Hanower: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia|miasta|[[Hannover (ujednoznacznienie)|inne miejsca o tej nazwie]]}} |
{{Inne znaczenia|miasta|[[Hannover (ujednoznacznienie)|inne miejsca o tej nazwie]]}} |
||
{{Miejscowość infobox |
{{Miejscowość infobox |
||
|nazwa |
|nazwa = Hanower |
||
|nazwa oryginalna |
|nazwa oryginalna = |
||
|zdjęcie |
|zdjęcie = Marketchurchhannover.jpg |
||
|opis zdjęcia |
|opis zdjęcia = |
||
|herb |
|herb = Coat of arms of Hannover.svg |
||
|flaga |
|flaga = Flag Hannover.gif |
||
|dopełniacz nazwy |
|dopełniacz nazwy = Hanoweru |
||
|państwo |
|państwo = DE-NI |
||
|powierzchnia |
|powierzchnia = 204,14 |
||
|wysokość |
|wysokość = |
||
|rok |
|rok = 31.12.2014 |
||
|liczba ludności |
|liczba ludności = 523 642 |
||
|gęstość zaludnienia |
|gęstość zaludnienia = 2565 |
||
|numer kierunkowy |
|numer kierunkowy = 0511 |
||
|kod pocztowy |
|kod pocztowy = 30159-30669 |
||
|tablice rejestracyjne |
|tablice rejestracyjne = H |
||
|współrzędne |
|współrzędne = 52°22′N 9°44′E |
||
|commons |
|commons = Category:Hannover |
||
|www |
|www = http://www.hannover.de |
||
|wikisłownik |
|wikisłownik = Hanower |
||
}} |
}} |
||
'''Hanower''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Hannover'') – miasto w [[Niemcy|Niemczech]], stolica [[kraj związkowy|kraju związkowego]] [[Dolna Saksonia]] (niem. ''Niedersachsen'') oraz [[wspólnoty administracyjne i związki gmin w Niemczech|związku komunalnego]] [[Region Hanower]]. Leży nad rzeką [[Leine (dopływ Aller)|Leine]] |
'''Hanower''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Hannover'') – miasto w [[Niemcy|Niemczech]], stolica [[kraj związkowy|kraju związkowego]] [[Dolna Saksonia]] (niem. ''Niedersachsen'') oraz [[wspólnoty administracyjne i związki gmin w Niemczech|związku komunalnego]] [[Region Hanower]]. Leży nad rzeką [[Leine (dopływ Aller)|Leine]]. |
||
Siedziba Stowarzyszenia Krajowego (''Landesverband'') [[Technisches Hilfswerk]] obejmującego swym zasięgiem [[Kraj związkowy|landy]] Dolna Saksonia oraz [[Brema]]<ref>[http://www.thw.de/cln_173/DE/THW/Bundesanstalt/Dienststellen/dienststellen_node.html THW-Dienststellen<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref>. |
Siedziba Stowarzyszenia Krajowego (''Landesverband'') [[Technisches Hilfswerk]] obejmującego swym zasięgiem [[Kraj związkowy|landy]] Dolna Saksonia oraz [[Brema]]<ref>[http://www.thw.de/cln_173/DE/THW/Bundesanstalt/Dienststellen/dienststellen_node.html THW-Dienststellen<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref>. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | Miasto dzieli się na trzynaście |
||
== Historia == |
== Historia == |
||
=== Średniowiecze === |
=== Średniowiecze === |
||
Pierwsze wzmianki o osadzie targowej w miejscu dzisiejszego miasta pochodzą z 1022. W XII w. w mieście rezydował książę [[Henryk Lew]] z dynastii [[welfowie|welfickiej]]. Prawa miejskie Hanower otrzymał od cesarza w 1241. W XIV w. był członkiem [[Hanza|Hanzy]]. |
Pierwsze wzmianki o osadzie targowej w miejscu dzisiejszego miasta pochodzą z 1022 r. W XII w. w mieście rezydował książę [[Henryk Lew]] z dynastii [[welfowie|welfickiej]]. Prawa miejskie Hanower otrzymał od cesarza w 1241 r. W XIV w. był członkiem [[Hanza|Hanzy]]. |
||
=== Państwo hanowerskie i unia z Wielką Brytanią === |
=== Państwo hanowerskie i unia z Wielką Brytanią === |
||
W 1636 swą siedzibę przeniósł do Hanoweru książę Calenbergu. Odtąd miasto było stolicą [[Księstwo Hanoweru|Elektoratu Hanoweru]], nieistniejącego już państwa niemieckiego. |
W 1636 r. swą siedzibę przeniósł do Hanoweru książę Calenbergu. Odtąd miasto było stolicą [[Księstwo Hanoweru|Elektoratu Hanoweru]], nieistniejącego już państwa niemieckiego. |
||
[[Plik:1735 1785 Kupferstich Hannover von Westen, nach Friedrich Bernhard Werner und Johann Friedrich Probst, um 1785.jpg|thumb|left|Hanower w XVIII wieku]] |
[[Plik:1735 1785 Kupferstich Hannover von Westen, nach Friedrich Bernhard Werner und Johann Friedrich Probst, um 1785.jpg|thumb|left|Hanower w XVIII wieku]] |
||
Linia 47: | Linia 43: | ||
=== W granicach zjednoczonych Niemiec === |
=== W granicach zjednoczonych Niemiec === |
||
W 1871 roku prowincja i miasto znalazły się wraz z Królestwem Prus w granicach [[Cesarstwo Niemieckie|zjednoczonych Niemiec]]. W 1900 roku Hanower był 10. największym miastem Niemiec. W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] został silnie zniszczony wskutek bombardowań. W 1945 znalazł się w brytyjskiej strefie okupacyjnej Niemiec. 23 sierpnia 1946 został stolicą nowo utworzonego kraju Hanower, który istniał 92 dni. Z połączenia Hanoweru oraz wolnych krajów Brunszwiku, Oldenburga i Schaumburg-Lippe jeszcze w 1946 utworzono kraj związkowy [[Dolna Saksonia]], w którym Hanower pełni funkcję stołeczną. W 2014 roku Hanower był trzynastym pod względem wielkości miastem Niemiec. W mieście zamieszkują liczne grupy obcokrajowców, |
W 1871 roku prowincja i miasto znalazły się wraz z Królestwem Prus w granicach [[Cesarstwo Niemieckie|zjednoczonych Niemiec]]. W 1900 roku Hanower był 10. największym miastem Niemiec. W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] został silnie zniszczony wskutek bombardowań. W 1945 znalazł się w brytyjskiej strefie okupacyjnej Niemiec. 23 sierpnia 1946 został stolicą nowo utworzonego kraju Hanower, który istniał 92 dni. Z połączenia Hanoweru oraz wolnych krajów Brunszwiku, Oldenburga i Schaumburg-Lippe jeszcze w 1946 utworzono kraj związkowy [[Dolna Saksonia]], w którym Hanower pełni funkcję stołeczną. W 2014 roku Hanower był trzynastym pod względem wielkości miastem Niemiec. W mieście zamieszkują liczne grupy obcokrajowców, najliczniejsze stanowią przybysze z [[Turcja|Turcji]], [[Polska|Polski]] i [[Grecja|Grecji]]. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | Miasto dzieli się na trzynaście dzielnic (''Stadtbezirk''): [[Ahlem-Badenstedt-Davenstedt]], [[Bothfeld-Vahrenheide]], [[Buchholz-Kleefeld]], [[Döhren-Wülfel]], [[Herrenhausen-Stöcken]], [[Kirchrode-Bemerode-Wülferode]], [[Linden-Limmer]], [[Misburg-Anderten]], [[Mitte (okręg administracyjny Hanoweru)|Mitte]], [[Nord (okręg administracyjny Hanoweru)|Nord]], [[Ricklingen (okręg administracyjny Hanoweru)|Ricklingen]], [[Südstadt-Bult]] oraz [[Vahrenwald-List]]. Dzielnie te dzielą się na 51 części miasta (''Stadtteil''). |
||
== Gospodarka == |
|||
⚫ | |||
Rozwinięty jest [[przemysł środków transportu]] (samochody, lokomotywy, wagony), elektrotechniczny (zakłady [[Telefunken]]) chemiczny, włókienniczy, gumowy [[Continental AG]] i spożywczy (czekolada) oraz usługi finansowe (HDI, VHV, [[Hannover Rück]], Mecklenburgische). |
|||
⚫ | |||
== Transport == |
== Transport == |
||
Linia 54: | Linia 60: | ||
Stacje kolejowe: [[Hannover Hauptbahnhof]], [[Hannover-Nordstadt]], [[Hannover Bismarckstraße]], [[Hannover Messe/Laatzen]], [[Hannover-Kleefeld (przystanek kolejowy)|Hannover-Kleefeld]], [[Hannover Karl-Wiechert-Allee]], [[Hannover Anderten-Misburg]]. |
Stacje kolejowe: [[Hannover Hauptbahnhof]], [[Hannover-Nordstadt]], [[Hannover Bismarckstraße]], [[Hannover Messe/Laatzen]], [[Hannover-Kleefeld (przystanek kolejowy)|Hannover-Kleefeld]], [[Hannover Karl-Wiechert-Allee]], [[Hannover Anderten-Misburg]]. |
||
== Targi == |
|||
⚫ | |||
⚫ | W mieście odbywają się międzynarodowe targi przemysłowe pn. [[Targi Hanowerskie]] (''Hannover Messe'') |
||
== Kultura == |
== Kultura == |
||
W mieście działają: |
W mieście działają: |
||
* [[ |
* [[Knabenchor Hannover]] |
||
* opera |
* opera „[[Opernhaus Hannover]]” |
||
* teatr |
* teatr „[[Schauspielhaus Hannover]]” |
||
== Sport == |
== Sport == |
||
Linia 94: | Linia 96: | ||
* 1911, [[Stefan Zielewicz]] – [[porucznik]] [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], powstaniec warszawski |
* 1911, [[Stefan Zielewicz]] – [[porucznik]] [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], powstaniec warszawski |
||
* 1945, [[Jerzy Kopaczewski]] – polski lekarz kardiolog i polityk |
* 1945, [[Jerzy Kopaczewski]] – polski lekarz kardiolog i polityk |
||
* 1945, [[Bárbara Dührkop Dührkop]] – hiszpańska nauczycielka i polityk |
* 1945, [[Bárbara Dührkop Dührkop<!-- SPRAWDŹ TO MIEJSCE! (POWTÓRZENIE?) -->]] – hiszpańska nauczycielka i polityk |
||
* 1946, [[Andrzej Woyciechowski]] – polski dziennikarz |
* 1946, [[Andrzej Woyciechowski]] – polski dziennikarz |
||
* 1948, [[Pam Ferris]] – brytyjska aktorka |
* 1948, [[Pam Ferris]] – brytyjska aktorka |
||
* 1948, [[Klaus Meine]] – wokalista zespołu [[Scorpions]] |
* 1948, [[Klaus Meine]] – wokalista zespołu [[Scorpions]] |
||
*1955, [[Matthias Jabs]] – gitarzysta zespołu Scorpions |
* 1955, [[Matthias Jabs]] – gitarzysta zespołu Scorpions |
||
* 1966, [[Erdoğan Atalay]] – niemiecki aktor |
* 1966, [[Erdoğan Atalay]] – niemiecki aktor |
||
* 1972, [[Mark Morrison]] – brytyjski wokalista |
* 1972, [[Mark Morrison]] – brytyjski wokalista |
||
Linia 108: | Linia 110: | ||
* [[Christian Wulff]] – 2010 do 17 lutego 2012 prezydent Republiki Federalnej Niemiec |
* [[Christian Wulff]] – 2010 do 17 lutego 2012 prezydent Republiki Federalnej Niemiec |
||
== Miasta współpracujące<ref>{{cytuj stronę | |
== Miasta współpracujące<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.hannover.de/de/buerger/entwicklung/partnerschaften/staedtepartnerschaften/index.html |tytuł = Städtepartnerschaften der Landeshauptstadt Hannover |opublikowany = hannover.de |język = de |data dostępu = 2012-06-28}}</ref> == |
||
* [[Dżakarta]], [[Indonezja]] od 1968 |
* [[Dżakarta]], [[Indonezja]] od 1968 |
||
* [[Bristol]], [[Anglia]] od 1947 |
* [[Bristol]], [[Anglia]] od 1947 |
||
Linia 138: | Linia 140: | ||
{{Dolna Saksonia}} |
{{Dolna Saksonia}} |
||
{{Hanza}} |
{{Hanza}} |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
{{Kontrola autorytatywna}} |
||
Wersja z 12:54, 10 cze 2019
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||||
Zarządzający |
Belit Onay↗ | ||||
Powierzchnia |
204,14 km² | ||||
Populacja (31.12.2014) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
0511 | ||||
Kod pocztowy |
30159-30669 | ||||
Tablice rejestracyjne |
H | ||||
Położenie na mapie Dolnej Saksonii | |||||
Położenie na mapie Niemiec | |||||
52°22′N 9°44′E/52,366667 9,733333 | |||||
Strona internetowa |
Hanower (niem. Hannover) – miasto w Niemczech, stolica kraju związkowego Dolna Saksonia (niem. Niedersachsen) oraz związku komunalnego Region Hanower. Leży nad rzeką Leine.
Siedziba Stowarzyszenia Krajowego (Landesverband) Technisches Hilfswerk obejmującego swym zasięgiem landy Dolna Saksonia oraz Brema[1].
Historia
Średniowiecze
Pierwsze wzmianki o osadzie targowej w miejscu dzisiejszego miasta pochodzą z 1022 r. W XII w. w mieście rezydował książę Henryk Lew z dynastii welfickiej. Prawa miejskie Hanower otrzymał od cesarza w 1241 r. W XIV w. był członkiem Hanzy.
Państwo hanowerskie i unia z Wielką Brytanią
W 1636 r. swą siedzibę przeniósł do Hanoweru książę Calenbergu. Odtąd miasto było stolicą Elektoratu Hanoweru, nieistniejącego już państwa niemieckiego.
Elektorat Hanoweru był od 1714 połączony unią personalną (Jerzy I Hanowerski, zm. 1727) z Wielką Brytanią. Bardzo zdolnym ministrem Jerzego I był Andreas Gottlieb von Bernstorff (1640–1726), który podobnie jak kompozytor Georg Friedrich Haendel (1685–1750) pojechał z królem do Londynu.
W 1734 król i jego minister Gerlach Adolph von Münchhausen założyli uniwersytet w Getyndze (tak zwana: Georgiana). Szybko przybyli na niego cenieni wykładowcy, tacy jak Samuel Christian Hollmann.
W latach 1725–1767 burmistrzem miasta był Christian Ulrich Grupen (1692–1767). Grupen był najsłynniejszym i prawdopodobnie najzdolniejszym burmistrzem w historii miasta[według kogo?]. Był człowiekiem wykształconym, budował kościoły, odnawiał budynki użyteczności publicznej. Patronował badaniom naukowym i historycznym.
Od 1814 Hanower był stolicą nowo utworzonego Królestwa Hanoweru. W 1837 wygasła unia Wielkiej Brytanii i Hanoweru. W 1866 miasto Hanower zostało wraz z całym państwem wcielone do Prus po ataku pruskich wojsk. Odtąd do 1946 roku Hanower był stolicą Prowincji Hanower.
W granicach zjednoczonych Niemiec
W 1871 roku prowincja i miasto znalazły się wraz z Królestwem Prus w granicach zjednoczonych Niemiec. W 1900 roku Hanower był 10. największym miastem Niemiec. W czasie II wojny światowej został silnie zniszczony wskutek bombardowań. W 1945 znalazł się w brytyjskiej strefie okupacyjnej Niemiec. 23 sierpnia 1946 został stolicą nowo utworzonego kraju Hanower, który istniał 92 dni. Z połączenia Hanoweru oraz wolnych krajów Brunszwiku, Oldenburga i Schaumburg-Lippe jeszcze w 1946 utworzono kraj związkowy Dolna Saksonia, w którym Hanower pełni funkcję stołeczną. W 2014 roku Hanower był trzynastym pod względem wielkości miastem Niemiec. W mieście zamieszkują liczne grupy obcokrajowców, najliczniejsze stanowią przybysze z Turcji, Polski i Grecji.
Podział administracyjny
Miasto dzieli się na trzynaście dzielnic (Stadtbezirk): Ahlem-Badenstedt-Davenstedt, Bothfeld-Vahrenheide, Buchholz-Kleefeld, Döhren-Wülfel, Herrenhausen-Stöcken, Kirchrode-Bemerode-Wülferode, Linden-Limmer, Misburg-Anderten, Mitte, Nord, Ricklingen, Südstadt-Bult oraz Vahrenwald-List. Dzielnie te dzielą się na 51 części miasta (Stadtteil).
Gospodarka
Rozwinięty jest przemysł środków transportu (samochody, lokomotywy, wagony), elektrotechniczny (zakłady Telefunken) chemiczny, włókienniczy, gumowy Continental AG i spożywczy (czekolada) oraz usługi finansowe (HDI, VHV, Hannover Rück, Mecklenburgische).
W mieście odbywają się międzynarodowe targi przemysłowe pn. Targi Hanowerskie (Hannover Messe). Od 1986 co roku odbywają się tu największe targi IT na świecie zwane CeBIT. W 2000 Hanower był gospodarzem Światowej Wystawy Expo 2000.
Transport
Na północ od miasta znajduje się port lotniczy Hanower (HAJ).
Stacje kolejowe: Hannover Hauptbahnhof, Hannover-Nordstadt, Hannover Bismarckstraße, Hannover Messe/Laatzen, Hannover-Kleefeld, Hannover Karl-Wiechert-Allee, Hannover Anderten-Misburg.
Kultura
W mieście działają:
- Knabenchor Hannover
- opera „Opernhaus Hannover”
- teatr „Schauspielhaus Hannover”
Sport
- Hannover Scorpions – klub hokejowy
- Hannover 96 – klub piłkarski
- HDI-Arena – stadion piłkarski
- TSV Hannover-Burgdorf – klub piłki ręcznej mężczyzn
Urodzeni w Hanowerze
- 1660, Jerzy I Hanowerski – król Wielkiej Brytanii, elektor Hanoweru
- 1673, Wilhelmina Amalia Brunszwicka – królowa Węgier, królowa Czech, cesarzowa Świętego Cesarstwa Rzymskiego
- 1679, Johann Georg von Flemming – saski generał i urzędnik
- 1707, Fryderyk Ludwik Hanowerski – książę Walii
- 1711, Amelia Hanowerska – księżniczka brytyjska i hanowerska
- 1712, Johann Hartwig Ernst von Bernstorff – duński polityk
- 1713, Karolina Elżbieta Hanowerska – księżniczka brytyjska
- 1750, Caroline Herschel – brytyjska astronom
- 1767, August Wilhelm Schlegel – niemiecki pisarz, językoznawca, filolog, tłumacz i uczony
- 1822, Augusta Hanowerska – wielka księżna Meklemburgii-Strelitz, księżniczka brytyjska i hanowerska
- 1841, Theodore Schwan – amerykański generał
- 1852, Ferdinand Lindemann – niemiecki matematyk
- 1859, Joseph Lindley – brytyjski inżynier
- 1865, Emil Knoevenagel – niemiecki chemik organik
- 1879, Fritz Haarmann – niemiecki seryjny zabójca
- 1903, Harold Byrns – amerykański i niemiecki dyrygent
- 1906, Hannah Arendt – żydowska teoretyczka polityki, myślicielka i pisarka
- 1911, Stefan Zielewicz – porucznik Armii Krajowej, powstaniec warszawski
- 1945, Jerzy Kopaczewski – polski lekarz kardiolog i polityk
- 1945, Bárbara Dührkop Dührkop – hiszpańska nauczycielka i polityk
- 1946, Andrzej Woyciechowski – polski dziennikarz
- 1948, Pam Ferris – brytyjska aktorka
- 1948, Klaus Meine – wokalista zespołu Scorpions
- 1955, Matthias Jabs – gitarzysta zespołu Scorpions
- 1966, Erdoğan Atalay – niemiecki aktor
- 1972, Mark Morrison – brytyjski wokalista
- 1984, Per Mertesacker – niemiecki piłkarz
- 1991, Lena Meyer-Landrut – laureatka konkursu Eurowizji 2010
Znane osoby
- Gerhard Schröder – 1998–2005 kanclerz Republiki Federalnej Niemiec
- Christian Wulff – 2010 do 17 lutego 2012 prezydent Republiki Federalnej Niemiec
Miasta współpracujące[2]
- Dżakarta, Indonezja od 1968
- Bristol, Anglia od 1947
- Hiroszima, Japonia od 1983
- Lipsk, Saksonia od 1987
- Perpignan, Francja od 1960
- Poznań, Polska od 1979
- Rouen, Francja od 1966
Galeria
-
Uniwersytet Leibniza w Hanowerze
-
Dawny ratusz
-
Opera
-
Muzeum Krajowe Dolnej Saksonii
-
Pomnik Janusza Korczaka
-
Landtag Dolnej Saksonii
Przypisy
- ↑ THW-Dienststellen.
- ↑ Städtepartnerschaften der Landeshauptstadt Hannover. hannover.de. [dostęp 2012-06-28]. (niem.).