5 Pułk Strzelców Konnych (powstanie listopadowe)

5 Pułk Strzelców Konnych

Historia
Państwo	Królestwo Polskie
Sformowanie	1815
Dowódcy
Pierwszy	płk Tomasz Siemiątkowski
Ostatni	płk Benedykt Zielonka
Działania zbrojne
powstanie listopadowe
Organizacja
Dyslokacja	Warszawa (Koszary Gwardii Konnej)
Rodzaj wojsk	Jazda

Żołnierz 5 psk (z lewej)

Aleksander I - szef pułku

Pułk 5 Strzelców Konnych – oddział szaserów Wojska Polskiego Królestwa Kongresowego i okresu powstania listopadowego.

Utworzone w 1815 szwadrony wzorowe strzelców konnych przybrały 20 czerwca 1815 nazwę Pułk Strzelców Konnych Gwardii. 15 marca 1818 szefem pułku został cesarz Aleksander I Romanow. 19 stycznia 1831 pułk przemianowany na nr 5 strzelców konnych. W czasie wojny otrzymał 2 krzyże kawalerskie, 28 złotych i 39 srebrnych.

Stanowisko: Warszawa.

Strzelcy konni gwardii

Dowódcy pułku:

• płk Tomasz Jan Siemiątkowski (do 1817)
• gen. dyw. Zygmunt Kurnatowski (1818-1830)
• płk Bonifacy Jagmin (od 7 grudnia 1830)
• płk Benedykt Zielonka (od 24 marca 1831)

Oficerowie:

• ppłk Seweryn Krzyżanowski
• por. Kazimierz Szamowski
• ppor. Edmund Krasicki

Żołnierze:

• Wincenty Morze

Walki pułku

Pułk brał udział w walkach w czasie powstania listopadowego.

Bitwy i potyczki:

• Warszawa (29 i 30 listopada 1831);
• Wyszków (11 lutego);
• Wawer i Nowa Wieś (19 lutego);
• Białołęka (25 lutego);
• Niwiska (17 kwietnia);
• Beresteczko (19 kwietnia);
• Trzebucza (30 kwietnia);
• Nur (17 i 22 maja);
• Gostery (25 maja);
• Ostrołęka (26 maja);
• Raciąż (23 lipca).

Bibliografia

• Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
• Bronisław Gembarzewski: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie. Tom IV. Od 1815 do 1831 roku. Warszawa: 1966.
• Bronisław Gembarzewski: Wojsko Polskie - Królestwo Polskie 1815-1830. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2003. ISBN 83-88841-48-3.
• Karol Linder: Dawne Wojsko Polskie. Ubiór i uzbrojenie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960.