Przejdź do zawartości

41 Gdański Pułk Artylerii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
41 Gdański Pułk Artylerii
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1944, 1945

Rozformowanie

1944, 1963

Nazwa wyróżniająca

Gdański

Tradycje
Rodowód

41 pułk artylerii lekkiej
41 pułk artylerii haubic
41 dywizjon artylerii haubic

Kontynuacja

41 Dywizjon Rakiet Taktycznych

Działania zbrojne
Zimna wojna
Organizacja
Numer

JW 2245, 3586[1]

Dyslokacja

Zamość (1944)
Wejherowo (1945-1946)
Wrzeszcz (1946-1963)

Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Rodzaj wojsk

artyleria

Podległość

12 Dywizja Piechoty
16 Dywizja Piechoty
16 Dywizja Zmechanizowana
16 Dywizja Pancerna
23 Dywizja Piechoty
23 Dywizja Desantowa

Skład

etat Nr 04/252, 2/3, 2/52, 5/86, 5/181, 2/242, 5/350

41 Gdański pułk artylerii (41 pa) – oddział artylerii lekkiej ludowego Wojska Polskiego.

Historia pułku

[edytuj | edytuj kod]

41 Pułk Artylerii Lekkiej został sformowany na podstawie rozkazu Nr 41 Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego z dnia 6 października 1944 roku, w Zamościu, w składzie 12 Dywizji Piechoty (3 Armia WP), według sowieckiego etatu Nr 04/252 o stanie osobowym 1022 wojskowych. 1 listopada 1944 roku stan ewidencyjny oddziału liczył 218 żołnierzy, w tym: 35 oficerów, 18 podoficerów i 165 szeregowych, czyli 21,3% stanu etatowego. W związku z zaniechaniem formowania 3 Armii i 12 DP, jednostka została rozformowana do 30 listopada 1944 roku, a jej skład osobowy wcielony do 10 Brygady Artylerii Polowej[2].

Na podstawie rozkazu Nr 0156/Org. Naczelnego Dowódcy WP z dnia 29 czerwca 1945 roku i rozporządzenia Nr DPK/Org./0114/2 I Wiceministra Obrony Narodowej z dnia 5 lipca 1945 roku sformowana została 16 Dywizja Piechoty. 9 sierpnia 1945 roku w skład 16 DP włączony został 41 Pułk Artylerii, zorganizowany w Wejherowie, według etatu Nr 2/3 o stanie osobowym 815 wojskowych.

27 lutego 1946 roku Naczelny Dowódca WP, rozkazem Nr 046/Org., polecił przeformować jednostkę w 41 Pułk Artylerii Lekkiej, według etatu Nr 2/52 o stanie osobowym 685 wojskowych i 5 pracowników kontraktowych. W lipcu tego roku 41 pal dyslokowany został do Gdańska-Wrzeszcza. 22 maja 1947 roku Minister Obrony Narodowej nadał jednostce nazwę wyróżniającą „Gdański”.

W 1952 roku jednostka przeformowana została w 41 Gdański Pułk Artylerii Haubic według etatu Nr 5/86 o stanie 582 żołnierzy i 11 pracowników cywilnych, i weszła w skład 16 Kaszubskiej Dywizji Zmechanizowanej.

W 1955 roku oddział przeformowany został w 41 Gdański Dywizjon Artylerii Haubic według etatu Nr 5/181 o stanie 359 wojskowych i 4 pracowników cywilnych, i wszedł w skład 16 Kaszubskiej Dywizji Pancernej.

W 1958 roku dywizjon wraz z 42 Szkolną Baterią Artylerii wyłączony został ze składu 16 DPanc i podporządkowany dowódcy 23 Dywizji Piechoty. Na bazie obu pododdziałów oraz 60 Dywizjonu Artylerii Armat ze składu 5 Brygady Obrony Wybrzeża sformowany został 41 Gdański Pułk Artylerii (JW 3586) według etatu Nr 2/242 o stanie 333 wojskowych i 7 pracowników cywilnych.

Wiosną 1963 roku jednostka weszła w skład 23 Dywizji Desantowej i została przeformowana na nowy etat Nr 5/350. Równocześnie stacjonujący w Kwidzynie 93 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej przeformowany został w 93 Dywizjon Artylerii Rakietowej (JW 3632).

8 października tego roku 23 DDes przemianowana została na 7 Łużycką Dywizję Desantową. W tym samym roku, jesienią, 41 Gdański Pułk Artylerii został rozformowany. W jego miejsce przeniesiony został 93 dar i przemianowany na 41 Dywizjon Artylerii Rakietowej.

W następnym roku 41 dar przeformowany został w 41 Dywizjon Artylerii (JW 3632).

Żołnierze pułku

[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy pułku

  • ppłk Mikołaj Chlupin (X-XI 1944)

oficerowie

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Toruniu
  2. W marcu 1945 roku przystąpiono po raz drugi do formowania 12 Dywizji Piechoty. Wówczas w Poznaniu, w składzie dywizji, sformowany został 34 Pułk Artylerii Lekkiej pod dowództwem ppłk. Mikołaja Chlupina.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Leonard Ratajczyk, Z dziejów 12 Dywizji Piechoty 1944-1947 r., „Wojskowy Przegląd Historyczny” nr 2 (38), Warszawa 1966, s. 3–37.
  • Kazimierz Czernikowski, 16 Pomorska Dywizja Zmechanizowana im. Króla Kazimierza Jagiellończyka. Fakty, wydarzenia i..., Drukarnia W&P Edward Waszkiewicz, Elżbieta Panter s.c., Malbork 2001, ISBN 83-86590-02-5.
  • Michał Trubas, Wojska rakietowe w polskich Wojskach Lądowych, „Militaria i Fakty” 1/2003, s. 4–12.