Partia Europejskich Socjalistów

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Partia Europejskich Socjalistów
Ilustracja
Skrót

PES, PSE, SPE

Lider

Stefan Löfven

Data założenia

9–10 listopada 1992

Partie
członkowskie

31 partii członkowskich
14 partii stowarzyszonych
13 partii obserwujących

Ideologia polityczna

socjaldemokracja
proeuropeizm
progresywizm

Grupa w Parlamencie
Europejskim

Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim

Młodzieżówka

Europejska Federacja Organizacji Młodzieży Socjalistycznej

Barwy

     czerwony

Obecni posłowie Parlament Europejski
154/751

Rada Europejska
5/28

Komisja Europejska
7/28
Strona internetowa

Partia Europejskich Socjalistów (fr. Parti Socialiste Européen, PSE, ang. Party of European Socialists, PES, niem. Sozialdemokratische Partei Europas, SPE) – europejska partia polityczna, w skład której wchodzą partie socjaldemokratyczne krajów Unii Europejskiej. PES powstała w listopadzie 1992 w wyniku przekształcenia Konfederacji Partii Socjalistycznych (utworzonej w 1974).

Parlament Europejski[edytuj | edytuj kod]

Tworzy frakcję w Parlamencie Europejskim, od 2009 nosząca nazwę Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów. W Parlamencie Europejskim z ramienia Partii Europejskich Socjalistów zasiada 154 europdeputowanych, co czyni ją drugą pod względem wielkości frakcją polityczną (po Europejskiej Partii Ludowej)[1].

Aktualnym przewodniczącym PES jest od 2022 były premier Szwecji Stefan Löfven.

PES jest organizacją stowarzyszoną z Międzynarodówką Socjalistyczną.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Kolorem czerwonym zaznaczone są kraje w których w koalicji rządowej uczestniczą członkowie PES

Polskim tłumaczeniem nazwy ugrupowanie jest Partia Europejskich Socjalistów, nazwa w pozostałych językach:

  • Partia Socialiste Europiane – albański
  • Партия на европейските социалисти (Partija na ewropejskite socialisti) – bułgarski
  • Partido Socialista Europeo – kataloński
  • Strana evropských socialistů – czeski
  • Plaid y Sosialwyr Ewropeaidd – walijski
  • De Europæiske Socialdemokrater – duński
  • Sozialdemokratische Partei Europas – niemiecki
  • Páirtí Sóisialach na hEorpa – irlandzki
  • Euroopa Sotsialistlik Partei – estoński
  • Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα (Ewropaïkó Sosialistikó Kómma) – grecki
  • Partido Socialista Europeo – hiszpański
  • Partio de Eŭropaj Socialdemokratoj – esperanto
  • Partido Socialista Europeo – baskijski
  • Parti socialiste européen – francuski
  • Euroopan sosialidemokraattinen puolue – fiński
  • Stranka europskih socijalista – chorwacki
  • Flokkur evrópskra sósíalista – islandzki
  • Partito del Socialismo Europeo – włoski
  • Партија на европскиот социјализам (Partija na ewropskiot socijalizam) – macedoński
  • Partit tas-Soċjalisti Ewropej – maltański
  • Europos socialistų partija – litewski
  • Európai Szocialisták Pártja – węgierski
  • Partij van de Europese Sociaaldemocraten – niderlandzki
  • Sociāldemokrātu grupa Eiropas Parlamentā – łotewski
  • Det europeiske sosialdemokratiske partiet – norweski
  • Partido Socialista Europeu – portugalski
  • Partidul Socialiștilor Europeni – rumuński
  • Партия европейских социалистов (Partija jewropejskich socjalistow) – rosyjski
  • Strany európskych socialistov – słowacki
  • Stranka evropskih socialistov – słoweński
  • Партија европског социјализма (Partija evropskog socijalizma) – serbski
  • Europeiska socialdemokratiska partiet – szwedzki
  • Avrupa Sosyalistler Partisi – turecki

W Europarlamencie[edytuj | edytuj kod]

Członkowie PES podczas protestu w Brukseli w 2010. Na translaretnach widoczne logo Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim

Reprezentacją Partii Europejskich Socjalistów w Europarlamencie jest Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów. Frakcja zastąpiła dotychczasową grupę Partii Europejskich Socjalistów. Zmiana nazwy wiązała się ze wstępem nowo powstałej włoskiej Partii Demokratycznej.

Obecnym Prezydentem grupy jest Austriak, przedstawiciel Socjaldemokratycznej Partii Austrii, Hannes Swoboda. Zastąpił on na tym stanowisku Martina Schulza, który objął stanowisko Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego.

Liczba deputowanych:

  • 183 (23 czerwca 2009)
  • 186 (18 listopada 2010)
  • 183 (28 marca 2011)

Przewodniczący[edytuj | edytuj kod]

Różne wersje loga
wersja anglojęzyczna (najbardziej popularna)
wersja francuskojęzyczna
wersja niemieckojęzyczna
wersja ogólna

Konfederacja Partii Socjalistycznych Wspólnoty Europejskiej[edytuj | edytuj kod]

Przewodniczący Państwo Partia Okres sprawowania funkcji
Wilhelm Dröscher[2]  Niemcy Zachodnie Socjaldemokratyczna Partia Niemiec kwiecień 1974 – styczeń 1979
Robert Pontillon  Francja Partia Socjalistyczna styczeń 1979 – marzec 1980
Joop den Uyl (1980-1987)  Holandia Partia Pracy marzec 1980 – maj 1987
Vítor Constâncio  Portugalia Partia Socjalistyczna maj 1987 – styczeń 1989
Guy Spitaels (1989-1992)  Belgia (Walonia) Partia Socjalistyczna luty 1989 – maj 1992

Partia Europejskich Socjalistów[edytuj | edytuj kod]

Przewodniczący Państwo Partia Okres sprawowania funkcji
Willy Claes  Belgia (Flandria) Partia Socjalistyczna listopad 1992 – październik 1994
Rudolf Scharping  Niemcy Socjaldemokratyczna Partia Niemiec marzec 1995 – maj 2001
Robin Cook  Wielka Brytania Partia Pracy maj 2001 – kwiecień 2004
Poul Nyrup Rasmussen (2004-2011)  Dania Socjaldemokracja 24 kwietnia 2004 – 24 listopada 2011
Sergej Staniszew[2]  Bułgaria Bułgarska Partia Socjalistyczna 24 listopada 2011 – 14 października 2022
Stefan Löfven  Szwecja Szwedzka Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza od 14 października 2022

Partie[edytuj | edytuj kod]

Partie członkowskie PES[edytuj | edytuj kod]

Partiami członkowskimi są socjalistyczne i socjaldemokratyczne partie krajów członkowskich Unii Europejskiej i Norwegii:

Państwo Partia LD
 Austria Sozialdemokratische Partei Österreichs (Socjaldemokratyczna Partia Austrii) 7
 Belgia (Flandria)
 Belgia (Walonia)
Socialistische Partij Anders (Partia Socjalistyczna)
Parti Socialiste (Partia Socjalistyczna)
3
4
 Bułgaria Българска социалистическа партия (Bułgarska Partia Socjalistyczna) 6
 Cypr Κινήμα Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ (Ruch na rzecz Socjaldemokracji – EDEK)
 Czechy Česká Strana Sociálně Demokratická (Czeska Partia Socjaldemokratyczna) 2
 Dania Socialdemokraterne (Socjaldemokracja) 5
 Estonia Sotsiaaldemokraatlik Erakond (Estońska Partia Socjaldemokratyczna) 3
 Finlandia Suomen Sosialidemokraattinen Puolue (Socjaldemokratyczna Partia Finlandii) 3
 Francja Parti Socialiste (Partia Socjalistyczna) 31
 Grecja Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (Panhelleński Ruch Socjalistyczny) 8
 Hiszpania Partido Socialista Obrero Español (Hiszpańska Socjalistyczna Partia Robotnicza) 24
 Holandia Partij van de Arbeid (Partia Pracy) 7
 Irlandia Irish Labour Party (Irlandzka Partia Pracy) 1
 Litwa Lietuvos Socialdemokratų Partija (Litewska Partia Socjaldemokratyczna) 2
 Luksemburg Lëtzebuerger Sozialistesch Arbechterpartei (Luksemburska Socjalistyczna Partia Robotnicza) 1
 Malta Partit Laburista (Partia Pracy) 3
 Niemcy Sozialdemokratische Partei Deutschlands (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec) 23
 Norwegia Arbeiderpartiet (Partia Pracy)
 Polska Nowa Lewica
Unia Pracy
6
 
 Portugalia Partido Socialista (Partia Socjalistyczna) 12
 Rumunia Partidul Social Democrat (Partia Socjaldemokratyczna) 12
 Słowacja SMER – Sociálna Demokracia (Kierunek – Socjalna Demokracja) 3
 Słowenia Socialni Demokrati (Socjaldemokraci) 1
 Szwecja Sveriges Socialdemokratiska Arbetareparti
(Szwedzka Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza)
5
 Węgry Magyar Szocialista Párt (Węgierska Partia Socjalistyczna)
Magyarországi Szociáldemokrata Párt (Socjaldemokratyczna Partia Węgier)
9
 
 Wielka Brytania Labour Party (Partia Pracy) 19
 Wielka Brytania ( Irlandia Północna) Páirtí Sóisialta Daonlathach an Lucht Oibre
(Socjaldemokratyczna Partia Pracy)
 Włochy Partito Democratico (Partia Demokratyczna)[3]
Partito Socialista Italiano (Włoska Partia Socjalistyczna)
13

Słowacka partia Kierunek – Socjalna Demokracja (sł. SMER – sociálna demokracia) została zawieszona w prawach członka PES w październiku 2006.

Do klubu PES w Parlamencie Europejskim należeli także trzej posłowie Socjaldemokracji Polskiej oraz jeden niezależny eurodeputowany z włoskiego Drzewa Oliwnego. Partie te nie są jednakże partiami członkowskimi Partii Europejskich Socjalistów.

Partie stowarzyszone z PES[edytuj | edytuj kod]

Partiami stowarzyszonymi z PES są socjalistyczne i socjaldemokratyczne partie z niektórych krajów członkowskich oraz pozostałych państw europejskich:

Państwo Partia
 Albania Partia Socialiste e Shqipërisë (Socjalistyczna Partia Albanii)
 Bośnia i Hercegowina Socijaldemokratska Partija Bosne i Hercegovine (Socjaldemokratyczna Partia Bośni i Hercegowiny)
 Bułgaria Партия Български Социалдемократи (Bułgarska Partia Socjaldemokratyczna)
 Czarnogóra Демократска Партија социјалиста Црне Горе (Demokratyczna Partia Socjalistów Czarnogóry)
Социјалдемократска Партија Црне Горе (Socjaldemokratyczna Partia Czarnogóry)
 Chorwacja Socijal Demokratska Partija Hrvatske (Socjaldemokratyczna Partia Chorwacji)
 Islandia Samfylkingin (Sojusz)
 Kosowo Vetëvendosje (Samookreślenie)
 Macedonia Północna Социјалдемократски Сојуз на Македонија (Socjaldemokratyczny Związek Macedonii)
 Mołdawia Partidul Democrat din Moldova (Demokratyczna Partia Mołdawii)
 Serbia Демократска Странка (Partia Demokratyczna)
 Szwajcaria Parti Socialiste Suisse/Sozialdemokratische Partei der Schweiz/Partito Socialista Svizzero (Socjaldemokratyczna Partia Szwajcarii)
 Turcja Cumhuriyet Halk Partisi (Republikańska Partia Ludowa)
Halkların Demokratik Partisi (Ludowa Partia Demokratyczna)

Partie o statusie obserwatora[edytuj | edytuj kod]

Partie-obserwatorzy to lewicowe partie z pozostałych krajów europejskich i, a także z Azji i Afryki:

Państwo Partia
 Andora Partit Socialdemòcrata (Partia Socjaldemokratyczna)
 Armenia Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւն (Armeńska Federacja Rewolucyjna)
 Cypr Północny Cumhuriyetçi Türk Partisi (Turecka Partia Republikańska)
 Egipt الحزب المصرى الديمقراطى الاجتماعى (Egipska Partia Socjal-Demokratyczna)
 Gruzja ქართული ოცნება – დემოკრატიული საქართველო (Gruzińskie Marzenie – Demokratyczna Gruzja)
 Izrael העבודה (Partia Pracy)
מרצ (Energia)
 Łotwa Latvijas Sociāldemokrātiskā Strādnieku Partija (Łotewska Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza)
Sociāldemokrātiskā Partija „Saskaņa” (Socjaldemokratyczna Partia „Zgoda”)
 Maroko الاتحاد الاشتراكي للقوات الشعبية (Socjalistyczna Unia Sił Ludowych)
 Palestyna حركة التحرير الوطني الفلسطيني (Palestyński Ruch Wyzwolenia Narodowego)
San Marino Partito dei Socialisti e dei Democratici (Partia Socjalistów i Demokratów)
 Tunezja التكتل الديمقراطي من أجل العمل والحريات (Demokratyczne Forum na rzecz Pracy i Wolności)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Posłowie do PE, www.europarl.europa.eu [dostęp 2019-11-20] (pol.).
  2. a b Former PES President.
  3. Partia Demokratyczna powstała w 2007 z połączenia dwóch partii socjaldemokratycznych: Socialisti Democratici Italiani (Włoscy Demokratyczni Socjaliści) i Democratici di Sinistra (Demokraci Lewicy). Zarówno SDI, jak i DS należały do Partii Europejskich Socjalistów.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]