Wybory samorządowe w Polsce w 2018 roku

Wybory samorządowe w Polsce w 2018 roku

Państwo	Polska
Rodzaj	wybory samorządowe
Data przeprowadzenia	21 października 2018
Data zarządzenia	13 sierpnia 2018 przez: Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego
Podstawa prawna	Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy
Ordynacja wyborcza	w większości proporcjonalna
poprzednie: wybory 2014 następne: wybory 2023
Strona internetowa

Wybory samorządowe w Polsce w 2018 – wybory samorządowe, które zostały zarządzone 13 sierpnia 2018. I tura odbędzie się 21 października, natomiast II tura wyborów na włodarzy (wójtów gmin, burmistrzów i prezydentów miast) dwa tygodnie później – 4 listopada. W wyborach tych wybierani będą wójtowie gmin, burmistrzowie, prezydenci miast oraz radni dzielnicowi, gminni (w tym miejscy), powiatowi i wojewódzcy.

Zmiana prawa wyborczego

Wybory te będą odbywać się po znaczącej nowelizacji prawa wyborczego (obejmującego kodeks wyborczy oraz ustawę o samorządzie gminnym, powiatowym, wojewódzkim i o ustroju m.st. Warszawy), wprowadzonej ustawą z 11 stycznia 2018 o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (weszła w życie 31 stycznia 2018), której najważniejszymi elementami były:

• wprowadzenie dwukadencyjności wójtów, burmistrzów i prezydentów miast;
• wydłużenie z 4 do 5 lat kadencji organów samorządowych (wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, rady gmin, powiatów i sejmiki województw);
• ograniczenie jednomandatowych okręgów wyborczych do gmin do 20 tys. mieszkańców (wcześniej nie obowiązywały jedynie w miastach na prawach powiatów oraz dzielnicach m.st. Warszawy);
• ograniczenie możliwości głosowania korespondencyjnego jedynie dla osób niepełnosprawnych;
• wprowadzenie dwóch rodzajów komisji obwodowych: jedna będzie organizować głosowanie, a druga ustalać wyniki głosowania;
• zwiększenie uprawnień mężów zaufania i wprowadzenie instytucji obserwatorów społecznych.

Zmiany z powodu nieprawidłowości przy wyborach samorządowych w 2014 wprowadziła też ustawa z 25 czerwca 2015 o zmianie ustawy w sprawie kodeksu wyborczego. Do najważniejszych zmian należały:

• przezroczyste urny wyborcze, których wzór określa Państwowa Komisja Wyborcza (dla wyborów zarządzonych od 1 lipca 2016) oraz koperty na kartę do głosowania gwarantujące tajność głosowania (zniesione wraz z wejściem życie ustawy z dnia 11 stycznia 2018);
• możliwość rejestracji własnymi urządzeniami nagrywającymi czynności obwodowych komisji przez mężów zaufania przed rozpoczęciem głosowania i po jego zakończeniu;
• ujęcie w protokołach głosowania liczby głosów nieważnych z podaniem przyczyny nieważności głosu;
• kadencyjność członków Państwowej Komisji Wyborczej – 9 lat oraz górny wiek członka – 70 lat (od 1 stycznia 2016);
• informowanie przez komisarza wyborczego (do 30 stycznia 2018 przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta) wyborców w formie druku bezadresowego najpóźniej w 21. dniu przed terminem wyborów o sposobie głosowania oraz warunkach ważności głosu w danych wyborach (od 1 stycznia 2016);
• zasada, iż karta do głosowania jest kartką zadrukowaną jednostronnie, natomiast w uzasadnionych przypadkach (np. zbyt duża liczna komitetów wyborczych) PKW może zastosować karty do głosowania w formie „książeczki” z obligatoryjną informacją na pierwszej stronie o sposobie głosowania oraz warunkach ważności głosu w danych wyborach, na stronie drugiej – spis treści zawierający listę komitetów wyborczych;
• wspólne wykonywanie czynności związanych z ustaleniem wyników głosowania przez członków obwodowych komisji wyborczych;
• zakaz członkostwa osób w obwodowej komisji wyborczej, jeśli kandydatem jest osoba bliska (zstępnym, wstępnym, małżonkiem, rodzeństwem, małżonkiem zstępnego lub przysposobionego);
• zwiększenie z 9 do 10 maksymalnej i zmniejszenie z 7 do 6 minimalnej liczebności komisji obwodowych w obwodach ze względu na zróżnicowanie liczby uprawnionych do głosowania (od 2000 głosujących minimum 8 członków komisji), co ma zwiększyć komfort pracy komisji oraz przyspieszyć liczenie oddanych głosów (zasady te zostały zmienione w dniu 31 stycznia 2018);
• ustalenie liczebności zagranicznych komisji wyborczych od 4 do 8 osób spośród kandydatów zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych lub upoważnione przez nich osoby oraz jednej osoby wyznaczonej przez konsula.

Listy wyborcze

W dniu 26 września PKW wylosowała numery list komitetów ogólnopolskich:

• KWW Bezpartyjni Samorządowcy – nr 1
• KW Polskie Stronnictwo Ludowe – nr 2
• KW Partia Zieloni – nr 3
• KKW Platforma.Nowoczesna Koalicja Obywatelska – nr 4
• KKW SLD Lewica Razem – nr 5
• KW Partia Razem – nr 6
• KW Ruch Narodowy Rzeczypospolitej Polskiej – nr 7
• KWW Kukiz’15 – nr 8
• KWW Wolność w Samorządzie – nr 9
• KW Prawo i Sprawiedliwość – nr 10

Zobacz też

• samorząd terytorialny w Polsce