Stanisław Burhardt-Bukacki
| ||
| ||
 generał dywizji
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 8 stycznia 1890 Cannes, Francja | |
| Data i miejsce śmierci | 6 czerwca 1942 Edynburg, Wielka Brytania | |
| Przebieg służby | ||
| Lata służby | 1914–1942 | |
| Siły zbrojne |  Legiony Polskie Wojsko Polskie (II RP) Polskie Siły Zbrojne
| |
| Jednostki | 8 Dywizja Piechoty Sztab Generalny Ministerstwo Spraw Wojskowych Sztab Główny Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych Polska Misja Wojskowa we Francji Dowództwo Obozów i Oddziałów WP w Szkocji | |
| Stanowiska | dowódca dywizji piechoty dowódca grupy operacyjnej szef Oddziału III wiceminister spraw wojskowych zastępca szefa Sztabu Głównego generał do prac przy GISZ inspektor armii szef misji wojskowej dowódca Obozów i Oddziałów WP w Szkocji | |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka kampania wrześniowa | |
| Odznaczenia | ||
                
| ||
Stanisław Seweryn Burhardt-Bukacki (ur. 8 stycznia 1890 w Cannes, zm. 6 czerwca 1942 w Edynburgu) – generał dywizji Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej i Polskich Sił Zbrojnych.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Stanisław Burhardt-Bukacki urodził się 8 stycznia 1890 roku w Cannes we Francji, w rodzinie Jana Kazimierza, obywatela ziemskiego, powstańca styczniowego, i Salomei Otylli z Dębkowskich[1]. Był wnukiem powstańca listopadowego. Uczęszczał do Gimnazjum Gustawa Kośmińskiego w Częstochowie, a następnie rozpoczął studia na Politechnice Lwowskiej. Od 1906 brał udział w ruchu niepodległościowym. Należał do „Sokoła”, Związku Walki Czynnej, Związku Strzeleckiego i Polskich Drużyn Strzeleckich. W PDS dowodził m.in. kompanią podoficerską i II Okręgiem (warszawskim).
Po wybuchu I wojny światowej w Legionach. Dowódca II plutonu I kompanii kadrowej. Służył w 1 i 5 pułku piechoty Legionów Polskich dowodząc kompanią, batalionem i pułkiem. Po kryzysie przysięgowym internowany w Beniaminowie.
W październiku 1918 mianowany komendantem POW terenów okupowanych przez armię austriacką.
16 listopada 1918 wyznaczony został na stanowisko szefa Sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Lublin”. Tydzień później przeniesiony został do Warszawy na równorzędne stanowisko w Dowództwie Okręgu Generalnego „Warszawa”.
W 1920 szef sztabu Armii Rezerwowej gen. Sosnkowskiego. 23 czerwca tego roku „został na przeciąg trzech miesięcy oddany do dyspozycji Naczelnego Dowództwa celem objęcia komendy nad 8 Dywizją Piechoty względnie 1 Dywizją Rezerwową”[2]. Ostatecznie objął dowództwo 8 Dywizji Piechoty, a następnie grupy własnego imienia złożonej z 8 i 10 Dywizji Piechoty. Następnie dowodził grupą operacyjną w 6 Armii na froncie ukraińskim. Od 25 września 1921 dowodził 8 Dywizją Piechoty w Modlinie.
31 marca 1924 Prezydent RP, Stanisław Wojciechowski, na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, generała dywizji Władysława Sikorskiego awansował go na generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 5. lokatą w korpusie generałów[3]. 31 grudnia 1925 roku został mianowany szefem Oddziału III Sztabu Generalnego[4].
W czasie przewrotu majowego 1926 roku był szefem sztabu gen. Gustawa Orlicz-Dreszera, dowódcy wojsk wiernych Józefowi Piłsudskiemu[5]. Do czerwca 1926 roku pełnił obowiązki szefa Sztabu Generalnego. 19 czerwca 1926 roku Prezydent RP mianował go II wiceministrem spraw wojskowych[6]. 14 października 1926 roku został wyznaczony na stanowisko generała do prac przy Generalnym Inspektorze Sił Zbrojnych z siedzibą w Wilnie[7]. W lutym 1932 roku był polskim delegatem do komisji: lądowej, powietrznej morskiej, na konferencji rozbrojeniowej w Genewie[8]. W 1933 roku został II zastępcą szefa Sztabu Głównego. 23 grudnia 1935 roku został mianowany inspektorem armii.
27 sierpnia 1939 roku przeprowadził inspekcję mobilizacji 18 i 41 Dywizji Piechoty. Następnego dnia o godz. 13.00 zameldował się u marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza, który wyznaczył go na szefa Misji Wojskowej przy Naczelnym Dowództwie Sprzymierzonych. Tego samego dnia był zmuszony nauczyć się na pamięć tekstu umowy udostępnionej mu przez pułkownika Jaklicza, „ponieważ sztab miał tylko jeden egzemplarz” i nie mógł robić notatek. 1 września około godz. 13.30 został przyjęty przez Naczelnego Wodza, który miał mu oświadczyć, że „jego jedynym żądaniem pomoc lotnicza natychmiast i wypełnienie warunków umowy co do rozpoczęcia działań na froncie francuskim”. 3 września o godz. 11.30 wyjechał na czele misji samochodami do Wilna. Następnego dnia samolotem Lockheed L-14 Super Electra, należącym do Polskich Linii Lotniczych LOT, dotarł do Sztokholmu z międzylądowaniem w Rydze, Tallinie i w Helsinkach. 5 września o godz. 21.00 wyjechał koleją do Oslo, do którego przybył następnego dnia rano. Godzinę później wyjechał koleją do Bergen. 6 września o godz. 21.00 przybył do Bergen skąd samochodami wyjechał do Haugesund. 7 września o godz. 5.00 przybył do Haugesund. Po śniadaniu wypłynął z portu kutrem rybackim. W fiordzie przesiadł się na pokład brytyjskiego niszczyciela. O godz. 17.00 przypłynął do Wick w północnej Szkocji, skąd autobusem wyjechał do Inverness na pociąg do Londynu[9]. 8 września o godz. 17.00 przybył do Londynu, a następnego dnia o godz. 22.00 przypłynął do Hawru. Noc spędził w wagonie pociągu z powodu braku miejsc w hotelach. 10 września o godz. 10.30 przybył do Paryża. Tego samego dnia o godz. 16.00 zameldował się u generała Maurice Gamelin w École Superieure de Guerre[10]. 13 września na spotkaniu z generałem Henri Dentz, oficerem łącznikowym do Misji Sprzymierzonych wręczył mu „memoriał o konieczności pomocy lotniczej przez rozpoczęcie bombardowania Niemiec”. Dwa dni później otrzymał „zupełnie wykrętną” odpowiedź na swój memoriał. 27 września „otrzymał od marszałka Śmigłego nominację na dowódcę Armii Polskiej we Francji, ale wobec przyjazdu generała Sikorskiego zameldował się do jego dyspozycji, oddając dowództwo”[11].
Po ewakuacji Wojska Polskiego z Francji od czerwca do sierpnia 1940 był dowódcą Obozów i Oddziałów WP w Szkocji. Wskutek konfliktu z generałami Paszkiewiczem i Modelskim usunięty ze stanowiska. Zmarł 6 czerwca 1942 roku w Edynburgu. Został pochowany na tamtejszym Corstophine Hill Cemetery.
Stanisław Burhardt-Bukacki był dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy z Jadwigą Salkowską, z którą miał córkę Joannę (ur. 1920) i która następnie poślubiła Józefa Becka, a po raz drugi z Matyldą Luizą Milli Ireną z Szulców Kwiatkowską (od 1929)[12].
Awanse[edytuj | edytuj kod]
podporucznik – 29 września 1914
kapitan – 5 marca 1915 z pominięciem stopnia porucznika
major – 16 kwietnia 1916
podpułkownik – 1918
pułkownik – 1920, zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919
generał brygady – 31 marca 1924 ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 5. lokatą
generał dywizji – 1 stycznia 1936
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (26 marca 1921)[13][14]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1926)[13][15]
- Krzyż Niepodległości (20 stycznia 1931)[13][16]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[13][17]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz pierwszy 1921)[13][18]
- Złoty Krzyż Zasługi (17 marca 1930)[13][19]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[13]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[13]
- Znak oficerski „Parasol”
- Odznaka „Za wierną służbę”
- Odznaka Pamiątkowa „Pierwszej Kadrowej”[20]
- Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)
- Krzyż Żelazny II klasy (Prusy, 1916)[21][22]
- Wielki Oficer Orderu Korony Rumunii (Rumunia)[13]
- Wielki Oficer Orderu św. Sawy (Jugosławia, 1929)[23]
- Komandor Orderu Legii Honorowej (Francja, 1928)[13][24]
- Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja, 1922)[13][25]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 88.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 29 z 04.08.1920 r.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 32 z 02.04.1924 r. Piotr Stawecki podał, że awans na generała brygady miał miejsce w roku 1924, lecz nie sprecyzował, że ze starszeństwem z 1 lipca 1923 r.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 141 z 31 grudnia 1925 roku, s. 765.
- ↑ Wacław Jędrzejewicz, Józef Piłsudski 1867-1935, życiorys, Warszawa 2002, s. 171.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 25 z 28 czerwca 1926 roku, s. 196.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 44 z 14 października 1926 roku, s. 354.
- ↑ Konferencja rozbrojeniowa w Genewie. „Gazeta Bydgoska”, s. 3, Nr 49 z 1 marca 1932.
- ↑ Burhardt-Bukacki 1939 ↓, s. 8.
- ↑ Burhardt-Bukacki 1939 ↓, s. 9.
- ↑ Burhardt-Bukacki 1939 ↓, s. 10.
- ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 89.
- ↑ a b c d e f g h i j k Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 87-88.
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2795 z 26 marca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 13, poz. 410)
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych nr 54 z 23.12.1926
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 23.
- ↑ „Za męstwo i osobistą odwagę okazane w walce z nieprzyjacielem w obronie Ojczyzny”; Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1836 z 12 lipca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 29, poz. 1209)
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
- ↑ 6 sierpień: 1914 - 1934, Warszawa: Zarząd Główny Związku Legjonistów Polskich, 1934, s. 18.
- ↑ Kronika. Wiadomości osobiste. „Głos Rzeszowski”, s. 4, Nr 17 z 16 kwietnia 1916.
- ↑ Adolf Nowaczyński, Dokumenty historyczne z wojny europejskiej, z. 1. Warszawa 1922, s. 42.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk Nr 19/1929, s. 361
- ↑ Dziennik Personalny Spraw Wojskowych nr 9 z 26.04.1928
- ↑ Decyzja Naczelnika Państwa L. 3625.22 G. M. I. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 8, s. 25)
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stanisław Burhardt-Bukacki: Sprawozdanie z działalności Polskiej Misji Wojskowej w Londynie w 1939 roku. W: Relacje z Kampanii 1939 roku, sygn. B.I.119e [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1939. [dostęp 2017-03-03].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
| ||||||||||||||||
|
- Członkowie Oficerskiego Trybunału Orzekającego
- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Członkowie Związku Walki Czynnej
- Generałowie do prac przy Generalnym Inspektorze Sił Zbrojnych
- Generałowie dywizji II Rzeczypospolitej
- Generałowie dywizji Polskich Sił Zbrojnych
- Inspektorzy armii
- Internowani w Beniaminowie
- Ludzie urodzeni w Cannes
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką Pamiątkową Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych
- Odznaczeni Odznaką „Za wierną służbę”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni znakiem oficerskim tzw. „Parasolem”
- Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej
- Oficerowie piechoty II Rzeczypospolitej przeniesieni do korpusu generałów
- Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej
- Polacy – Komandorzy Legii Honorowej
- Polacy odznaczeni niemieckim Krzyżem Żelaznym
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Rumunii
- Polacy odznaczeni Orderem św. Sawy
- Prezesi Polskiego Związku Hokeja na Lodzie
- Szefowie Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
- Uczestnicy walk przewrotu majowego 1926 (strona Józefa Piłsudskiego)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Urodzeni w 1890
- Wiceministrowie spraw wojskowych II Rzeczypospolitej
- Zmarli w 1942
- Żołnierze 1 Kompanii Kadrowej Legionów Polskich
- Oficerowie 5 Pułku Piechoty Legionów
- Dowódcy 8 Dywizji Piechoty (II RP)