72 Pułk Zmechanizowany

72 Pułk Zmechanizowany
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1951
Rozformowanie	1955
	Tradycje
Kontynuacja	73 Pułk Zmechanizowany
	Organizacja
Numer	JW 2731
Dyslokacja	Gubin
Rodzaj wojsk	Wojska zmechanizowane
Podległość	19 Dywizja Zmechanizowana

72 Pułk Zmechanizowany (72 pz) – oddział zmechanizowany Sił Zbrojnych PRL.

Pułk sformowany został w 1951 roku, w składzie 19 Dywizji Zmechanizowanej. Stacjonował w garnizonie Gubin^[2], w koszarach przy stacji. Do 15 stycznia 1953 roku przeformowany został na etat Nr 5/105 pułku zmechanizowanego. W 1955 roku jednostka została rozformowana, a jej koszary zajął 73 Pułk Zmechanizowany.

Dowódcy pułku[edytuj | edytuj kod]

ppłk Krzaczkowski
mjr Kasiuk
mjr Mysłowski

Skład organizacyjny[edytuj | edytuj kod]

Dowództwo
Sztab
3 bataliony piechoty zmotoryzowanej^[3]
- 2 kompanie piechoty zmotoryzowanej
  - 2 plutony piechoty zmotoryzowanej
- kompania ciężkich karabinów maszynowych
  - 2 plutony ciężkich karabinów maszynowych
- kompania moździerzy
  - 2 plutony moździerzy
- pluton armat – 2 armaty ZiS-2^[4]
- pluton łączności
- drużyna naprawcza
batalion czołgów^[5]- 23 czołgi T-34^[4]
- 2 kompanie czołgów
- drużyna techniczna
dywizjon artylerii - 12 armat ZiS-3^[4]
batalion szkolny
bateria moździerzy - 6 moździerzy 120 mm^[4]
kompania rozpoznawcza
- pluton zwiadu
- pluton samochodów pancernych - 5 BA-64^[4]
- pluton motocykli i samochodów pancernych
kompania saperów
kompania łączności
kompania technicznego zaopatrzenia
pluton obrony przeciwchemicznej
kwatermistrzostwo
izba chorych

Sprzęt bojowy pułku stanowiło tylko 10 czołgów średnich T-34/85 i 5 samochodów pancernych BA-64. Uzbrojeniu artyleryjskie to: 14 armat, 14 moździerzy i 3 ciężkie granatniki przeciwpancerne T-21.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
↑ Kajetanowicz 2005 ↓, s. 429.
↑ Faktycznie jeden batalion piechoty zmotoryzowanej
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Liczby przedstawiają stan etatowy. W praktyce ilość sprzętu i uzbrojenia w pułku była znacznie mniejsza.
↑ Faktycznie kompania czołgów

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy : przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydaw. TRIO : Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.

[1] Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy

[CITEREFKajetanowicz2005429-2] Kajetanowicz 2005 ↓, s. 429.

[3] Faktycznie jeden batalion piechoty zmotoryzowanej

[Etat-4] Liczby przedstawiają stan etatowy. W praktyce ilość sprzętu i uzbrojenia w pułku była znacznie mniejsza.

[5] Faktycznie kompania czołgów

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Rodowód	Związek Patriotów Polskich PSZ w ZSRR (1943–1944) Armia Ludowa
Instytucje centralne	Naczelne Dowództwo (1944) Sztab Główny ND Główny Sztab Formowania Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień Główny Zarząd Polityczno-Wychowawczy Główne Kwatermistrzostwo
Formacje	1 AWP 2 AWP piechota na froncie wsch. broń pancerna na froncie wsch. artyleria na froncie wsch. Wojska Ochrony Pogranicza Wojskowa Służba Wewnętrzna
Struktura organizacyjna	OdB 1 Korpusu PSZ w ZSRR OdB WP w 1949 OdB WP w okresie stalinizmu OdB WP na przełomie lat 50/60 XX w. WP w latach 80.
Działania wojsk	bitwa pod Lenino przyczółki pod Dęblinem i Puławami przyczółek warecko-magnuszewski przyczółki warszawskie Praga Warszawa przełamanie Wału Pomorskiego operacja pomorska bitwa o Kołobrzeg forsowanie Nysy operacja łużycka forsowanie Odry operacja berlińska GO Rzeszów akcja „Wisła” GO Wisła Poznański Czerwiec Operacja „Dunaj” Grudzień 1970 wzgórza Golan stan wojenny w Polsce
Stalinizm w wojsku	Główny Zarząd Informacji obława augustowska walka z partyzantką niepodległościową i antykomunistyczną proces Tatar-Utnik-Nowicki proces generałów Uroczysko Baran Wojskowy Korpus Górniczy Kwatera na Łączce
Szkolnictwo wojskowe	ASG WAP WAT WAM WSOWOP WSOWZ SOR TOSWLot COS WSW