Powódź w Europie Środkowej (2010)

Wezbrana Wisłoka w Jaśle

Powódź w Europie, 2010

Podtopienia w Gliwicach
Państwo	Polska Austria Czechy Węgry Serbia Słowacja
Miejsce	Europa Środkowa
Rodzaj zdarzenia	powódź
Data	maj 2010
Godzina	{{{godzina}}}
Ofiary śmiertelne	{{{ofiary śmiertelne}}}
Ranni	kilkanaście
Zaginieni	co najmniej 1
Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane Polska Austria Czechy Węgry Serbia Słowacja | mapa/core | wariant = Polska Austria Czechy Węgry Serbia Słowacja }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}

{{Katastrofa infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | opis mapy = | współrzędne = | ofiary śmiertelne = | godzina = Nieznane pola: "czas", "stopni_szer", "szerokość", "wielkość grafiki", "sekund_dł", "pozycja", "opis", "długość", "minut_dł", "minut_szer", "zabici", "stopni_dł" oraz "sekund_szer".

Powódź w Europie w 2010 roku wystąpiła w maju 2010 w krajach Europy Środkowej: w Czechach, na Słowacji, w Polsce i na Węgrzech, a także w Austrii i Serbii .

Polska

Wisła w Krakowie. 17 maja 2010, godzina 17:37. Widok z Mostu Dębnickiego.

Województwo małopolskie

Z terenu województwa małopolskiego ewakuowano co najmniej 4000 osób.

Alarmy przeciwpowodziowe zostały ogłoszone w powiecie krakowskim (gmina Liszki, Skawina), bocheńskim (gmina Rzezawa i Łapanów), suskim, tarnowskim, myślenickim, brzeskim (gmina Gnojniki, Borzęcin), gorlickim (gmina Bobowa, Łużna i Ropa), oświęcimskim, nowosądeckim (gmina Grzybów, Łabowa i Grygów), wadowickim (gmina Andrychów) i dąbrowskim oraz w Dąbrowie Tarnowskiej, Bochni, Krakowie i Nowym Sączu.

W Krakowie ze względu na falę powodziową zamknięto w południe 18 maja, znajdujący się w centrum miasta na jednej z głównych arterii komunikacyjnych most Dębnicki. Poziom wody w Wiśle był tak wysoki, że prześwit pomiędzy lustrem wody a przęsłami zniknął. W Oświęcimiu zagrożne powodzią było muzeum Auschwitz-Birkenau. W nocy z 18 na 19 maja został przerwany wał w sąsiedztwie ulicy Na zakolu Wisły, nastąpiła ewakuacji mieszkańców tej części miasta.

Województwo podkarpackie

Jasiołka w Jaśle. 17 maja 2010, godzina 16:20

Z terenu województwa podkarpackiego ewakuowano co najmniej 450 osób.

Alarmy przeciwpowodziowe zostały ogłoszone w powiecie ropczycko-sędziszowskim, jasielskim (miasto Jasło, Kołaczyce oraz w gminach Skołyszyn, Jasło, Brzyska), dębickim, powiecie krośnieńskim i mieście Krośnie, gminie Haczów, powiecie strzyżowskim (gmina Czudec, Frysztak, Niebylec, Strzyżów, Wiśniowa), rzeszowskim (miasto Rzeszów, miasto Boguchwała, miasto Dynów, gminy: Lubenia, Dynów, Trzebownisko, Tyczyn), mieleckim, łańcuckim (dla: miasta Łańcut, gminy Łańcut, Markowa, Rakszawa, Czarna, Białobrzegi, Żołynia), powiecie przeworskim (gminach Przeworsk i Tryńcza), powiecie tarnobrzeskim (miasto i gmina Baranów Sandomierski, Gorzyce, Grębów), powiecie stalowowolskim (gmina Stalowa Wola, Bojanów, Pysznica, Radomyśl nad Sanem, Zaleszany), powiecie kolbuszowskim (gmina Grodzisko Dolne) i powiecie leżajskim (gmina Dzikowiec).

Pogotowie przeciwpowodziowe ogłoszono w powiatach: brzozowskim, sanockim (dla gmin Zarszyn i Sanok), powiecie kolbuszowskim (całym), mieście Kolbuszowa, powiecie rzeszowskim dla gmin: Błażowa, Chmielnik, Hyżne, Sokołów Młp, powiecie bieszczadzkim dla gmin: Czarna, Lutowiska, Ustrzyki Dolne, powiecie przemyskim, powiecie jarosławskim, powiecie przeworskim, powiecie stalowowolskim dla gmin Bojanów, Pysznica, Radomyśl nad Sanem, Zaleszany, powiecie leżajskim dla gminy Kuryłówka, powiecie niżańskim dla gmin Nisko, Krzeszów, Ulanów, Rudnik nad Sanem, mieście Dębica.

Województwo śląskie

Zalana dzielnica Zawodzie w Częstochowie, 19 maja 2010 r.

Z terenu województwa śląskiego ewakuowano co najmniej 500 osób. Obfite opady deszczu od nocy z 15 na 16 maja na Śląsku spowodowały gwałtowny przybór wód. Odra i jej dopływ, Olza, zasilana przez wodę z Czech, gwałtownie wezbrały w dniu 16 i 17 maja. Wieczorem i nocą z 17 na 18 maja przez powiaty wodzisławski i raciborski przechodziła fala kulminacyjna. W krytycznym momencie Polder Buków złagodził falę kulminacyjną na Odrze z ok. 2000 m³/s do stanu ok. 1700 m³/s (o około 300 m³/s). W nocy 17/18 maja w mieście Racibórz zarządzono ewakuację mieszkańców z najbardziej zagrożonych dzielnic. Z 10 000 osób, który były przeznaczone do ewakuacji, na taką zgodziło się 25. Bardzo wydłużona fala kulminacyjna utrzymywała się w okolicach Wodzisławia Śl. i Raciborza aż do 19 maja. Wieczorem 18 maja 2010 poważnie zagrożony przerwaniem został wał na Polderze Buków, sytuację opanowali jednak strażacy. Między Żywcem a Trzebinią wezbrane wody zerwały most. W Gliwicach w nocy z poniedziałku na wtorek Kłodnica przerwała wały przeciwpowodziowe w centrum i zalała miasteczko akademickie. Woda zalała miedzy innymi Wydział Mechaniczny Technologiczny i Bibliotekę Politechniki Śląskiej. W Czechowicach-Dziedzicach miała miejsce ewakuacja co najmniej 2000 osób z zagrożonych terenów, gdy wody w Wiśle zaczęły przedostawać się przez wały przeciwpowodziowe po zapełnieniu zbiornika Goczałkowickiego. W mieście także została zalana oczyszczalnia ścieków. Bieruń został zalany przez Wisłę, Przemszę i Gostynię przez co ewakuowanych ma być do 7000 osób. W niektórych rejonach miasta domy zostały zalane po dach, czyli na około 3 metry.

Alarmy przeciwpowodziowe zostały ogłoszone w sześciu powiatach: bieruńsko-lędzińskim, bielskim, cieszyńskim, pszczyńskim, raciborskim, wodzisławskim, dwóch miastach: Tychach i Bielsku-Białej oraz w gminie Zebrzydowice. Pogotowie przeciwpowodziowe ogłoszono w pięciu powiatach: będzińskim, gliwickim, raciborskim, tarnogórskim, żywieckim oraz częstochowskim, i w dziewięciu miastach: Częstochowie, Rybniku, Gliwicach, Piekarach Śląskich, Bytomiu, Zabrzu, Rudzie Śląskiej, Żorach i Jastrzębiu Zdroju.

W wyniku zalania wodą wyłączone zostały z ruchu następujące linie kolejowe w województwie:

• nr 139 na odcinku Katowice Brynów - Katowice Ligota
• nr 140 na odcinku Rydułtowy - Sumina
• nr 148 na odcinku Pszczyna - Radostowice
• nr 151 i nr 158 na odcinku Olza - Chałupki - Bohumin (CZ)
• nr 191 na odcinku Wisła Uzdrowisko - Wisła Głębce

Województwo świętokrzyskie

Wezbrane wody Wisły zalały prawobrzeżną część Sandomierza. Przedostały się przez dwie wyrwy w wale w Koćmierzowie. Burmistrz Sandomierza Jerzy Borowski zarządził ewakuację 1/5 części miasta. Większość mieszkańców opuściła już swoje domy. Zamknięty jest most na ulicy Lwowskiej oraz nieprzejezdna jest także droga krajowa z Sandomierza do Tarnobrzega.

19 maja około godziny 15.00 w prawobrzeżnej części Sandomierza zginęła 88-letnia kobieta. Znaleziona została we własnym domu. Tego samego dnia, tuż przed godziną 18.00, media doniosły o znalezieniu kolejnego ciała - prawdopodobnie mężczyzny.

Do Sandomierza udał się premier Donald Tusk i minister spraw wewnętrznych Jerzy Miller.

Województwo opolskie

Na terenie województwa opolskiego odnotowano początkowo niewielkie podtopienia. Wojewoda opolski ogłosił alarm powodziowy dla powiatów kędzierzyńskiego, krapkowickiego, opolskiego ziemskiego oraz miasta Opola.

W bibliotece Uniwersytetu Opolskiego w Opolu miało miejsce przeniesienie 100 tys. książek z niższych kondygnacji na wyższe (podczas powodzi w 1997 w skutek spóźnionej akcji przenoszenia książek księgozbiór uniwersytecki poniósł duże straty).

18 maja połowa zabudowań wsi Bierawa znalazła się pod wodą pochodzącą z rzeki Bierawki, która w tym miejscu uchodzi do Odry. Odciętych od świata zostało także m.in. osiem miejscowości w gminie Cisek.

19 maja Odra zalała część Koźla, dzielnicę Kędzierzyna Koźla. Wieczorem fala kulminacyjna na Odrze dotarła do stolicy województwa, jednak wyremontowane i podwyższone wały w centrum Opola były w stanie przyjąć nawet większy poziom wody. Rzeka przelała się jednak przez wały w kilku miejscach w dzielnicach Groszowice, Metalchem (znajdują się tam jeszcze niemieckie wały z 1903 roku) oraz na obwodnicy miejskiej.

W wyniku powodzi wstrzymano ruch kolejowy na nr 144 na odcinku Zawadzkie - Fosowskie .

Województwo wielkopolskie

Zalana przez kanał ul.Włocławska w Kole. 17 maja 2010, godzina 19:00

Lokalne podtopienia odnotowano także w południowej i wschodniej części województwa wielkopolskiego. Najgorzej sytuacja wygląda w gminie Dąbie oraz gminie i mieście Koło (powiat kolski). Zalane zostały pola i gospodarstwa rolne. W Kole wylały rowy odprowadzające wodę z pól nad lasem w Mikołajówku. Żywioł zajął stację benzynową i zalał kilka ulic, jedną z nich wyłączając z ruchu. W Karszewie zamknięto szkołę podstawową.

Najwięcej razy straż pożarna interweniowała na terenie powiatów: kaliskiego, kępińskiego, kolskiego i konińskiego. Rzeka Prosna przekroczyła stan alarmowy, a Ner, Noteć i Warta osiągnęły stan ostrzegawczy.

Województwo dolnośląskie

Podtopienia wystąpiły również na terenie gminy Oława a dokładnie na terenie dwóch miejscowości, Stary Górnik i Stary Otok. Sytuację utrudnia fakt, że znajdują się one w pobliżu uruchomionego 18 maja polderu Lipki-Oława. Alarm powodziowy został ogłoszony również we Wrocławiu, gdzie poziom wody w Odrze osiągnął 460cm.

Województwo mazowieckie

Wieczorem 19 maja alarmy powodziowe zostały wprowadzone w powiatach: lipskim, zwoleńskim, kozienickim, garwolińskim oraz grójeckim w związku z podniesieniem stanu wody na Wiśle. Pogotowie przeciwpowodziowe ogłoszono także w powiatach i miastach na prawach powiatu: otwockim, piaseczyńskim, legionowskim, nowodworskim, powiecie Warszawa-Zachód oraz dla samego Miasta Stołecznego Warszawy..

Województwo łódzkie

Na podstawie stanu z dnia 18 maja, rzeki przekroczyły stan alarmowy w 18 miejscach, przy czym najgorsza sytuacja jest w Działoszynnie w powiecie pajęczańskim. Podtopienia zanotowano również w Piątku, Marzeninie oraz w Borysewie, skąd ewakuowano zwierzęta z ZOO Safari.

19 maja w Gminie Wieruszów oraz w pobliskich wsiach m.in. w Mirkowie zostały podtopione piwnice domów jednorodzinnych. Woda wdziera się najczęściej pod ziemią, w tym dniu wodę wypompowywano z pól mirkowskich.

Z powodu powodzi wstrzymano ruch kolejowy na linii nr 16 na odcinku Łódź Widzew - Zgierz.

Województwo lubelskie

19 maja przed północną ewakuowana została ludność wsi Kępa Chotecka i Kępa Gostecka, łącznie 460 osób. Wcześniej ewakuowali się mieszkańcy podtopionych gmin Wilków i Annopol.

Czechy

W kilkudziesięciu miejscowościach w dorzeczu Olzy, Odry, Beczwy i Ostrawicy ogłoszono 16 i 17 maja alarm przeciwpowodziowy, odwołany wieczorem 19 maja. Trzeci stopień zagrożenia obowiązywał na 12 rzekach w kraju morawsko-śląskim.

W Boguminie 17 maja poziom wód był najwyższy od pół wieku. Kilka dzielnic zostało zalanych, ewakuowano szpital. W Karwinie nieprzejezdne stały się wszystkie drogi wyjazdowe. W Zubrzu pod wpływem wody zawaliło się kilka domów mieszkalnych. W miejscowości Troubky – symbol powodzi tysiąclecia (wówczas zginęło tam 9 osób, a 340 domów zostało zniszczonych) – pod wodą znalazło się 80% gospodarstw. Na opanowanych przez powódź terenie doszło do 10 osuwisk (głównie w rejonie Vsetína). Większość zbiorników retencyjnych w dorzeczu Odry i Morawy były przepełnione, co spowodowało konieczność spuszczania z nich wody.

Podczas powodzi zginęła jedna osoba – w poniedziałek, 17 maja, znaleziono w Trzyńcu, w potoku kilkadziesiąt metrów od jej domu, martwą 69-letnią kobietę.

Słowacja

Na wschodzie Słowacji woda zatopiła kilkadziesiąt miejscowości. Przerwane został wały, zalane drogi, zniszczone mosty. Ewakuowano kilkaset osób. Najcięższa sytuacja panuje w powiatach Rimavska Sobota, Velki Krtisz, Koszyce i Spiska Nova Ves. Wylewają coraz większe rzeki na południu i w środkowej Słowacji: Bodrog, Hornad, Hnilec, Slana i Hron. Stan klęski żywiołowej obowiązuje w powiecie trebiszowskm na wschodzie kraju.

Węgry

Na północy Węgier z powodu powodzi 17 maja ponad 2 tys. osób musiało opuścić domy. Największe powodzie mają miejsce w dolinach rzek Sajó, Cisa i Hornád. W Miszkolcu zginął mężczyzna, na którego dom osunęła się ziemia. W rejonie Budapesztu miał miejsce silny wiatr wiejący z prędkością 100 km/h, który przewracał drzewa. Przy umacanianiu wałów pracuje nieprzerwanie 10 tysięcy osób. Zalanych zostało 75 tysięcy hektarów pól uprawnych, podtopionych setki gospodarstw, kilka tysięcy domów pozostawało bez prądu. Wojsko ewakuowało amfibiami ponad 3 tysiące osób.

Serbia

W wyniku powodzi w Serbii zginęły dwie osoby w miejscowości Trgoviszte.

Reakcje

Polska poprosiła kraje członkowskie Unii Europejskiej o pomoc przy powodzi, która nawiedziła południe kraju. Nad ranem 19 maja uruchomiony został unijny mechanizm obrony cywilnej, który zbiera zamówienia i koordynuje pomoc państw w razie kryzysu, powiedział rzecznik Komisji Europejskiej Ferran Tarradellas. Swoją pomoc zadeklarowały Francja i Niemcy.

19 maja, w odpowiedzi na zapotrzebowanie strony polskiej trzy państwa bałtyckie zintegrowane w ramach programu BaltFloodCombat - Litwa, Łotwa, Estonia - podjęły decyzję o wysłaniu wspólnej ekipy ratunkowej na dotknięte powodzią obszary w południowej Polsce.

Zobacz też

• Powódź tysiąclecia