Beatrycze (królowa Holandii)

Beatrycze
	Królowa Niderlandów
Okres	od 30 kwietnia 1980; do 30 kwietnia 2013
Koronacja	30 kwietnia 1980
Poprzednik	Juliana Oranje-Nassau
Następca	Wilhelm-Aleksander
	Dane biograficzne
Dynastia	Oranje-Nassau
Data i miejsce urodzenia	31 stycznia 1938 ; Baarn
Ojciec	Bernhard Lippe-Biesterfeld
Matka	Juliana Oranje-Nassau
Mąż	Claus Amsberg
Dzieci	Wilhelm Aleksander, Jan Friso, Konstantyn
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Holenderska rodzina królewska

Beatrycze, właśc. Beatrix Wilhelmina Armgard van Oranje-Nassau, z rodu Oranje-Nassau (ur. 31 stycznia 1938 w Baarn) – królowa Niderlandów od 1980 do 2013. Tron po niej przejął jej syn Wilhelm-Aleksander, który jest pierwszym królem Holandii od 123 lat. Po abdykacji była królowa nosi ponownie tytuł Księżniczki Niderlandów^[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Córka Juliany, królowej Holandii i Bernharda, księcia Holandii i Lippe-Biesterfeld. Jej rodzicami chrzestnymi byli: król Belgów Leopold III Koburg, książę Meklemburgii Adolf Franciszek (1873–1969), wnuczka królowej Wiktorii Alicja, księżniczka Albany (1883–1981) oraz Allene de Kotzebue.

W czasie II wojny światowej udała się wraz z rodziną królewską na emigrację do Wielkiej Brytanii, a następnie do Kanady. Powróciła do Holandii w 1945. Studiowała w Lejdzie socjologię, prawo i historię, uzyskała tytuł doktora praw (1961). Od ukończenia 18. roku życia występowała oficjalnie jako następczyni tronu i członkini Rady Stanu. W 1969 złożyła pierwszą oficjalną wizytę zagraniczną w Stanach Zjednoczonych.

30 kwietnia 1980 zastąpiła na tronie swoją matkę Julianę. W porównaniu ze swoją matką była bardziej oficjalna w kontaktach z ludźmi. Od momentu wstąpienia na tron otaczała się profesjonalistami, którzy dbali o wizerunek rodziny królewskiej. Każda wypowiedź musiała zostać autoryzowana, a wystąpienie publiczne wcześniej uzgodnione. Jej rola w polityce była mocno ograniczona do funkcji reprezentacyjnych. Jako głowa państwa stała na czele rządu, co poniedziałek spotykała się z premierem, aby omówić najważniejsze sprawy. Konstytucja Holandii narzuca na monarchę obowiązek wyrażania jedynie poglądów politycznych rządu jako całości, nie zaś swoich prywatnych. Czasem jednak zdarza się, że opinia publiczna dowiadywała się o interwencji królowej w sprawy państwa. Królowa osobiście zabiegała o otwarcie ambasady w Jordanii, ponieważ utrzymywała osobiste kontakty z królem tego kraju.

W 2005 obchodzono srebrny jubileusz wstąpienia na tron. Z tej okazji 8 lutego Uniwersytet w Lejdzie przyznał królowej Honorowy Doktorat. Natomiast od 23 marca do 30 kwietnia odbyły się główne uroczystości jubileuszowe. W ich trakcie Królowa udzieliła wywiadu, odbył się również koncert. Co roku 30 kwietnia Holendrzy obchodzili Święto Królowej.

W 1973 odznaczona m.in. Orderem Słonia^[2] i w 1994 Orderem Orła Białego^[3]. Owdowiała w 2002.

28 stycznia 2013 królowa w swoim orędziu skierowanym do narodu ogłosiła swoją abdykację na rzecz syna, Wilhelma Aleksandra, do której doszło 30 kwietnia 2013^[4].

Małżeństwo[edytuj | edytuj kod]

W 1965 Beatrycze (jeszcze jako księżniczka) zaręczyła się z niemieckim dyplomatą, pracującym w Ministerstwie Spraw Zagranicznych – baronem Clausem von Amsbergiem. 10 marca 1966 odbyła się ceremonia ślubna, w czasie której miały miejsce ogromne protesty w Amsterdamie. Książę Claus służył niegdyś w Hitlerjugend i Wehrmachcie, przez co kojarzono go z partią nazistowską. Do powozu ślubnego wrzucono bombę dymną, demonstrujący stoczyli bitwę z policją. Później książę Claus stał się najpopularniejszym członkiem rodziny królewskiej i kiedy zmarł, szczerze go opłakiwano.

Beatrycze i Claus są rodzicami trzech synów:

Wilhelma Aleksandra (ur. 1967, kolejnego króla)
Jana Friso (1968-2013)
Konstantyna (ur. 1969)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Pełny tytuł: Jej Królewska Mość Beatrycze, Księżniczka Niderlandów, Księżna Oranje-Nassau, Księżna Lippe-Biesterfeld (obowiązujący w latach w 1938-1980 i od 2013)
↑ Ordensdetaljer. borger.dk. [dostęp 2015-05-27]. (duń.).
↑ M.P. z 1994 r. nr 65, poz. 578
↑ Królowa Beatrycze abdykuje. Holandia dostanie się pod berło pierwszego od ponad wieku króla. tvn24.pl. [dostęp 2013-01-28]. (pol.).

Genealogia[edytuj | edytuj kod]


Prapradziadkowie	król Holandii Wilhelm II Oranje-Nassau (1792-1849) ∞ 1816 Anna Pawłowna Romanowa (1795-1865)	Jerzy Wiktor Waldeck-Pyrmont (1831–1893) ∞1853 Helena Wilhelmina Nassau (1831-1888)	Wielki Książę Paweł Fryderyk Mecklenburg-Schwerin (1800-1842) ∞1822 Aleksandra Hohenzollern (1803-1892)	Adolf Schwarzburg-Rudolstadt (1801-1875) ∞1847 Matylda Schönburg-Waldenburg (1826-1914)	Juliusz Lippe (1812-1884) ∞ 1839 Adelajda Castell-Castell (1818-1900)	Leopold Wartensleben (1818-1846) ∞ 1841 Matylda Halbach (1822-1848)	Wolf Fryderyk Cramm (1819-1891) ∞1839 Jadwiga Cramm (1819-1891)	Ernest Eberhard Sierstorpff-Driburg (1813-1855) ∞ 1844 Karoline Vincke (1822-1870)
Pradziadkowie	król Holandii Wilhelm III Oranje-Nassau (1817-1890) ∞ 1839 Emma Waldeck-Pyrmont (1858-1934)		Wielki Książę Fryderyk Franciszek II Mecklenburg-Schwerin (1823-1883) ∞ 1868 Maria Schwarzburg-Rudolstadt (1850-1922)		Ernest Lippe-Biesterfeld (1842-1904) ∞ 1869 Karolina Wartensleben (1844-1905)		Aschwin von Sierstorpff-Cramm (1846-1909) ∞ 1872 Hedwig von Sierstorpff (1848-1900)
Dziadkowie	królowa Holandii Wilhelmina Oranje-Nassau (1880-1962) ∞ 1901 Henryk Mecklenburg-Schwerin (1876-1934)				Bernhard von Lippe (1872-1934) ∞ 1909 Armgard von Sierstorpff-Cramm (1883-1971)
Rodzice	królowa Holandii Juliana Oranje-Nassau (1909-2004) ∞ 1937 Bernhard Lippe-Biesterfeld (1911-2004)
Beatrycze Oranje-Nassau (ur. 31 stycznia 1938), królowa Holandii

[1] Pełny tytuł: Jej Królewska Mość Beatrycze, Księżniczka Niderlandów, Księżna Oranje-Nassau, Księżna Lippe-Biesterfeld (obowiązujący w latach w 1938-1980 i od 2013)

[2] Ordensdetaljer. borger.dk. [dostęp 2015-05-27]. (duń.).

[3] M.P. z 1994 r. nr 65, poz. 578

[4] Królowa Beatrycze abdykuje. Holandia dostanie się pod berło pierwszego od ponad wieku króla. tvn24.pl. [dostęp 2013-01-28]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

Republika Zjednoczonych Prowincji (Namiestnicy) (1581-1795)	Wilhelm I Milczący (1581-1584) Maurycy Orański (1585-1625) Fryderyk Henryk Orański (1625-1647) Wilhelm II Orański (1647-1650) Pierwszy okres bez stadhoudera (1650-1672) Wilhelm III Orański (1672-1702) Drugi okres bez stadhoudera (1702-1747) Wilhelm IV Orański (1747-1751) Wilhelm V Orański (1751-1795)
Królestwo Holandii (1806-1810)	Ludwik I (1806-1810) Ludwik II (1810)
Królestwo Niderlandów (od 1815)	Wilhelm I (1813-1815 - suwerenny książę, 1815-1840 - król) Wilhelm II (1840-1849) Wilhelm III (1849-1890) Wilhelmina (1890-1948) Juliana (1948-1980) Beatrycze (1980-2013) Wilhelm-Aleksander (od 2013)