Michel Rocard

Michel Rocard
Data i miejsce urodzenia	23 sierpnia 1930 ; Courbevoie
Data i miejsce śmierci	2 lipca 2016 ; Paryż
	Premier Francji
Okres	od 10 maja 1988; do 15 maja 1991
Przynależność polityczna	Partia Socjalistyczna
Poprzednik	Jacques Chirac
Następca	Édith Cresson
	I sekretarz Partii Socjalistycznej
Okres	od 1993; do 1994
Przynależność polityczna	Partia Socjalistyczna
Poprzednik	Laurent Fabius
Następca	Henri Emmanuelli
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Michel Rocard (ur. 23 sierpnia 1930 w Courbevoie, zm. 2 lipca 2016 w Paryżu^[1]^[2]) – francuski polityk, wieloletni parlamentarzysta krajowy, minister, w latach 1988–1991 premier Francji, działacz i lider Partii Socjalistycznej, eurodeputowany.

Życiorys

Urodził się w rodzinie protestanckiej. Studiował w Instytucie Nauk Politycznych w Paryżu i następnie w École nationale d’administration. Od 1958 był zatrudniony jako inspektor finansowy^[3]. Pracował także jako dziennikarz, opracował raport krytykujący sytuację uchodźców w czasie wojny algierskiej.

Od lat 60. pozostawał aktywny w polityce. Został działaczem Zjednoczonej Partii Socjalistycznej (PSU). Od 1967 do 1973 pozostawał jej faktycznym przewodniczącym (sekretarzem krajowym). W 1974 zdecydował się z grupą działaczy przejść do bardziej umiarkowanej Partii Socjalistycznej (PS)^[4]. W 1975 został członkiem jej biura wykonawczego, do 1979 pełnił funkcję krajowego sekretarza ds. sektora publicznego^[3].

W 1969 kandydował w wyborach prezydenckich, uzyskując 3,61% głosów i zajmując 5. miejsce wśród 7 kandydatów^[5]. Nigdy później nie ubiegał się o ten urząd.

Również od 1969 zaczął obejmować różne funkcje publiczne. Został wówczas wybrany do Zgromadzenia Narodowego (do 1973). Powrócił do niższej izby krajowego parlamentu w 1978, uzyskiwał reelekcję w 1981, 1986 i 1988, kandydując w różnych okręgach wyborczych departamentu Yvelines. Pełnił też stanowiska w administracji terytorialnej. Był wieloletnim radnym Conflans-Sainte-Honorine, a w latach 1977–1994 sprawował urząd mera tej miejscowości. Zasiadał również w radzie regionu Île-de-France^[3].

W latach 1981–1983 w dwóch rządach Pierre’a Mauroy był ministrem planowania gospodarczego i ministrem stanu. Następnie w jego trzecim rządzie i w gabinecie Laurenta Fabiusa sprawował do 1985 urząd ministra rolnictwa^[3]. 10 maja 1988 objął stanowisko premiera Francji (jego poprzednikiem był Jacques Chirac), które zajmował do 15 maja 1991, ustępując na rzecz Édith Cresson. Kierował w tym czasie dwoma gabinetami – pierwszy rząd Michela Rocarda powstał 10 maja 1988, zaś drugi urzędował od 23 czerwca 1988^[6]. W 1993 Michel Rocard stanął na czele Partii Socjalistycznej jako jej pierwszy sekretarz, ustąpił już jednak po roku^[4]. Od 1995 do 1997 był członkiem francuskiego Senatu^[7].

W 1994, 1999 i 2004 z ramienia PS był wybierany do Parlamentu Europejskiego IV, V i VI kadencji. Należał do grupy socjalistycznej. Był przewodniczącym Komisji ds. Rozwoju i Współpracy (1997–1999), Komisji ds. Socjalnych i Zatrudnienia (1999–2002), Komisji Kultury, Młodzieży, Edukacji, Mediów i Sportu (2002–2004)^[8]. Mandat europosła złożył w styczniu 2009 na pół roku przed końcem VI kadencji. W tym samym roku stanął na czele komisji ekspertów badającej zasadność wprowadzenia we Francji opodatkowania emisji dwutlenku węgla.

Odznaczenia

Odznaczony m.in. Legią Honorową II klasy, Orderem Narodowym Zasługi I klasy oraz Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej^[9].

Skład rządów Michela Rocarda

Pierwszy gabinet (od maja do czerwca 1988)

Michel Rocard – premier^[6]^[10]
Lionel Jospin – minister stanu, minister edukacji narodowej, badań naukowych i sportu
Pierre Bérégovoy – minister gospodarki, finansów i budżetu
Maurice Faure – minister stanu, minister zaopatrzenia i mieszkalnictwa
Roland Dumas – minister stanu, minister spraw zagranicznych
Pierre Arpaillange – minister sprawiedliwości
Jean-Pierre Chevènement – minister obrony
Pierre Joxe – minister spraw wewnętrznych
Roger Fauroux – minister przemysłu, handlu zagranicznego i planowania przestrzennego
Édith Cresson – minister spraw europejskich
Louis Mermaz – minister transportu
Michel Durafour – minister służb publicznych i reformy administracyjnej
Michel Delebarre – minister spraw społecznych i zatrudnienia
Jacques Pelletier – minister współpracy na rzecz rozwoju
Jack Lang – minister kultury i komunikacji
Henri Nallet – minister rolnictwa i leśnictwa
Paul Quilès – minister poczty i telekomunikacji
Louis Le Pensec – minister spraw morskich
Jean Poperen – minister ds. kontaktów z parlamentem

Drugi gabinet (od 1988 do maja 1991)

Michel Rocard – premier^[6]^[10]
Lionel Jospin – minister stanu, minister edukacji narodowej, sportu i młodzieży
Pierre Bérégovoy – minister gospodarki, finansów i budżetu
Maurice Faure – minister stanu (do 22 lutego 1989), minister zaopatrzenia i mieszkalnictwa (22 lutego 1989 resort przejął Michel Delebarre)
Roland Dumas – minister stanu, minister spraw zagranicznych
Michel Durafour – minister stanu (od 22 lutego 1989), minister służb publicznych i reformy administracyjnej
Michel Delebarre – minister stanu, minister spraw miejskich (od 22 grudnia 1990)
Pierre Arpaillange – minister sprawiedliwości (2 października 1990 resort przejął Henri Nallet)
Jean-Pierre Chevènement – minister obrony (29 stycznia 1991 resort przejął Pierre Joxe)
Pierre Joxe – minister spraw wewnętrznych (29 stycznia 1991 resort przejął Philippe Marchand)
Roger Fauroux – minister przemysłu i planowania przestrzennego
Édith Cresson – minister spraw europejskich (do 2 października 1990)
Michel Delebarre – minister transportu i spraw morskich (do 21 grudnia 1990)
Louis Besson – minister zaopatrzenia, mieszkalnictwa, transportu i spraw morskich (od 21 grudnia 1990)
Jean-Pierre Soisson – minister zatrudnienia, pracy i szkoleń zawodowych
Jacques Pelletier – minister współpracy na rzecz rozwoju
Jack Lang – minister kultury i komunikacji
Louis Le Pensec – minister spraw zamorskich
Henri Nallet – minister rolnictwa i leśnictwa (2 października 1990 resort przejął Louis Mermaz)
Paul Quilès – minister poczty i telekomunikacji
Jean Poperen – minister ds. kontaktów z parlamentem
Claude Évin – minister solidarności, zdrowia i ochrony socjalnej (od 2 października 1990 minister spraw społecznych i solidarności)
Hubert Curien – minister badań naukowych i technologii
Jean-Marie Rausch – minister handlu zagranicznego^[11]

Przypisy

↑ Michel Rocard est décédé cet après-midi. lepoint.fr, 2 lipca 2016. [dostęp 2016-07-02]. (fr.).
↑ Mort de Michel Rocard: Hollande salue une «grande figure de la République et de la gauche». lemonde.fr, 2 lipca 2016. [dostęp 2016-07-02]. (fr.).
↑ ^a ^b ^c ^d Profil na stronie socialistgroup.eu. [dostęp 2011-03-22]. (ang.).
↑ ^a ^b Leaders of France. terra.es. [dostęp 2011-03-22]. (ang.).
↑ Élection présidentielle 1969. france-politique.fr. [dostęp 2011-03-22]. (fr.).
↑ ^a ^b ^c Présidents de la République et Gouvernements sous la Ve République. assemblee-nationale.fr. [dostęp 2024-08-17]. (fr.).
↑ Michel Rocard na stronie Senatu. [dostęp 2011-03-22]. (fr.).
↑ Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2011-03-22].
↑ Lista osób odznaczonych Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi RP w latach 1992–2005. prezydent.pl. [dostęp 2012-08-24].
↑ ^a ^b Les Gouvernements et les assemblées parlementaires sous la Ve République. assemblee-nationale.fr, lipiec 2004. [dostęp 2021-02-28]. (fr.).
↑ Od 5 do 17 lipca 1990 minister handlu zagranicznego i turystyki.

[1] Michel Rocard est décédé cet après-midi. lepoint.fr, 2 lipca 2016. [dostęp 2016-07-02]. (fr.).

[2] Mort de Michel Rocard: Hollande salue une «grande figure de la République et de la gauche». lemonde.fr, 2 lipca 2016. [dostęp 2016-07-02]. (fr.).

[sg-3] Profil na stronie socialistgroup.eu. [dostęp 2011-03-22]. (ang.).

[terra-4] Leaders of France. terra.es. [dostęp 2011-03-22]. (ang.).

[5] Élection présidentielle 1969. france-politique.fr. [dostęp 2011-03-22]. (fr.).

[rząd-6] Présidents de la République et Gouvernements sous la Ve République. assemblee-nationale.fr. [dostęp 2024-08-17]. (fr.).

[7] Michel Rocard na stronie Senatu. [dostęp 2011-03-22]. (fr.).

[8] Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2011-03-22].

[9] Lista osób odznaczonych Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi RP w latach 1992–2005. prezydent.pl. [dostęp 2012-08-24].

[rząd1-10] Les Gouvernements et les assemblées parlementaires sous la Ve République. assemblee-nationale.fr, lipiec 2004. [dostęp 2021-02-28]. (fr.).

[11] Od 5 do 17 lipca 1990 minister handlu zagranicznego i turystyki.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Burbonowie	Périgord (1815) Plessis (1815–1818) Dessolles (1818–1819) Decazes (1819–1820) Plessis (1820–1821) Villèle (1821–1828) Martignac (1828–1829) Polignac (1829–1830) Mortemart (1830)
Monarchia lipcowa	Broglie (1830) Laffitte (1830–1831) Perier (1831–1832) Soult (1832–1834) Gérard (1834) Bassano (1834) Mortier (1834–1835) Broglie (1835–1836) Thiers (1836) Molé (1836–1839) Soult (1839–1840) Thiers (1840) Soult (1840–1847) Guizot (1847 23 lutego 1848) Molé (1848)
II Republika	Dupont de l’Eure (1848) Arago (1848) Cavaignac (1848) Barrot (1848–1849) d’Hautpoul (1849–1851) Faucher (1851)
II Cesarstwo /Rząd Tymczasowy	Ollivier (1870) Cousin-Montauban (1870) Trochu (1870–1871)
III Republika	Dufaure (1871–1873) Broglie (1873–1874) Cissey (1874–1875) Buffet (1875–1876) Dufaure (1876) Simon (1876–1877) Broglie (1877) Rochebouet (1877) Dufaure (1877–1879) Waddington (1879–1879) Freycinet (1879–1880) Ferry (1880–1881) Gambetta (1881–1882) Freycinet (1882) Duclerc (1882–1883) Fallieres (1883) Ferry (1883–1885) Brisson (1885) Freycinet (1886) Goblet (1886–1887) Rouvier (1887) Tirard (1887–1888) Floquet (1888–1889) Tirard (1889–1890) Freycinet (1890–1892) Loubet (1892) Ribot (1892–1893) Dupuy (1893) Casimir-Perier (1893–1894) Dupuy (1894–1895) Ribot (1895) Bourgeois (1895–1896) Méline (1896–1898) Brisson (1898) Dupuy (1898–1899) Waldeck-Rousseau (1899–1902) Combes (1902–1905) Rouvier (1905–1906) Sarrien (1906) Clemenceau (1906–1909) Briand (1909–1911) Monis (1911) Caillaux (1911–1912) Poincaré (1912–1913) Briand (1913) Barthou (1913) Doumergue (1913–1914) Ribot (1914) Viviani (1914–1915) Briand (1915–1917) Ribot (1917) Painlevé (1917) Clemenceau (1917–1920) Millerand (1920) Leygues (1920–1921) Briand (1921–1922) Poincaré (1922–1924) François-Marsal (1924) Herriot (1924–1925) Painlevé (1925) Briand (1925–1926) Herriot (1926) Poincaré (1926–1929) Briand (1929) Tardieu (1929–1930) Chautemps (1930) Tardieu (1930) Steeg (1930–1931) Laval (1931–1932) Tardieu (1932) Herriot (1932) Paul-Boncour (1932–1933) Daladier ( 1933) Sarraut (1933) Chautemps (1933–1934) Daladier (1934) Doumergue (1934) Flandin (1934–1935) Bouisson (1935) Laval (1935–1936) Sarraut (1936) Blum (1936–1937) Chautemps (1937–1938) Blum (1938) Daladier (1938–1940) Reynaud (1940) Pétain (1940)
Francja Vichy/ Rząd Tymczasowy	Pétain (1940) Laval (1940–1941) Flandin (1940–1941) Darlan (1941–1942) Laval (1942–1944) Gaulle (1944–1946) Gouin (1946) Bidault (1946) Blum (1946–1947)
IV Republika	Ramadier (1947) Schuman (1947–1948) Marie (1948) Schuman (1948) Queuille (1948–1949) Bidault (1949–1950) Queuille (1950) Pleven (1950–1951) Queuille (1951) Pleven (1951–1952) Faure (1952) Pinay (1952–1953) Mayer (1953) Laniel (1953–1954) France (1954–1955) Faure (1955–1956) Mollet (1956–1957) Bourgès-Maunoury (1957) Gaillard (1957–1958) Pflimlin (1958) Gaulle (1958–1959)
V Republika	Debré (1959–1962) Pompidou (1962–1968) Couve de Murville (1968–1969) Chaban-Delmas (1969–1972) Messmer (1972–1974) Chirac (1974–1976) Barre (1976–1981) Mauroy (1981–1984) Fabius (1984–1986) Chirac (1986–1988) Rocard (1988–1991) Cresson (1991–1992) Bérégovoy (1992–1993) Balladur (1993–1995) Juppé (1995–1997) Jospin (1997–2002) Raffarin (2002–2005) Villepin (2005–2007) Fillon (2007–2012) Ayrault (2012–2014) Valls (2014–2016) Cazeneuve (2016–2017) Philippe (2017–2020) Castex (2020–2022) Borne (2022–2024) Attal (2024) Barnier (2024) Bayrou (od 2024)

W dniu powstania	Pierre Mauroy Robert Badinter Pierre Bérégovoy Claude Cheysson Michel Crépeau Édith Cresson Gaston Defferre Jacques Delors Laurent Fabius Charles Fiterman Charles Hernu Roger Quilliot Marcel Rigout Michel Rocard Alain Savary
Późniejsi członkowie rządu	Roland Dumas Paul Quilès

W dniu powstania	Laurent Fabius Robert Badinter Pierre Bérégovoy Huguette Bouchardeau Jean-Pierre Chevènement Claude Cheysson Michel Crépeau Édith Cresson Hubert Curien Gaston Defferre Michel Delebarre Georgina Dufoix Roland Dumas Charles Hernu Pierre Joxe Paul Quilès Michel Rocard
Późniejsi członkowie rządu	Jean Auroux Jean-Marie Bockel Jack Lang Louis Mexandeau Henri Nallet Edgard Pisani Yvette Roudy

W dniu powstania	Michel Rocard Pierre Arpaillange Pierre Bérégovoy Jean-Pierre Chevènement Édith Cresson Michel Delebarre Roland Dumas Michel Durafour Maurice Faure Roger Fauroux Lionel Jospin Pierre Joxe Jack Lang Louis Le Pensec Louis Mermaz¹ Henri Nallet Jacques Pelletier Jean Poperen Paul Quilès
Późniejsi członkowie drugiego rządu	Louis Besson Hubert Curien Claude Évin Philippe Marchand Jean-Marie Rausch Jean-Pierre Soisson