Ryan O’Neal

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Ryan O'Neal)
Ryan O’Neal
Ilustracja
Ryan O’Neal (1968)
Imię i nazwisko

Charles Samuel Eldridge Patrick Ryan O’Neal III

Data i miejsce urodzenia

20 kwietnia 1941
Los Angeles

Data i miejsce śmierci

8 grudnia 2023
Santa Monica

Zawód

aktor

Współmałżonek

Joanna Moore
(1963–1967; rozwód)
Leigh Taylor-Young
(1967–1974; rozwód)

Lata aktywności

1960–2017

Multimedia w Wikimedia Commons

Ryan O’Neal, właśc. Charles Samuel Eldridge Patrick Ryan O’Neal III (ur. 20 kwietnia 1941 w Los Angeles, zm. 8 grudnia 2023 w Santa Monica) – amerykański aktor.

Nominowany do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego i Złotego Globu jako najlepszy aktor dramatyczny za rolę Olivera Barretta IV w melodramacie Love Story (1970)[1].

12 lutego 2021 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7057 Hollywood Boulevard[2][3][4].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Los Angeles w Kalifornii jako syn aktorki Patricii Ruth Olgi (z domu Callaghan; 1907–2003) i irlandzko-amerykańskiego hollywoodzkiego scenarzysty filmowego Charlesa Eldridge’a O’Neala (1904–1996)[5]. Jego babka ze strony matki była Żydówką pochodzenia niemieckiego i polskiego[6], dziadek ze strony matki był Irlandczykiem, a ojciec miał korzenie irlandzkie i angielskie[7][8].

Wychowywał się z bratem Kevinem[9]. Po ukończeniu University High School, w latach 1956–1957 był uznanym bokserem amatorem, który brał udział w turniejach Golden Gloves[10]. Znalazł zatrudnienie jako ratownik i kaskader. W 1959 ukończył amerykańską wojskową szkołę średnią w Monachium. Jego ojciec pracował dla znanego Radia Wolna Europa i uczęszczał do Munich American High School[11].

Kariera[edytuj | edytuj kod]

Karierę aktorską rozpoczął od gościnnego udziału w serialach, m.in. Opowieści wikingów (Tales of the Vikings, 1959), CBS Powszechny elektryczny teatr (General Electric Theater, 1960) z Ronaldem Reaganem czy sitcomie NBC Ojciec kawaler (Bachelor Father, 1961) z Johnem Forsythe oraz jednej z głównych ról jako Rodney Harrington w operze mydlanej ABC Peyton Place (1964-1966).

Ryan O’Neal (1962)

Swoją pierwszą rolę kinową zagrał w dramacie Nierówna ziemia (This Rugged Land, 1962) w reżyserii Arthura Hillera, który zaangażował go potem do przełomowej roli studenta prawa z Harvardu, syna starej arystokratycznej rodziny, zakochanego w umierającej na białaczkę córce włoskiego emigranta w głośnym melodramacie Love Story (1970). Za tę rolę był nominowany do nagrody Oscara i Złotego Globu. Sukces filmu sprawił, że nakręcono sequel Historia Olivera (Oliver’s Story, 1978), który przeszedł jednak bez echa[12]. Był brany pod uwagę do roli Michaela Corleone w Ojcu chrzestnym, która ostatecznie trafiła do Ala Pacino[13].

Krytycy chwalili jego nominowaną do Złotego Globu kreację oszusta opiekującego się dziewięcioletnią Addie (za rolę jego córka Tatum O’Neal odebrała Oscara za najlepszą drugoplanową rolę kobiecą) w filmie Petera Bogdanovicha Papierowy księżyc (Paper Moon, 1973). Wcielił się potem w irlandzkiego młodzieńca bez perspektyw, wkradającego się w szeregi XVIII-wiecznej angielskiej arystokracji w melodramacie wojennym Stanleya Kubricka Barry Lyndon (1975). Znalazł się w obsadzie legendarnego dramatu wojennego Richarda Attenborough O jeden most za daleko (A Bridge Too Far, 1977)[14].

W latach 80. jego role kinowe w filmach: Jak świetnie (So Fine, 1981), Partnerzy (Partners, 1982) i Gorączka hazardu (Fever Pitch, 1985), Twardziele nie tańczą (Tough Guys Don't Dance, 1987), przyniosły mu w 1990 roku nominację do antynagrody Złotej Maliny dla najgorszego aktora dekady. Lepiej wiodło mu się na małym ekranie, gdzie zagrał m.in. u boku Farrah Fawcett w roli kochanka morderczyni swoich własnych dzieci we wstrząsającym dramacie ABC opartym na autentycznych wydarzeniach Małe ofiary (Small Sacrifices, 1989) oraz sitcomie CBS Dobre sporty (Good Sports, 1991).

W serialu Gotowe na wszystko (Desperate Housewives, 2005) zagrał ojca Toma Scavo (w tej roli Doug Savant) i teścia Lynette Scavo, Rodneya.

Był na okładkach magazynów takich jak „TV Guide”, „Vanity Fair”, „People” i „Bravo”[15].

W 2015 O’Neal ponownie spotkał się z Ali MacGraw przy inscenizacji sztuki A.R. Gurneya Listy miłosne[16][17].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

3 kwietnia 1963 zawarł związek małżeński z aktorką Joanną Cook Moore, z którą miał córkę Tatum (ur. 5 listopada 1963) i syna Griffina (ur. 28 października 1964). Jednak w lutym 1967 rozwiódł się. 28 lutego 1967 poślubił aktorkę Leigh Taylor-Young, poznaną na planie opery mydlanej ABC Peyton Place. 13 marca 1974 r. rozstał się ze swoją drugą żoną, z którą miał syna Patricka (ur. 14 września 1967). W latach 1979–1997 i 2001–2009 był w nieformalnym związku z Farrah Fawcett[18], z którą miał syna Redmonda (ur. 30 stycznia 1985). Razem z jej przyjaciółką Alaną Stewart był przy łóżku Farrah Fawcett w szpitalu Św. Jana w Santa Monica aż do jej śmierci (zm. 25 czerwca 2009 na raka odbytu)[19][20], ich syn Redmond przebywał wówczas w więzieniu[21].

W 2006 wygrał walkę z białaczką. W 2012 u aktora zdiagnozowano raka prostaty[22] w czwartym stadium[23].

Śmierć[edytuj | edytuj kod]

Zmarł 8 grudnia 2023 w Saint John’s Health Center w Santa Monica w Kalifornii w wieku 82 lat[24][25]. Przyczyną śmierci była zastoinowa niewydolność serca, a jako przyczyna wymieniono kardiomiopatię[26]. O’Neal został pochowany obok Farrah Fawcett w Pierce Brothers Westwood Village Memorial Park and Mortuary w Westwood[27].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Ryan O’Neal (2007)

Filmy fabularne[edytuj | edytuj kod]

Seriale TV[edytuj | edytuj kod]

  • 1959: Opowieści wikingów (Tales of the Vikings)
  • 1960: Powszechny elektryczny teatr (General Electric Theater) jako Art Anderson
  • 1960: Nietykalni (The Untouchables) jako Bellhop
  • 1961: Ojciec kawaler (Bachelor Father) jako Marty Braden
  • 1961: The Nanette Fabray Show jako Larry
  • 1962: Moi trzej synowie (My Three Sons) jako Chug Williams
  • 1962: Imperium (Empire) jako Tal Garret
  • 1963: Wirgińczyk (The Virginian) jako Ben Anders
  • 1964: Perry Mason jako John Carew
  • 1964: Gunsmoke
  • 1964-69: Peyton Place jako Rodney Harrington
  • 1991: Dobre sporty (Good Sports) jako Bobby Tannen
  • 1992: 1775 jako Jeremy Proctor
  • 2000: Magia sukcesu (Bull) jako Robert 'Bobby' Roberts II, ojciec 'Ditto'
  • 2003: Mów mi swatka (Miss Match) jako Jerry Fox
  • 2005: Gotowe na wszystko (Desperate Housewives) jako Rodney Scavo
  • 2007: Kości (Bones) jako Max Keenan, ojciec Temperance Brennan
  • 2009: Chirurdzy (Grey’s Anatomy) jako pacjent
  • 2010–2013: 90210 jako Spence Montgomery, ojciec Teddy’ego Montgomery

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Rok Nagroda Kategoria Film
1971 David di Donatello Najlepszy aktor zagraniczny[28] Love Story (1970)
1972 Bravo Otto Najlepszy aktor[28] –

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Ryan O’Neal Awards. AllMovie. (ang.).
  2. ↑ Ryan O’Neal. Hollywood Walk of Fame. (ang.).
  3. ↑ Malina Saval: ‘Love Story’ Stars Ryan O’Neal and Ali MacGraw Honored With Stars on the Hollywood Walk of Fame. „Variety”, 2021-02-11. (ang.).
  4. ↑ Liz McNeil: Ryan O’Neal Gets Hollywood Star Next to Love Story Costar Ali MacGraw—and Late Longtime Love Farrah Fawcett. „People”, 2021-02-12. (ang.).
  5. ↑ Charles O’Neal Biography (1904-1996). Film Reference. (ang.).
  6. ↑ Ryan O’Neal What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. (ang.).
  7. ↑ Birth Registry. CaliforniaBirthIndex.org. [dostęp 2022-07-18]. (ang.).
  8. ↑ Ryan O’Neal. FamilySearch. (ang.).
  9. ↑ Ryan O’Neal Biography (1941-). Film Reference. (ang.).
  10. ↑ David Mayo (2008-04-14): Eight West Michigan boxers off to Gloves nationals. Michigan Golden Gloves. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  11. ↑ Ryan-O’Neil Bio. MTV. (ang.).
  12. ↑ Sandra Brennan: Ryan O’Neal Biography Biography. AllMovie. (ang.).
  13. ↑ Ryan O’Neal Biography. „TV Guide”. [zarchiwizowane z tego adresu].
  14. ↑ Ryan O’Neal. Rotten Tomatoes. (ang.).
  15. ↑ Ryan O’Neal Magazines. FamousFix. (ang.).
  16. ↑ Deborah Wilker: From ‘Love Story’ to ‘Love Letters’: Ryan O’Neal and Ali MacGraw Bring Chemistry to the Stage. „The Hollywood Reporter”, 2015-07-23. (ang.).
  17. ↑ Jessica Davis: Exclusive Interview with Ryan O'Neal Honored Today with a Star on the Hollywood Walk of Fame. Lux&Ent, 2021-02-12. (ang.).
  18. ↑ Farrah Fawcett biografia. MYmovies.it. (wł.).
  19. ↑ Beautiful People, Ugly Choices. Vanity Fair. (ang.).
  20. ↑ Farrah Fawcett Dies. TMZ.com. (ang.).
  21. ↑ Ryan and Redmond O’Neal on Losing Farrah Fawcett and Winning Warhol Portrait Battle. ExtraTV.com. (ang.).
  22. ↑ Ryan O’Neal ma raka. onet.pl, 16 kwietnia 2012. [dostęp 2012-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 kwietnia 2012)].
  23. ↑ Aktor „Love story” walczy z rakiem. tvn24.pl, 16 kwietnia 2012. [dostęp 2012-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (23 maja 2012)].
  24. ↑ Love Story actor Ryan O’Neal dies at 82 [online], Al Jazeera [dostęp 2023-12-09] (ang.).
  25. ↑ Jenna Amatulli, Ryan O’Neal, Hollywood actor and star of Love Story, dies aged 82 [online], „The Guardian”, 8 grudnia 2023 (ang.).
  26. ↑ Jakub Izdebski: Znamy przyczynę śmierci aktora. Od lat miał problemy zdrowotne. Interia.pl, 2023-12-23. [zarchiwizowane z tego adresu].
  27. ↑ Caroline Frost: Ryan O’Neal Buried Next To Longtime Love Farrah Fawcett. Deadline, 2023-12-24. (ang.).
  28. ↑ a b Ryan O’Neal Awards. FamousFix. [dostęp 2022-07-18]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kinorama: Najpopularniejsi. „Film”. nr 12/1973 (I), s. 12−13, 1973-04-22. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

David di Donatello dla najlepszego aktora zagranicznego
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ryan_O’Neal&oldid=72886008”