Szepietowo
52°52′11″N 22°32′47″E/52,869722 22,546389| miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||||
 Fragment Szepietowa | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| Gmina | |||||
| Prawa miejskie |
2010 | ||||
| Burmistrz |
Robert Lucjan Wyszyński (2014) | ||||
| Powierzchnia |
2,84[1] km² | ||||
| Populacja (01.01.2024) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Strefa numeracyjna |
+48 86 | ||||
| Kod pocztowy |
18-210 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
BWM | ||||
Położenie na mapie gminy Szepietowo  | |||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |||||
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego  | |||||
| 52°52′11″N 22°32′47″E/52,869722 22,546389
| |||||
| TERC (TERYT) |
2013094 | ||||
| SIMC |
0407380 | ||||
| Strona internetowa | |||||
Szepietowo – miasto w Polsce położone w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim. Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. Szepietowo liczyło 2018 mieszkańców[1].
Miejscowość jest siedzibą miejsko-wiejskiej gminy Szepietowo oraz stolicą dekanatu szepietowskiego. Prawa miejskie Szepietowo otrzymało z dniem 1 stycznia 2010 r.[2]
W miejscowości znajduje się kościół, który jest siedzibą parafii NMP Matki Miłosierdzia. W administracji parafii znajduje się cmentarz parafialny. Obecnie istnieje możliwość skorzystania z wyszukiwarki osób zmarłych, pochowanych na cmentarzu[3]. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii białostockiej, diecezji łomżyńskiej, dekanatu Szepietowo.
Szepietowo leży na historycznym Podlasiu, położone było w powiecie brańskim w ziemi bielskiej województwa podlaskiego[4].
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Gmina Szepietowo leży w południowo-zachodniej części województwa podlaskiego, na Wysoczyźnie Wysokomazowieckiej. Teren, na którym znajduje się gmina stanowi pogranicze Mazowsza i Podlasia.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Od XVI do XVII wieku Szepietowo było wsią parafii dąbrowskiej w powiecie brańskim[4]. Jego rozwój nastąpił w XIX wieku w związku z budową Kolei Warszawsko-Petersburskiej.Był to szlak tranzytowy w linii prostej między Łapami nad Narwią i Małkinią nad Bugiem na trasie zbudowano 2 stacje w Średnicy i w Czyżewie. Stacji w Średnicy zmieniono nazwę na Szepietowo, miała 2 rampy, pompę wodną, dworzec murowany. Głównym towarem przeładunkowym było zboże. Odbywał się również regularny ruch osobowy między Wilnem a Warszawą od roku 1862, co przyczyniło się do wzrostu znaczenia stacji. W okresie międzywojennym stacja zamieniła się osadę Szepietowo[5]. W 1921 r. wymieniono: Szepietowo stacja kolejowa. Naliczono tu 9 budynków z przeznaczeniem mieszkalnym oraz 81 mieszkańców (31 mężczyzn i 50 kobiet). Wszyscy podali narodowość polską[6].
W latach 1954–1972 miejscowość wchodziła w skład Gromady Szepietowo-Stacja[7]. Szepietowo 1 stycznia 2010 r. otrzymało prawa miejskie[8].
Urodził się tu Bolesław Ościłowski – podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego[9].
Szkoła
[edytuj | edytuj kod]W latach 1922–1925 szkoły nie było. W 1928 przeniesiono tu szkołę ze Średnicy. W 1930 roku dwuklasowa szkoła powszechna w Szepietowie-Stacji liczyła 94 uczniów.
Nauczyciele: 1930 – Gradowska K., Kochutówna Sabina[10].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Liczba ludności w 2010 r. wyniosła 2311 osób[11]. Według stanu ludności z 31 grudnia 2011 r. miejscowość liczyła 2337 osób[12].
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]Szepietowo jest lokalnym ośrodkiem usługowym, centrum kultury rolnej regionu podlaskiego. Sejmik Województwa Podlaskiego uznał Szepietowo za rolniczą stolicę Podlasia.
W pobliżu znajduje się siedziba Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, który organizuje corocznie liczne wystawy rolnicze (Wiosenne Targi Ogrodnicze, Dni z Doradztwem Rolniczym, Regionalna Wystawa Zwierząt Hodowlanych, Jesień w sadzie i ogrodzie, Zielona Gala, Targi Budownictwa Wiejskiego).
Funkcjonują również:
- spółka giełdowa MNI Telecom (dawniej Szeptel S.A.)
- Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Szepietowskiej, założone w 1939 r. jako Stowarzyszenie Przyjaciół Szepietowa[14].
Transport
[edytuj | edytuj kod]Przez Szepietowo przebiega szlak kolejowy Warszawa – Białystok, wraz ze stacją pasażersko-towarową oraz droga krajowa nr 66 (Zambrów – Wysokie Mazowieckie – Bielsk Podlaski – Połowce).
Przy ul. Przemysłowej 2 zlokalizowane jest śmigłowcowe lądowisko, zarządzane przez Agencję Rezerw Materiałowych.
Obiekty zabytkowe
[edytuj | edytuj kod]
- zespół dworca kolejowego
- budynek kolejowy murowany z końca XIX w., zaadaptowany na dworzec po zniszczeniu dworca przez Niemców podczas II wojny światowej
- dwa budynki murowane z przełomu XIX i XX w.
- cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej[15].
- mogiła żołnierska (pomnik) z okresu II wojny światowej[16].
- dom murowany z 1. połowy XX w[17].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Kościół parafialny NMP Matki Miłosierdzia -
Szkoła Podstawowa im. kard. Stefana Wyszyńskiego -
Gimnazjum Publiczne im. Adama Mickiewicza -
SBR Bank -
MNI Telecom dawny „Szeptel” -
Restauracja Słowiańska
Ludzie związani z Szepietowem
[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku [online], Główny Urząd Statystyczny, 22 lipca 2024 [dostęp 2024-10-23] (pol.).
- ↑ Dz.U. z 2009 r. nr 120, poz. 1000 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 2009 r. w sprawie utworzenia, ustalenia granic i nazw gmin oraz siedzib ich władz, ustalenia granic niektórych miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta.
- ↑ Wyszukiwarka osób zmarłych.
- ↑ a b Emil Kalinowski: Szlachta ziemi bielskiej wobec bezkrólewi w XVI – XVII wieku. Uniwersytet Warszawski – Wydział Historyczny, Warszawa 2018, s. 101.
- ↑ Adam Czesław Dobroński, Miasta województwa podlaskiego, Białystok: Fundacja Sąsiedzi, 2014, s. 333-330, ISBN 978-83-64505-00-3 [dostęp 2024-01-25].
- ↑ Główny Urząd Statystyczny, Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., t. 5, Warszawa 1924, s. 114.
- ↑ W. Jemielity, Podziały administracyjne powiatów wysokomazowieckiego i łapskiego w latach 1919–1990 ze Studia Łomżyńskie, tom VII. Łomża 1996 r. s. 108–109.
- ↑ Adam Czesław Dobroński, Miasta województwa podlaskiego, Białystok: Fundacja Sąsiedzi, 2014, s. 338, ISBN 978-83-64505-00-3 [dostęp 2024-01-25].
- ↑ Super User, szukaj w bazie [online], www.straty.pl [dostęp 2018-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-25] (pol.).
- ↑ W. Jemielity, Szkoły powszechne w województwie białostockim w latach 1919–1939, Łomża, 1991, s. 98.
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2010 r.. [dostęp 2011-08-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-06)].
- ↑ Urząd Miejski w Szepietowie – stan ludności z 31.12.2011 r. (bez pobytów czasowych).
- ↑ Szepietowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-11], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Szepietowskiej.
- ↑ Spis poległych w I wojnie światowej. (2012-08-13).
- ↑ Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. groby.radaopwim.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (2012-08-13).
- ↑ Załącznik Nr 1 do uchwały Nr III/13/06 Rady Gminy Szepietowo z dnia 28 grudnia 2006 r.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- ''Szepietówka'' i ''Szepietowo'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 900.
| Miasta na prawach powiatu | |
|---|---|
| Miasta powiatowe | |
| Miasta gminne |
