Borek (Wrocław): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Anulowanie wersji 57056435 autorstwa 31.60.44.61 (dyskusja) Znacznik: Anulowanie edycji |
ilustracje |
||
| Linia 41: | Linia 41: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
[[Plik:Wroclaw Wieza Cisnien.jpg|thumb|Wieża Ciśnień z 1903 roku]] |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
'''Borek''' – osiedle we [[Wrocław]]iu, w byłej [[Krzyki (dzielnica Wrocławia)|dzielnicy Krzyki]]. Przed rokiem 1945 nosiło nazwę ''Kleinburg''. |
'''Borek''' – osiedle we [[Wrocław]]iu, w byłej [[Krzyki (dzielnica Wrocławia)|dzielnicy Krzyki]]. Przed rokiem 1945 nosiło nazwę ''Kleinburg''. |
||
| Linia 67: | Linia 65: | ||
Na Borku siedzibę mają m.in. [[Wrocławski Teatr Pantomimy]], a do najbardziej znanych mieszkańców osiedla zaliczają się [[Sylwester Chęciński]], [[Tadeusz Różewicz]] czy [[Krzysztof Kiljański]]. Z Borka wywodzi się też [[Monika Zamachowska|Monika Richardson]]. |
Na Borku siedzibę mają m.in. [[Wrocławski Teatr Pantomimy]], a do najbardziej znanych mieszkańców osiedla zaliczają się [[Sylwester Chęciński]], [[Tadeusz Różewicz]] czy [[Krzysztof Kiljański]]. Z Borka wywodzi się też [[Monika Zamachowska|Monika Richardson]]. |
||
<gallery> |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
Wrocław, ul. Sudecka (kościół św. Augustyna).jpg|Kościół św. Augustyna |
|||
</gallery> |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Wersja z 12:18, 26 sie 2019
| Osiedle Wrocławia | |
.jpg) Rada Osiedla Borek, ul. Lipowa nr 6, dawna willa czynszowa Rheinbabena | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Wrocławia |
1897 |
| Populacja (31.12.2017) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Wrocławia
| |
Borek – osiedle we Wrocławiu, w byłej dzielnicy Krzyki. Przed rokiem 1945 nosiło nazwę Kleinburg.
Nazwa
Miejscowość po raz pierwszy zanotowana w dokumentach z 1203 i 1223 roku jako Borki. Notowana także w latach 1326 jako Borek oraz Bork, 1352 Borgk, 1369 Borg, 1372 Borg, 1373 Burg, 1400 Wenigeburg, 1438 Wenigen Burgk, 1456 Klein Borek oraz Klainburg (później Kleinburg)[2].
Nazwa wywodzi się od polskiej nazwy iglastego lasu – boru[2]. Od tego słowa nazwę miejscowości wywodził niemiecki językoznawca Paul Hefftner. W książce o nazwach miejscowych regionu wrocławskiego z 1910 roku pisze Bis 1372 sind die Namensformen das Deminutiv des polnische Appellativs bór Wald (vorzugsweise von Nadelbaumen, denn der Laubwald heist las)[2]. Niemieckojęzyczni mieszkańcy zgermanizowali nazwę „bór” na podobnie brzmiące niemieckie „burg” (zamek, gród), a później całą nazwę miejscową na Kleinburg[2], w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie.
Historia Borku
Pierwsze zachowane wzmiankowanie wsi Borek pochodzi z roku 1193. Wieś znajdowała się przy obecnej ul. Januszowickiej (Kleinburgstraße) pomiędzy Jaworową a Kutnowską. Istnieją uzasadnione domniemania, że z tej wsi pochodził trzynastowieczny uczony Witelon, znany też jako Vitello Thuringopolonis albo Erazm Ciołek. Wspomina on w swoich pracach o tym, jak w latach 1270-1278 w lasku w pobliżu wsi przeprowadzał swoje doświadczenia z optyki i fizjologii postrzegania. Inną wielką postacią związaną z wrocławskim Borkiem był urodzony tutaj Manfred von Richthofen, as lotnictwa z I wojny światowej.
Borek przyłączono do Wrocławia w roku 1897; od tego też czasu datuje się jego rozwój jako willowego osiedla, a także urządzenie w jego granicach Parku Południowego. W tym też czasie (1903‒04) zbudowano tu wieżę ciśnień przy al. Wiśniowej oraz – tuż poza północną granicą osiedla – ewangelicki kościół św. Jana (1909), obecnie kościół św. Augustyna przy Sudeckiej. Granice Borku na mapie M. Grügera z 1911 wyznacza na wschodzie dzisiejsza ulica Ślężna, na południu i zachodzie z niewielkimi odstępstwami tory kolejowe, a na północy aleje: gen. Hallera i Wiśniowa. Współczesne granice są niemal identyczne, z dokładnością do wspomnianych (dziś już nieaktualnych) odstępstw od linii torów kolejowych oraz z tym, że od strony wschodniej osiedle poszerzono tak, że włączono w nie ulice Weigla i Pułtuską. Na koniec 2004 szacowano, że mieszka tu 14,3 tysięcy osób.
Architektura
Na terenie wsi Borek powstały w końcu XIX w. dwa osiedla willowe: jedno, oparte na regularnym i symetrycznym narysie wokół pięciu okrągłych placów (zachował się jeden) wokół ul. Sudeckiej i Dębowej; drugie, późniejsze, na planie o miękkich liniach wzdłuż ul. Racławickiej. O charakterze architektury Borku stanowią zatem głównie przedwojenne wille i kamienice. Do najciekawszych budynków poniemieckich zaliczyć można kamienicę przy zbiegu ulic Sokolej i Racławickiej, potężną willę przu ul. Kutnowskiej (do niedawna akademik „Vademecum”) czy pałacyk przy Al. gen. Hallera 6‒8.
W okresie PRL na Borku wybudowano również kilkadziesiąt bloków mieszkalnych, w tym 8 bloków dziesięciopiętrowych, które, ustawione wzdłuż ul. Powstańców Śląskich (drogi wylotowej z Wrocławia), osłaniają niską zabudowę zlokalizowaną po wschodniej i zachodniej stronie arterii. W okresie tym wybudowane zostały również dwa biurowce przy ul. Racławickiej.
W okresie po 1989, ze względu na ograniczoną wolną powierzchnię działek, powstało relatywnie niewiele budynków. Największymi inwestycjami ostatnich lat są Centrum Handlowe Borek, biurowiec przy zbiegu ulic Powstańców Śląskich i Hallera oraz dwa apartamentowce przy ul. Racławickiej.
Borek dzisiaj
Borek jest obecnie jednym z najbardziej prestiżowych wrocławskich osiedli. Do jego atutów należą przede wszystkim dobre połączenie z centrum miasta – przejeżdża tędy łącznie 9 linii tramwajowych (ulicą Powstańców Śląskich, Ślężną i Hallera) i 8 linii autobusowych, rozległe tereny zielone (w tym Park Południowy) oraz ciche, osłonięte od głównych dróg uliczki. Znajduje się tu również największa zajezdnia tramwajowa (nr 4) w mieście.
Na Borku siedzibę mają m.in. Wrocławski Teatr Pantomimy, a do najbardziej znanych mieszkańców osiedla zaliczają się Sylwester Chęciński, Tadeusz Różewicz czy Krzysztof Kiljański. Z Borka wywodzi się też Monika Richardson.
-
Pałacyk przy al.Hallera 6-8 -
Park Południowy -
Kościół św. Augustyna
.jpg)
Przypisy
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Google Maps – mapa satelitarna osiedla Borek
- Borek wczoraj i dziś
- granice wrocławskich osiedli – załącznik do uchwały nr XXXI/2280/04 Rady Miejskiej Wrocławia z 9 grudnia 2004, Borek na s. 2
- historia nazwy Borek (niem.)
