Wopławki
osada | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2002) |
750 |
Strefa numeracyjna |
89 |
Kod pocztowy |
11-400[2] |
Tablice rejestracyjne |
NKE |
SIMC |
0478061 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kętrzyn | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego | |
54°05′21″N 21°24′48″E/54,089167 21,413333[1] |
Wopławki (niem. Woplauken) – osada mazurska w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wopławki są sołectwem.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś należy do najstarszych w powiecie kętrzyńskim. Tutaj, na skraju puszczy, Krzyżacy wybudowali strażnicę, przy której funkcjonowała wieś pruska Wopego (Wope – imię pruskie). Strażnica została zniszczona w czasie najazdów litewskich (pod Wopławkami w 1311 roku wojska litewskie pod wodzą Witenesa zostały rozbite w bitwie z Krzyżakami), a wieś lokowano powtórnie na prawie chełmińskim pod koniec XIV wieku. Wopławki miały wówczas powierzchnię 51 włók. W 1480 roku dobra Wopławki o powierzchni 60 włók otrzymał na prawie magdeburskim szlachcic Jakusz Milewski. Potomkowie jego, którzy pisali się później von der Milwe lub von Mülbe, mieszkali tam do roku 1745. Później Wopławki były w posiadaniu rodziny von Schmidtseck do 1945 roku. Wopławki wraz folwarkami Góry i Strzyże miały w 1911 r. powierzchnię 1367 ha. Od lutego do maja 1945 mieszkanką Wopławki była Zofia Licharewa. Po II wojnie światowej Wopławki były siedzibą Przedsiębiorstwa Hodowli Zarodowej z zakładami w Parczu, Kotkowie i Sławkowie.
W roku 2000 Wopławki liczyły 712 mieszkańców.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Ozdobą Wopławek był barokowy pałac z II połowy XVII wieku, przebudowany w 1826, położony w parku krajobrazowym. Tuż przed likwidacją PGR podjęto remont dworu, który przerwano na lat kilkanaście. Obecnie dwór jest remontowany przez nowego właściciela, który zakupił ruiny dworu wraz z parkiem i zabytkowym spichrzem. (Grunty majątku znajdują się w użytkowaniu innego właściciela). Park otaczający dwór został uporządkowany i stopniowo przywracany jest do dawnej świetności. Na terenie parku znajduje się Góra Zamkowa, pozostałość po dawnej strażnicy krzyżackiej.
Na południe (ok. 1 km) od Wopławek położona jest Kapliczna Góra. Na górze tej znajdują się ruiny kaplicy grobowej rodziny Schmidtseck z XIX wieku. Na Kaplicznej Górze stwierdzono także ślady osadnictwa z epoki żelaza. Wzmiankowana strażnica krzyżacka zlokalizowana była na terenie parku otaczającego dwór (grodzisko z ceramiką z wczesnego średniowiecza).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 150823
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1490 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- "Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic", Pojezierze, Olsztyn, 1978 (str. 240-242)
- Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec "Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich" (Wydanie III poszerzone i uzupełnione), wyd. Studio ARTA, Olsztyn 2001, ISBN 83-912840-2-6 (Str. 216-219)
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 189