Zamek w Rynie
 nr rej. 515 z 12.07.1961 oraz 4 z 9.02.1979
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku |
pierwotnie zamek, następnie więzienie, obecnie hotel |
| Styl architektoniczny |
gotyk, neogotyk |
| Rozpoczęcie budowy |
1377 |
| Ważniejsze przebudowy |
1394 |
Plan budynku
| |
Położenie na mapie Rynu  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu giżyckiego  | |
Położenie na mapie gminy Ryn  | |
 53°56′18,35″N 21°32′45,24″E/53,938431 21,545900
| |
| Strona internetowa | |
Zamek w Rynie – położony na wzniesieniu pomiędzy Jeziorem Ryńskim i Ołów, mieści się przy Placu Wolności. Zamek obecnie pełni funkcję hotelu.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Zamek jest jednym z obiektów zbudowanych na potrzeby zakonu krzyżackiego. Rozpoczęto budować go na miejscu wcześniejszej niewielkiej warowni na polecenie wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Winricha von Kniprode około 1377 roku z przeznaczeniem na siedzibę konwentu i jako miejsce, z którego można było przeprowadzać ataki na wschód przeciwko Litwie[1]. Zamek miał mieć początkowo w obrębie prostokąta murów o wymiarach 44 x 52 metry dwa skrzydła: od południowego wschodu i północnego wschodu, wkrótce jednak po zbudowaniu pierwszego budynku od południowego wschodu do wysokości parteru i piwnicy pod drugi budynek, prace budowlane przerwano. Podjęto je znowu około 1393 roku z inicjatywy wielkiego mistrza Konrada von Wallenrode, który chciał przeznaczyć zamek w Rynie na siedzibę nowego komturstwa dla swojego brata Fryderyka. Podniesiono wtedy parterowe skrzydło południowo-wschodnie budując nad nim kaplicę i inne niezbędne pomieszczenia. Jednakże po klęsce w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku zasięg budowy ograniczono do czworokąta murów z jednym budynkiem gotyckim wzdłuż wschodniego boku. Był krótko, bo tylko w latach 1394-1422 siedzibą komturów, później wójtów krzyżackich. Po wybuchu wojny trzynastoletniej w 1455 roku zdobyty przez chłopów, którzy wystąpili przeciwko nadużyciom załóg krzyżackich, a następnie odzyskany przez Jerzego von Schliebena, który pod zamkiem ich krwawo rozgromił[2].
Po 1525 zamek był siedzibą starostów księcia pruskiego. Podczas szwedzkiego Potopu, w 1657 roku zamek spalili Tatarzy[potrzebny przypis]. Na początku XIX wieku własność prywatna. Po odkupieniu, w 1853 przebudowany przez władze pruskie na więzienie. Zamek spłonął w 1881 roku. Po 1945 roku zaadaptowano go na dom kultury, niewielkie muzeum i urząd miasta. Po 1990 roku władze miejskie sprzedały go osobie prywatnej, która zaadaptowała go na czterogwiazdkowy hotel.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Z czasów średniowiecza pochodzi jedno skrzydło, natomiast trzy pozostałe zbudowane w czasach nowożytnych. „Najmłodsze”, więzienne, zostało zbudowane w XIX wieku.
Stan obecny[edytuj | edytuj kod]
Obecnie Hotel ZAMEK RYN**** (hotel, restauracja, basen, sauny, kręgielnia, unikalny zadaszony dziedziniec wewnętrzny).
Zamek w literaturze[edytuj | edytuj kod]
U schyłku XIV wieku komturem na zamku był Konrad von Wallenrode, który zainspirował Adama Mickiewicza do napisania na zsyłce w Rosji przed 1828 rokiem poematu „Konrad Wallenrod”.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bohdan Guerquin, Zamki w Polsce Arkady Warszawa 1984, s.279.
- ↑ Marian Biskup, Wojny Polski z Zakonem Krzyżackim 1308-1521 Wydawnictwo Marpress Gdańsk 1993, s.228.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Polska: mapa zamków - Warszawa Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, 1995
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 183-184