Ministerstwo Sprawiedliwości (Polska)

Ministerstwo Sprawiedliwości

Gmach Ministerstwa Sprawiedliwości w Alejach Ujazdowskich 11 widziany z placu Na Rozdrożu
Państwo	Polska
Data utworzenia	1917
Siedziba	Warszawa
Minister	Zbigniew Ziobro
Sekretarz stanu	Patryk Jaki
Adres
Al. Ujazdowskie 11, 00-950 Warszawa
Położenie na mapie Warszawy Ministerstwo Sprawiedliwości
Położenie na mapie Polski Ministerstwo Sprawiedliwości
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Ministerstwo Sprawiedliwości
52°13′14,578″N 21°01′26,393″E
Strona internetowa

Ministerstwo Sprawiedliwości (MS) – urząd pomocniczy Ministra Sprawiedliwości, naczelnego organu administracji rządowej odpowiedzialnego za dział administracji rządowej – sprawiedliwość. Minister Sprawiedliwości z mocy Konstytucji jest członkiem Krajowej Rady Sądownictwa.

Minister sprawiedliwości od 31 marca 1990 do 30 marca 2010 i ponownie od 4 marca 2016 jest jednocześnie prokuratorem generalnym, a od 29 grudnia 1989 roku jest jednym z członków Krajowej Rady Sądownictwa. Od 31 marca 2010 do 3 marca 2016 istniał urząd Prokuratora Generalnego, który był odrębny od Ministra Sprawiedliwości i administracji rządowej. Prokurator Generalny powoływany był przez Prezydenta RP na 6-letnią kadencję spośród dwóch kandydatów przedstawionych przez Krajową Radę Sądownictwa i Krajową Radę Prokuratury.

Kompetencje Ministra Sprawiedliwości

Rozporządzenie określa szczegółowy zakres działania Ministra Sprawiedliwości:

1. Minister kieruje działem administracji rządowej – sprawiedliwość.
2. Minister jest dysponentem części 15 i 37 budżetu państwa.
3. Obsługę ministra zapewnia Ministerstwo Sprawiedliwości.

Dział sprawiedliwość obejmuje sprawy:

1. sądownictwa,
2. prokuratury, notariatu, adwokatury i radców prawnych, w zakresie wynikającym z przepisów odrębnych,
3. wykonywania kar oraz środków wychowawczych i środka poprawczego orzeczonego przez sądy oraz sprawy pomocy postpenitencjarnej.
   

Minister właściwy do spraw sprawiedliwości zapewnia przygotowywanie projektów kodyfikacji prawa cywilnego, w tym rodzinnego, oraz prawa karnego.

Minister właściwy do spraw sprawiedliwości jest właściwy w sprawach sądownictwa w zakresie spraw niezastrzeżonych odrębnymi przepisami do kompetencji innych organów państwowych i z uwzględnieniem zasady niezawisłości sędziowskiej.

Ministrowi właściwemu do spraw sprawiedliwości podlega Służba Więzienna.

Kierownictwo

• Zbigniew Ziobro (Solidarna Polska) – Minister Sprawiedliwości od 16 listopada 2015, i Prokurator Generalny od 4 marca 2016 (po scaleniu urzędów w związku z Ustawą Prawo o prokuraturze)
• Patryk Jaki (SP) – sekretarz stanu od 18 listopada 2015
• Marcin Warchoł – podsekretarz stanu od 18 listopada 2015
• Łukasz Piebiak – podsekretarz stanu od 23 listopada 2015
• vacat (po Bogdanie Święczkowskim) – podsekretarz stanu
• Jacek Kitliński – Dyrektor Generalny Służby Więziennej od 30 stycznia 2015
• Radosław Płucisz – dyrektor generalny od 4 lutego 2016

Lista ministrów sprawiedliwości i prokuratorów generalnych

1917–1939

• Stanisław Bukowiecki 7 grudnia 1917 – 27 lutego 1918
• Józef Higersberger 4 kwietnia 1918 – 4 listopada 1918
• Józef Światopełk-Zawadzki 4 listopada 1918 – 14 listopada 1918 (kierownik)

Ministrowie sprawiedliwości – naczelni prokuratorzy (1919–1939)

• Leon Supiński 17 listopada 1918 – 2 września 1919
• Bronisław Sobolewski 2 września 1919 – 9 grudnia 1919
• Jan Hebdzyński 13 grudnia 1919 – 9 czerwca 1920
• Jan Morawski 23 czerwca 1920 – 24 lipca 1920 (kierownik)
• Stanisław Nowodworski 24 lipca 1920 – 19 czerwca 1921
• Bronisław Sobolewski 19 czerwca 1921 – 6 czerwca 1922
• Wacław Makowski 28 czerwca 1922 – 26 maja 1923
• Stanisław Nowodworski 28 maja 1923 – 15 grudnia 1923
• Włodzimierz Wyganowski 19 grudnia 1923 – 17 listopada 1924
• Antoni Żychliński 17 listopada 1924 – 13 listopada 1925
• Stefan Piechocki 20 listopada 1925 – 15 maja 1926
• Wacław Makowski 15 maja 1926 – 30 września 1926
• Aleksander Meysztowicz 2 października 1926 – 22 grudnia 1928
• Stanisław Car 22 grudnia 1928 – 29 grudnia 1929
• Feliks Dutkiewicz kierownik 29 grudnia 1929 – 17 marca 1930
• Stanisław Car 29 marca 1930 – 4 grudnia 1930
• Czesław Michałowski 4 grudnia 1930 – 15 maja 1936
• Witold Grabowski 16 maja 1936 – 30 września 1939

Rząd RP na uchodźstwie

• Władysław Sikorski 16 października 1939 – 20 lipca 1940
• Marian Seyda 20 lipca 1940 – 22 września 1941
• po. Prezes Rady Ministrów Władysław Sikorski 22 września 1941 – 3 września 1941
• Herman Lieberman 3 września 1941 – 20 października 1941
• Karol Popiel 20 października 1941 – 21 stycznia 1942
• Wacław Komarnicki 21 stycznia 1942 – 29 listopada 1944
• Bronisław Kuśnierz 29 listopada 1944-luty 1949
• vacat luty 1949 – 25 września 1950
• po. Prezes Rady Ministrów Roman Odzierzyński 25 września 1950 – 18 stycznia 1954
• Kazimierz Okulicz 18 stycznia 1954 – 8 sierpnia 1955
• Tadeusz Bugayski 8 sierpnia 1955 – 15 kwietnia 1957
• Stanisław Lubodziecki 15 kwietnia 1957 – 20 lipca 1970
• Sylwester Karalus 20 lipca 1970 – 18 lipca 1972
• Stanisław Wiszniewski 18 lipca 1972 – 5 sierpnia 1976
• Kazimierz Sabbat 5 sierpnia 1976 – 12 lipca 1978
• Zbigniew Scholtz 12 lipca 1978 – 20 czerwca 1979
• Bolesław Dziedzic 20 czerwca 1979 – 17 stycznia 1984
• po. Bohdan Wendorff 17 stycznia 1984-1986
• Stanisław Wiszniewski 1986 – 20 grudnia 1990

Polska Ludowa 1944–1989

• Jan Czechowski (ur. 1894, zm. 1972), (SL) od 21 lipca 1944 do 31 grudnia 1944
• Edmund Zalewski (ur. 1883, zm. 1962), (SL) od 31 grudnia 1944 do 2 maja 1945
• Henryk Świątkowski (ur. 1896, zm. 1970), (PPS/PZPR) od 2 maja 1945 do 21 kwietnia 1956
• Zofia Wasilkowska (ur. 1910, zm. 1996), (PZPR) od 27 kwietnia 1956 do 20 lutego 1957
• Marian Rybicki (ur. 1915, zm. 1987), (PZPR) od 27 lutego 1957 do 24 czerwca 1965
• Stanisław Walczak (ur. 1913, zm. 2002), (PZPR) od 25 czerwca 1965 do 26 października 1971
• Włodzimierz Berutowicz (ur. 1914, zm. 2004), (PZPR) od 26 października 1971 do 25 marca 1976
• Jerzy Bafia (ur. 1926, zm. 1991), (PZPR) od 27 marca 1976 do 12 czerwca 1981
• Sylwester Zawadzki (ur. 1921, zm. 1999), (PZPR) od 12 czerwca 1981 do 22 listopada 1983
• Lech Domeracki (PZPR) od 22 listopada 1983 do 19 września 1988
• Łukasz Balcer (SD) od 14 października 1988 do 1 sierpnia 1989

Ministrowie sprawiedliwości – prokuratorzy generalni – członkowie Krajowej Rady Sądownictwa (od 1989 do 2010)

• Aleksander Bentkowski (ZSL/PSL) od 12 września 1989 do 14 grudnia 1990
• Wiesław Chrzanowski (ur. 1923, zm. 2012), (ZChN) od 12 stycznia 1991 do listopada 1991
• Andrzej Marcinkowski (ur. 1929, zm. 2010), od listopada 1991 do 5 grudnia 1991 (kierownik)
• Zbigniew Dyka od 23 grudnia 1991 do 17 marca 1993
• Jan Piątkowski od 17 marca 1993 do 26 października 1993
• Włodzimierz Cimoszewicz od 26 października 1993 do 6 marca 1995
• Jerzy Jaskiernia (SdRP) od 7 marca 1995 do 7 lutego 1996
• Leszek Kubicki od 15 lutego 1996 do 31 października 1997
• Hanna Suchocka (UW) od 31 października 1997 do 8 czerwca 2000
• p.o. Prezes Rady Ministrów Jerzy Buzek od 8 czerwca 2000 do 16 czerwca 2000
• Lech Kaczyński (ur. 1949, zm. 2010), (PiS) od 12 czerwca 2000 do 4 lipca 2001
• Stanisław Iwanicki od 5 lipca 2001 do 19 października 2001
• Barbara Piwnik od 19 października 2001 do 6 lipca 2002
• Grzegorz Kurczuk (SLD) od 6 lipca 2002 do 2 maja 2004
• Marek Sadowski od 2 maja 2004 do 6 września 2004
• Andrzej Kalwas od 6 września 2004 do 31 października 2005
• Zbigniew Ziobro (PiS) od 31 października 2005 do 7 września 2007
• p.o. Prezes Rady Ministrów Jarosław Kaczyński (PiS) od 7 września 2007 do 11 września 2007
• Zbigniew Ziobro (PiS) od 11 września 2007 do 16 listopada 2007
• Zbigniew Ćwiąkalski (bezpartyjny) od 16 listopada 2007 do 21 stycznia 2009
• p.o. Prezes Rady Ministrów Donald Tusk od 21 stycznia 2009 do 23 stycznia 2009
• Andrzej Czuma (PO) od 23 stycznia 2009 do 13 października 2009
• p.o. Prezes Rady Ministrów Donald Tusk od 13 października 2009 do 14 października 2009
• Krzysztof Kwiatkowski (PO) od 14 października 2009 do 30 marca 2010

Ministrowie sprawiedliwości po wydzieleniu prokuratora generalnego (od 2010)

• Krzysztof Kwiatkowski (PO) od 30 marca 2010 do 18 listopada 2011
• Jarosław Gowin (PO) od 18 listopada 2011 do 6 maja 2013
• Marek Biernacki (PO) od 6 maja 2013 do 22 września 2014
• Cezary Grabarczyk (PO) od 22 września 2014 do 30 kwietnia 2015
• p.o. Prezes Rady Ministrów Ewa Kopacz od 30 kwietnia 2015 do 4 maja 2015
• Borys Budka (PO) od 4 maja 2015 do 15 listopada 2015
• Zbigniew Ziobro (SP) od 16 listopada 2015

Siedziba

Ministerstwo Sprawiedliwości mieści się w dawnej kamienicy dochodowej Bohdanowicza (pierwotny adres Aleje Ujazdowskie 9), wzniesionej w latach 1929–1930 według projektu Adolfa Inatowicza-Łubiańskiego, połączonej z budynkami przy ul. Koszykowej 6 i 6A.

W czasie okupacji niemieckiej znajdowała się tam siedziba Kriminalpolizei (Kripo), a po 1945 – Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. W latach 1994–1996 gmach powiększono poprzez nadbudowę narożnej wystawki na dachu.

Zobacz też

• Urzędnicy Ministerstwa Sprawiedliwości (II Rzeczpospolita)
• Ministerstwa w III Rzeczypospolitej

Linki zewnętrzne

• Ministerstwo Sprawiedliwości