GE Aviation
GE Aviation – dział koncernu General Electric, z siedzibą w Evendale, w stanie Ohio (przedmieścia Cincinnati). GE Aviation jest światowym liderem w produkcji silników lotniczych o zastosowaniu cywilnym i wojskowym.
Struktura firmy
[edytuj | edytuj kod]GE Aviation jest częścią większej struktury przedsiębiorstwa, GE Infrastructure, która stanowi znaczącą część koncernu General Electric. Do września 2005 roku dział funkcjonował pod nazwą General Electric Aircraft Engines lub GEAE.
W roku 1942 General Electric zbudowało w Lynn, w stanie Massachusetts, pierwszy amerykański silnik odrzutowy. Od tego czasu oddział dostarcza silniki Departamentowi Obrony Stanów Zjednoczonych i jego jednostkom podrzędnym. W Lynn produkuje się takie silniki wojskowe jak F404, F414, czy T700, a także maszyny cywilne CF34, CFE738 i CT7.
Fabryka w Evendale montuje turbiny gazowe LM2500 i LM6000 oraz silnik CFM56, cieszący się ogromnym powodzeniem wśród przewoźników lotniczych.
Produkcja głównych podzespołów oraz montaż silników przeprowadza się w wielu fabrykach GE Aviation, takich jak:
- Albuquerque, w stanie Nowy Meksyk - CF34, CF6, F404, F414, GE90, LM2500, LM2500+, LM6000
- Baltimore, w stanie Maryland - odwracacze ciągu dla różnych linii silnikowych
- Bromont, w prowincji Quebec, w Kanadzie - CF34, CFM56, F110, GE90
- Durham, w stanie Karolina Północna - CF34, CF6, GE90
- Evendale, w stanie Ohio - CF6, CFM56, F110, GE90, LM2500, LM2500+, LM6000
- Hooksett, w stanie New Hampshire - CF34, CFE738, F414, T700/CT7
- Lynn, w stanie Massachusetts - CF34, CFE738, CFM56, F110, F404, F414, LM2500, LM2500+, LM6000, T700/CT7
- Madisonville, w stanie Kentucky - wszystkie linie silnikowe
- Rutland, w stanie Vermont - CF6, F101, J85, T58, T64, TF39
- Wilmington, w stanie Karolina Północna - CF34, CF6, CFM56, F110, GE90, LM6000
Udział w rynku lotniczym
[edytuj | edytuj kod]Na rynku silników lotniczych GE Aviation ma dwóch głównych konkurentów: brytyjski Rolls-Royce oraz amerykański Pratt & Whitney. Mocną pozycję na rynku uzyskała też francuska Snecma, mająca udziały w produkcji kilku udanych konstrukcji. W roku 1974 Snecma wraz z GE Aviation utworzyły firmę typu joint venture, CFM International, producenta silnika CFM56. Snecma uczestniczy ponadto przy produkcji silników GE90, CF6 i GP7200. GE Aviation zawiązało także współpracę z Hondą, w wyniku której zbudowano joint venture GE Honda Aero Engines. Inne udane konstrukcje powstające ze współpracy GE Aviation ze swoimi nominalnymi konkurentami to m.in.: GP7200 (z Pratt & Whitney jako Engine Alliance), F136 (z Rolls-Royce), czy CFE738 i LV100 (z Honeywell).
Nowoczesna konstrukcja, oparta o GE90 - silnik GEnx ma napędzać nowe samoloty Boeing 787 i 747-8 oraz Airbus A350.
Silniki i ich zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Silniki lotnicze cywilne
[edytuj | edytuj kod]Silniki lotnicze wojskowe
[edytuj | edytuj kod]- F101-GE-102
- F103-GE-100/101/102[5]
- F108[6]
- F110-GE-100/129/132/400
- F118-GE-100/101
- YF120 (wycofany; konstrukcja bazowa dla F136)
- F136[8]
- F404-GE-100/102/400/402:
- F412 (wycofany)
- F414-GE-400:
- J35[10]
- J47[11]
- J79-GE-8/10/15/17
- J85-GE-4/5/13/17/21
- T58-GE-8/16/100/400/402
- T64-GE-7/100/413/415/416/419
- T700-GE-401/700/701/T6
- TF34-GE-100/400A
- TF39-GE-1
Turbiny gazowe do pojazdów naziemnych
[edytuj | edytuj kod]Turbiny gazowe przemysłowe i okrętowe
[edytuj | edytuj kod]- LM500 - pochodna TF34
- łodzie patrolowe
- hydropłaty
- promy szybkobieżne (jednokadłubowe, katamarany i wodoloty)
- statki towarowe i pomocnicze
- LM1600 - pochodna F404
- promy szybkobieżne
- jachty motorowe
- LM2500 - pochodna TF39 i CF6-50
- LM2500+ - udoskonalona wersja turbiny LM2500
- krążowniki
- promy jednokadłubowe
- LM6000 - pochodna CF6-80
- LMS100 - pochodna LM600 i Frame Engine
GE Aviation w Polsce
[edytuj | edytuj kod]W roku 2000 GE Aviation (wtedy GEAE) i GE Company Polska zawarły umowę o współpracy z Instytutem Lotnictwa w Warszawie. W wyniku tej umowy powstał na terenie Instytutu oddział Engineering Design Center, w ramach którego inżynierowie pracują nad zagadnieniami projektowania, analizy, obsługi produkcji oraz serwisu silników lotniczych i turbin gazowych.
W roku 2014 GE Aviation przejął część lotniczą włoskiej firmy Avio Spa. wraz ze spółką Avio Polska w Bielsku-Białej produkującym statory oraz rotory turbin niskiego ciśnienia do silników GEnx-1B, GEnx-2B, GE90-115B, CFM-56, LEAP-1A/1C, LEAP-1B, T700 oraz PW-308. Firma posiada własne centrum projektowe oraz jest głównym udziałowcem powstającego w Zielonce pod Warszawą nowoczesnego laboratorium aerodynamiki przepływów turbinowych PoloniAero[potrzebny przypis].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Silnik CFE738 produkowany jest we współpracy z Honeywell w ramach firmy CFE.
- ↑ Silnik CFM56 produkowany jest we współpracy ze Snecmą w ramach firmy CFM International.
- ↑ Silniki rodziny GP7200, tj. GP7270 i GP7277, produkowane są we współpracy z Pratt & Whitney w ramach firmy Engine Alliance.
- ↑ Silnik HF120 produkowany jest we współpracy z Hondą w ramach firmy GE Honda Aero Engines.
- ↑ Silnik F103 jest wojskowym wariantem silnika cywilnego CF6.
- ↑ Silnik F108 jest wojskowym wariantem silnika cywilnego CFM56.
- ↑ Na służbie tylko w Wielkiej Brytanii, Francji i Arabii Saudyjskiej.
- ↑ Silnik F136 produkowany jest we współpracy z Rolls-Royce w ramach projektu Fighter Engine Team.
- ↑ Na służbie tylko w Singapurze.
- ↑ Oryginalna konstrukcja General Electric silnika J35 została w całości przekazana działowi Allison firmy General Motors.
- ↑ Silnik J47 w wersji z samolotu F-86 został także użyty w latach 60. XX wieku jako napęd do amerykańskiego pojazdu do bicia prędkości Spirit of America.
- ↑ Turbina LV100 produkowana jest we współpracy z Honeywell.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona internetowa GE Aviation (ang.)
- Centrum Projektowe GE Polska EDC (Engineering Design Center)
- EDC na stronie Instytutu Lotnictwa. ilot.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-04-29)].