚ Τηλεόραση – Πρόγραμμα Τρίτη 13 Μαΐου 2025 [online], CyBC [dostęp 2025-05-02] (gr.).
  188. ΡΙΚ Τηλεόραση – Πρόγραμμα Τρίτη 15 Μαΐου 2025 [online], CyBC [dostęp 2025-05-02] (gr.).
  189. ΡΙΚ Τηλεόραση – Πρόγραμμα Τρίτη 17 Μαΐου 2025 [online], CyBC [dostęp 2025-05-02] (gr.).
  190. ΡΙΚ Ραδιόφωνο – Πρόγραμμα Πέμπτη 13 Μαΐου 2025 [online], CyBC [dostęp 2025-05-12] (gr.).
  191. ΡΙΚ Ραδιόφωνο – Πρόγραμμα Πέμπτη 15 Μαΐου 2025 [online], CyBC [dostęp 2025-05-12] (gr.).
  192. ΡΙΚ Ραδιόφωνο – Πρόγραμμα Πέμπτη 17 Μαΐου 2025 [online], CyBC [dostęp 2025-05-12] (gr.).
  193. Svetlana Jukić, Evrovizija 2025 | Let the Eurovision Song Contest begin! [online], Evrovizija.rs, 12 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (serb.).
  194. Eurosong 2025 – 13, 15 i 17. maj od 21h na TVCG 1 [online], Radiotelevizija Crne Gore, 9 maja 2025 [dostęp 2025-05-12] (czarnog.).
  195. Neil Farren, 🇨🇿 Czechia: Adonxs to Eurovision 2025 [online], Eurovoix, 11 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-11] (ang.).
  196. TV program: 13. 5. 2025 [online], Česká televize, 2 maja 2025 [dostęp 2025-05-02] (cz.).
  197. Eurovision Czechia na Instagramie: „Napínali jsme vás dlouho, ale odpověď na to, co vás nejvíc zajímá, je tady! ✨ Semifinálovými večery vás letos na ČT1 a v iVysílání provede ostřílený moderátor Ondřej Cikán, na finálový večer se k němu přidá i loňská eurovizní star Aiko. 🎤 Vidíme se od 13. května na ČT1 nebo v iVysílání! 👋 [...]”, [w:] Instagram [online], Česká televize, 5 maja 2025 [dostęp 2025-05-12] (cz. • ang.).
  198. Eurovision Song Contest Finale [online], DR, 1 maja 2025 [dostęp 2025-05-01] (duń.).
  199. Telekava | Jupiter [online], Eesti Rahvusringhääling [dostęp 2025-05-02] (est.).
  200. a b c Ylen euroviisukevät on täynnä ohjelmaa – näin pääset viisutunnelmaan [online], Yle, 26 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-26] (fiń.).
  201. Alexander Beijar, Anna Hedström, Tusentals anställda och miljontals euro – det här behövs för att ordna Eurovisionen [online], Svenska Yle(inne języki), 16 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-22] (szw.).
  202. TV-opas | Ohjelmat ti 13. toukokuuta 2025 [online], Yle Areena(inne języki), 25 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-14] (fiń.).
  203. TV-opas | Ohjelmat ti 15. toukokuuta 2025 [online], Yle Areena(inne języki), 25 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-14] (fiń.).
  204. TV-opas | Ohjelmat ti 17. toukokuuta 2025 [online], Yle Areena(inne języki), 25 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-14] (fiń.).
  205. Eurovision France na Instagramie: „They’re back ! ⭐️ Le duo iconique de l’Eurovision est de retour 💫🇫🇷 @stephane.bern.officiel commentera les demi-finales de l’Eurovision 2025 le 13 et 15 mai prochains, @lolobocco le rejoindra lors de la finale le 17 mai pour reformer le tandem de choc ! 🇫🇷”, [w:] France Télévisions [online], Instagram, 18 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-22] (fr.).
  206. Giannis Apladenakis, Ελλάδα: Η Μαρία Κοζάκου επιβεβαιώνει την επιστροφή της στον σχολιασμό της Eurovision [online], EurovisionFun, 19 marca 2025 [dostęp 2025-03-20] (gr.).
  207. Matthaíos Papaoikonómou-Sidéris, Η Μαρία Κοζάκου και ο Γιώργος Καπουτζίδης επιστρέφουν στον σχολιασμό της Eurovision 2025 [online], Ellinikí Radiofonía Tileórasi, 3 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-03] (gr.).
  208. Ο 69ος Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision στην ΕΡΤ – Το πρόγραμμα των μεταδόσεων [online], Ellinikí Radiofonía Tileórasi, 30 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-30] (gr.).
  209. ევროვიზია 2025-ზე საქართველოს მარიამ შენგელია წარადგენს, [w:] 1TV [online], Georgian Public Broadcaster, 14 marca 2025 [dostęp 2025-05-01], Cytat: კონკურსს, ტრადიციულად, პირველი არხი პირდაპირ ეთერში შემოგთავაზებთ. (gruz.).
  210. José Miguel Mancheño, TVE Internacional retransmitirá en directo las semifinales y la gran final de Eurovisión 2025 [online], ESCplus España, 7 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (hiszp.).
  211. José Miguel Mancheño, Radio Nacional de España emitirá en directo la gran final de Eurovisión 2025 [online], ESCplus España, 6 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (hiszp.).
  212. Cornald Maas dit jaar alleen in commentaarhokje songfestival, Jacqueline Govaert zwaait af [online], Algemeen Dagblad(inne języki), 24 lutego 2025 [dostęp 2025-02-25] (niderl.).
  213. Eurovisie Songfestival – Ster reclame [online], Stichting Ether Reclame(inne języki) [dostęp 2025-04-24] (niderl.).
  214. Anthony Granger, 🇳🇱 Netherlands: BVN Broadcasting Eurovision 2025 Internationally [online], Eurovoix, 10 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (ang.).
  215. NPO Radio 2 komt met nieuwe Songfestival Top 50, Bart Arens in Bazel [online], Radiowereld.nl, 28 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-02] (niderl.).
  216. Chloe OKeeffe, Marty Whelan points out ‘uncanny’ resemblance to David Beckham, [w:] Extra.ie [online], DMG Media(inne języki), 26 lutego 2025 [dostęp 2025-03-29] (ang.).
  217. Everything you need to know about Eurovision 2025 [online], Raidió Teilifís Éireann, 23 marca 2025 [dostęp 2025-03-29] (ang.).
  218. Entertainment | Television Listings | RTÉ [online], Raidió Teilifís Éireann, 7 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (ang.).
  219. a b Dagskrá | RÚV Sjónvarp | 13. maí 2025 [online], Ríkisútvarpið [dostęp 2025-05-02] (isl.).
  220. Dagskrá | RÚV Sjónvarp | 15. maí 2025 [online], Ríkisútvarpið [dostęp 2025-05-02] (isl.).
  221. a b Dagskrá | RÚV Sjónvarp | 17. maí 2025 [online], Ríkisútvarpið [dostęp 2025-05-02] (isl.).
  222. Útvarp | 13.5.2025 [online], Ríkisútvarpið, 1 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (isl.).
  223. Útvarp | 17.5.2025 [online], Ríkisútvarpið, 1 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2025-05-05] (isl.).
  224. Guy Solo, נבחרו הפרשנים מטעם ישראל לאירוויזיון 2025 – צפו בתלבושות המיוחדות שלהם! [online], EuroMix, 9 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (hebr.).
  225. Amit Harari, 3 מיליון צפיות: התעניינות שיא בשיר הישראלי לאירוויזיון [online], Israeli Public Broadcasting Corporation, 11 marca 2025 [dostęp 2025-05-05] (hebr.).
  226. Eimantė Juršėnaitė, Į „Euroviziją” išlydėtas „Katarsis”: išvyksta su gera nuotaika, tiki, kad pasirodys gerai [online], Lietuvos nacionalinis radijas ir televizija, 3 maja 2025 [dostęp 2025-05-03] (lit.).
  227. Gabrielius, Atskleisti pirmieji Bazelio „Eurovizijos” svečių pasirodymai [online], Eurodiena, 14 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-15] (lit.).
  228. RTL Play, [w:] RTL Play [online], RTL Group, 1 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (luks.).
  229. a b Sandry Schmitt, Nach 2 Méint bis zum ESC: D’Laura Thorn mécht sech prett fir Basel [online], RTL Luxembourg Eurovsion, 18 marca 2025 [dostęp 2025-03-23] (luks.).
  230. a b Sixty years after France Gall: Laura Thorn prepares to conquer Eurovision with La Poupée monte le son [online], RTL Télé Lëtzebuerg, 19 marca 2025 [dostęp 2025-05-14] (ang.).
  231. LTV Eirovīzijas gaidās – īpaša «Gudrs, vēl gudrāks» spēle, diskusija un konkursa tiešraides no Šveices [online], Latvijas Sabiedriskais medijs(inne języki), 7 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (łot.).
  232. L-Iskeda ta’ TVM – It-Tlieta, 13 ta’ Mejju 2025 [online], TVMi, 13 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (malt.).
  233. L-Iskeda ta’ TVM – It-Tlieta, 15 ta’ Mejju 2025 [online], TVMi, 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-15] (malt.).
  234. Online oder TV? Alle Sendungen zum Eurovision Song Contest 2025, [w:] Eurovision.de [online], Norddeutscher Rundfunk, 17 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-22] (niem.).
  235. Alle Infos zum Eurovision Song Contest 2025 in der Schweiz, [w:] Eurovision.de [online], Norddeutscher Rundfunk, 31 października 2024 [dostęp 2024-10-31] (niem.).
  236. Vorschau: Eurovision Song Contest 2025 – 1. Halbfinale • Live aus Basel | Programm, [w:] ARD Mediathek(inne języki) [online], ARD, 13 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (niem.).
  237. TV-Programm vom 13.05.2025, [w:] Play SRF(inne języki) [online], Schweizer Radio und Fernsehen, 25 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-14] (niem.).
  238. TV-Programm vom 15.05.2025, [w:] Play SRF(inne języki) [online], Schweizer Radio und Fernsehen, 25 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-14] (niem.).
  239. TV-Programm vom 17.05.2025, [w:] Play SRF(inne języki) [online], Schweizer Radio und Fernsehen, 25 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-14] (niem.).
  240. Germany – Zero Points!, [w:] Radio Eins(inne języki) [online], Rundfunk Berlin-Brandenburg, 12 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (niem.).
  241. a b Camilla Sand, Vetle Nielsen, Eurovision Song Contest 2025 [online], Norsk Rikskringkasting, 22 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-14] (norw. bokmål).
  242. 69. Konkurs Piosenki Eurowizji – Bazylea 2025 – 1. półfinał [online], Telewizja Polska, 1 maja 2025 [dostęp 2025-05-01] (pol.).
  243. Michał Niedbalski, Konkurs Piosenki Eurowizji zmieni antenę? TVP wyjaśnia [online], Press, 20 lutego 2025 [dostęp 2025-03-07] (pol.).
  244. Konkurs Piosenki Eurowizji – Bazylea 2025 – 1. półfinał [online], Telewizja Polska, 2 maja 2025 [dostęp 2025-05-02] (pol.).
  245. Nuno Galopim e José Carlos Malato são os comentadores do Festival Eurovisão 2025 na RTP1 [online], ESC Portugal(inne języki), 29 marca 2025 [dostęp 2025-03-30] (port.).
  246. 1ª Semifinal – Festival Eurovisão da Canção 2025 [online], Rádio e Televisão de Portugal [dostęp 2025-05-14] (port.).
  247. 2ª Semifinal – Festival Eurovisão da Canção 2025 [online], Rádio e Televisão de Portugal [dostęp 2025-05-14] (port.).
  248. Final – Festival Eurovisão da Canção 2025 [online], Rádio e Televisão de Portugal [dostęp 2025-05-14] (port.).
  249. 🎶 Tutto pronto a Basilea per l’Eurovision Song Contest 2025! Dal 13 al 17 maggio, la città svizzera ospiterà l’evento musicale più seguito d’Europa. Anche San Marino sarà tra i protagonisti, con Gabry Ponte in gara nella prima semifinale con il brano “Tutta l’Italia”. L’Italia sarà rappresentata da Lucio Corsi con “Volevo essere un duro”. Entrambi si esibiranno martedì 13 maggio, nella serata inaugurale che omaggerà le origini svizzere dell’Eurovision., [w:] X [online], San Marino RTV, 30 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-30] (wł.).
  250. Песма Евровизије 2025, полуфинале 1 [online], Radio-Televizija Srbije, 10 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (serb.).
  251. Песма Евровизије 2025, полуфинале 2 [online], Radio-Televizija Srbije, 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (serb.).
  252. РТС 1: Програмска шема – уторак, 13. мај 2025 [online], Radio-Televizija Srbije, 9 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (serb.).
  253. РТС 1: Програмска шема – четвртак, 15. мај 2025 [online], Radio-Televizija Srbije, 9 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (serb.).
  254. РТС 1: Програмска шема – субота, 17. мај 2025 [online], Radio-Televizija Srbije, 9 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (serb.).
  255. РТС Свет: Програмска шема – уторак, 13. мај 2025 [online], Radio-Televizija Srbije, 13 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (serb.).
  256. РТС Свет: Програмска шема – четвртак, 15. мај 2025 [online], Radio-Televizija Srbije, 13 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (serb.).
  257. РТС Свет: Програмска шема – субота, 17. мај 2025 [online], Radio-Televizija Srbije, 13 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (serb.).
  258. Песма Евровизије 2025, полуфинале 2, пренос [online], Radio-Televizija Srbije, 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (serb.).
  259. Alesh Maatko, Klemen Slakonja pripravljen na enkratno življenjsko izkušnjo [online], Evrovizija.com, 23 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-24] (słoweń.).
  260. Petra Mede kommenterar Eurovision för SVT [online], SVT Nyheter(inne języki), 24 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-24] (szw.).
  261. Petra Mede kommenterar Eurovision för SVT [online], Aftonbladet, 24 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-24] (szw.).
  262. Eurovision sámegillii/ESC med samisk kommentator [online], SVT Play(inne języki), 12 maja 2025 [dostęp 2025-05-15] (szw.).
  263. Melodifestivalen & Eurovision song contest i P4 – alla avsnitt [online], Sveriges Radio, 5 maja 2025 [dostęp 2025-05-15] (szw.).
  264. Denys Neklesa, Євробачення-2025: хто разом з Тімуром Мірошниченком коментуватиме три шоу – Головні новини [online], Suspilne, 9 maja 2025 [dostęp 2025-05-12] (ukr.).
  265. Jean-Marc Richard: «Ce sera mon dernier commentaire de l’Eurovision» [online], Blue News(inne języki), 9 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-09] (fr.).
  266. a b Anthony Granger, 🇨🇭 Switzerland: Eurovision Song Contest 2025 Final to be Broadcast on Radio In All Four National Languages [online], Eurovoix, 19 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-22] (ang.).
  267. ESC 2025: The Hosting Team is Announced [online], SRG SSR, 20 stycznia 2024 [dostęp 2025-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2025-01-20] (ang.).
  268. Anthony Granger, 🇨🇭 Switzerland: Patti Basler to Provide Alternative Commentary for Eurovision 2025 Final [online], Eurovoix, 12 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-12] (ang.).
  269. Davide Conte, 🇨🇭 Switzerland: Eurovision 2025 Commentators For RSI Revealed [online], Eurovoix, 3 maja 2025 [dostęp 2025-05-03] (ang.).
  270. Wie SRF die ESC-Songs für Gehörlose erlebbar macht [online], watson.ch [dostęp 2025-05-03] (niem.).
  271. Eurovision 2025 on the BBC – Everything you need to know [online], BBC Media Centre, 16 października 2024 [dostęp 2024-10-31] (ang.).
  272. Emily Grace, 🇬🇧 United Kingdom: Eurovision 2025 Radio 2 Commentators Announced [online], Eurovoix, 24 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-24] (ang.).
  273. The Eurovision Song Contest 2025 across the BBC [online], BBC, 1 maja 2025 [dostęp 2025-05-14] (ang.).
  274. Eurovision 2025, i conduttori sono Gabriele Corsi e Big Mama [online], Sky TG24(inne języki), 7 marca 2025 [dostęp 2025-03-07] (wł.).
  275. Eurovision Song Contest, Lucio Corsi per l’Italia [online], Rai – Radiotelevisione italiana, 22 lutego 2025 [dostęp 2025-02-22] (wł.).
  276. Eurovision Song Contest 2025, Michelle Hunziker condurrà con Sandra Studer e Hazel Brugger [online], Rai News(inne języki), 21 stycznia 2025 [dostęp 2025-03-07] (wł.).
  277. Emanuele Lombardini, Eurovision 2025: squadra confermata al commento per Radio 2 con Parlangeli e Osso [online], Eurofestival News, 17 marca 2025 [dostęp 2025-03-18] (wł.).
  278. Luis González, Nuevamente Eurovisión 2025 se ve por Zapping [online], Zapping(inne języki), 5 maja 2025 [dostęp 2025-05-07] (hiszp.).
  279. RTK na Instagramie: „𝐏𝐫𝐨𝐦𝐨 🎶 Eurovizioni 2025 vjen me emocione dhe spektakël! Këtë vit, ngjarja më e madhe muzikore në Evropë zhvillohet në Basel të Zvicrës. Shqipëria përfaqësohet nga Shkodra Elektronike me këngën “Zjerm”, në natën e parë gjysmëfinale më 13 maj. 📅 Mos e humbisni magjinë më 13, 15 & 17 Maj, ora 21:00 – vetëm në RTK!”, [w:] Radio Televizioni i Kosovës [online], Instagram, 5 maja 2025 [dostęp 2025-05-08] (alb.).
  280. Tamara Vecic, 🇽🇰 Kosovo: Eurovision 2025 Commentators Revealed – Eurovoix, „Eurovoix”, 12 maja 2025 [dostęp 2025-05-12] (ang.).
  281. Eurovision Macedonia na Instagramie: „🇨🇭 Ексклузивно Македонската радио-телевизија ви го најавува 69-то издание на најголемиот музички избор на планетата – „Евросонг 2025” 📺 Директен пренос со почеток во 21 часот од двете полуфинални вечери на 13-ти и 15-ти мај, како и од големото гламурозно евровизиско финале на 17-ти мај 🏆 Екслузивно од градот домаќин Базел, Швајцарија 69-то издание на „Изборот за песна на Евровизија”, само на програмите на Македонската радио-телевизија! 🇲🇰🗣️ Коментатор – @sandruvka🎶”, [w:] MRT [online], Instagram, 6 maja 2025 [dostęp 2025-05-06] (mac.).
  282. Евросонг 2025 [online], MRT, 16 maja 2025 [dostęp 2025-05-16] (mac.).
  283. Confirmation of Moldova Eurovision Commentators for Eurovision 2025 (Instagram: @jalbaion and @daniellacrudu) [online], Imgur, 16 maja 2025 [dostęp 2025-05-16] (ang.).
  284. Prima semifinală Eurovision 2025: care sunt cele zece țări finaliste, [w:] Moldova 1 [online], TeleRadio-Moldova, 14 maja 2025 [dostęp 2025-05-15] (rum.).
  285. Anthony Granger, 🇺🇸 United States: Eurovision 2025 to be Broadcast on Peacock [online], Eurovoix, 5 maja 2025 [dostęp 2025-05-05] (ang.).
  286. Sjónvarpsskráin – hósdagur, 15. mai 2025 [online], Kringvarp Føroya, 3 maja 2025 [dostęp 2025-05-03] (far.).
  287. Eurovision Song Contest Basel 2025 (Karaoke Version) Album by Various Artists on Apple Music [online], Apple Music, 18 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-24] (ang.).
  288. Official CD Eurovision 2025 + 10 FREE coasters [online], Eurovision Shop [dostęp 2025-04-26] (ang.).
  289. PRE-ORDER Official Vinyl Eurovision 2025 + 10 FREE coasters [online], Eurovision Shop [dostęp 2025-04-26] (ang.).
  290. ARIA Top 50 Albums for week of 26 May 2025 [online], Australian Recording Industry Association, 19 maja 2025 [dostęp 2025-05-25] (ang.).
  291. Ultratop Compilaties – 03 mei 2025 [online], Ultratop, 4 maja 2025 [dostęp 2025-05-05] (flam.).
  292. Ultratop Compilations – 03 mai 2025 [online], Ultratop, 4 maja 2025 [dostęp 2025-05-05] (fr.).
  293. Compilation Top-10 Uge 17-2025 [online], Hitlisten(inne języki), 7 maja 2025 [dostęp 2025-05-07] (duń.).
  294. Official IFPI Charts Top-75 Albums Sales Chart (Combined) – Εβδομάδα: 19/2025 [online], IFPI Greece, 14 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2025-05-14] (gr. • ang.).
  295. Steffen Hung, Eurovision Song Contest – Basel 2025 [online], MegaCharts, 2 maja 2025 [dostęp 2025-05-04] (niderl.).
  296. Irish Compilations Chart – Week 20, 2025 – Week Ending 23 May 2024 [online], Wybierz opcję 23-May-25 pod zakładką Select week..., Irish Recorded Music Association, 16 maja 2025 [dostęp 2025-05-16] (ang.).
  297. Eurovision Song Contest – Basel 2025 [online], GfK Entertainment, 24 maja 2025 [dostęp 2025-05-24] (niem.).
  298. Fysisk Album Topp 10 Uke 19, 2025 [online], VG-lista, 24 maja 2025 [dostęp 2025-05-25] (norw. bokmål).
  299. OLiS – oficjalna lista sprzedaży: Albumy (16.05.2025–22.05.2025) [online], Związek Producentów Audio-Video, 29 maja 2025 [dostęp 2025-05-29] (pol.).
  300. Billboard Compilation Albums: Week of May 31, 2025 [online], Billboard, 24 maja 2025 [dostęp 2025-05-29] (ang.).
  301. Veckolista Album Fysiskt, vecka 18 [online], Sverigetopplistan, 2 maja 2025 [dostęp 2025-05-02] (szw.).
  302. Eurovision Song Contest Basel 2025 by Various Artists [online], Official Charts Company, 24 maja 2025 [dostęp 2025-05-25] (ang.).