Zamek w Rynie

Zamek w Rynie
nr rej. 515 z 12.07.1961 oraz 4 z 9.02.1979
Zamek od wschodu
Państwo	Polska
Miejscowość	Ryn
Typ budynku	pierwotnie zamek, następnie więzienie, obecnie hotel
Styl architektoniczny	gotyk, neogotyk
Rozpoczęcie budowy	1377
Ważniejsze przebudowy	1394
Położenie na mapie Rynu Zamek w Rynie
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Zamek w Rynie
Położenie na mapie Polski Zamek w Rynie
53°56′18,35″N 21°32′45,24″E

Zamek w Rynie – położony na wzniesieniu pomiędzy Jeziorem Ryńskim i Ołów, mieści się przy Placu Wolności.

Historia

Zamek jest jednym z obiektów zbudowanych na potrzeby zakonu krzyżackiego. Rozpoczęto budować go na miejscu wcześniejszej niewielkiej warowni na polecenie wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Winricha von Kniprode około 1377 roku z przeznaczeniem na siedzibę konwentu i jako miejsce, z którego można było przeprowadzać ataki na wschód przeciwko Litwie. Zamek miał mieć początkowo w obrębie prostokąta murów o wymiarach 44 x 52 metry dwa skrzydła: od południowego wschodu i północnego wschodu, wkrótce jednak po zbudowaniu pierwszego budynku od południowego wschodu do wysokości parteru i piwnicy pod drugi budynek, prace budowlane przerwano. Podjęto je znowu około 1393 roku z inicjatywy wielkiego mistrza Konrada von Wallenrode, który chciał przeznaczyć zamek w Rynie na siedzibę nowego komturstwa dla swojego brata Fryderyka. Podniesiono wtedy parterowe skrzydło południowo-wschodnie budując nad nim kaplicę i inne niezbędne pomieszczenia. Jednakże po klęsce w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku zasięg budowy ograniczono do czworokąta murów z jednym budynkiem gotyckim wzdłuż wschodniego boku. Był krótko, bo tylko w latach 1394-1422 siedzibą komturów, później wójtów krzyżackich. Po wybuchu wojny trzynastoletniej w 1455 roku zdobyty przez chłopów, którzy wystąpili przeciwko nadużyciom załóg krzyżackich, a następnie odzyskany przez Jerzego von Schliebena, który pod zamkiem ich krwawo rozgromił.

Po 1525 zamek był siedzibą starostów księcia pruskiego. Podczas szwedzkiego Potopu, w 1657 roku zamek spalili Tatarzy. Na początku XIX wieku własność prywatna. Po odkupieniu, w 1853 przebudowany przez władze pruskie na więzienie. Zamek spłonął w 1881 roku. Po 1945 roku zaadaptowano go na dom kultury, niewielkie muzeum i urząd miasta. Po 1990 roku władze miejskie sprzedały go osobie prywatnej, która zaadaptowała go na czterogwiazdkowy hotel.

Architektura

Z czasów średniowiecza pochodzi jedno skrzydło, natomiast trzy pozostałe zbudowane w czasach nowożytnych. "Najmłodsze", więzienne, zostało zbudowane w XIX wieku.

Stan obecny

Obecnie Hotel ZAMEK RYN**** (hotel, restauracja, basen, sauny, kręgielnia, unikalny zadaszony dziedziniec wewnętrzny).

Zamek w literaturze

U schyłku XIV wieku komturem na zamku był Konrad von Wallenrode, który zainspirował Adama Mickiewicza do napisania na zsyłce w Rosji przed 1828 rokiem poematu "Konrad Wallenrod".

Bibliografia

• Polska: mapa zamków - Warszawa Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, 1995
• Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ​​ISBN 83-902165-0-7​​, s. 183-184