Piotr Biegański

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Piotr Biegański
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 maja 1905
Rosienie

Data i miejsce śmierci

12 stycznia 1986
Warszawa

Zawód, zajęcie

architekt

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej Order Zasługi Republiki Włoskiej V Klasy (1951-2001)
Multimedia w Wikimedia Commons
Tablica w Bramie Senatorskiej Zamku Królewskim w Warszawie upamiętniająca Piotra Biegańskiego
Międzymurze Piotra Biegańskiego i tablica upamiętniająca Marię Konopnicką na murze obronnym w Warszawie
Pałac Staszica w Warszawie

Piotr Biegański (ur. 8 maja 1905 w Rosieniach, zm. 12 stycznia 1986 w Warszawie) – polski architekt, laureat nagrody honorowej SARP, profesor Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 8 maja 1905 w Rosieniach na Kowieńszczyźnie[1]. Do gimnazjum uczęszczał w Kownie, a po I wojnie światowej w Warszawie. W 1933 ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1937 otrzymał Grand Prix na Wystawie Sztuki i Techniki w Paryżu (dział architektoniczny)[2].

W czasie okupacji niemieckiej pracował w Wydziale Technicznym Zarządu m. st. Warszawy, zajmując się potajemnie m.in. zabezpieczeniem spalonego podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 gmachu Teatru Wielkiego[3]. Od wiosny 1942 do wybuchu powstania warszawskiego był członkiem Wydziału Legalizacji i Techniki w Oddziale II Komendy Głównej Armii Krajowej i kierownikiem jej pracowni „Grajewski”[4]. Brał udział jako wykładowca w tajnym nauczaniu politechnicznym[5]. Wiosną 1943 obronił rozprawę doktorską i uzyskał stopień doktora nauk technicznych na działającym w konspiracji Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej[5].

Współtwórca odbudowy Starego i Nowego Miasta w Warszawie i współorganizator Biura Odbudowy Stolicy. W latach 1947–1954 główny konserwator zabytków Warszawy. Autor projektu odbudowy i rozbudowy Pałacu Staszica oraz projektu odbudowy Zamku Ujazdowskiego w Warszawie. Konsultant odbudowy Starego Miasta w Poznaniu. Projektant i kierownik odbudowy zabytków Fromborka i Wiślicy.

Od 1945 wykładowca Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (od 1954 profesor nadzwyczajny, a w latach 1960–1964 dziekan tego wydziału). Autor publikacji architektonicznych i urbanistycznych[6].

Był członkiem wielu rad naukowych w wydawnictwach i na uczelniach, a także m.in. honorowym członkiem Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków, Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Towarzystwa Urbanistów Polskich, prezesem Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Włoskiej, członkiem ICOMOS.

W 1983 został laureatem nagrody Miasta Stołecznego Warszawy i Honorowej Nagrody SARP.

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 114-6-14)[1][7].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

  • W roku 2000 Muzeum Historyczne m. st. Warszawy poświęciło prof. Biegańskiemu wystawę.
  • W kwietniu 2011 ciągowi pieszemu położonemu pomiędzy wewnętrznym a zewnętrznym murem obronnym, na odcinku od placu Zamkowego do ulicy Piekarskiej w Warszawie, nadano nazwę Międzymurze Piotra Biegańskiego[11].
  • W Bramie Senatorskiej Zamku Królewskiego w Warszawie znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona profesorowi

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Elżbieta Borysowicz (oprac.): Wykaz zmarłych Profesorów Politechniki Warszawskiej pochowanych na Powązkach w Warszawie. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2015, s. 11–12. ISBN 978-83-7814-461-8. [dostęp 2024-03-01].
  2. ↑ Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945–2005, Henryk Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 350, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842.
  3. ↑ Stanisław Jankowski: Z fałszywym ausweisem w prawdziwej Warszawie. Tom 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, s. 59. ISBN 83-06-00140-0.
  4. ↑ Stanisław Jankowski: Z fałszywym ausweisem w prawdziwej Warszawie. Tom 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, s. 61. ISBN 83-06-00140-0.
  5. ↑ a b Stanisław Jankowski: Z fałszywym ausweisem w prawdziwej Warszawie. Tom 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, s. 60. ISBN 83-06-00140-0.
  6. ↑ Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945–2005, Henryk Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 52, 350, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842.
  7. ↑ Cmentarz Stare Powązki: KRZYSZTOF BIEGAŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-10].
  8. ↑ In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Piotr Biegański [online], www.archimemory.pl [dostęp 2023-07-25].
  9. ↑ M.P. z 1947 r. nr 149, poz. 893 „za zasługi położone w zabezpieczeniu arcydzieł kultury polskiej”.
  10. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
  11. ↑ Uchwała nr XIV/253/2011 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 14 kwietnia 2011 r. w sprawie nadania nazw ciągom pieszym w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. edziennik.mazowieckie.pl, Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego nr 76, poz. 2396. s. 14150-14151. [dostęp 2014-06-10].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Piotr Biegański: Pałac Staszica, siedziba Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Wydawnictwo TNW, Warszawa 1951.
  • Encyklopedia Warszawy, Warszawa, PWN, 1994, ISBN 83-01-08836-2.
  • Lech Krzyżanowski, Biegański Piotr, [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków, z. 1, Poznań, Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków, 2000, ISBN 83-900862-7-1.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Laureaci Honorowej Nagrody SARP
1966–1970
1971–1980
1981–1990
1991–2000
2001–2010
2011–2020
2021–2030
Dziekani Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Piotr_Biegański&oldid=73081866”