Angela Merkel
| Angela Dorothea Merkel | |
_cropped.jpg) |
|
| Data i miejsce urodzenia | 17 lipca 1954 Hamburg |
 Kanclerz Niemiec |
|
| Przynależność polityczna | Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna |
| Okres urzędowania | od 22 listopada 2005 |
| Poprzednik | Gerhard Schröder |
| Minister Środowiska, Ochrony Przyrody i Bezpieczeństwa Reaktorów Atomowych | |
| Okres urzędowania | od 17 listopada 1994 do 26 października 1998 |
| Poprzednik | Klaus Töpfer |
| Następca | Jürgen Trittin |
| Minister do spraw Kobiet i Młodzieży | |
| Okres urzędowania | od 18 stycznia 1991 do 17 listopada 1994 |
| Poprzednik | Ursula Lehr |
| Następca | Claudia Nolte |
 |
|
| Odznaczenia | |
         |
|
Angela Dorothea Merkel (wym. [ˈaŋɡela doʀoˈteːa ˈmɛʁkl̩][1]) z domu Kasner (ur. 17 lipca 1954 w Hamburgu, Niemcy) – niemiecka polityk, od 2000 przewodnicząca Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej, kanclerz Niemiec (niem. Bundeskanzlerin) od 22 listopada 2005. Posłanka do niemieckiego parlamentu (Bundestagu) z powiatu Vorpommern-Rügen w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie.
Według czasopisma „Forbes” jest najbardziej wpływową kobietą świata (2011)[2].
Spis treści
Młodość i wykształcenie[edytuj | edytuj kod]
Angela Merkel pochodzi z rodziny o częściowo polskich korzeniach. Dziadek Merkel ze strony ojca, Ludwig Kazmierczak (1896–1959), pochodził z Poznania i był nieślubnym dzieckiem Anny Kazmierczak i Ludwiga Wojciechowskiego[3]. W 1915 roku został zmobilizowany do armii niemieckiej i walczył przeciw Francji. Następnie w nieznanych okolicznościach znalazł się po drugiej stronie frontu. Służył w armii gen. Józefa Hallera. Po kapitulacji Niemiec znalazł się w Polsce, możliwe że kontynuował szlak bojowy armii Hallera w walkach przeciw Ukraińcom i bolszewikom. Po wojnie (przed 1923 r.) wyjechał z narzeczoną do Berlina[4], a w 1930 roku zdecydował się na zmianę nazwiska rodziny na Kasner[3]. Jego syn, a ojciec Angeli Merkel, Horst Kasner (ur. 6 sierpnia 1926 w Berlinie, zm. 2 września 2011), był pastorem kościoła luterańskiego, a matka, Herlind z d. Jentzsch (ur. 8 lipca 1928 w Gdańsku), nauczycielką łaciny i angielskiego[5]. Dziadkowie Merkel i jej matka do 1936 roku mieszkali w Elblągu[6][7], a następnie przeprowadzili się do Hamburga.
Angela Merkel dorastała w Niemieckiej Republice Demokratycznej (NRD)[5], mieszkała w Templinie, dokąd rodzina sprowadziła się z zachodnioniemieckiego Hamburga w kilka miesięcy po jej urodzeniu. Przeprowadzka nastąpiła ze względu na objęcie przez ojca parafii w NRD. Jako pastor pracował w Templinie do śmierci w 2011 roku. Sama Merkel po ukończeniu szkoły średniej w Templinie udała się do Lipska, gdzie studiowała[8] fizykę (1973–1978). Następnie pracowała w Centralnym Instytucie Chemii Fizycznej Akademii Nauk NRD (1978–1990). W 1986 r. uzyskała doktorat z chemii fizycznej.
Kariera polityczna[edytuj | edytuj kod]
W 1989 po upadku muru berlińskiego zaangażowała się w powstający ruch demokratyczny. Pod koniec 1989 Merkel dołączyła się do nowej partii „Demokratischer Aufbruch” (Demokratyczny Przełom). Po pierwszych demokratycznych wyborach w NRD uzyskała pracę jako zastępca rzecznika rządu Lothara de Maizière’a. Po zjednoczeniu Niemiec w październiku 1990 i wyborach ogólnoniemieckich, została deputowaną do Bundestagu oraz ministrem do spraw kobiet i młodzieży w rządzie Helmuta Kohla. W 1994 została ministrem środowiska, ochrony zasobów naturalnych i bezpieczeństwa jądrowego.
Kariera w CDU[edytuj | edytuj kod]
Kiedy Helmut Kohl przegrał wybory w 1998, Merkel zajmowała stanowisko sekretarza generalnego CDU. W wyniku skandalu finansowego, który wybuchł wewnątrz partii, wielu prominentnych polityków CDU zostało skompromitowanych, przede wszystkim były kanclerz Kohl oraz ówczesny przewodniczący CDU Wolfgang Schäuble. Merkel oficjalnie skrytykowała swojego byłego szefa Helmuta Kohla i zastąpiła Schäublego na stanowisku lidera CDU, zostając jednocześnie w 2000 pierwszą kobietą na tym stanowisku. Rządy Merkel były w wielu dziedzinach zaskakujące. Dzięki niej partia nabrała brzmienia konserwatywnego, a kobiety w partii zaczęły wysuwać się do przodu. 30 maja 2005 została kandydatką CDU i CSU na stanowisko kanclerza Niemiec.
Kanclerz Niemiec[edytuj | edytuj kod]
- We wrześniu 2005 CDU pod jej przewodnictwem wraz z CSU wygrała wybory parlamentarne w Niemczech. Po długich negocjacjach z socjaldemokratyczną SPD 9 października 2005 uzgodniono utworzenie Wielkiej Koalicji partii CDU/CSU-SPD. Stanowisko kanclerza Niemiec przypadło Angeli Merkel, która została pierwszą w Niemczech kobietą na tym stanowisku. 22 listopada 2005 Bundestag zatwierdził Merkel na stanowisku kanclerza Niemiec.
- W 2009 roku ponownie wygrała wybory parlamentarne. Tym razem lepszy wynik wyborczy pozwolił jej zastąpić wielką koalicję koalicją z FDP.
- W 2013 po raz trzeci wygrała wybory parlamentarne. Jednak wskutek porażki w wyborach jej partnera koalicyjnego (FDP) ponownie zawiązała koalicję z SPD (tzw. wielką koalicję).
Merkel jest porównywana często do byłej premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher (obie są uznawane za silne kobiety-polityków) i z tego powodu nazywana jest Żelazną Dziewczynką (Kanclerz Kohl zwykł mawiać o Merkel w formie das Mädchen – dziewczynka) lub po prostu Angie (przydomek nadała jej niemiecka prasa). Angela Merkel po zaprzysiężeniu na kanclerza, wstawiła do swego gabinetu portret carycy Katarzyny II pochodzącej z Pomorza, rejonu, z którym Angela Merkel jest szczególnie związana[9].
Polityka europejska[edytuj | edytuj kod]
W 2007 poparła inicjatywę Nicolasa Sarkozy’ego polegającą na powołaniu „rady starszych” UE. Przemawiając podczas obchodów 50. rocznicy powstania Związku Wypędzonych poparła ideę budowy Centrum przeciwko Wypędzeniom[10].
Życie osobiste[edytuj | edytuj kod]
W 1977 poślubiła studenta fizyki Ulricha Merkela. Małżeństwo to zakończyło się rozwodem w 1982[11]. Jej drugi mąż to profesor chemii kwantowej Joachim Sauer, który rzadko angażuje się w życie publiczne. Angela Merkel nie ma dzieci, ale jej mąż Joachim Sauer ma dwóch dorosłych synów[12].
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
Apolonia Kaźmierczak z domu Bilewicz (1826-1903)[4] |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Ludwik Rychlicki (1866-1942)[4] |
|
Anna Rychlicka[4] z domu Kaźmierczak (1867-1943) |
|
Ludwig Wojciechowski[4] |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
Józef[4] (1902-1970) Helena[4] (1903-1908) Marianna[4] (1904-1913) Jan[4] (1906-1986) |
|
Ludwig Kasner (Ludwig Kazmierczak) (1896-1959) |
|
Margerethe Kasner[4] (Margerethe Kazmierczak) |
|
? |
|
Gertrude Jentzsch[4] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
inni potomkowie |
|
|
|
Horst Kasner (Horst Kazmierczak) (1926-2011)[5] |
|
|
|
|
|
Herlind Jentzsch[4] |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ulrich Merkel |
|
Angela Merkel 1954- |
|
Joachim Sauer |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- Doktoraty honoris causa
- Uniwersytet Hebrajski (2007)
- Uniwersytet w Lipsku (3 czerwca 2008)
- Politechnika Wrocławska (25 września 2008)[13]
- Uniwersytet w Bernie
- Uniwersytet Tel Awiwu
- Nagroda Karola Wielkiego (2008)
Przypisy
- ↑ Także [aŋˈɡeːla doʀoˈteːa ˈmɛʁkl̩]
- ↑ jsat: Kanclerz Merkel najbardziej wpływową kobietą świata wg „Forbesa”. rp.pl, 2011-08-24. [dostęp 2011-08-25].
- ↑ 3,0 3,1 Angela Merkel ma polskie korzenie. Jej dziadek pochodził z Poznania (pol.). TVN24.pl, 2013-03-14. [dostęp 2013-03-14].
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 Piotr Bojarski: Dziadek Angeli Merkel był w armii Hallera. Walczył z Niemcami? (pol.). W: Gazeta.pl Wiadomości [on-line]. Gazeta Wyborcza, 2013-03-22. [dostęp 2013-03-24].
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Kanzlerin Angela Merkel ist zu einem Viertel Polin (niem.). welt.de, 2013-03-13. [dostęp 2013-03-13].
- ↑ Natasza Jatczyńska: Dziadkowie Angeli Merkel pochodzą z Elbląga. Polska, 2008-06-16. [dostęp 2011-01-18].
- ↑ Wendelin Gabrysch: Wir sind so stolz auf unsere Andzela Merkel! (niem.). BZ Online, 2005-10-16. [dostęp 2011-01-19].
- ↑ Bartosz T. Wieliński: Miasto, w którym Angela Merkel spędziła młodość. Dlaczego tak jej tu nie lubią? (pol.). W: Gazeta Wyborcza [on-line]. Agora SA, 2013-09-19. [dostęp 2013-09-27].
- ↑ Kate Connolly: Merkel takes office as Chancellor but clouds are already gathering (ang.). The Telegraph, 2005-11-23. [dostęp 2011-01-18].
- ↑ Merkel na rocznicy Związku Wypędzonych. TVN24.pl, 2007-10-22. [dostęp 2011-01-18].
- ↑ Biographie: Angela Merkel (niem.). Haus der Geschichte der Bundesrepublik Deutschland. [dostęp 2011-01-18].
- ↑ James M Klatell: Germany’s First Fella. Angela Merkel Is Germany’s Chancellor; But Her Husband Stays Out Of The Spotlight (ang.). CBS News, 2006-08-09. [dostęp 2011-01-18].
- ↑ Tytuły doktora honoris causa nadane przez Politechnikę Wrocławską. portal.pwr.wroc.pl. [dostęp 23 lutego 2011].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
|
|||||||||||||||||
|
||||||||||
|
||||||||||
|
||||||||||
|
||||||||||
|
|||||||
|
|||||||
|
|||||||||||||
- Absolwenci Uniwersytetu w Lipsku
- Niemieccy chemicy
- Politycy CDU
- Deputowani Bundestagu
- Kanclerze Niemiec
- Niemieccy ministrowie
- Działacze CDU (NRD)
- Odznaczeni Krzyżem Wielkim Orderu Infanta Henryka (Portugalia)
- Odznaczeni Norweskim Orderem Zasługi
- Odznaczeni Medalem Wolności
- Odznaczeni Orderem Słońca Peru
- Odznaczeni Orderem Stara Płanina
- Odznaczeni Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec
- Odznaczeni Orderem Zasługi Republiki Włoskiej
- Laureaci Międzynarodowej Nagrody Karola Wielkiego
- Doktorzy honoris causa Politechniki Wrocławskiej
- Ludzie związani z Berlinem
- Urodzeni w 1954
- Politycy polskiego pochodzenia
- Niemcy polskiego pochodzenia
