Przejdź do zawartości

Michał Kajka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Michał Kajka
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 września 1858
Skomack Wielki

Data i miejsce śmierci

22 września 1940
Orzysz

Narodowość

polska

Język

polski, niemiecki

Dziedzina sztuki

literatura

Muzeum artysty

Muzeum Michała Kajki w Ogródku

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Pieśni Mazurskie – wydanie z 1927
Pomnik Michała Kajki w Parku Solidarności w Ełku
Dom Michała i Wilhelminy Kajków w Ogródku. Obecnie siedziba Muzeum Michała Kajki

Michał Kajka również Kayka, ps. „Prawdziński”, „Obserwator spod Ełku” (ur. 27 września 1858 w Skomacku Wielkim[1][2], zm. 22 września 1940 w Orzyszu) – mazurski poeta ludowy[3][4][5][6][7][8], artysta, działacz mazurski, działacz na rzecz polskości Mazur.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny chłopskiej, był najstarszym synem kilkumorgowego wyrobnika wiejskiego Frycza i Justyny z Zawadzkich. Miał jednak możliwość już w siódmym roku życia uczęszczać na naukę do nauczyciela Owczarka, następnie Jasińskiego, a trzy lata później do szkoły ludowej w Rostkach. W 1868 r. kontynuował edukację w Rostkach nad Jeziorem Orzysz, gdzie Kajkowie wówczas zamieszkiwali. Później wiedzę zdobywał jako samouk. Na przełomie 1871 i 1872 roku zostaje oficjalnie przyjęty do społeczności wiernych Kościoła ewangelickiego (konfirmacja), ukończył również szkołę. Po śmierci ojca rozpoczął pracę zarobkową jako m.in. pastuch, parobek, następnie zdobywał doświadczenie jako cieśla. Zawody te wykonywał do końca życia. Od 1883 r. mieszkał na stałe w Ogródku k. Ełku wraz z żoną Wilhelminą z Karasiów (zm. 1937).

Od siedemnastego roku życia pisał wiersze w języku polskim. Debiutował w „Mazurze” (nr 35), „tygodniku chrześcijańskim dla polskich ludzi” redagowanym przez Jana Karola Sembrzyckiego, rymowaną odpowiedzią na zagadkę redaktora. Następny utwór pt. „Skutki jarmarku”[9], opublikował w pierwszym numerze „Mazura Wschodniopruskiego” (1885). W 1886 ogłosił korespondencję w „Nowinach Śląskich”. W kolejnych latach jego wiersze ukazywały się w „Mazurze”, „Gazecie Ludowej” (Ełk), „Mazurskim Przyjacielu Ludu”. W latach 1897–1902 współpracował z „Gazetą Ludową”. To tam publikował pieśni religijne, artykuły, korespondencje oraz wiersze okolicznościowe np. na cześć Wilhelma I i Wilhelma II. Od 1905 współpracował z „Gońcem Mazurskim”, „Mazurem”, a także rzadziej z „Pruskim Przyjacielem Ludu” i „Kalendarzem Królewsko-Pruskim Ewangelickim”.

26 grudnia 1883 r. ożenił się z Wilhelminą Karaś z Ogródka, gdzie osiadł na stałe.

Jednocześnie rozpoczął działalność społeczną i polityczną. Od 1890 zajmował się biblioteką Towarzystwa Czytelni Ludowych w Ogródku. Szacuje się, że biblioteka Michała Kajki liczyła kilka tysięcy książek. Był w gronie założycieli Mazurskiej Partii Ludowej (1896). W grudniu 1896 r. w Ełku został członkiem organizacji, kierowanej wówczas przez Karola Bahrkego. W 1907 uczestniczył w spotkaniu polskich działaczy z Mazur i Wielkopolski w Szczytnie. W 1908 r. po zakupie roweru, mógł dojeżdżać do odległych miejsc pracy ciesielskiej i murarskiej. W trakcie I wojny światowej, w latach 1914–1915 na skutek działań wojennych w południowych Prusach Wschodnich (według słów Karola Małłka) rodzina Kajków „stanęła przed tragedią, której uniknęła”. Po zakończeniu działań zbrojnych na przełomie 1918–1919 r. zwrócił się z prośbą do redaktora „Gazety OlsztyńskiejZygmunta Nowakowskiego o pomoc w uwolnieniu syna Gustawa z obozu jenieckiego we Francji.

Działał także na rzecz sprawy polskiej w okresie plebiscytu, a w kolejnych latach w Zjednoczeniu Mazurskim i Związku Polskich Towarzystw Szkolnych. W 1920 r. brał aktywny udział w kampanii po stronie polskiej przed plebiscytem 11 lipca 1920 roku. Na licznych spotkaniach narodowych deklamował swoje wiersze. W 1923 r, został honorowym prezesem Zjednoczenia Mazurskiego, współpracował z również „Mazurskim Przyjacielem Ludu”. Po 1923 r. publikował w „Gazecie Mazurskiej” i „Kalendarzu dla Mazurów”. W 1924 opublikował w „Kalendarzu dla Mazurów” (pod redakcją Emilii Sukertowej-Biedrawiny) wiersz pt. „Tęskność za ojczystą mową”[10], jeden z najbardziej popularnych utworów poety. W latach 1925–1928 współpracował z „Życiem Młodzieży”. Natomiast w 1927 r. ukazał się pierwszy i jedyny autorski tomik „Pieśni mazurskie”[11], opublikowany dzięki staraniom Emilii Sukertowej-Biedrawiny. Od 1931 r. został stałym współpracownikiem „Mazura” (otrzymywał z tego tytułu 25 marek miesięcznego honorarium).

Już w 1897 r. określony przez Niemców mianem „zatwardziałego Polaka”, od lat 30. XX wieku znajdował się pod stałą obserwacją narodowych socjalistów. Uniemożliwiono mu m.in. udział w wycieczce Mazurów do Polski w 1930 r., Melchior Wańkowicz w 1935 r. odwiedził Ogródek, ale rozmówił się jedynie z żoną Kajki, z poetą spotkał się jedynie na chwilę podczas pracy[12][13] („Na tropach Smętka”). Poeta mazurski w ostatnich latach życia część utworów ogłaszał anonimowo.

Najprawdopodobniej był związany z ewangelickim ruchem gromadkarskim.

13 sierpnia 1937 r. zmarła żona poety – Wilhelmina. 22 września 1940 r. w Orzyszu umarł poeta z Ogródka[14][15]. 25 września 1940 r. odbył się pogrzeb Michała Kajki na cmentarzu w Ogródku, gdzie znajduje się odnowiona w 2017 r. mogiła poety[16][17][18][19].

Wilhelmina i Michał Kajkowie mieli dziesięcioro dzieci, ale wieku dorosłego dożyło jedynie dwóch synów: Gustaw i Adolf. Gustaw zginął w trakcie II wojny światowej. Adolf powrócił do Polski po II wojnie światowej. Wyemigrował z Polski w latach 70. XX wieku. W 1978 r. Adolf Kajka[20] wraz z najbliższymi wyjechał do Hamburga, powodowany poczuciem osamotnienia i odrzucenia przez lokalną społeczność jako obcy.

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Część uratowanych w 1945 r. rękopisów poety znajduje się w Instytucie Północnym w Olsztynie, część zaś w dziale rękopisów Biblioteki PAN w Krakowie. Przyczynił się do utrwalenia polskości na Mazurach. Jego utwory cechuje ogromne umiłowanie ojczystej ziemi, ludu mazurskiego i jego spraw. Poeta dotyka często w tych utworach różnych problemów życia religijnego Mazurów, znajdując i przy tym okazję do upomnienia się o krzywdę ojczystego języka. Za życia doczekał się zbioru Pieśni mazurskie (1927), który ukazał się dzięki staraniom Emilii Sukertowej-Biedrawiny nakładem redakcji „Gazety Mazurskiej” i „Mazura”[21][9][22][23][24][25][26][27][28][10][29][30][31][11].

Grób Michała i Wilhelminy Kajków na cmentarzu w Ogródku

Bibliografia twórczości Michała Kajki:

  • Wybór wierszy, wybór i posł. Igor Sikirycki, przedm. Władysław Gębik, Warszawa 1954.
  • Wiersze wybrane, wybór i przedm. Władysław Gębik, Olsztyn 1958.
  • Z duchowej mej niwy..., wiersze zebrali i oprac. Janusz Jasiński, Tadeusz Oracki, Olsztyn 1982.
  • Gedichte (red.) Zbigniew Chojnowski, [przekł. na język polski] Michał Szalonek, Berlin 2003.
  • Treny mazurskie, wybór i posł. Joanna Chłosta-Zielonka, Warszawa 2003.
  • Mały kancjonał mazurski i opowieści ucieszne, oprac. filologiczne i wstęp Zbigniew Chojnowski, Olsztyn 2008.
  • Pieśni mazurskie, do dr. podał i wstępem opatrzył Janusz Jasiński, Ogródek [Dąbrówno] 2014.

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]
Kamień pamiątkowy w Orzyszu

W 1946 r. Anna Kamieńska i Henryk Syska wydali dramat pt. „Chata Mazurska”, które bohaterem jest Michał Kajka. W 1947 r. Lech Sobociński, który pod koniec lat 30. XX wieku spotkał się z poetą z Ogródka opublikował zbiór reportaży pt. „Na gruzach Smętka”. W 1948 r. w „Wyborze pisarzy ludowych” (cz. 2, Poeci i gawędziarze) znalazły się wybrane utwory Michała Kajki. W 1949 r. Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych z serii Biblioteka Ziem Odzyskanych wydały książkę pt. „Poezja Mazur i Warmii: antologia” z sześcioma wierszami poety. W 1952 r. na mogile Michała i Wilhelminy Kajków w Ogródku, Klub Literacki w Olsztynie położył 14 grudnia kamienną płytę pamiątkową z fragmentem utworu pt. „Tęskność za mową ojczystą”. W odsłonięciu uczestniczyli m.in. wdowa po Gustawie (starszym synu poety), młodszy syn – Adolf, a także Maria Zientara-Malewska, Alojzy Śliwa, Mieczysław Jastrun, Marian Brandys, Seweryna Szmaglewska, Aleksander Rymkiewicz. W 1954 r. ukazał się pierwszy po wojnie „Wybór wierszy Michała Kajki” opracowany przez Igora Sikiryckiego. W 1957 r. z inicjatywy Związku Literatów Polskich Oddział w Olsztynie zawiązał się Komitet Obchodów Setnej Rocznicy Urodzin Poety Mazurskiego Michała Kajki. Komitet zamierzał wybudować pomnik w jednej z mazurskich miejscowości i powołać terenowe komitety Roku Jubileuszowego. W grudniu 1957 r. ukazała się broszura wydana w nakładzie 25 tys. egzemplarzy – dochód z jej sprzedaży przeznaczono na budowę pomnika poety w Ełku, przygotowywany przez Balbinę Świtycz-Widacką z Olsztyna. 15 maja 1958 r. zawiązał się Komitet Uczczenia Setnej Rocznicy Urodzin Poety Mazurskiego Michała Kajki. W tym samym roku wydawnictwo Pojezierze opublikowało „Wiersze wybrane Michała Kajki”. We wrześniu 1958 r. ukazała się książka „Zebrałem snop plonu... Wybór utworów wydanych na setną rocznicę urodzin poety”, w opracowaniu Janusza Jasińskiego i Tadeusza Orackiego. 28 września 1958 r.w Ełku odsłonięto pomnik Michała Kajki. Poeta trzyma w lewej dłoni rodło, symbol Związku Polaków w Niemczech, na które wskazuje ręką prawą dwojgu dzieci siedzących u stóp i w niego wpatrzonych. W uroczystości udział wzięli m.in. przedstawiciele Ministerstwa Kultury, Związku Literatów Polskich i Melchior Wańkowicz.

Jeden z rękopisów wierszy Michała Kajki prezentowany w Muzeum w Ogródku

W 1982 r. wydawnictwo „Pojezierze” wydało tom „Z duchowej mej niwy” z poezją Michała Kajki. W 1986 r. odsłonięto obelisk upamiętniający poetę w Orzyszu, podkreślając związki twórcy z tym miastem. W 50. rocznicę śmierci poety – w 1990 r. wydano specjalny numer czasopisma „Znad Pisy” pod redakcją Zbigniewa Fałtynowicza, poświęcony twórczości Michała Kajki. W 1992 r. Zbigniew Chojnowski wydał opracowanie „Michał Kajka poeta mazurski”, przy wsparciu Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego (obecnie Instytut Północy w Olsztynie). W 2003 r. Instytut Wydawniczy „Pax” opublikował tomik Michała Kajki „Treny mazurskie”. W tym także roku ukazał się tomik dziesięciu wierszy poety wydanych w języku niemieckim pt. „Gedichte”. W 2005 r. zainicjowano organizację Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Michała Kajki (we współpracy z Domem Kultury w Orzyszu). W 2008 r. zorganizowano obchody 150. rocznicy urodzin poety z Ogródka. W tym roku ukazał się „Mały kancjonał mazurski i opowieści ucieszne” z wierszami poety, autorstwa Zbigniewa Chojnowskiego. W 2005 r. Janusz Jasiński wydał kolejną pozycję o poecie z Ogródka „Michał Kajka 1858-1940”. W 2014 r. reedycję „Pieśni mazurskich” wydanych w 1927 r. przygotowało wydawnictwo Retman. W tym samym roku otwarto nową wystawę stałą w Muzeum M. Kajki w Ogródku autorstwa: Zbigniewa Chojnowskiego i Zbigniewa Fatłynowicza.

Rękopis wiersza Michała Kajki, który znajduje się w zbiorach Muzeum M. Kajki w Ogródku (wystawa główna)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Okolice Muzeum Michała Kajki. [dostęp 2023-02-12].
  2. Skomack Wielki: tu urodził się Michał Kajka [online], mojemazury.pl [dostęp 2023-02-12].
  3. O polskim poecie na pruskich Mazurach [online], Otwarty Przewodnik Krajoznawczy, 25 września 2009 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  4. Redakcja, Dumac z Ogródka [online], www.debata.olsztyn.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  5. Dawid Jung, Ostatni Rybałci Polszczyzny – Poeci ludowi XIX wieku związani z Ełkiem » Ełckie Centrum Kultury – ECK Ełk [online], Ełckie Centrum Kultury - ECK Ełk, 29 sierpnia 2020 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  6. Jan Chłosta, „Michał Kajka 1858-1940. Życie - spuścizna literacka - rodzina - polemiki – wiersze”, Janusz Jasiński, Ełk 2008 : [recenzja], „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” (4), Olsztyn 2008, s. 520–521 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  7. Jerzy Łapo, Jerzy Łapo, Michał Kayka (Kajka) – Mazur z krwi i kości, in: Oblicza polskości. Warmia, Mazury i Powiśle w obliczu niepodległości Polski, ed. Jerzy Kiełbik, Olsztyn 2018, pp. 171-199. [online], 2018 [dostęp 2023-02-12].
  8. Andrzej Staniszewski, Nowy zestaw wierszy Michała Kajki, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” (4), Olsztyn 1983, s. 499–510 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  9. a b Wojciech Malajkat | Skutki jarmarku. [dostęp 2023-02-12].
  10. a b Andrzej Mastalerz | Tęskność za ojczystą mową. [dostęp 2023-02-12].
  11. a b Andrzej Mastalerz | Pieśń mazurska. [dostęp 2023-02-12].
  12. Na tropach Smętka – Melchior Wańkowicz | 1/2 Audiobook PL. [dostęp 2023-02-12].
  13. Na tropach Smętka – Melchior Wańkowicz | 2/2 Audiobook PL. [dostęp 2023-02-12].
  14. 70. rocznica śmierci mazurskiego poety Michała Kajki [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  15. 75. rocznica śmierci mazurskiego poety Michała Kajki [online], dzieje.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  16. Odnowiono nagrobek mazurskiego poety Michała Kajki [online], dzieje.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  17. Mazurski poeta po kilku latach ma nowy nagrobek [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  18. Odnowiono nagrobek mazurskiego poety Michała Kajki [online], Radio Olsztyn [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  19. Odnowiono nagrobek ewangelickiego pisarza. – PISZ [online], pisz.luteranie.pl [dostęp 2023-02-12].
  20. Adam Sobolewski, Ciemni ludzie, którzy historii nie znają [online], Miasto-gazeta.pl, 28 czerwca 2019 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  21. Wojciech Malajkat | Sztuka złodziejska. [dostęp 2023-02-12].
  22. Wojciech Malajkat | Przyjmijcie dzieło. [dostęp 2023-02-12].
  23. Wojciech Malajkat | O naszych jeziorach mazurskich. [dostęp 2023-02-12].
  24. Piotr Machalica | Ty mazurski kraju nasz. [dostęp 2023-02-12].
  25. Piotr Machalica | Słyń, piosenko. [dostęp 2023-02-12].
  26. Piotr Machalica | Nasze drzewa. [dostęp 2023-02-12].
  27. Piotr Machalica | Mój ojczysty mazurski las. [dostęp 2023-02-12].
  28. Piotr Machalica | Domek rodzinny. [dostęp 2023-02-12].
  29. Andrzej Mastalerz | Słońce się też oddaliło. [dostęp 2023-02-12].
  30. Andrzej Mastalerz | Przygoda chłopa. [dostęp 2023-02-12].
  31. Andrzej Mastalerz | Przeszłość. [dostęp 2023-02-12].
  32. M.P. z 1945 r. nr 19, poz. 60 „za zasługi w walce z okupantem niemieckim lub w odbudowie życia państwowego, społecznego, kulturalnego, gospodarczego Odrodzonej Polski”.
  33. Orzysz – Pomnik Michała Kajki. Atrakcje turystyczne Orzysza. Ciekawe miejsca Orzysza [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2023-02-12].
  34. Michał Kajka oczami Balbiny Świtycz-Widackiej [online], Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Pojezierze w Olsztynie, 30 września 2022 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  35. Pomnik Michała Kajki w Ełku – polska-org.pl [online], polska-org.pl [dostęp 2023-02-12].
  36. Modelem był syn mazurskiego poety [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  37. Michał Kajka – „obserwator spod Ełku” – Historia – polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  38. Michał Kajka – człowiek z pogranicza | Miasto Ełk – tu wracam [online], www.elk.pl [dostęp 2023-02-12].
  39. Wirtualne zwiedzanie Muzeum Michała Kajki w Ogródku. [dostęp 2023-02-12].
  40. Historia i teraźniejszość Muzeum Michała Kajki. [dostęp 2023-02-12].
  41. Atrakcja turystyczna – Muzeum Michała Kajki [online], mazury24.eu [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  42. Tomasz Kobylański, Urokliwe miejsce na Mazurach. Zaglądamy do Muzeum Michała Kajki [online], Magazyn WhiteMAD - moda, architektura, design w jednym miejscu, 21 czerwca 2022 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  43. Wiadomości Sąsiedzkie – Warszawa: Wesoła, Wawer, Praga Południe, Grochów, Saska Kępa, Gocławek i Gocław [online], www.wiadomoscisasiedzkie.pl [dostęp 2023-02-12].
  44. Strony z Klasą / Strony internetowe dla szkół i przedszkoli / stronyzklasa.pl, Patron szkoły – Szkoła Podstawowa nr 218 im. Michała Kajki w Warszawie [online], sp218.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  45. W Warszawie odsłonięto kamień upamiętniający Michała Kajkę – Muzeum Michała Kajki [online] [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  46. PATRON SZKOŁY [online], zsp.dabrowka.orzysz.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  47. PATRON SZKOŁY – Szkoła Podstawowa Nr 12 w Elblągu [online], www.sp12elblag.pl [dostęp 2023-02-12].
  48. ZS 2 Nidzica – Patron szkoły [online], www.zs2.nidzica.pl [dostęp 2023-02-12].
  49. Biblioteka Mazurska – Muzeum Michała Kajki [online] [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  50. Drugie życie książek. Rozwija się Biblioteka Mazurska w Ogródku [online], Olsztyn24 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  51. Masz niepotrzebne książki? Przekaż je do Biblioteki Mazurskiej koło Orzysza [online], olsztyn.wyborcza.pl [dostęp 2023-02-12].
  52. Ełczanie upamiętnili 160. rocznicę urodzin Michała Kajki [online], Radio Olsztyn [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  53. Powstał wyjątkowy mural o Michale Kajce – Muzeum Michała Kajki [online] [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  54. Muzeum Michała Kajki w Ogródku [online] [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  55. Powstał wyjątkowy mural o Michale Kajce [online], Olsztyn24 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  56. REGIObohaterowie wybrani. Michał Kajka patronem pociągu [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  57. Michał Kajka – Poeci w piosence – Dawna Poezja Mazurska w Piosence [online], www.dawnapoezjamazurskawpiosence.pl [dostęp 2023-02-12].
  58. Muzyczne spojrzenie na Mazurski Mikroświat – poezja Kajki w nowoczesnym wydaniu [online], www.piszanin.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  59. SZLAK IM. MICHAŁA KAJKI (NIEBIESKI) [online], old.www.elk.pl [dostęp 2023-02-12].
  60. Super User, Najpiękniejsze trasy rowerowe w kraju – Powiat Ełcki – Jedyne takie miejsce – Dzień Dobry Ełk [online], www.dziendobryelk.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  61. Spływ kajakowy Ełk, kajaki – Kajakowe Mazury [online], kajakowemazury.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  62. Szlak kajakowy im. Michała Kajki [online], mojemazury.pl [dostęp 2023-02-12].
  63. Szlak kajakowy im. Michała Kajki zdeklasował konkurentów [online], Wprost, 20 sierpnia 2012 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  64. Wiersze Michała Kajki zamknięte w kadrze – Tygodnik Szczytno – to się czyta [online], tygodnikszczytno.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Emilia Sukertowa-Biedrawina, Poeta mazurski Michał Kajka, „Gazeta Mazurska” 1927 nr 30–31.
  • Melchior Wańkowicz, Na tropach Smętka, 1936.
  • Karol Małek, Ostatnie spotkanie z Michałem Kajką, „Kalendarz dla Warmii i Mazur”, Warszawa 1954.
  • Tadeusz Oracki, Poezja ludowa Warmii i Mazur, Warszawa 1957.
  • Wojciech Wrzesiński, Plebiscyt na Warmii i Mazurach oraz na Powiślu w 1920 roku, Olsztyn 1974.
  • Tadeusz Oracki, Rozmówiłby kamień. Z dziejów literatury ludowej oraz piśmiennictwa regionalnego Warmii i Mazur w XIX i XX wieku, Warszawa 1976.
  • Michał Kajka, Z duchowej mej niwy.... Wiersze zebrali i oprac. Janusz Jasiński i Tadeusz Oracki, Olsztyn 1982.
  • Tadeusz Oracki, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku), Warszawa 1983.
  • Zbigniew Chojnowski[1], Michał Kajka. Poeta mazurski, Olsztyn 1992.
  • Grzegorz Jasiński, Mazurzy w drugiej połowie XIX wieku: kształtowanie się świadomości narodowej, Olsztyn 1994.
  • Max Toeppen, Historia Mazur: przyczynek do dziejów krainy i kultury pruskiej, Olsztyn 1995.
  • Zbigniew Chojnowski, Michał Kajka: poeta mazurski, Olsztyn 1995.
  • Erwin Kruk, Warmia i Mazury, Wrocław 2003.
  • Mirosław Hrynkiewicz, Księgozbiór i spuścizna Michała Kajki w zbiorach Biblioteki OBN im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie, Komunikaty Warmińsko-Mazurskie 2006 nr 1, s. 134.
  • Janusz Jasiński, Michał Kajka 1858–1940, Ełk 2008.
  • Michał Kajka, Mały kancjonał mazurski i opowieści ucieszne, oprac. filologiczne i wstęp Z. Chojnowski, Olsztyn 2008.
  • Andreas Kossert, Prusy Wschodnie: historia i mit, Warszawa 2009.
  • Zbigniew Fałtynowicz, Zitojta! Witajcie!: Muzeum Michała Kajki w Ogródku Oddział Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego w Praniu, Suwałki 2019[2].
  • Ewa Zdrojkowska, Literacki Atlas Warmii i Mazur, Olsztyn 2020[3][4].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
  1. Prof. Chojnowski – zasłużony dla gminy Orzysz [online], Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 31 sierpnia 2021 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  2. O książce „Zitojta! | Witajcie!: Muzeum Michała Kajki w Ogródku Oddział Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego w Praniu” – Muzeum Michała Kajki [online] [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  3. Ewa Zdrojkowska, Literacki Atlas Warmii i Mazur, Olsztyn: Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynie, Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, 2020, ISBN 978-83-938120-9-7, ISBN 978-83-958423-4-4 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  4. Ewa Zdrojkowska i jej literacka podróż po regionie [ROZMOWA] [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).