Bitwa pod Kamieniem
| Wojna polsko-bolszewicka | |||
 Bolesław Waligóra, Dzieje 85-go pułku Strzelców Wileńskich[1] | |||
| Czas |
8 maja 1920 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Bitwa pod Kamieniem – walki oddziałów 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej z oddziałami sowieckimi w czasie wojny polsko-bolszewickiej.
Geneza[edytuj | edytuj kod]
W maju 1920, po zajęciu Kijowa i zdobyciu przyczółków mostowych po wschodniej stronie Dniepru, wojska polskie przeszły do obrony. Wódz Naczelny Józef Piłsudski zdawał sobie sprawę z tego, że nie udało mu się rozbić większych sił nieprzyjaciela, a jedynie zmusił je do wycofania się dalej na wschód. Stąd też planował nowe uderzenie, tym razem na północnym odcinku frontu wschodniego[2]. W tym czasie dowódca Frontu Zachodniego Michaił Tuchaczewski grupował wojska na wschodnim brzegu Berezyny i także przygotowywał je do ofensywy[3].
Wchodząca w skład polskiej 1 Armii gen. Stefana Majewskiego 1 Dywizja Litewsko-Białoruska gen. Jana Rządkowskiego broniła odcinka frontu od jeziora Domżeryckiego do jeziora Woroń. Rejon Lepla obsadzały oddziały II Brygady Litewsko-Białoruskiej[4].
Walczące wojska[edytuj | edytuj kod]
 Wojsko Polskie
| ||
|---|---|---|
| Dywizja Litewsko-Białoruska | gen. Jan Rządkowski | 1 Armia |
| ⇒ Wileński pułk strzelców | mjr Stanisław Bobiatyński | Dywizja Lit.-Biał. |
| → I/ wileńskiego ps | Wileński ps | |
| → II/ wileńskiego ps | ||
| → szwadron 3 pułku strzelców konnych | Dywizja Lit.-Biał. | |
 Armia Czerwona
| ||
| oddziały ACz | ||
Walki pod Kamieniem[edytuj | edytuj kod]
W pierwszej dekadzie maja 1920 dowództwo polskiej 1 Armii zarządziło dokonanie wypadu na Kamień siłami 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej. Jego celem było rozpoznanie sił przeciwnika koncentrujących się pod Leplem. Dowódca dywizji gen. Jan Rządkowski powierzył to zadanie wileńskiemu pułkowi strzelców, wzmocnionemu kawalerią dywizyjną[5].
Nocą 8 maja I batalion pułku ruszył na Kamień przez Stare Sioło, II batalion przez Studzienną – Pligówkę i dalej wzdłuż traktu Lepel – Kamień. Szwadron 3 pułku strzelców konnych miał obejść Kamień od południowego wschodu i uderzyć na tyły przeciwnika. Strzelcy konni zostali jednak zatrzymani przez piechotę sowiecką pod Borem i pod Kamień nie dotarli. O świcie II batalion uderzył na miasteczko od południowego zachodu, a I batalion od północnego wschodu i około 6.30 polska piechota opanowała Kamień. Sowiecka załoga broniła się jeszcze koło cerkwi i na cmentarzu żydowskim[4][6]. Około 7.00 od strony Korniłówki, Kabaka i folwarku Ostrowno na pozycje polskie uderzyły sowieckie odwody. Wspierane ogniem trzech baterii artylerii i ogniem broni maszynowej tyraliery czerwonoarmistów atakowały „na bagnety”. Poszczególne kompanie polskie musiały przebijać się w walce wręcz na pozycje wyjściowe[4]. Około 14.00 bataliony przybyły do Lepla[1].
Bilans walk[edytuj | edytuj kod]
Wypad zakończył się połowicznym sukcesem. Przyprowadzono kilku jeńców, których zeznania potwierdziły informacje o koncentracji dużych sił przeciwnika[7]. Straty batalionu to 39 poległych, rannych i zaginionych[4][1].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Waligóra 1928 ↓, s. 199.
- ↑ Kowalski 2001 ↓, s. 58.
- ↑ Piłsudski i Tuchaczewski 1989 ↓, s. 163-165.
- ↑ a b c d Odziemkowski 2004 ↓, s. 173.
- ↑ Waligóra 1928 ↓, s. 197.
- ↑ Waligóra 1928 ↓, s. 198.
- ↑ Waligóra 1928 ↓, s. 200.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zdzisław, Grzegorz Kowalski: Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920 na łamach polskich fachowych periodyków wojskowych z lat 1919-1939. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-856-6.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Józef Piłsudski, Michaił Tuchaczewski: „Rok 1920”. „Pochód za Wisłę”. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1989. ISBN 83-218-0777-1.
- Bolesław Waligóra: Dzieje 85-go pułku Strzelców Wileńskich. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1928.