Okręg Tarnopol Armii Krajowej: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Skład organizacyjny: poprawa linków |
odznaka |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[File:Akkresowy.jpg|200px|right|thumb|Odznaka pamiątkowa kresowej AK]] |
|||
⚫ | |||
'''Okręg Tarnopol''' [[Służba Zwycięstwu Polski|SZP]], [[Związek Walki Zbrojnej|ZWZ]], wreszcie [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] noszący kryptonimy "Komar", "Tarcza", "Ton". |
'''Okręg Tarnopol''' [[Służba Zwycięstwu Polski|SZP]], [[Związek Walki Zbrojnej|ZWZ]], wreszcie [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] noszący kryptonimy "Komar", "Tarcza", "Ton". |
||
Linia 21: | Linia 21: | ||
* płk [[Jan Kotowicz]] "Twardy". |
* płk [[Jan Kotowicz]] "Twardy". |
||
* kpt. Franciszek Garwol (komendant podokręgu) |
* kpt. Franciszek Garwol (komendant podokręgu) |
||
⚫ | |||
===Skład organizacyjny=== |
===Skład organizacyjny=== |
||
* Inspektorat Tarnopol AK |
* [[Inspektorat Tarnopol AK]] |
||
* [[Inspektorat Złoczów AK]] |
* [[Inspektorat Złoczów AK]] |
||
* Inspektorat Brzeżany AK |
* [[Inspektorat Brzeżany AK]] |
||
* Inspektorat Czortków AK |
* [[Inspektorat Czortków AK]] |
||
[[30 czerwca]] [[1944]] komenda Obszaru Lwów swoim rozkazem dokonała reorganizacji wprowadzajac trzy podokręgi<ref>Komenda Obszaru Lwów odtwarzała dowództwo Okręgu Korpusu Lwów z 1939 </ref>. Powstał Podokręg Tarnopol AK w składzie:<ref>J. Kwiek, Materiały sympozjum "Operacja zbrojna Armii Krajowej krypotonim Burza.. s.43</ref> |
[[30 czerwca]] [[1944]] komenda Obszaru Lwów swoim rozkazem dokonała reorganizacji wprowadzajac trzy podokręgi<ref>Komenda Obszaru Lwów odtwarzała dowództwo Okręgu Korpusu Lwów z 1939 </ref>. Powstał Podokręg Tarnopol AK w składzie:<ref>J. Kwiek, Materiały sympozjum "Operacja zbrojna Armii Krajowej krypotonim Burza.. s.43</ref> |
||
* [[Inspektorat Złoczów AK]] |
* [[Inspektorat Złoczów AK]] |
Wersja z 22:32, 11 kwi 2009
Okręg Tarnopol SZP, ZWZ, wreszcie Armii Krajowej noszący kryptonimy "Komar", "Tarcza", "Ton".
Okręg Tarnopolski AK obejmował tereny przedwojennego województwa tarnopolskiego. Konspiracja w Tarnopolskiem zaczęła się już jesienią 1939. Po wybuchu wojny niemiecko-rosyjskiej, tzw. "grupa warszawska" wysłana przez KG AK, przystąpiła do tworzenia sztabu i struktur terenowych w czterech inspektoratach okręgu.
Przez jego tereny przebiegała strategiczna linia kolejowa Lwów-Tarnopol-Kijów, którą zaopatrywano Grupę Armii "Północna Ukraina". Podobne znaczenie miały magistrale drogowe. Każda dywersja w systemie komunikacji była dotkliwym ciosem dla armii niemieckiej.
Wiosną 1943 w okręgu funkcjonowały 222 plutony[1]. Łącznie siły okręgu to ok. 11100 żołnierzy, w tym 72 oficerów, 134 podchorążych i 1930 podoficerów.[2]
W 1943 komenda okręgu prowadziła intensywne przygotowania do "Burzy", trafnie prognozując, że na początku 1944 Rosjanie wkroczą na teren okręgu. Znaczna część sił znajdowała się pod bronią w terenie, osłaniając skupiska ludności polskiej przed atakami UPA.
- Osobny artykuł:
Komendanci
- p.o. kpt Mieczysław Widajewicz "Czerma",
- ppłk/płk Franciszek Studziński "Radwan",
- płk Jan Majewski "Szmigiel",
- płk Bruno Rolke "As",
- płk dypl. Kazimierz Bębiński "Luboń",
- ppłk Jan Kiwerski "Oliwa",
- mjr Tadeusz Sztumberk-Rychter "Żegota",
- płk Jan Kotowicz "Twardy".
- kpt. Franciszek Garwol (komendant podokręgu)
Skład organizacyjny
30 czerwca 1944 komenda Obszaru Lwów swoim rozkazem dokonała reorganizacji wprowadzajac trzy podokręgi[3]. Powstał Podokręg Tarnopol AK w składzie:[4]
- Inspektorat Złoczów AK
- Inspektorat Brzeżany AK
- Obwód Buczacz
- Dunajów
Dowództwo podokręgu przeniosło się do Lwowa
Bibliografia
- Rafał Wnuk: Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956 = The atlas of the independence underground in Poland 1944-1956. Warszawa: Lublin : Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2007. ISBN 978-83-60464-45-8.
- Struktura Organizacyjna Armii Krajowej, Marek Ney-Krwawicz w: Mówią wieki nr 9/1986.
- Światowy Związek Żołnierzy AK, Materiały sympozjum nt: Operacja zbrojna AK kryptonim Burza na ziemiach południowo-wschodnich II RP w 1944. Biblioteczka ”Na Kresach Południowo Wschodnich 1939-1945 nr 7. Kraków 1994
- Tadeusz Krząstek, Jerzy Tomczyk: W 55 rocznicę powstania Armii Krajowej". Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1997. ISBN 83-86268-63-8.