Marian Gołębiewski (duchowny)

Marian Gołębiewski

Ad imaginem Tuam Na obraz i podobieństwo Twoje
Data i miejsce urodzenia	22 września 1937 Trzebuchów
Data śmierci	11 marca 2024
Arcybiskup metropolita wrocławski
Okres sprawowania	2004–2013
Biskup diecezjalny koszalińsko-kołobrzeski
Okres sprawowania	1996–2004
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	24 czerwca 1962
Nominacja biskupia	20 lipca 1996
Sakra biskupia	31 sierpnia 1996

{{Duchowny infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = | faksymile = | imię i nazwisko org = | opis grafiki = | miejsce pochówku = | kraj działania = | opis faksymile = Nieznane pola: "imię przybrane oryginalne", "imię i nazwisko oryginalne" oraz "państwo".

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	31 sierpnia 1996
Miejscowość	Koszalin
Miejsce	katedra Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
Konsekrator	Józef Kowalczyk
Współkonsekratorzy	Henryk Muszyński Marian Przykucki
Konsekrowani biskupi Andrzej Siemieniewski 11 lutego 2006
Współkonsekrowani biskupi Adam Bałabuch 8 maja 2008 Marek Mendyk 31 stycznia 2009

Marian Gołębiewski (ur. 22 września 1937 w Trzebuchowie) – polski biskup rzymskokatolicki, doktor habilitowany nauk teologicznych, biskup diecezjalny koszalińsko-kołobrzeski w latach 1996–2004, arcybiskup metropolita wrocławski w latach 2004–2013, arcybiskup senior archidiecezji wrocławskiej od 2013.

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Urodził się 22 września 1937 w Trzebuchowie. W latach 1952–1956 był uczniem Niższego Seminarium Duchownego im. Jana Długosza we Włocławku, które ukończył uzyskaniem wewnętrznej matury. Państwowy egzamin dojrzałości zdał eksternistycznie w 1956 w Liceum im. Jana Matejki w Poznaniu.

W latach 1956–1962 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku. 24 czerwca 1962 otrzymał w katedrze włocławskiej święcenia prezbiteratu z rąk Antoniego Pawłowskiego, biskupa diecezjalnego włocławskiego.

W latach 1966–1968 odbył studia specjalistyczne w zakresie badania Pisma Świętego na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, które uwieńczył magisterium i licencjatem z teologii. Następnie w latach 1969–1971 kontynuował studia biblijne w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, uzyskując stopień licencjata nauk biblijnych. W 1976 uzyskał doktorat, który został nostryfikowany na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

W roku akademickim 1992/1993 był stypendystą w Instytucie Katolickim w Paryżu.

W 1994 w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie na podstawie dorobku naukowego i rozprawy Hymny samopochwalne Jahwe u Deutero-Izajasza (40-48). Studium literacko-krytyczno-teologiczne uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk teologicznych.

Prezbiter

Po otrzymaniu święceń kapłańskich pracował jako wikariusz najpierw w latach 1962–1964 w parafii św. Mikołaja i Dobrego Pasterza w Ślesinie, następnie w latach 1964–1966 w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zduńskiej Woli.

W 1976 został wykładowcą Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. Prowadził wykłady z Pisma Świętego Starego Testamentu oraz lektoraty języków: hebrajskiego, greckiego, łacińskiego i angielskiego. W latach 1981–1982 pełnił funkcję prefekta studiów, zaś w latach 1983–1992 rektora włocławskiego seminarium. Prowadził także zajęcia w Wyższym Seminarium Duchownym Misjonarzy Ducha Świętego w Bydgoszczy oraz w Instytucie Pastoralnym i w Instytucie Wyższej Kultury Religijnej we Włocławku.

Od roku akademickiego 1979/1980 pracował w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W 1983 został adiunktem w Katedrze Pisma Świętego Starego Testamentu. W 1994 został mianowany kierownikiem Katedry Biblistyki Starego Testamentu, od następnego roku pełnił obowiązki kierownika Katedry Filologii Biblijnej. W 1995 został nominowany na stanowisko profesora nadzwyczajnego.

W strukturach diecezji włocławskiej był członkiem rady kapłańskiej i kolegium konsultorów, sędzią Sądu Biskupiego (1978–1989) i egzaminatorem prosynodalnym (od 1982).

Jako prezbiter wchodził w skład: Komisji Episkopatu Polski ds. Seminariów Duchownych, Podkomisji (następnie Komisji) Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem oraz Komisji Presynodalnej ds. Wychowania Katolickiego.

W latach 1978–1986 był członkiem kolegium redakcyjnego „Ateneum Kapłańskiego”. Był również redaktorem „Ładu Bożego”, dwutygodnika diecezji włocławskiej.

Biskup

20 lipca 1996 papież Jan Paweł II mianował go biskupem diecezjalnym diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. 31 sierpnia 1996 otrzymał święcenia biskupie i odbył ingres do katedry koszalińskiej. Głównym konsekratorem był arcybiskup Józef Kowalczyk, nuncjusz apostolski w Polsce, a współkonsekratorami Henryk Muszyński, arcybiskup metropolita gnieźnieński, oraz Marian Przykucki, arcybiskup metropolita szczecińsko-kamieński. 8 września 1996 odbył ingres do konkatedry w Kołobrzegu. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Ad imaginem Tuam” (Na obraz i podobieństwo Twoje).

W 1998 został profesorem nadzwyczajnym Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.

W trakcie pełnienia funkcji biskupa diecezjalnego koszalińsko-kołobrzeskiego w strukturach Konferencji Episkopatu Polski był członkiem Rady Naukowej i Komisji Nauki Wiary, w obrębie której pełnił funkcję przewodniczącego Sekcji Nauk Biblijnych. Będąc na tym stanowisku, zainspirował w Kościele w Polsce ruch zwany Dziełem Biblijnym im. Jana Pawła II i wraz z ks. prof. Henrykiem Witczykiem oraz innymi biblistami doprowadził do rozwoju tego ruchu we wszystkich polskich diecezjach, jak również do powstania Kręgów Biblijnych w większości polskich parafii. W 2001 Jan Paweł II powołał go na członka Papieskiej Rady Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych.

3 kwietnia 2004 po przyjęciu przez papieża Jana Pawła II rezygnacji Henryka Gulbinowicza ze względu na wiek został mianowany arcybiskupem metropolitą wrocławskim. Ingres do katedry św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu odbył 24 kwietnia 2004. W dniu kanonicznego objęcia archidiecezji został wielkim kanclerzem Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. 29 czerwca 2004 otrzymał z rąk papieża paliusz metropolitalny.

Jako arcybiskup metropolita wrocławski w ramach Konferencji Episkopatu Polski został członkiem Rady Stałej, przewodniczącym Rady ds. Apostolstwa Świeckich, przewodniczącym Sekcji Biblijnej Komisji Nauki Wiary oraz członkiem Rady Naukowej.

18 maja 2013 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z obowiązków arcybiskupa metropolity wrocławskiego. Jednocześnie zlecił mu pełnienie funkcji administratora apostolskiego archidiecezji do czasu kanonicznego objęcia urzędu przez jego następcę.

Był głównym konsekratorem Andrzeja Siemieniewskiego (2006) oraz współkonsekratorem w trakcie święceń biskupich Adama Bałabucha (2008) i Marka Mendyka (2009).

Tytuły

W 2008 otrzymał tytuł doctora honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.

Linki zewnętrzne

• Nota biograficzna Mariana Gołębiewskiego na stronie archidiecezji wrocławskiej [dostęp 2011-05-29]
• Nota biograficzna Mariana Gołębiewskiego na stronie Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu [dostęp 2012-11-24]
• Marian Gołębiewski na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2013-08-10].
• {{{tytuł}}} [online], catholic-hierarchy.org  (ang.).data dostępu?{{Catholic-hierarchy}} Brakujące pola: data dostępu, tytuł oraz id. Nieznane pola: 1, 2 oraz 3. [dostęp 2010-11-09]
• {{{osoba}}}, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) .{{Ludzie nauki}} Brakujące pola: data dostępu oraz osoba. Nieznane pola: "name". [dostęp 2012-11-24]