Bill Russell

Bill Russell
	; Russell w 2011.
	#6
	środkowy
Data i miejsce urodzenia	12 lutego 1934 ; Monroe
Data i miejsce śmierci	31 lipca 2022 ; Mercer Island
Wzrost	208 cm
Masa ciała	100 kg
	Kariera
Aktywność	1956–1969
Szkoła średnia	McClymonds (Oakland, Kalifornia)
College	San Francisco (1953–1956)
Draft	1956, numer: 2; St. Louis Hawks
Kariera klubowa
Kariera reprezentacyjna
1956	Stany Zjednoczone
Kariera trenerska
Lata	Drużyna
1966–1969	Boston Celtics
1973–1977	Seattle SuperSonics
1987–1988	Sacramento Kings
Dorobek medalowy
	Igrzyska olimpijskie
	Multimedia w Wikimedia Commons

William Felton „Bill” Russell (ur. 12 lutego 1934 w Monroe, zm. 31 lipca 2022 w Mercer Island^[1]) – amerykański koszykarz i pierwszy czarnoskóry trener w NBA, jedenastokrotny mistrz z drużyną Boston Celtics (w tym dwukrotnie jako grający trener). Mistrz olimpijski w koszykówce mężczyzn z Melbourne w 1956.

Ukończył University of San Francisco, gdzie dwukrotnie zdobył mistrzostwo NCAA. W 1956 został wybrany w drafcie przez St. Louis Hawks, ale grał od początku w Celtics, zdobywając z tą drużyną jedenastokrotnie tytuł Mistrza NBA, w latach 1957, 1959–1966, 1968–1969. Pięciokrotnie został ogłoszony MVP sezonu, w latach 1958, 1961, 1962, 1963, 1965. Dwunastokrotnie grał w Meczu Gwiazd.

Przede wszystkim znakomity obrońca, pierwszy koszykarz NBA, który przekroczył średnią liczbę 20 zbiórek w sezonie. Jego rekord wynosi 51 (drugi wynik w historii), a średnia z całej kariery 22,5. Podstawowy gracz słynnej bostońskiej dynastii Reda Auerbacha.

W sezonach 1958/1959 i 1959/1960 zajął drugie miejsce w głosowaniu na MVP fazy zasadniczej^[2]^[3].

Wyznaczony przez Auerbacha w 1966 na swego następcę, został pierwszym w historii amerykańskich lig zawodowych czarnoskórym trenerem. Potem trenował drużyny Seattle SuperSonics (w latach 1973–1977) i Sacramento Kings (1987–1988), ale nie odniósł już tak wielkich sukcesów.

Jest jednym z ponad 40 zawodników w historii, którzy zdobyli zarówno mistrzostwo NCAA, jak i NBA w trakcie swojej kariery sportowej^[4].

W 1975 uhonorowany członkostwem w Basketball Hall of Fame. Wybierany do wszystkich ogłoszonych Anniversary Teams: drużyny 25-lecia, drużyny 35-lecia, 50. najwybitniejszych graczy wszech czasów oraz drużyny 75-lecia.

Pracował także jako komentator telewizyjny i pisał książki.

Od 2009 roku jego imieniem nazywana jest nagroda MVP Finałów NBA.

Osiągnięcia[edytuj | edytuj kod]

W barwach San Francisco Dons (1954-1956).

Russell pod koniec lat 50.

Z Redem Auerbachem po zdobyciu mistrzostwa NBA w 1966.

NCAA[edytuj | edytuj kod]

dwukrotny mistrz NCAA (1955–56)^[5]
Zawodnik Roku NCAA według:
- Helms Foundation (1955–1956)^[6]
- United Press Iinernational (1956)^[7]
Most Outstanding Player (MOP=MVP) turnieju NCAA (1955 - odpowiednik MVP finałów NBA)^[8]
Wybrany do:
- I składu All-American (1955–1956)^[9]
- Akademickiej Galerii Sław Koszykówki (2006)^[10]

NBA[edytuj | edytuj kod]

11-krotny mistrz NBA (1957, 1959–66, 1968–69)^[11]
Wicemistrz NBA (1958)
MVP:
- sezonu regularnego NBA (1958, 1961–63, 1965)^[12]
- meczu gwiazd NBA (1963)^[13]
12-krotny uczestnik meczu gwiazd NBA (1958–69)^[14]
Wybrany do:
- I składu:
  - I składu NBA (1959, 1963, 1965)^[15]
  - defensywnego NBA (1969)^[16]
- II składu NBA (1958, 1960–62, 1964, 1966–68)^[15]
Lider:
- sezonu regularnego w zbiórkach (1958–59, 1964–65)^[17]
- play-off w średniej zbiórek (1957–1961, 1963, 1964)^[18]
Klub Boston Celtics zastrzegł należący do niego numer 6^[19]
4-krotnie zaliczany do grona najlepszych zawodników w historii NBA przy okazji obchodów rocznicowych:
- 25-lecia istnienia - NBA 25th Anniversary Team
- 35-lecia istnienia - NBA 35th Anniversary Team^[20]
- 50-lecia istnienia - NBA’s 50th Anniversary All-Time Team^[21]
- 75-lecia istnienia - NBA 75th Anniversary Team (2021)^[22]

Rekordy NBA[edytuj | edytuj kod]

(Stan na 8 marca 2018, na podstawie^[23]^[24]^[25], o ile nie zaznaczono inaczej.)

najwięcej:
- zbiórek w jednej połowie spotkania – 32 – przeciw Philadelphia Warriors 16 listopada 1957
- sezonów:
  - z rzędu, ze średnią ponad 20 zbiórek na mecz – 10, wspódzielony z Wiltem Chamberlainem
  - ze średnią ponad 20 zbiórek na mecz – 10, wspódzielony z Wiltem Chamberlainem
- minut spędzonych na parkiecie podczas spotkania All-Star – 42 – 1964, współdzielony z Oscarem Robertsonem (1964), Jerrym Westem (1964), Natem Thurmondem (1967)

Inne[edytuj | edytuj kod]

Wybrany do Koszykarskiej Galerii Sław:
- im. Jamesa Naismitha (Naismith Memorial Basketball Hall Of Fame - 1975)^[26]
- FIBA (2007)^[27]

Reprezentacja[edytuj | edytuj kod]

Mistrz olimpijski (1956)^[28]

Trenerskie[edytuj | edytuj kod]

dwukrotny mistrz NBA (1968–1969)^[11]
Trener drużyny Wschodu podczas meczu gwiazd Legend NBA (1986)^[29]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Bill Russell, Boston Celtics legend, dead at 88
↑ 1958-59 NBA Awards Voting. basketball-reference.com. [dostęp 2022-03-30]. (ang.).
↑ 1959-60 NBA Awards Voting. basketball-reference.com. [dostęp 2022-03-30]. (ang.).
↑ A Complete History of Players Who Won Both NCAA and NBA Championships. complex.com. [dostęp 2015-04-21]. (ang.).
↑ NCAA Championship History. ncaa.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ NCAA Helms Foundation Players of the Year. sports-reference.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ UPI Player of the Year Winners. sports-reference.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ NCAA College Basketball Final Four Most Outstanding Player Winners. basketball-reference.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ Official NCAA Consensus All-Americans. ncaa.org. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ National Collegiate Basketball Hall of Fame - Players. collegebasketballexperience.com. [dostęp 2018-04-15]. (ang.).
↑ ^a ^b NBA Championships: Year by Year Champions. landofbasketball.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ NBA MVP Award Winners. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ NBA All-Star Game MVP's. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ Bill Russell - Summary. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ ^a ^b All-NBA Teams. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ All-Defensive Teams. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ NBA Rebounds Leaders Year by Year. landofbasketball.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ NBA & ABA Year-by-Year Playoff Leaders and Records for Rebounds Per Game. basketball-reference.com. [dostęp 2018-04-03]. (ang.).
↑ NBA Retired Numbers. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ NBA 35th Anniversary All-Time Team. basketball-reference.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ The NBA’s 50 Greatest Players. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ NBA 75th Anniversary Team announced. nba.com. [dostęp 2021-12-01]. (ang.).
↑ Regular Season Records: Miscellaneous. nba.com. [dostęp 2016-11-14]. (ang.).
↑ National Basketball Association (NBA) Individual Records. rauzulusstreet.com. [dostęp 2016-11-14]. (ang.).
↑ National Basketball Association (NBA) All Star Individual Records. rauzulusstreet.com. [dostęp 2016-11-14]. (ang.).
↑ Bill Russell - Hall Of Famers. hoophall.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ Bill Russell - FIBA Hall of Fame. halloffame.fiba.com. [dostęp 2014-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 czerwca 2014)]. (ang.).
↑ Games of the XVIth Olympiad -- 1956. usab.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
↑ NBA ALL-STAR LEGENDS GAME RESULTS, ROSTERS, AND PLAYERS. nba-allstar.com. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Profil na nba.com

[1] Bill Russell, Boston Celtics legend, dead at 88

[2] 1958-59 NBA Awards Voting. basketball-reference.com. [dostęp 2022-03-30]. (ang.).

[3] 1959-60 NBA Awards Voting. basketball-reference.com. [dostęp 2022-03-30]. (ang.).

[4] A Complete History of Players Who Won Both NCAA and NBA Championships. complex.com. [dostęp 2015-04-21]. (ang.).

[5] NCAA Championship History. ncaa.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[6] NCAA Helms Foundation Players of the Year. sports-reference.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[7] UPI Player of the Year Winners. sports-reference.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[8] NCAA College Basketball Final Four Most Outstanding Player Winners. basketball-reference.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[9] Official NCAA Consensus All-Americans. ncaa.org. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[10] National Collegiate Basketball Hall of Fame - Players. collegebasketballexperience.com. [dostęp 2018-04-15]. (ang.).

[champ-11] NBA Championships: Year by Year Champions. landofbasketball.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[12] NBA MVP Award Winners. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[13] NBA All-Star Game MVP's. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[14] Bill Russell - Summary. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[team-15] All-NBA Teams. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[16] All-Defensive Teams. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[17] NBA Rebounds Leaders Year by Year. landofbasketball.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[18] NBA & ABA Year-by-Year Playoff Leaders and Records for Rebounds Per Game. basketball-reference.com. [dostęp 2018-04-03]. (ang.).

[19] NBA Retired Numbers. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[20] NBA 35th Anniversary All-Time Team. basketball-reference.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[21] The NBA’s 50 Greatest Players. nba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[22] NBA 75th Anniversary Team announced. nba.com. [dostęp 2021-12-01]. (ang.).

[23] Regular Season Records: Miscellaneous. nba.com. [dostęp 2016-11-14]. (ang.).

[24] National Basketball Association (NBA) Individual Records. rauzulusstreet.com. [dostęp 2016-11-14]. (ang.).

[25] National Basketball Association (NBA) All Star Individual Records. rauzulusstreet.com. [dostęp 2016-11-14]. (ang.).

[26] Bill Russell - Hall Of Famers. hoophall.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[27] Bill Russell - FIBA Hall of Fame. halloffame.fiba.com. [dostęp 2014-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 czerwca 2014)]. (ang.).

[28] Games of the XVIth Olympiad -- 1956. usab.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).

[29] NBA ALL-STAR LEGENDS GAME RESULTS, ROSTERS, AND PLAYERS. nba-allstar.com. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).

[30] Po turnieju uznany za występującego nielegalnie z powodu podpisania zawodowego kontraktu w trakcie sezonu

[c19-31] rozegrano

[t-32] tymczasowo

[t-33] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g tymczasowo

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[A]

[B]

[A]

[A]

Wybory terytorialne	Tom Heinsohn
Pierwsza runda	Sihugo Green Bill Russell Jim Paxson Sr. Ron Shavlik Joe Holup Ron Sobie Hal Lear
Druga runda	K.C. Jones

Obrońcy	R. Allen Archibald Beckman Biełow Bing Blazejowski Borgmann Braun Brennan Cervi Cheeks Clayton Cooper-Dyke Cousy Dampier Davies Drexler Dumars Edwards Frazier Friedman Galis Gervin Goodrich Greer Guerin Hanson Haynes Holman Hyatt Isaacs Iverson Jeannette D. Johnson E. Johnson K. Jones S. Jones Jordan Kidd Lieberman Maravich Hortência Marčiulionis Martin McDermott McGrady McGuire Meyers R. Miller Moncrief Monroe Murphy Nash Page Payton Petrović Phillip Posey Richmond Robertson Rodgers Roosma Russell Schommer Scott Sedran Sharman K.Smith Staley Steinmetz Stockton Swoopes Thomas Thompson Vandivier Wanzer Weatherspoon West Westphal White Wilkens Woodard Wooden
Skrzydłowi	Arizin Barkley Barry Baylor Bird Bradley R. Brown C. Cooper Cunningham Curry Dalipagić Dantley DeBusschere Dehnert Endacott English Erving Foster Fulks Gale Gates Gola Hagan Havlicek Hawkins Hayes Haywood Heinsohn Hill Howell G. Johnson B. Jones King Lucas Luisetti K. Malone McClain B. McCracken J. McCracken McGinnis McHale Mikkelsen C. Miller Mullin Pettit Pippen Pollard Rađa Ramsey Rodman Schayes E. Schmidt O. Schmidt Stokes Thompson T. Thompson Twyman Walker Washington White Wilkes Wilkins Worthy Yardley
Środkowi	Abdul-Jabbar Barlow Beaty Bellamy Chamberlain Ćosić Cowens Crawford Daniels DeBernardi Divac Donovan Ewing Gallatin Gilmore Gruenig Harris-Stewart Houbregs Issel W. Johnson Johnston Krause Kurland Lanier Leslie Lovellette Lapchick Macauley M. Malone McAdoo Meneghin Mikan Mourning Murphy Mutombo Olajuwon O’Neal Parish Pereira Reed Risen Robinson Russell Sabonis Sampson Semjonova Sikma Thurmond Unseld Wachter Walton Yao